Informatika 8-sinf Mavzu: CMSda maqsadga yo‘naltirilgan saytlarni yaratish

CMSda maqsadga yo‘naltirilgan saytlarni yaratish

CMS nima uchun kerak?

Ular konstruktor kabi bloklardan maqsadga yo‘naltirilgan saytlarni yaratishda yordam beradi.

CMS platformalar keng funksional xususiyatlarga ega.

CMSni shartli ravishda quyidagi qismlarga ajratish mumkin:

sahifalarni tez va oson yaratishda yordam beradigan vizual moharrir;

sayt tarkibi, foydalanuvchilar va boshqa muhim obyektlar haqida ma’lumotlar joylashgan ma’lumotlar bazasi;

turli mavzulardagi dizayn va tuzilmalarga ega shablonlar;

saytga qo‘shimcha funksiyalarni qo‘shish imkonini beruvchi modul va plaginlar.

WordPress platformasini o‘rnatish va undan foydalanishni uch xil usul bilan amalga oshirish mumkin:

WordPress

WordPress web-saytlar yaratish uchun eng mashhur CMS platformalardan biridir.

kompyuterda joylashgan lokal veb-serverga platforma o‘rnatish;

WordPress.com orqali ro‘yxatdan o‘tish va sayt yaratish;

agar ro‘yxatdan o‘tkazilgan xosting va domen mavjud bo‘lsa, platforma dasturiy ta’minot oxirgi versiyasini rasmiy sayt manzilidan yuklab oladi. Yuklab olingan platforma masofadan boshqariluvchi server (xosting)ga ko‘chiriladi va o‘rnatiladi.

Tayanch tushunchalar

Xosting – kompyuter xizmatlarining sayt uchun joy ajratib beradigan turi. Chunki har qanday sayt biror serverda ochiladi va muayyan hajmdagi joyni egallaydi.

Domen nomi – lokal yoki global tarmoq (internet) serverlaridan birida joylashgan saytning manzili yoki nomi. Domen orqali sayt joylashgan xosting va baza bilan bog‘lanish mumkin.

Lokal veb-server – mijozdan kelayotgan so‘rovlarni qabul qilib olib, ularga mos javoblarni jo‘natadigan dastur.

WordPress.com taklif etgan bepul xosting yordamida sayt yaratish tartibi:

www.wordpress.com saytiga kiriladi;

ro‘yxatdan o‘tish uchun « Приступайте » bosiladi;

Elektron pochta, foydalanuvchi ismi, parol maydonlarini to‘ldirib,

« Создайте учётную запись » tugmachasi bosiladi.

WordPress.com taklif etgan bepul xosting yordamida sayt yaratish tartibi:

MySite bo‘limiga o‘tib, Create site tugmachasi bosiladi.

Ochilgan muloqotli oynada domen uchun nom yoziladi.

Pullik va bepul taklif etilgan domen nomlaridan

biri tanlanadi.

Select tugmachasi bosiladi.

MyHome bo‘limida

Keyingi qadamda pullik va bepul variantlar taklif etiladi, bepul variantni tanlash uchun Start with a free site tanlanadi.

Your site has been created! xabari paydo bo‘ladi.

Saytni sozlash uchun Get started tugmachasi tanlanadi.

Lokal veb-serverga maqsadga yo‘naltirilgan sayt uchun platforma o‘rnatish bir necha bosqichda amalga oshiriladi:

kompyuterga lokal veb-server to‘plami o‘rnatiladi;

maqsadga yo‘naltirilgan sayt uchun ma’lumotlar bazasi yaratiladi;

sayt domenining nomi lokal veb-server domenlari ro‘yxatiga

qo‘shiladi;

sayt uchun platforma o‘rnatiladi.

