Дорожная карта саморазвития педагога

Алабуга муниципаль районы “Иске Юраш урта гомуми белем бирү мәктәбе”

муниципаль бюджет гомуми белем бирү учреждениесе

Шәхси-иҗади план

югары категорияле татар теле һәм әдәбияты укытучысы

Юнусова Лилия Мирзовна

АҢЛАТМА ЯЗУЫ

Мәктәп алдына куелган бурычлар заман узу белән үзгәрә бара. Һәр чор үзенә бер яңарыш алып килә. Конкурентлыкка ия шәхес тәрбияләү – хәзерге мәгариф алдында торган бурыч. Компьютерлаштыру, бер яктан караганда, уңай, заманча, икенче яктан, укучыларның аралашуларын, әдәбиятка, сәнгатькә тартылуларын чикли сыман тоела. Бу үз чиратында татар әдәби теленә игътибарны киметә. Татар әдәби теленең нормалары әдәби сөйләмнең нигезендә ята. Билгеле булганча, сөйләм культурасы - кешедә гомуми культураның бер билгесе. Ул үзеннән-узе генә килми, аңа үз сөйләмеңә һәрчак игътибар итү нәтиҗәсендә генә ирешеп була. Кешенең сөйләме дөрес, анык, төгәл һәм матур булырга тиеш. Бары шундый сөйләм генә тыңлаучыга аңлаешлы, үтемле була, матур яңгырый. Сөйләмне дөрес, төгәл һәм анык итү өчен, кешенең фикер йөртүе эзлекле, нигезле, ышандыргыч булырга тиеш.

Әдәби телнең фонетик, орфоэпик, орфографик, лексик, морфологик, синтаксик һәм стилистик нормаларын өйрәтү- татар теле укытучысының төп бурычы.

Ә әдәбият фәненең төп бурыы-туган якны, табигатен, авылны, халыкны, аның үткәнен, хәзергесен, халкыбыз һөнәрләрен, иҗатын, үзенчәлеген өйрәнү аша укучыларны рухи яктан бай, иҗади сәләтле, югары мәдәниятлы, камил сәламәт шәхес итеп тәрбияләү.

Бу – бүгенге көндә мәктәп алдында торган иң әһәмиятле мәсьәләләрнең берсе. Бала үзен туган ягының бер күзәнәге итеп тоярга, аның үткәнен, бүгенгесен өйрәнергә, әби-бабайлардан калган мирасны сакларга, аны баетуда үзеннән өлеш кертүне үзмаксат итеп куярга тиеш. Туган як ул-туган йортыбыз, туган авылыбыз. Ватаныбыз... Ул- гомер-гомергә кешеләр өчен илһам чыганагы, яшәүгә көч һәм дәрт бирүче, күңел терәге.

Укытучы һәм балалар белән бергә уздырылган чаралар укучыларга патриотик тәрбия буенча фәнни белем алырга, аларда бүгенге һәм киләчәк тормыш өчен кирәкле эзләнү, тикшеренү, ачышлар ясый белү күнекмәләре формалаштырырга ярдәм итәргә тиеш.

Белем алуның тәмен тою– ул искиткеч могҗиза. Могҗизаны бары хезмәт кенә тудыра. Хезмәткә мөнәсәбәт (бу очракта иҗади эш) кешенең рухи тормышында гаять әһәмиятле сыйфат. Бу уңайдан танылган педагог В.А. Сухомлинский болай дип язган: “Шатлык хисе көч куя, тир түгә һәм арыганлыкны тоя белгән кешегә хас. Балачак тоташ бәйрәм генә булырга тиеш түгел. Хезмәт киеренкелеге юк икән, бала өчен хезмәт бәхете дә юк. Шушы олы бәхеттән баланы мәхрүм итмәскә кирәк. Алар яшьтән үк хезмәтнең тәмен тоеп, үзләре эшләгән эшләрнең нәтиҗәсен күреп, горурланып үссеннәр”¹. Танылган педагогның әлеге киңәшләрен мин үз эшчәнлегемне оештыруда нигез буларак кабул иттем.

