Ана тілі ҚМЖ. "Сөйлеу не үшін қажет?"

Бөлім:

Тіл және сөйлеу

Педагогтің аты-жөні:

Кушукбаева Д.Ж.

Күні:

Сынып: 1

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Сөйлеу не үшін қажет?

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

1.2.1.2 оқу түрлерін (буындап оқу, тұтас оқу, мәнерлеп оқу, түсініп оқу) қолдану;

1.3.6.1 жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазу

Сабақтың мақсаты

Өлеңді түсініп оқиды.

Тіл және сөйлеу туралы түсінік қалыптасады, сөйлеудің тек адамға тән екенін ұғынады.

Жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғары және төменгі сызықтарын сақтап, көркем жазады.

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі/уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

Психологиялық дайындық

«Жүректен жүрекке». Оқушылар шеңбер жасап, дөңгеленіп тұрады. Мұғалім жұмсақ жүрекшені қолына ұстап тұрып, қасындағы оқушының есімін атап, оған есімінің бас әрпінен басталатын тілегін айтады. Осылайша балалар бір-біріне ыстық лебіздерін білдіруді жалғастырады. Мысалы, Айдана, ақылды қызбол!

– Балалар, өте тамаша тілектер айттыңдар. Осы айтқан тілектеріңнің ішінен қандай жақсы сөздер жүректеріңе жылылық сыйлады?

Мұғалім оқушылардың айтқан сөздерін тақтаға жазып тұрады. Оқушылар осы сөздер арқылы топқа бөлініп отырады.

Психологиялық ахуалға берілген тапсырманы орындайды.

Өз есімдерінен басталатын тілектерін дауыстап айтады. Осылайша барлығы бір-біріне көтеріңкі көңіл күй сыйлайды.

• Айару, ақылды қызбол!

• Бақдәулет, білімді бопөс!

• Самат, сабырлыбол!

• Шерхан, шебер балабол!

• Мерей, мейірімдібол!

• Томирис, тапқыр қызбол!

• Ақылды, мейірімді, білімді, тапқыр.

ҚБ. «Бас

бармақ» арқылы бір-бірін бағалайды.

Ортасы

• Адамға сөйлеу не үшін қажет деп ойлайсыңдар?

«Топтастыру» бойынша жұмыс жүргізіледі.

• Балалар, бүгін біз «Тіл және сөйлеу» деген жаңа бөлімді бастаймыз. Бұл бөлімде сендер сөйлеудің адамға ғана тән екенін түсінесіңдер. Біздің сөйлеуіміздің өзі айту, тыңдау, оқу, жазудантұрады.

Оқулықпен жұмыс

Интербелсенді тақтаға назар аударады (оқулықтағы сурет көрсетіледі).

1-жаттығу ауызша орындалады. Алдымен мұғалім сөйлемдерді дауыстап оқып береді.

• Аңсар кіммен сөйлесіптұр?

• Олар не жайында сөйлесіп тұр деп ойлайсыңдар?

• Айналасында нелербар?

• Дұрыс айтасыңдар, балалар. Жер бетінде алуан түрлі тіршілік иелері бар. Солардың ішінде адам ғана сөйлей алады. Олайболса, бүгінгісабағымыз«Сөйлеунеүшінқажет?» депаталады.

2-жаттығуда өлеңмен жұмыс жүргізіледі.

– Балалар, құстар, жануарлар сөйлей ала ма, қалай ойлайсыңдар?

Алдыменөлеңдімұғалімдауыстап,мәнерлеп оқыпбереді.

Берілген сұраққа жауап беріп, тапсырмаларды талапқа сай орындайды.

«Топтастыру» бойынша

«Сөйлеу не үшін қажет?» сұрағына топтастыру жасайды. Сөйлеу адамға біреумен тілдесу, ұғынысу, әңгімелесу, пікірлесу үшін қажет екенін айтады.

1. жаттығудағы сөйлемдерді оқиды. Мәтінде қандай ой айтылғанын суреттің көмегімен және мұғалімнің түсіндіруімен ұғынады. Қойылған сұрақтарға жауапбереді.

1. жаттығудаоқушылар

«Түртіп алу жүйесі» бойынша өздеріне түсініксіз сөздерді жай қарындашпен белгілеп отырады.

ҚБ. «Отшашу» арқылы бір-бірін бағалау.

Топтық тапсырмалар

Сөздік жұмысы жүргізіледі.

Өлең мазмұнына талдау жасалады.

• Жануарлар, аңдар сөйлей ала маекен?

