СДЕЛАЙТЕ СВОИ УРОКИ ЕЩЁ ЭФФЕКТИВНЕЕ, А ЖИЗНЬ СВОБОДНЕЕ

Благодаря готовым учебным материалам для работы в классе и дистанционно

Скидки до 50 % на комплекты
только до

Готовые ключевые этапы урока всегда будут у вас под рукой

Организационный момент

Проверка знаний

Объяснение материала

Закрепление изученного

Итоги урока

Proýektirleme 9-njy synp sapak ýazgy 3-nji çärýek

Категория: Информатика

Нажмите, чтобы узнать подробности

Просмотр содержимого документа
«Proýektirleme 9-njy synp sapak ýazgy 3-nji çärýek»

Mekdebi: _______ Senesi: ____ _____ _____

Dersiň ady: Proýektirlemegiň esaslary Synpy: IX _____ _____ _____


Sapagyň temasy:

Gurluşyk çyzgylarynyň esasy aýratynlyklary

Sapagyň maksatlary:


1)Bilim berijilik maksady:

Gurluşyk çyzgylarynyň esasy aýratynlyklary barada umumy düşünje bermek.

2) Terbiýeçilik maksady:

Okuwçylara dürli medeni we tehniki desgalara, ajaýyp binalara, zawod-fabriklere bolan söýgüni döretmek .

Sapagyň görnüşi:

Täze maglumatlary öwretmek sapagy

Sapakda ulanylýan okuw-görkezme esbaplar, sanly serişdeler, paýlama maglumatlar:

Sanly serişdeler, kompýuter, interaktiw tagta, slaýdlar, tanyşdyrmalar

Sapagyň gidişi:

1. Sapagyň guramaçylyk döwri:

1. Salamlaşmak. Gatnaşygy hasaba almak.

2. Okuwçylaryň ünsüni sapaga gönükdirmek.

3. Syýasy wakalar bilen tanyşdyrmak.

4. Agyz-burun örtügini peýdalanmagyň düzgünlerini düşündirmek.

2. Öý işiniň ýerine ýetirilişini barlamak :

Kompýuter arkaly amaly iş. “Bir tipdäki çyzgylary birleşdirme, klasifikasiýasy”

3. Geçilen temany jemlemek:

Öýe berlen temany soramak.

Sorag-jogap alyşmak: 1.Dykyzlandyryjy (dolduryjy) gurluşlar nirede we näme maksat bilen ulanylýar? 2.Gurnaýyş çyzgylarynda şekilleriň sany we ölçegleri nähili ýollar bilen azaldylýar? 3.Eger gurnaýyş çyzgysynda bir şaý görkezilmedik bolsa, onda nähili manyda ýazgy ýerine ýetirilýär?

4. Täze temany düşündirmek:

Temany düşündirmegiň meýilnamasy:

1. Ýaşaýyş, köpçülik, medeni we önümçilik jaýlarynyň binagärçilik-gurluşyk çyzgylary

2. Gurluşykda ulanylýan öňdebaryjy usullary

3. Gurluşyk çyzgylary resmileşdirilende hökmany ýagdaýda Döwlet standartlary ulanmak

Temany öwrenmek bilen okuwçylar bilmeli:

- Binagärçilik-gurluşyk – çyzgylary ýerine ýetirmegi

- Binagärçilik-gurluşyk – çyzgylary ýerine ýetirilende masştaby ulanmak

- Gurnaýyş we gurluşyk çyzgylarynyň taýýarlanyşynyň aýratynlyklaryny

Temany öwrenmek bilen okuwçylar başarmaly:

- binagärçilik-gurluşyk çyzgylaryny

- Gurluşyk çyzgylary ýerine ýetirilende Döwlet standartlary

- Ulanylýan şekilleriň atlary aýtmagy



Ýaşaýyş, köpçülik, medeni we önümçilik jaýlary hem-de olaryň bölekleri görkezilen şekillere binagärçilik-gurluşyk çyzgylary diýilýär. Bulardan başga-da, inženerçilik-gurluşyk çyzgylary hem bar. Ol çyzgylaryň esasynda inženerçilik desgalary bolan köprüler, ýollar, suw hojalyk we başga desgalary gurulýar.

Binagärçilik-gurluşyk çyzgylarynyň maksady ýaşaýyş, köp-çülik, medeni, önümçilik we oba hojalyk jaýlarynyň gurluşygyny ýerine ýetirmekden ybaratdyr. Ol çyzgylarda gurluşygy alyp bar-magyň yzygiderliligi, gurulýan desgalaryň ölçegleri, gurluşyk aýratynlyklary, ulanylmaly materiallar göz öňünde tutulýar.

Gurluşykda ulanylýan öňdebaryjy usullaryň biri-de zawod-larda ýörite taýýarlanan bölekler we şaýlar boýunça ýygnama (montaž) işlerini geçirmekden ybaratdyr. Taýýar önümleri zawod-lardan we gurluşyk kärhanalaryndan taýýar görnüşde gurluşyk meýdançasyna getirip ýygnaýarlar.

