Конкурс сабак.

Тема: Табышмактуу 7 саны.

8-класстардын арасындагы конкурс сабак.

Мугалим: Сатиева Ч

“Табышмактуу 7 саны” саны конкурсунун программасы.

1.Саламдашуу.

2.7 санына презентация жасоо.

3.Математикалык тест.

4.Акыйнек.

5.Суроо-жооп.

6.Онорун болсо орго чап.

7.Кроссворд толтуруу.

Конкурстун темасы: Табышмактуу 7 саны.

Конкурстун максаты: Окуучулар ички сезимин, эрудициясын, математикалык тушунукторун онуктурушот жана таанымдарын кенейтишет, математикалык шыгын жана демилгесин ойготушат,ой баалуулуктарды эстеп, сактап калууга уйронот.

Жабдылышы:Тест,суроо жазылган баракча , кроссворд, 7 саны жонундо, ноутбук, проектор.

Конкурстун журушу:

Уюштуруу учуру:

Мугалим: Саламатсыздарбы эжейлер, кымбаттуу окуучулар. Биздин табышмактуу 7 саны конкурсуна кош келиниздер.Бул конкурска 8-класстын 3 командасы катышышат.(Командалар келип орун алышат.) Командалардын иш аракетин калыстар тобу баалап берет.Калыстар тобу менен тааныштырайын:ОББсы Монокбаева Т, математика мугалими Турапбаева Э жана Арзыматова Н эже.Урматтуу эжекелер,конкурстун катышуучулары жана куйормандар.Биздин бугунку “Табышмактуу 7 саны” конкурсун ачык деп жарыялоого уруксаат бериниздер.Конкурстун катышуучулары менен тааныштырып кетейин:

1-жетилик. Арууке, Оомат, Альбина, Мунира, Ахилес, Курманбек, Каухар.

2-жетилик. Зуура, Асан, Аяна, Тансулуу, Дастан, Максат, Айзирек.

3-жетилик. Перизат, Айгерим, Курманжан, Нурулло, Нурислам, Алтынбек, Дамира.

Анда эмесе, алгач сиздерге 7 саны жонундо маалымат берилет(Экранда 7 саны жонундо маалымат жазылып коюлат.)

Математикада негизги тушунукторунун бири сан тушунугу болуп эсептелет.Сандардын ичинен жети саны озгочо мааниге ээ. Ушул сан бизге байыркы ата бабаларыбыздын саноо системасынан, жашоосунан ишенимдеринен жана тилинен, дилинен кабар берип турганын байкайбыз. Мисалы : Кыргыз улуттук жомокторунда 7 ата, 7бир тууган, 7 дос, 7 каракчы, 7 уруу, 7 эмчи сыяктуу шарттуу образдар басымдуулук кылат.Жетинин бири кыдыр, жети олчоп бир кес, жети атанды билип жур,жетимдин акысы жети дуйнону курутар деген макалдарында да жети санына озгочо маани кылгандыгы корунуп турат. Эн байыркы адамдардын асман жонундогу коз караштарында жетиген жылдыз, асан усон жети тусто болушуна, ай фазаларынын жети кундо орун алмашып туруусуна маани бергендиги талашсыз. Алар гана эмес дуйнолук руханий маданиятынын ири окулдорунун бири Жусуп Баласагын дагы “Кут даарытар илим ” аттуу 13мин саптан турган чыгармасында да ыйык сан жонундо катып кеткен.

Билгин келсе уйронгун татаал эсеп

Билим жолу так эсеп жолдон отот.

Кобойтууну, болчокту бил ,

Татаал жолду баспасан келбейт узур.

Жакшы билгин катмардын эрежесин,

Санактан тамыр чыгар билип озун

Аянттын олчомун так чыгарасын,

Жети катмар ааламды жердей айткын.

Алгебра жолдорун даана тапкын

Евклиддин капкасын катуу каккын

Билип ал азыр дагы келечекте

Багынган акыл оюн бут эсепте.

Кутманын эсебинден ката кетсен

Эч качан иш илгери болбойт иште!

Конкурстун 1-шарты.Саламдашуу.

Кезек 1-жетиликте.

1.Урматтуу эже агайлар,

Атаандаштар калыстар.

Салам айтабыз сиздерге

1-жетиликтин атынан.

2.Ар бир адам саламдашуу,

Эзелтен кыргыз салты экен.

Элимдин салтын улантуу

Элибиз кыргыз наркы экен.

3.Математика илими ушул кундо

Жайылды жер жузуно, бут дуйного,

Кызыгат дуйно эли бут адамзат.

Математика илимин уйронгонго

4.Жер шаарынын формасын салыштырдык,

Геометриялык фигура сферага

Касиеттуу илим менен онугуп,

Тушунсок деп ааламдын сырларын.

5.Математикада болот 7 амал

Жетоонун тен укмуштай сыры бар

Жеткиликтуу илим менен билимге

Жеткиретго бизди эжей агайлар.

Кезек 2-жетиликте.

1.Салам айтабыз а дегенде биз сиздерге,

Салам айтуу салт экен биздин элде.

