9- modul. XX asr musiqa madaniyatining asosiy yо‘nalishi sifatida.

9- modul. XX asr musiqa madaniyatining asosiy yо‘nalishi sifatida.

Reja:

1. XX asr musiqa madaniyatining asosiy yо‘nalishi sifatida.

2. XX asr badiiy oqimlarini о‘z ichiga olgan universal kо‘rinish sifatida I.Stravinskiy ijodi.

3. I.Stravinskiy ijodi muammolari.

Tayanch so‘zlar: qadimgi musiqa, antik davr, Pifiya va Kapitoliy o'yinlari, Yunoniston, tragediya, qadimgi afsonalar, Rim musiqa madaniyati, pantomima teatri.

Adabiyotlar:

1. А.Х.TrigulоvаХоrijiy musiqаadabiyoti T. Ilimziе 2009

2. А.Х.Trigulоvа CHеt el musiqа tаriхi. Rоmаntizm dаvri T.,Nizоmiy nоmli TDPU 2008

3. «Muzikаlnаya entsiklоpеdiya» M. Muzikа 1978

4. «Chet el musiqasi tarixi» dasturi. Toshkent, 1966 yil.

5. B.V.Levik. «Chet el musiqasi tarixi». Toshkent «O’qituvchi», 1984 yil.

6. Iz istorii zarubejnoy muziki 4. «Muzika» nashriyoti, M., 1980 yil.

7. V.S.Galatskaya. «Muzikal’naya literatura zarubejnix stran». Izd. «Muzika». M., 1967 yil.

www.tdpu.uz/////www. ziyonet.uz/////// www.dsmi.uz///////www.conservatory.uz

Rus kompozitori, dirijyori, pianinochi. 9 yoshidan boshlab uy sharoitida musiqa bilan shug’ullana boshlagan, 1903 yildan N.A.Rimskiy- Korsakovning shogirdi. 1914 yildan Stravinskiy chet elda yashaydi. (AQSh da – 1939 yildan). Ko’p yillar mobaynida pianinochi va dirijyor sifatida , o’z asarlarini ijro etib intensiv (tinimsiz) kontsert faoliyatini yurgizgan. 1962 yilda Stravinskiy birtalay musiqaviy- sahna va simfonik asarlar, turli xil kamer –cholg’u ansambllarning muallifi. Kompozitorning ijodiy evolyutsiyasi (ravnaqi, o’sishi, rivojlanishi) juda murakkab va ba’zida bir oz chigal. Ijodining ilk , “rus davri “ona- vatan madaniyatining bevosita ta’siri bil‘an bog’liq. Va o’z millatidan, milliyligidan ajralib ketganligiga qaramay, kompozitor baribir rus madaniyatiga sodiq qolgan. Bu davr ichida yaratilgan “Jar- ptitsa”, “Petrushka”, “Vesna Svyashennaya”kabi baletlar, “Svadebka” (to’ycha) xoreografik kantatasi- orkestrovkasi , tovush koloriti (tus-bo’yog’i) nihoyatda rang-barang, rus xalq ijodining obrazlari original tarzda yoritilgan.

Stravinskiy ijodining II chi, “Neoklassik” davri 30 yil davom etib,o’tmish musiqa uslblar va musiqiy modellarga yangitdan individual, ya’ni yakka tarzda taqlid qilib, yoritish bilan bog’liq. “Mavra nomli” operasi, “Pulchinella”, “Potseluy fei”, “Appolon Musaget” kabi baletlari, “ Persefona” melodramasi, “ Edip- shoh”, opera –oratoriyasi, “Simfoniya psalmov” kabi asarlar ush bu davrga oid. Kompozitorning so’nggi davri “Dodekafon “ deb ataladi.