Gurluşyga başlamazdan öňürti jaýlary, ymaratlary, desgalary we başgalary gurmak üçin taslamalar taýýarlanylýar. Taslama gurluşykda esasy resminama bolup, ähli işler şonuň esasynda ýerine ýetirilýär.

Gurluşyk çyzgylary ýerine ýetirilende we resmileşdirilende hökmany ýagdaýda Döwlet standartlary ulanylmalydyr. Olar TDS 1.1691-66 we TDS 1.1692-66 «Gurluşyk çyzgylary» bilen kesgitlenendir. Ol standartlarda jaýyň bölekleriniň grafiki belgile-nişi hem-de gurluşyk bölümleriniň belgileri görkezilen.

Gurluşyk çyzgylary örän köp dürli bolup, onda maşyngurluşyk çyzgylary bilen meňzeşlikler bar bolsa-da, bellibir derejede tapawut hem bardyr. Bu tapawutlar aşakdaky sebäplere görä ýüze çykýar:

1) çyzgynyň masştaby;

2) ulanylýan şekilleriň atlary;

3) maşyn gurluşygynda ulanylýan düzüm görkeziji bilen gur-luşyk çyzgylarynda ulanylýan düzüm görkezijiniň ýerine ýetirilişiniň özara tapawudy;

4) gurluşyk çyzgylarynda ulanylýan materiallaryň şertli belgi-lenilişi;

5) gurluşyk çyzgylarynda ulanylýan bölekler;

6) gurluşyk çyzgylarynda ölçegleriň ýazylyşy we başgalar.

Bu aýratynlyklaryň birnäçesine seredip geçeliň. Ol aýratyn-lyklara maşyngurluşyk çyzgylary gurluşyk çyzgylary bilen deňeş-dirilende has hem göz ýetirmek bolýar.

5. Täze temany berkitmek:

Sorag-jogap alyşmak:

1. Nähili şekillere binagärçilik-gurluşyk çyzgylary diýilýär?

2. Gurluşyk çyzgylary ýerine ýetirilende we resmileşdirilende haýsy standartlary ulanylýar?

3. Gurluşyk çyzgylary bilen maşyngurluşyk çyzgylarynyň näme tapawudy bar?

6. Öý işini tabşyrmak:

Geçilen täze temany okap gelmek. §4.1 sah. 124-125


7. Sapagy jemlemek we okuwçylaryň bilimlerini bahalandyrmak:

Höweslendiriji bahalary goýmak we delillendirmek Okuwçylary delillendirip bahalandyrmak.


Ýazan mugallym: ________________________________________________

Bellik:______________________________________________________________

Barlan: Müdiriň okuw işleri baradaky orunbasary __________________________



Mekdebi: _______ Senesi: ____ _____ _____

Dersiň ady: Proýektirlemegiň esaslary Synpy: IX _____ _____ _____


Sapagyň temasy:

ScetchUp gurşowynda “Jaýyň ýüz tarapy” döredijilik işi.

Sapagyň maksatlary:


1)Bilim berijilik maksady:

ScetchUp gurşawynda “Jaýyň ýüz tarapyny” modellemegi öwretmek

2) Terbiýeçilik maksady:

Okuwçylara dürli medeni we tehniki desgalara, ajaýyp binalara, zawod-fabriklere bolan söýgüni döretmek .

Sapagyň görnüşi:

Bilimleri, başarnyklary we endikleri berkitmek

Sapakda ulanylýan okuw-görkezme esbaplar, sanly serişdeler, paýlama maglumatlar:

Sanly serişdeler, kompýuter, interaktiw tagta, slaýdlar, tanyşdyrmalar

Sapagyň gidişi:

1. Sapagyň guramaçylyk döwri:

1. Salamlaşmak. Gatnaşygy hasaba almak.

2. Okuwçylaryň ünsüni sapaga gönükdirmek.

3. Syýasy wakalar bilen tanyşdyrmak.

4. Agyz-burun örtügini peýdalanmagyň düzgünlerini düşündirmek.

2. Öý işiniň ýerine ýetirilişini barlamak :

Gurluşyk çyzgylarynyň esasy aýratynlyklary

3. Geçilen temany jemlemek:

Öýe berlen temany soramak.

Sorag-jogap alyşmak: 1. Nähili şekillere binagärçilik-gurluşyk çyzgylary diýilýär?

