Проценттер 5-класс

7.05.20

7.05.20

Тема:

Проценттин аныктамасы.

Сан менен проценттин дал келиши

Сабактын максаты:

Проценттин аныктамасын жана сандын процентин табууну үйрөнүшөт

Проценттер

Процент

Проценттер биздин заманга чейин V кылымда индустар тарабынан белгилүү болгон.

Анткени байыркы замандан бери эле Индияда эсептөөлөр ондук система менен жүргөн.

Европада проценттер 1000 жыл кийин пайда болгон, аны бельгиялык окумуштуу Симон Стевин киргизген.

Симон Стевин 1584–жылы

биринчи жолу проценттердин

таблицасын басып чыгарган.

Симон Стевин,

Бельгиялык окумуштуу

процент деген сөз «жүздөн бири» дегенди түшүндүрөт

Сандын бир проценти бул сандын жүздөн бир бөлүгү

1%=0,01

Процент – бул ар кандай чоңдуктардын жүздөн бири: жолдун, массанын, аянттын, көлөмдүн…

Атайын жазуу дагы бар

(символ, белгилениши) «процент»- %

Проценттин аныктамасы

Процент – бул негизги математикалык түшүнүктөрдүн бири.

Процент деген сөз латындын procentum,

«жүздөн» же «100 гө»

Жүздөн бир бөлүк процент деп аталат .

Процент

Сандын жүздөн бири

1%

Сандын ондон бири

10%

Сандын бештен бири

20%

Сандын төрттөн бири

25%

Жарымы

50%

Сандын төрттөн үчү

75%

Мисалы : Лотереяга катышкан ар бир 100 катышуучунун 7 си байге алды.

100 дүн 7 си же

100 адамдын 7 өөсү - 7%

Ондук бөлчөктөрдү

процентке келтир:

0,07 – бул

7%

0,425 – бул

42,5%

7,5%

0,15 – бул

15%

0,075 – бул

0,6%

40%

0,006 – бул

0,4 – бул

Демек, ондук бөлчөктөрдү процентке

айландыруу үчүн аны 100 көбөйтүү керек .

Ондук бөлчөк түрүнө келтир :

1% – бул

0,01

6% – бул

0,06

45% – бул

0,45

123% – бул

1,23

0,4% – бул

0,004

1

2

Салыштыргыла:

75%

*

=

1

3

Таблицаны толтургула:

Жөнөкөй бөлчөк

1

Ондук бөлчөк

Процент

0,4

159%

4

0,25

1,59

25%

40%

Өз алдынча чыгаргыла

№ 500

№ 501