OpenServer rasmiy sayti https://ospanel.io/

orqali kompyuter operatsion tizimiga mos o‘rnatgich kompyuterga yuklab olinadi;

OpenServer lokal veb-server to‘plamini o‘rnatish tartibi:

OpenServer o‘rnatgichi ishga tushirilib, « Папка назначения » bo‘limida « Обзор »... orqali kerakli lokal disk ko‘rsatiladi va « Извлечь » tugmachasi bosiladi;

lokal diskga kiriladi va

OpenServer papkasi ochiladi;

OpenServer.exe fayli ishga

tushirilib, til tanlanadi;

OpenServerni ishga tushirish uchun ish stolining o‘ng

pastki burchagida bayroqchani bosib, kontekst menyudan « Запустить » buyrug‘i tanlanadi.

Maqsadga yo‘naltirilgan sayt platformasi uchun ma’lumotlar bazasini yaratish tartibi:

OpenServer ishga tushganligi ( Запустить buyrug‘i amalga oshganligi) tekshiriladi;

OpenServer menyusi (bayroqcha)ni bosib, Дополнительно bo‘limidan PhpMyAdmin tanlanadi;

ma’lumotlar bazasini boshqarish tizimiga login (root) va parol (root) terib kiritiladi;

Базы данных bo‘limiga o‘tib, sayt ma’lumotlar bazasi uchun baza yaratiladi;

Имя базы данныx bo‘limiga sayt bazasi nomi ( masalan, db_kitob ) kiritiladi va Создать tugmachasi bosiladi.

Sayt domeni nomini lokal veb-server domenlari ro‘yxatiga qo‘shish tartibi:

OpenServer menyusini bosib,

« Папка с проектами» bo‘limi tanlanadi, ochilgan papkaga yuklab olingan Wordpress arxiv fayli ko‘chirib o‘tkaziladi;

Wordpress.org

manzilidan

Download WordPress

tugmachasi orqali wordpress platformasi yuklab olinadi;

arxiv papka ushbu papka (domains papkasi)da ochiladi va u kitoblar deb nomlanadi;

Sayt domeni nomini lokal veb-server domenlari ro‘yxatiga qo‘shish tartibi:

OpenServer menyusini bosib, Настройки oynasida «Домены»

vkladkasiga o‘tiladi;

Имя домена qismiga domenning nomi (masalan, kitoblar ) yoziladi va Папка домена qismida papka (masalan, kitoblar ) tanlanadi;

Управления доменами qismidan

Ручное управление tanlanadi;

domenning nomini qo‘shish uchun Добавить, so‘ngra Cохранить tugmachasi bosiladi.

Sayt uchun platforma o‘rnatish tartibi:

o‘rnatish uchun oynada til tanlanadi va Продолжить tugmachasi bosiladi.

Platformani o‘rnatish uchun kerakli ma’lumotlarni o‘qib, Вперёд tugmachasi bosiladi;

brauzer ishga tushiriladi (masalan, Chrome), manzil qatoriga domenning nomi ( kitoblar/ ) yoziladi;

ma’lumotlar bazasi bilan bog‘lanish uchun ma’lumot kiritiladi.

Ma’lumotlar bazasi nomi ( db_kitob ), foydalanuvchi nomi ( root ), parol ( root ), server nomi ( localhost ), ma’lumotlar bazasi jadvallari uchun old qo‘shimcha ( wp_ ) yoziladi.

Отправить tugmachasi

bosiladi va keyingi oynada Запусти установку tugmachasi tanlanadi.

Sayt uchun platforma o‘rnatish tartibi:

Keyingi oynada

• sayt nomi (masalan, Kitoblar olami );
• muharrir bo‘limidan foydalanish uchun foydalanuvchi nomi (masalan, admin );
• parol (katta, kichik harflar, sonlar va belgilardan iborat parolni tanlang);
• elektron pochta manzili kiritiladi.

УстановитьWordPress tugmachasi bosiladi;

platforma o‘rnatilgandan keyin Войти orqali saytga kirish mumkin.

14