БИОХИМИЯ. Аминқышқылдары және пептидтер. 11 сынып

11 сынып

( Аптасына 2 сағат; барлығы 68 сағат)

5. БИОХИМИЯ

1. Аминқышқылдары және пептидтер. Аминқышқылдарының құрылымы. Изоэлектрлiк нұкте. Ең маңызды 20 аминқышқылдарының жiктелуi және олардың атаулары. Амиеқышқылдарының нингидринмен реакция теңдеулерi. Амин қышқылдарының қоспасын электрофорез және хроматография көмегiмен бөлу. Пептидтiк байланыс.

2. Белоктар мен протеиндер. Белоктардыi бiрiншiлiк құрылымы. S-S көпiршелерi. Секвенирлеу. Белоктордың екiншiлiк құрылымы. Альфа-спиральдық құрылымы. Белоктардың ұшiншiлiк құрылымы. Температураның, сутектiк көрсеткiштiң (рН), металдар мен спирттердiң әсерiнен болатын белоктардың денатурациясы. Белоктардың төртiншiлiк құрылымы. Белоктарды молекулаларының мөлшерi мен ерiгiштiгi бойынша бөлу. Белоктардың жалпы метаболизмi. Протеолиз. Трансаминдеу. Аминқышқылдардың катаболизмiнiң төрт жолы. Аминқышқылдарының декарбоксилденуi. Мочевина циклi (нәтижелерi).

3. Май қышқылдары және майлар. С₄ - С₁₈ аралығындағы май қышқылдарының халықаралық атаулары (IUPAC`). Ең маңызды май қышқылдарының тарихи атаулары. Майлардың жалпы метаболизмi. Май қышқылдарының бета-тотығуы(Формулалары мен АТФ балансы). Май қышқылдары мен майлардың анаболизмi. Фосфоглицеридтер. Мембраналар және белсендi транспорт.

4. Ферменттер, жалпы қасиеттерi, активтi орталықтары. Номенклатурасы, кинетикасы, коферменттер, АТФ функциясы және т.б.

5. Көмiрсулар. Глюкоза және фруктоза, олардың циклдi формулалары, Фишер проекциялары және Хауерс формулалары. Озазондар. Мальтоза тотықсыздандырғыш сахарид ретiнде. Крахмал мен целлюлозаның айырмашылықтары. Крахмалдың А ацетилкоферментiне дейiн ыдырауы. Сұт қышқылына немесе спиртке дейiнгi жол. Глюкозаның катаболизмi. Жоғарыда аталған реакциялардың АТФ балансы. Фотосинтез және оның өнiмдерi. Жарық және қараңғы стадиялары. Кальвинның толық циклi.

6. Кребс циклi және тыныс алу циклi. Циклдегi СО₂ тұзiлуi. Аралық қосылыстар, циклде судың және АТФ тұзiлуi. ФМН және цитохромдар. 1 моль глюкозаның ыдырауынде тұзiлетiн АТФ мөлшерiн есептеу.

7. Нуклеин қышқылдары және белоктарды синтезделуi. Нуклеозидтер және нуклеотидтер. Пиримидин және пуриндiк негiздердiң формулалары. Рибоза мен 2-дезоксирибоза арасындағы айырмашылықтар. ЦГ және АТ негiздерiнiң жұбы. Сутектiк байланыстардың құрылымы. ДНК мен РНК, м-РНК және т-РНК арасындағы айырмашылықтар. Нуклеин қышқылдарының гидролизi. ДНК жартылай консервативтiк репликациясы. ДНК-лигаза. РНК синтезi (транскрипция). Керi транскриптаза. Генетикалық кодты пайдалану. Старт және стоп-кодондары. Трансляция сатылары.

8. Биохимияның осы кұнгi даму бағыттары. Гормондар, регуляция және керi байланыс. Инсулин, глюкагон, адреналин. Минералдық алмасу. Қандағы иондар және буферлiк ерiтiндiлер. Гемоглобин: функциясы және қаңқасы, оттек сiңiру диаграммасы. Қанның ұю сатылары. Қан топтары. Ацетилхолин, құрылымы және функциялары.

Биохимия бойынша ұсынылатын әдебиеттер

1. Ленинджер А. Основы биохимии. В 3-х томах. - М.: Мир, 1985.

2. Мецлер Д. Биохимия.В 3-х томах.- М.: Мир, 1980.

3. Страйер Л. Биохимия. В 3-х томах. – М.: Мир, 1984.

4. Уайт А., Хендлер Ф. И др. Основы биохимии. В 3-х томах. – М.: Мир, 1981.

5. Якубке Х.Д., Ешкайт Х. Аминокислоты, пептиды, белки.- М.: Мир, 1985.

6. Уайт А. и др. Основы биохимии. В 3-х томах.-М.:Мир, 1981.

7. Кантор Ч., Шиммел П. Биофизическая химия. - В 3-х томах. – М.: Мир, 1984.

8. Диксон М. Ферменты. - М.: Мир, 1966.

9. Кнорре Д.Г., Мызина С.Д. Биологическая химия.- М.: Высш.шк., 1998.- 479с.

10. Гудман М., Морхауз Ф. Органические молекулы в действии.- М.: Мир, 1977.- 336с.

11. Овчинников Ю.А. Биоорганическая химия.- М.: Просвещение, 1987.

12. Степанов Молекулярная биология. – М.: Высш.шк., 1996.

13. Спирин А.С. Молекулярная биология. Структура рибосомы и биосинтез белка. – М.: Высш. шк., 1986.

14. Уотсон Дж., Туз Дж., Курц Д. Рекомбинантные ДНК. – М.: Мир, 1986.

15. Рыбчин Основы генетической инженерии.- СпбТУ, 1999.