Ә югарыда әйтелгән шәхес тәрбияләү өчен, укытучы үзе югары мәдәниятле,әхлаклы, намуслы, яңалыкка, белемгә омтылучан, алга карап эш итә торган, һәр эшкә иҗади якын килү- чән, ярдәмчел, таләпчән, бер сүз белән әйткәндә, үз эшенең остасы булырга тиеш. Заман белән бергә атлау укытучыдан өзлексез педагогик белем алуны таләп итә. Ә өзлексез педагогик белем мөгаллимнең гомуми мәдәни, социаль-әхлакый, һөнәри юнәлештәге белемнәрен даими тулыландырып торуы ул, ягъни үз белемен күтәрү өстендә эшләве. Гомер буе белем туплау- педагогның –мәңгелек юлдашы. “Зыялы кеше тәрбияләүдә аеруча нәтиҗәле ике көч бар,- ди

А. М.Горький,- сәнгать һәм фән. Бу көчләр икесе дә китапка берләшә”. Г. Тукай сүзләре дә шул ук фикерне куәтли: “ Укып барган һәрбер юлым, һәрбер сүзем

Була минем юл күрсәтүче йолдызым.”

Әгәр татар теле укытучысының китап укырга вакыты юк икән, димәк аның бер файдалы эшкә дә вакыты юк. “Китап-бакча, андагы язулар- шул бакчаның гөлләре”, дип яза күренекле мәгърифәтче К.Насыйри. Әлеге аталган цитаталар татар теле укытучысының яшәү девизы булырга тиеш. Бары шул вакытта гына эшебезнең нәтиҗәсе югары булыр.

Укытучының үз белемен күтәрү планы

Белеме (кайчан һәм кайда тәмамлаган): Алабуга дәүләт педагогия институты , филология факультеты, 1998-2003нче еллар, татар теле һәм әдәбияты укытучысы

Белгечлеге буенча эш стажы: 29 ел

Курсларда кайчан һәм нинди проблема буенча укыган: 1.Курсы учителей татарского языка и литературы по теме:»Учебно-методические комплексы по татарскому языку и литературе», ФГОУ ВПО «К(П)ФУ», 108 ч., 2013г.

Методик тема өстендә эш

1. Методик тема: “ФГОС шартларында заманча информацион технологияләр кулланып, укучыларның иҗади һәм танып белү сәләтләрен үстерү”.

2. Тема өстендә кайчан эш башланган: 01.09.2018

3. Кайчан тәмамлау күздә тотыла: 01.09.2023

Тема буенча максат һәм бурычлар:

1. Тирән һәм күпкырлы белемгә ия булу, шул белемне иҗади куллану.

2. Яңа педагогик технологияләрне тирәнтен өйрәнү, укыту-тәрбия процессына актив кертү.

3. Яңа технологияләр кулланып, фәнни тикшеренүләр, педагогик тәҗрибәләр алып бару.

4. Мәгълүмати технологияне камилләштерү.

5. Методик һәм педагогик әдәбиятны өзлексез уку, өйрәнү.

6. Һөнәри һәм шәхси сыйфатларны үстерү, профессиональлекне арттыру.

7. Халык педагогикасын өйрәнүне дәвам итү, белем һәм тәрбия бирүдә татар халык традицияләренә, милли үзенчәлекләргә нигезләнү.

8. Уку эшчәнлеген бала үсешенең мөһим дәрәҗәсен искә алып оештыру.

9. Интеллектуаль һәм физиологик үзенчәлекләрен исәпкә алып, укучыга индивидуаль якын килү.

10. Укучының үсешен тәэмин итү, табигый көчен гамәлгә ашыру.

11. Шәхси үзенчәлекләрен һәм шәхси сәләтен искә алып, укучыда гомуми уку күнекмәләре формалаштыруга һәм сөйләм телен үстерүгә аеруча нык игътибар итү.

12. Укучыларда халкыбызның күркәм гореф-гадәтләрен, гүзәл сыйфатларын тәрбияләүне дәвам итү.

13. Укучыларга экологик, патриотик тәрбия бирү.

14. Яңа технологияләргә нигезләнгән дәресләргә куелган таләпләрне өйрәнү.

15. Гомуми һәм профессиональ культураны үстерү.

I Фәнни – теоретик белемне күтәрү

II Педагогик-психологик осталыкны үстерү

III Зәвык дәрәҗәсен күтәрү

IY Укыту процессында кирәкле булган

норматив документлар белән танышу

Y Ата-аналар белән эш

VI Кабинетта эш

YII Фәнни конференцияләрдә, семинарларда катнашу, басмаларда материалларны бастыру

1 Сухомлинский В.А. Улыма хат. - М.:Просвещение., 1987. - 21 б..