Саламдашпай отуп кетсен башка кепке

Айып болуп калатго анда бизге.

2.Саламдашпай соз баштаба

Деген кеп бар кыргызда.

Демек таазим кылабыз

Мугалим эжей атаандаштар баарына.

3.Акылынды остурот да оркундотот,

Маселе иштеп чыгарганды уйротот.

Турмуш ,жашоо тиричиликке колдонулат

Баамдап кор ал эмне экен батыраак.

4.Туура айтасын бул алгебра

Кыялы кызык ал неме.

Чыгарсан такыр чыкпай койчу,

Убайым кылат кишини кээде.

5.Эзелтеден 7 саны кыдыр экен,

Бул сандын ыйгында шек жок экен.

Тупку атасы жетоо болот адамдын,

Касиети ушундай эмеспи бул сандын.

Кезек 3-жетиликте.

1.Кылымдарды карытып жер жузундо,

Салт экен саламдашуу бут элимде.

Саламдашпай отуп кетсек башка созго,

Уят болуп калабызго биз сиздерге.

2.Кутмандуу Бакай атабыз

Кубанып окуп жатабыз

Жакшылып тилеп сиздерге

Жалындуу салам айтабыз.

3.Табышмактуу маселелер дуйносундо.

Чыгалы саякатка келгин досум.

Тоскоолу коп лабиринттуу жолдору

Татаал дебей илим сырын чечели.

4.Асманга учамын десен,

Кемени башкарам десен,

Алгебраны окуп ал,

Эсепке чотко сен конуп ал.

5.Ааламдын сырын ачалы,

Билимдин нурун чачалы

Откондор билген илимдин

Билбеген жагын биз ачалы.

Конкурстун 2- шарты. Жети санын презентациялоо.

1-жетилик.

1.Кыргыз элинде жети деген санга озгочо конул бурулуп келген. Мисалы:жетинин бири кыдыр, жети атаны билуу парз. Бир жумада жети кун бар, азыркы кундо жети жашында мектепке барасын.

2.Жети доолот.Мына ушул жети доолот жонундо айтып берейин.1-бала, 2-аял, 3-тоок, 4-ит, 5-ат, 6-тегирмен, 7-мал экен.

3.Жетинин бири кыдыр, жолун шыдыр, жолдошун кыдыр болсун дейт.

4. Жолдо кетип бара жатканда жети адам отурса , жети мал корсо, жети жылдыз корсо булар жетоо экен жолубуз болот, тилегибиз аткарылат, ишибиз онолот деп ишенишкен.

5. Мен жети атанды бил дегендей жети атамды айтып берейин.

1-оз атам, 2-чон атам, 3-бабам,4-бубам,5-кубам, 6-жотом,7-жетем.

6.Математикада да амалдардын устунон жети амал жургузулот.Кошуу, кемитуу, кобойтуу, даражага которуу, тамырдан чыгаруу, логарифмдоо.

7.Музыкада жети нота бар:до,ре, ми, фа, со, ля, си.

2-жетилик.

1.Жетинин бири кыдыр деген илгертеден айтылып келет.Ата бабаларыбыздын эн ыйык коргон саны катары атадан балага уланып элибиздин калын катмарына синип келген. Бул создо калет жок.

2. Жети тенге адамды ооруу сыркоодон сырткары болушу учун дубанага же дербишке берилет.

3.Биз асылдуулук алган алган кундун желеси да жети тустон тураары, эл ичинде жети тундо азыраак бас деген созу да бизди тартипке максатсыз эле тентип баспоого тарбиялайт.

4.Уйго келген конокко да жети турдуу тамак даам тарттыруу, жети атаны билуу ар бирибиз учун парз.

5.Дыйкан эгин эгээрдин алдында жети айтым айткан.Ошондо эгини берекелуу болот экен.Мына септим уч убак жылуу жерден кочуштап, бул жетим жесирге, мунусу алыстагыга, мунусу карып мискинге, кочуш ач арыкка,бул курт-кумурска куштарга, бул сурамчыга , бул тилемчиге.

3-жетилик.

1.Умай эне адам атадан таркалган касиеттуу Манас бабабыздын осуятынын жетоо экендигине да далил.

2.Манас бабабыздын жети осуятын айтып берейин.

1-оз атам, 2-чон атам, 3-бабам,4-бубам,5-кубам, 6-жотом,7-жетем.

3.Математикада да амалдардын устунон жети амал жургузулот.Кошуу, кемитуу, кобойтуу, даражага которуу, тамырдан чыгаруу, логарифмдоо.

4.Музыкада жети нота бар:до,ре, ми, фа, со, ля, си.

5. Мен жети атанды бил дегендей жети атамды айтып берейин

1.Эл журттун ажырагыс бутундугу жана бир жакадан баш чыгарган ички биримдиги.

2.Улуттар аралык ынтымак достук кызматташтык.

3.Улуттук ар намыс жана атуулдук ариет.

4.Арыбас мээнет, алдынкы онор, билим аркылуу бакубат доолотко умтулуу.

5.Гуманизм, айколдук, кечиримдуулук.

