Көрсөткүчтүү теңдемелер жана аларды чыгаруу ыкмалары.

Сабактын темасы: Кёрсёткщчтщщ теъдемелер жана алардын чыгаруу ыкмалары.

• Сабактын максаты:

• Кёрсёткщчтщщ теъдеменин аныктамасын билишет
• Кёрсёткщчтщщ теъдемени чыгаруунун ыкмалары менен таанышат
• Кёрсёткщчтщщ теъдемени чыгаруунун ыкмаларын щйрёнщшёт
• Кёрсёткщчтщщ теъдемени чыгаруунун ыкмаларын пайдаланып мисал чыгара алышат.

• Баалоо щчщн критерийлер:

• Кёрсёткщчтщщ теъдеменин аныктамасын билсе;
• Кёрсёткщчтщщ теъдемелерди чыгаруунун ыкмаларын билсе;
• Кёрсёткщчтщщ теъдемелерди чыгаруунун ыкмаларын пайдаланып мисал чыгара алышса;
• Сабакка активдщщ катышса;
• Топтордо иштей алышса;
• Бщгщнкщ ётщлгён тема боюнча жыйынтык чыгара алса;

• Кайталоо щчщн жана жаъы темага ёбёлгё тщзщщчщ суроолор:
• 1. Кёрсёткщчтщщ функция деп кандай функцияны айтабыз?
• 2. Кёрсёткщчтщщ функциянын аныкталуу областы кандай болот?
• 3. Кёрсёткщчтщщ функциянын маанилерин областы кандай болот?
• 4. болгондо функциянын графиги кандай болот?
• 5. учурда функциясынын графиги кандай болот?

• Айрым бир теъдемелер да белгисиз ёзгёрмё даража катары катышып калышы мщмкщн. Мындай теъдемелерди кёрсёткщчтщщ теъдемелери

деп аташат.

• Аныктама:
• Белгисиз ёзгёрмё даража кёрсёткщчщндё кармаган барабардык кёрсёткщчтщщ теъдеме деп аталат жана кыскача тщрщндё белгиленет.
• Эгерде мында анда =b теъдемеси чечимге ээ болбойт.
• Эгерде болсо, анда теъдемеси жалгыз чечимге ээ болот.

• Кёрсёткщчтщщ теъдемелерди чыгарууда кёрсёткщчтщщ функциянын касиеттери пайдаланылат.

:

=

.

=1 ,

• Кёрсёткщчтщщ теъдемелерди чыгарууда тёмёнкщдёй ыкмаларды колдонууга болот.

Даражанын касиеттерин колдонуу

Тщздён тщз чыгаруу

Даражага кётёрщщ

Кёрсёткщчтщщ теъдемелерди чыгаруу

ыкмалары

График жолу

Эки жагын логарифмалоо

Бёлщщ ыкмасы

Белгилёё жолу

• 1-мисал:
• бул теъдемени тщздён тщз чыгаруу ыкмасын колдонобуз

Жообу: 1

• 2-мисал:

теъдемесин чыгаралы бул теъдемени чыгарууда

даражанын касиеттерин колдонобуз.

Мындан Виеттин теоремасынын негизинде чечимдерине ээ болобуз.

Жообу: 2;3

• 3-мисал:

бул теъдемени чыгарууда

негизинен даражанын

касиеттери жана даражага кётёрщщ

ыкмалары колдонулду

Жообу: 0; 2

• 4-мисал:

-5 теъдемесин чыгаралы.

бул теъдемени белгилёё жолу менен чыгарылат

,

квадраттык теъдеменин тамырын табабыз.

Бул теъдеменин тамыры Виеттин теоремасы боюнча

болот, себеби;

1) 2)

• 5-мисал:

теъдемесин чыгаралы.

3=0

эки жагын бёлёбщз.

2

Бул маанилерди белгилеген жерге коюп, тёмёнкщ чыгарылыштарды алабыз.

а) =1;

б) ; ⇒

жообу : -1; 0

Бул теёдемени бъл\\ ыкмасы менен чыгардык

• Графикалык ыкма
• Теъдемелердин графикалык жол менен чыгаруу ыкмасы теъдемелерди чыгарууда негизинен аз колдонулат, себеби мында анын чечимин так табуу кыйын. Кёбщнчё мындайда жакындатылган чыгарылышты алабыз. Ошентсе да айрым мисалдарды чыгарууга кёъщл бурабыз.

• 6-мисал: теъдемесин чыгарып теъдемени графикалык ыкма менен чыгаруу щчщн анын эки жагын ёз алдынча функция катары карайбыз жана бир эле декарттык координаталар тегиздигинде алардын графиктерин чийебиз.
• жана

• I топ 1)

2)

• II топ 1)

2)

• III топ 1)

2)

• IV топ 1)

2)

• I биринчи топтун чыгарлышы. 

1)

жообу: 4

2)

жообу: 3

• III топ 1)

жообу: -1; 0

• 2)

= t

=

жообу : 0 ; 3

• IV топ 1) =1

жообу:

• 2) = 9

=

D=1-4

:

=1 жообу: -

Ётщлгён теманы жыйынтыктоо.

Жалпы группа менен талкуу жщргщзщщ.

Математикада аныктамалар ,эрежелерди, ыкмаларды щйрёнщщ зарыл экендиги талашсыз. Эгерде алардын маани-маъызын окуучулар жакшы тщшщнбёй калышса, анда математикалык маселе мисал иштёёдё кёптёгён каталарга жол беришет.

Мындай жетишпестикти жоюу щчщн “Инсерт„ ыкмасын колдонуу менен окутуу натыйжа берет. “Инсерт”-ангилис тилинен алынган “натыйжалуу” дегенди билдирет.

Билем

Жаъы

Жаъы

маалымат

Тщшщнбёдщм

маалымат

Тщшщнбёдщм

Билгим келет

“ + „

Билгим келет

“ + „

“ - „

“ - „

“ ? „

“ ? „

• Щйгё берилщщчщ тапшырмалар :

1. (0,13=0,13

-6