Монғол империясының құрылуы

Пәні:Қазақстан тарихы

Мектеп №61 орта мектеп

Күні:12.12.2016ж Сынып:7

Мұғалімнің есімі: Тлепов Кенжебек

Сабақтың тақырыбы: Монғол империясының құрылуы

Қатысқандар саны:22

Қатыспағандар саны:

Сабақ негізделген оқу мақсаты(мақсаттары)

Монғол империясының құрылуы және ұлы хан Шыңғысхан туралы білу

Монғол империясының қоғамдық құрылысы мен Қазақстанды жаулап алуының маңызын түсіну.

Кестемен жұмыс жасауға үйрену.

Сабақ мақсаттары

Барлық оқушылар: 1206 жылы барлық монғол тайпаларының бас қосқан ұлы құрылтайында Монғол империясы құрылып оған ұлы хан болып Шыңғысханның сайланғандығын біледі.

Оқушылардың басым бөлігі: Шыңғысханның империяны 95 түменге бөлгендігін, олар мыңдық, жүздік ондықтардың болғандығын және Монғолия аумығы мен халқы үш әкімшілік аумаққа бөліну маңызын түсінеді.

Кейбір оқушылар: Монғолдардың Қазақстан жерін жаулап алуын кестеге түсіріп, түсіндіре білуге үйренеді.

Тілдік мақсат

Оқушылар ............(істей) алады.

Мемлекеттің басты заңы "Жасақ" (Яса) деп аталғандығын біле алады.

Негізгі сөздер мен тіркестер:

«Жасақ» (Яса) «Ұлыс» «Құрылтай» «Барунгар» «Кул» «Мыңбасы» «Жүз» «Хан»

Сыныптағы диалог/жазылым үшін пайдалы тілдік бірліктер:

Талқылауға арналған тармақтар:

Монғол империясының құрылуы.

Қоғамдық құрылысы.

Монғолдардың Қазақстанды жаулап алуы.

Жаулап алудың зардаптары.

Ұлыстардың құрылуы.

Сіз неліктен .......екенін айта аласыз ба?

Монғолдардың Отырар жеріне соғыс ашуға не себеп болғандығын айта аласыз ба?

Айтылым бойынша ұсыныстар:

Тақырыпты оқу кезіндегі түсінігін айта білуі.

Жетістік критерийі

Монғолияның құпия шежіресін біле алады.

Түмен, мыңдық, жүздік, ондықтарға бөлінуі туралы айта алады.

"Жасақ" қызметін біле алады.

Күшіліктің Жетісудағы иеліктерін басып алу жолдарын біле алады.

Жаулап алу зардаптарын түсіне алады.

Ұлыстардың құрылу жолдарын біле алады.

Алдыңғы оқу

1.Қалалар қалай қалыптасты?

2. Қолөнер мен сауда қалай дамыды?

3.Діни наным-сенімдертуралы айт.

Жоспар

Жоспарланған уақыт

Жоспарланған жаттығулар (төменде жоспарланған жаттығулармен қатар, ескертпелерді жазыңыз)

Ресурстар

Басталуы

2 мин

2 мин

Топқа бөлу: Сабақ тақырыбына сәйкес, түрлі-түсті қағаз қиындылары арқылы топқа біріктіріледі.

Жаңа сабаққа кіріспе: Миға шабуыл

Өткен сабақпен байланыстыра отырып сұрақтар қою арқылы тақырыпты ашу.

Қағаз қиындылары

Интерактивті тақта

Ортасы

15 мин

2 мин

10 мин

2 мин

Монғол империясының негізін қалаушы Темүжін 1155 жылы Монғолияның Кендітау аймағындағы Онон өзенінің жағасында, Болдоң деген жерде дүниеге келген. Темүжін 9 жасқа толған кезінде әкесі Есугей батырды татарлар қастандықпен өлтіреді.1206 жылы өткен құрылтайда Темүжінді хан етіп сайлап, Монғол империясын құрады.

Оқушыларға кесте арқылы түсіндіргеннен кейін,проблемалық сұрақ қойылып, пікірлері тыңдалады.- Монғол әскерлерінің көп жерлерді жаулап алуының мәні неде деп ойлайсындар?

Жаулап алудың зардаптары.

1) Жетісу аймағында шапқыншылыққа дейін 200-ден астам елді-мекендер болса, одан кейінгі ХІІІ-ХІV ғасырларда 20-жуық елді-мекендер қалған;

2)Баласағұн қаласының орны мүлдем жоғалып кеткен;

3)Егін шаруашылығының жүйесі бұзылды;

4)Халықтардың этникалық құрамы мүлде бұзылды;

5)Қазақ халқы қалыптасуының аяқталуы 200 жылға кешеуілдеді;

6)Мәдениеттің дамуына кедергі болды.