6.Табият менен таттуу мамиледе болуу.

7.Кыргыз мамлекетин коздун карегиндей сактоо.

Конкурстун 3-шарты тест.

7 тест.

1.Математикада кайсы чондук х тамгасы менен белгиленет?

А) амалкой

Б)жашыруун

В)белгисиз

Г)каалагандай

2.Сан барабарсыздыгы деген эмне?

А)пирогду барабар болукко болуу

Б)белгисизи бар барабарсыздык

В)тараза ташы

Г)кандай айырмасы бар

3.Сан барабарсыздыгынын канча касиети бар?

А)3 касиети бар

Б)2 касиети бар

В)эч кандай касиети жок

Г)6 касиети

4.Сызыктуу барабарсыздыкта канча белгисиз бар?

А)бир

Б)эки

В)бироо да жок

Г)коп болсо андан жакшы.

5.Барабарсыздыктын чыгарылышын тапкыла?

Зх-18 0

А)х каалагандай

Б)чыгарылышы жок

В)(6; )

Г)( ; 6)

6.Белгисиздерди белгилоо учун кайсы алфавит колдонулат?

А)орус

Б)англис

В)латын

Г)мумба-юмба

7.латын алфавитинде канча тамга бар?

А)33

Б)23

В)26

Г)10

Конкурстун 4-шарты акыйнек айтышуу.

1.Анык сандар экен деп

Колдонот бизди эсепке

Санатып бирден чексизге

Жарайбыз дайым керекке.

2.Болчок сандар экен деп

Билип койгун сен деле

Бир тоголок алманы

Кантип болуп жейт элен.

3.Уч бурчтуктун чокусунан чуркап чыга каламын,

Бурчун болуп экиге,керекке жарап турамын.

Биссектриса мен болом,бекемдеп уксун кулагын.

4.Жалгыз озун керектей,мактанасын жон эле.

Жагын эки болууго керекмин ага мен деле.

Медиана мен болом , билип алгын сен деле.

5.Декарт тузгон координаталар,

Тик тушушуп жаралар.

Касиетти ага берген,бизбиз ошо перпендикуляр.

6.кесилишпес туз сызыкка,

Параллель да керектир.

Ошол сызык биз болобуз,

Эсине дайым туйуп жур.

7.Квадрат оз атым, алдынарда турамын.

Аянт учун илгертен, чен болуп кызмат кыламын.

8.Адегенде атымды сура,

4бурчум, 4 жагым бар.

Башкалардан айырмам коп,

Мен боломун трапеция.

9.Менин атым уч бурчтук,

Болуучумун тегиздикти,

Аянтым бар, коломум...

Кереги жок семиздиктин.

Урушканды коелу, каталарды жоелу.

Илимге нагыз пайдалуу, элементи бололу.

Бириккен акыл ойлорум, мектебим суйгон борборум.

Билимди алчуу, бийиктен ашчу жолдорум.

Конкурстун 5-шарты суроо-жооп.(ар бир жетиликке 7 ден суроо берилет.)

1-жетиликке.

1.Эки катыштын барабардыгы.

2.Бир мучолордун суммасы.

3.эн кичине натуралдык сан.

4.Мектептин математикалык таблицасынын автору .

5.Математика бардык илимдердин падышасы,математиканын падышасы кайсы илим.

6.Короодо 2ит, 4 чымчык жана 3 чымын журот.баардыгынын буттары биригип канча.

7.Торт бурчтуктун канча туру бар.

2-жетиликке.

1.Бурчту тен экиге болгон шоола.

2.Далилдоону талап кылбаган математикалык суйлом.

3.Орус математиги корабль куруучу.

4.Коз каранды эмес озгормонун башкача аталышы.

5.Уч бурчтуктун ички бурчтарынын суммасы.

6.Туура торт бурчтук.

7.Сааттын жебеси бир жарымды корсоткондо кандай бурч тузулот .

3-жетиликке.

1.Геометрия канча болуктон турат.

2.Далилдоону талап кылган суйлом.

3.Математика акылды тартипке келтирет деген соз улуу математиктердин кимисине тиешелуу.

4.Эгерде кочодогу уйлорго 1ден 50го чейинки номер коюлган болсо, анда 4 цифрасы канча жолу учурайт.

5.Торт бурчтуктун ички бурчтарынын суммасы.

6.Дуйнодогу математикага тиешелуу болгон 7 кереметтин бири .

7.Уч бурчтуктун канча туру бар.

Конкурстун 6-шарты онорун болсо орго чап (1-жетилик фигура жасашат, 2-жетилик озу жазган ырын окуйт, 3-жетилик “Фигуралар жонундо сахна корунуш.”

7.Кроссворд толтурушат.

1.Тен деген созго синоним соз.

2.Окуучулар мектептен алышат.

3.Математиканын болугу.

4.Узундук бирдиги.

5. Транспортир менен олчонот.

6.Далилдоону талап кылган суйлом.

7.Торт жагы барабар фигура.

Конкурсубуз оз сонуна жетти.Калыстар тобу кайсы жетиликтин женишке жеткендигин аныктап беришет.