Тема " Салыстырмалы атомдық масса және салыстырмалы молекулалық масса"

І. Салыстырмалы атомдық масса және салыстырмалы молекулалық масса.

Заттың формуласы бойынша салыстырмалы молекулалық массасын есептеу.

Салыстырмалы молекулалық масса Мr-мен белгіленеді. Жай заттың салыстырмалы молекулалық массасын - элементтің салыстырмал атомдық масссын оның атом санына көбейтіп табады. Мысалы, оттек молекуласының О₂ салыстырмалы молекулалық массасын табайық: М_r(О₂) = 2· А_r(О) = 2 · 16 = 32

Күрделі заттың салыстырмалы молекулалық массасын табу үшін алдымен оның құрамына кіретін әрбір элементтің атомдарының салыстырмалы атомдық массаларын атом санына көбейтіп, содан соң олардың қосындысын табады.Мысалы, алюминий гидроксидің АІ(ОН)₃салыстырмалы молекулалық массасы:

А_r(АІ) = 27 , А_r(Н) = 1 А_r(О) = 16

Мr[АІ(ОН)₃] = Аr(АІ) + 3[Аr(О) + Аr(Н)]= 27 + 3(16 +1) = 27 + 17 = 78

1. Алюминий сульфатының АІ₂(SО₄)₃ салыстырмалы молекулалық массасын есептеңдер

Берілгені:

АІ₂(SО₄)₃

Табу керек:

Мr[АІ₂(SО₄)₃] -?

Шешуі:

Мr[АІ₂(SО₄)₃] = Аr(АІ) · n(АІ) + Аr(S) · n(S) + Аr(О) · n(О)

Мr[АІ₂(SО₄)₃] = 27 · 2 + (32 + 16 · 4) · 2 = 54 + 96 · 3 =

= 54 + 288 = 342 .

Жауабы: Мr[АІ₂(SО₄)₃] = 342.

1. Ортофосфор қышқылының ( Н₃РО₄)салыстырмалы молекулалық массасын анықтап, заттың мольдік массасын есептеңдер.

Берілгені:

Н₃РО₄

Табу керек:

М(Н₃РО₄) -?

Мr(Н₃РО₄) -?

Шешуі:

М(Н₃РО₄) = А(Н) · n(Н) + А(Р) · n(Р) + А(О) · n(О)

М(Н₃РО₄) = 1 · 2 + 31· 1 + 16 · 4 = 2 + 31 + 64 = 98 г/моль

Мr(Н₃РО₄) = Аr(Н) · n(Н) + Аr(Р) · n(Р) + Аr(О) · n(О)

Мr(Н₃РО₄) = 1 · 2 + 31· 1 + 16 · 4 = 2 + 31 + 64 = 98

Жауабы: М(Н₃РО₄) = 98 г/моль; Мr(Н₃РО₄) = 98.

1. Натрий оксидінің (Nа₂О) салыстырмалы молекулалық массасын анықтап, заттың мольдік массасын есептеңдер.

Берілгені:

Nа₂О

Табу керек:

М(Nа₂О) -?

Мr(Nа₂О) -?

Шешуі:

М(Nа₂О) = А(Nа) · n(Nа) + А(О) · n(О)

М(Nа₂О) = 23 · 2 + 16 · 1 = 46 + 16 = 62 г/моль

Мr(Nа₂О) = Аr(Nа) · n(Nа) + Аr(О) · n(О)

Мr(Nа₂О) = 23 · 2 + 16 · 1 = 46 + 16 = 62

Жауабы: М(Nа₂О) = 62 г/моль; Мr(Nа₂О) = 62.

1. Кальций гидроксидінің (Са(ОН)₂) салыстырмалы молекулалық массасын анықтап, заттың мольдік массасын есептеңдер.

Берілгені:

Са(ОН)₂

Табу керек:

М(Са(ОН)₂) -?

Мr(Са(ОН)₂) -?

Шешуі :

М(Са(ОН)₂) = А(Са) · n(Са) + А(О) · n(О) + А(Н) · n(Н)

М(Са(ОН)₂) = 40 · 1 + 16· 2 + 1 · 2 = 40 + 32 + 2 = 74 г/моль

Мr(Са(ОН)₂) = Аr(Са) · n(Са) + Аr(О) · n(О) + Аr(Н) · n(Н)

Мr(Са(ОН)₂) = 40 · 1 + 16· 2 + 1 · 2 = 40 + 32 + 2 = 74

Жауабы: М(Са(ОН)₂) = 74 г/моль; Мr(Са(ОН)₂) = 74.

ӨЗІНДІК ЖҰМЫСҚА АРНАЛҒАН ТАПСЫРМАЛАР.

1-1. Натрия дихроматының Nа₃Сr₂О₇ салыстырмалы молекулалық массасын есептеңдер.

1-2. Алюминий перманганатының салыстырмалы молекулалық массасын есептеңдер.

1-3. Калия ортофосфатының К₃РО₄салыстырмалы молекулалық массасын есептеңдер.

1-4. Мырыш нитратының Zn(NО₃)₂салыстырмалы молекулалық массасын есептеңдер.

1-5. Натрия боратының Nа₃ВО₃салыстырмалы молекулалық массасын есептеңдер.

1-6. Натрия тетрагидроксоалюминатының Nа[АІ(ОН)₄] салыстырмалы молекулалық массасын есептеңдер.

1-7. Магний ортофосфатының Мg₃(РО₄)₂салыстырмалы молекулалық массасын есептеңдер.

1-8. Калия ортофосфатының К₃РО₄ салыстырмалы молекулалық массасын есептеңдер.

1-9. Натрий сульфатының Nа₂SО₄ салыстырмалы молекулалық массасын есептеңдер.

1-10. Көмірқышқыл газының СО₂ салыстырмалы молекулалық массасын есептеңдер.

1-11. Күкірт (ІV) оксидінің SО₂ салыстырмалы молекулалық массасын есептеңдер.

1-12. Фосфор (V) оксидінің Р₂О₅ салыстырмалы молекулалық массасын есептеңдер.

1-13. Күкірт (VІ) оксидінің SО₃ салыстырмалы молекулалық массасын есептеңдер.

1-14. Алюминий оксидінің салыстырмалы молекулалық массасын есептеңдер.

1-15. Темір (ІІ) оксидінің ҒеО салыстырмалы молекулалық массасын есептеңдер.

1-16. Магний нитратының Мg(NО₃)₂ салыстырмалы молекулалық массасын есептеңдер.

1-17. Натрий хлоридінің NаСІ салыстырмалы молекулалық массасын есептеңдер.

1-18. Темір сульфатының ҒеSО₄ салыстырмалы молекулалық массасын есептеңдер.

1-19. Барий фосфорының Ва₃(РО₄)₂салыстырмалы молекулалық массасын есептеңдер.

1-20. Азот қышқылының НNО₃ салыстырмалы молекулалық массасын есептеңдер.