Шыңғыс хан жаулап алған жерлерін, балаларына мұрагерлікке үлестіріп берді. Ол жерлер ұлыс деп аталады.

Топтық жұмыс

І-топ Монғол империясының қоғамдық құрылысы (сызбамен жұмыс)

ІІ-топМонғолдардың Қазақстанды жаулап алуы, зардаптары (кестемен жұмыс)

ІІІ-топ Ұлыстардың құрылуы (түсінік айту)

"Джигсо" әдісі арқылы жүреді

Екі жұлдыз, бір ұсыныс арқылы бағалау

Кері байланыс

1.Жұмыс барысында топтағы қарым - қатынас тапсырманың орындалуына қалай әсер етті?
2. Тапсырма орындау барысында топта ауызбіршілік сақталды ма?

3. Топтық жұмыс жасау кезінде қиындық келтірген тұстарыңыз

болды ма?

Жұптық жұмыс

Жұптық жұмыс

Ұғымдардың мәнін тауып сәйкестендіру

Жұптарда өзара бағалау

Карта

Бағалау парағы

Үлестірмелі парақшалар

Аяқталуы

10 мин

2 мин

Жеке жұмыс

Математикалық хронология

Шарты есеп шығарамыз, шыққан жауабында қандай оқиға болды соны айтамыз.

1. (532·2)+142= 1206

2. 55+(200·5 ) =1155

3. (30· 40)+27= 1227

1206ж - Монғол мемлекетінің құрылуы.Темучиннің Шыңғыс хан атануы

1155ж - Темүжін Монғолияның Кендітау аймағындағы Онон өзенінің жағасында, Болдоң деген жерде дүниеге келген.

1227ж - Шыңғыс хан мен оның ұлы Жошының қайтыс болуы.

Дайын үлгі жауап арқылы бағалау

Қорытындылау.

1.Шыңғысхан не себептен соғыс пен жаулаушылықтар жолына түсті ?

Жауап: Көшпелі ақ сүйектердің талабын орындау үшін

Дүние жүзіне атын шығару

Билік үшін тартыстарды тоқтату үшін

Әлем билеушісі болғысы келіп

2. Монғолдардың соғыстарда жеңуіне нелер себеп болды ?

Жауап: Қатаң әскери тәртіп

әскери басшылыққа ержүрек, батыл адамдарды тағайындау,

шапшаң және шешуші қимылдар жасау

басқа халықтардың әскери тәжірбиесін пайдалану.

әскери тактиканың мықтылығы.

Рефлексия "Шоллер табақшасы"

Үлестірмелі парақша

Қосымша ақпарат

Саралау-Сіз қосымша көмек көрсетуді қалай жоспарлайсыз?Сіз қабілеті жоғары оқушыларға тапсырманы күрделендіруді қалай жоспарлайсыз?

Бағалау-Оқушылардың үйренгенін тексеруді қалай доспарлайсыз?

Пәнаралық байланыс Қауіпсіздік және еңбекті қорғау ережелері АКТ-мен байланыс Құндылықтардағы байланыс

"Джигсо" әдісі

Сәйкестендіру

Математикалық хронология

Екі жұлдыз бір ұсыныс арқылы бағалау

Жұптардың өзара бағалауы

Дайын үлгі жауап арқылы бағалау

Қазақстан тарихы әдістеме

АКТ

Карта

Рефлексия

Сабақ/оқу мақсаттары шынайы ма? Бүгін оқушылар не білді.Сыныптағы ахуал қандай болды? Мен жоспарлаған саралау шаралары тиімді болды ма? Мен берілген уақыт ішінде үлгердім бе? Мен өз жоспарыма қандай түзетулер енгіздім және неліктен?

Төмендегі бос ұяшыққа сабақ туралы өз пікіріңізді жазыңыз.Сол ұяшықтағы Сіздің сабағыңыздың тақырыбына сәйкес келетін сұрақтарға жауап беріңіз.

Қорытынды бағамдау

Қандай екі нәрсе табысты болды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?

1:

2:

Қандай екі нәрсе сабақты жақсарта алады (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?

1:

2:

Сабақ барысында мен сынып немесе жекелеген оқушылар туралы менің келесі сабағымды жетілдіруге көмектесетін не білдім?