• Балалар, құстар да, аңдар да, тіпті өсімдіктер де өз тілдерінде сөйлейді, дыбыс шығарады. Ғалымдардың анықтауынша, өсімдіктің бір жапырағын жұлып алсаң, қатты шыңғырған дыбыс шығарады екен. Бірақ біз оны естімейміз. Сондықтан әрбір тірі ағзаға, құстар мен жануарларға қамқорлықпен қарағандұрыс.

Балалар өлең соңындағы сұрақтарғажауап береді.

Дескриптор:

• өлеңді мәнерлеп, түсініпоқиды;

• өз ойларын еркінжеткізеді;

• сұрақтарға жауапбереді.

Барлық оқушы бір өлең жолынан тізбектей түгел оқып шығады.

Бейнекөріністен табиғаттағы судың, құстардың дыбыстарын естиді. Құстардың өз тілдерінде сайрайтынын ұғынады.

Дәптермен жұмыс

А дыбысы сөздің басында, ортасында, соңында, яғни барлық буынында кездесетініне назар аударады. Сауатты, көркем жазуға дағдыланады.

(Мұғалім оқушының орындықта түзу, орнықты отыруына назар аударады.) Сергіту сәті

1. жаттығу жазбашаорындалады.

1. жаттығу. Суреттерменсәйкестендіреді.

• Қарқылдайтынне?

• Қаңқылдайтынне?

• Шиқылдайтынне?

• Ырылдайтынне?

Көркем жазу

А А А А А А

а а а а а а

Жел улейді, у-у,

Құйын келіп билейді, зу-зу. Қатты, қатты жел соқты, гу-гу, Жапырақтар қол соқты, ду-ду. Қимыл-қозғалыс жасай отырып орындайды.

1. жаттығудаберілгенөлеңжол- дарын көркем етіп көшіріп жазады.

2. жаттығуды Жұмыс дәптеріне сәйкестендіре отырып орындайды.

Қарқылдайтын – қарға. Қаңқылдайтын – қаз.

Топтық жұмыс

Әр топқа тапсырмалар жазылған қағаздар таратылады.

Шиқылдайтын – торғай. Ырылдайтын – ит.

Белсенді оқу тапсырмаларын топта орындайды.

Құлақ – тыңдалым, кітап – оқылым, қалам – жазылым, микрофон – айтылым.

Қой маңырайды, сиыр мөңірейді, жылқы кісінейді, түйе боздайды.

Мен әжемді жақсы көремін.

Ол өте мейірімді. Әжем қартаймасын деймін. Мен інімді жақсы көремін. Өйткені ол сүйкімді. Үлкен азамат болсын деймін.

Сөйлеу – адамға ғана тән құбылыс. Жан-жануарлар сөйлемейді. Олар тек дыбыс шығарады.

Топтық тапсырмалар

1-топ. «Ақылдылар»: Cөйлеу түрлерін суретпен сәйкестендір (құлақтың, кітаптың, қаламның, микрофонның суреттері болады).

Жазылым Айтылым Оқылым Тыңдалым

2-топ. «Білімділер»: «Қалай дыбыстайды?» (қой, сиыр, жылқы, түйе суреттері берілген) Төрт түліктің қалай дыбыстайтынын айтады.

1. топ. «Мейірімділер»: «Кімді жақсы көремін?» (қағаз парағына ана, әке, ата, әже, аға, әпке, сіңлі, іні сөздері жазылған) Топтағы әр оқушы өзінің жақсы көретін отбасы мүшелерінің бірін таңдап, қалай жақсы көретінін, қандай жақсы тілек арнайтынын айтады.

2. топ.«Тапқырлар»:Көпнүктеніңорнына тиісті сөздерді жазыпшық.

Барлығы бір- бірін тыңдап,

«Көңіл күй» смайликтерін көрсету арқылы бағалайды.

... – адамға ғана тән құбылыс. Жан- жануарлар....Олартек...шығарады.

Соңы

«Иә және жоқ» ойыны

Мұғалім балаларға бүгінгі сабаққа орай бірнеше сөйлем айтады. Оқушылар оларға

«иә» немесе «жоқ» деп жауап береді.

• Бүркіт адам тіліндесөйлейді.

• Жоқ.

• Бұлбұлсайрайды.

• Иә.

• Көліктерызылдайды.

• Арагүрілдейді.

• Шегірткешырылдайды.

• Жаңбыршақырады.

• Әтеш тырсылдайды.

Кері байланыс

Оқушыларға«Ашықмикрофон»арқылыкері байланыс жүргізіледі. Оқушылар өздерінің сабақтан алған әсерлерін, не ұнағанын айтады.

«Ашықмикрофон»арқылыкері байланысжүргізіледі.

Микрофон