2. Gurluşyk çyzgylary ýerine ýetirilende we resmileşdirilende haýsy standartlary ulanylýar?

3. Gurluşyk çyzgylary bilen maşyngurluşyk çyzgylarynyň näme tapawudy bar?

4. Täze temany düşündirmek:

Temany düşündirmegiň meýilnamasy:

1. Ugrukdyryjylaryň kömegi bilen göniburçlyk gurmak

2. Liniýa guralynyň kömegi bilen jaýyň ýokary gyrasynyň ortasyndan kesik geçirmek

3. Tegelek we çekip/itmek gurallarynyň kömegi bilen direg sütünlerini taýýarlamak

Temany öwrenmek bilen okuwçylar bilmeli:

- Çyzgydaky şertleşikleri we sadalaşdyrmalary;

- Gurnaýyş we gurluşyk çyzgylarynyň taýýarlanyşynyň aýratynlyklaryny

- Tegelek we çekip/itmek gurallarynyň kömegi bilen jaýymyzyň direg sütünlerini taýýarlamak

Temany öwrenmek bilen okuwçylar başarmaly:

- Gurnaýyş çyzgysynda görnüşi we ölçegleri boýunça birmeňzeş bölekleri çymak

- .Gurnaýyş çyzgylarynda şekilleriň sany we ölçegleri azaltmak



Ilki bilen ugrukdyryjylary döretmek üçin ölçeg lentasyny ulanalyň. Jaýyň ölçeginiň uzynlygyny 10 m, inini 12 m, beýikligini bolsa 5 m öwüreliň.

Indi bu ugrukdyryjylaryň kömegi bilen göniburçlyk guralyň. Çekmek/itmek guralynyň kömegi bilen ony 5 m ýokarlygyna çekeliň.

Liniýa guralynyň kömegi bilen jaýyň ýokary gyrasynyň ortasyndan kesik geçireliň. Ýerleşdirmek guralynyň kömegi bilen bu çyzan kesigimizi tutup ýokarlygyna çekmeli. Şeýlelik bilen jaýyň üçegini taýýarladyk.

Liniýa, duga, ölçeg lentasy we çekip/itmek gurallarynyň kömegi bilen üçegi çala daşyna çykar ýaly bezäliň.


Tegelek we çekip/itmek gurallarynyň kömegi bilen jaýymyzyň direg sütünlerini taýýarlalyň.

Gönüburçlyk, ýerleşdirmek, tegelek we çekip/itmek gurallarynyň kömegi bilen jaýyň gapysyny we penjirelerini taýýarlalyň. Iniýa guralynyň kömegi bilen jaýyň basgançaklaryny çyzalyň.

Şeýlelikde jaýymyz taýýar boldy. Indi bolsa boýag guralynyň kömegi bilen oňa tebigy görnüş bereliň.

5. Täze temany berkitmek:

Sorag-jogap alyşmak: 1.Gurnaýyş çyzgylarynda haýsy şaýlar kesilmän (ştrihlenmän) görkezilýär? Näme üçin? 2.Eger gurnaýyş çyzgysynda görnüşi we ölçegleri boýunça birmeňzeş bölekleriň birnäçesi bar bolsa, onda olaryň hemmesini görkezmelimi? 3.Şaýlaryň gyraky we aşaky ýagdaýlary çyzgyda nähili görkezilýär? 4.Dykyzlandyryjy (dolduryjy) gurluşlar nirede we näme maksat bilen ulanylýar? 5.Gurnaýyş çyzgylarynda şekilleriň sany we ölçegleri nähili ýollar bilen azaldylýar? 6.Eger gurnaýyş çyzgysynda bir şaý görkezilmedik bolsa, onda nähili manyda ýazgy ýerine ýetirilýär?

6. Öý işini tabşyrmak:

Geçilen täze temany okap gelmek.


7. Sapagy jemlemek we okuwçylaryň bilimlerini bahalandyrmak:

Höweslendiriji bahalary goýmak we delillendirmek Okuwçylary delillendirip bahalandyrmak.


Ýazan mugallym: ________________________________________________

Bellik:______________________________________________________________

Barlan: Müdiriň okuw işleri baradaky orunbasary __________________________



Mekdebi: _______ Senesi: ____ _____ _____

Dersiň ady: Proýektirlemegiň esaslary Synpy: IX _____ _____ _____


Sapagyň temasy:

Gurluşyk çyzgylarynyň ölçegleri (masştablary)

Sapagyň maksatlary:


1)Bilim berijilik maksady:

Gurluşyk çyzgylarynyň ölçegleri (masştablary) barada umumy düşünje bermek.

2) Terbiýeçilik maksady:

Okuwçylara dürli medeni we tehniki desgalara, ajaýyp binalara, zawod-fabriklere bolan söýgüni döretmek .

Sapagyň görnüşi:

Täze maglumatlary öwretmek sapagy

Sapakda ulanylýan okuw-görkezme esbaplar, sanly serişdeler, paýlama maglumatlar:

Sanly serişdeler, kompýuter, interaktiw tagta, slaýdlar, tanyşdyrmalar

Sapagyň gidişi:

1. Sapagyň guramaçylyk döwri:

1. Salamlaşmak. Gatnaşygy hasaba almak.

2. Okuwçylaryň ünsüni sapaga gönükdirmek.

3. Syýasy wakalar bilen tanyşdyrmak.

4. Agyz-burun örtügini peýdalanmagyň düzgünlerini düşündirmek.

2. Öý işiniň ýerine ýetirilişini barlamak :

ScetchUp gurşawynda “Jaýyň ýüz tarapy” döredijilik işi.

3. Geçilen temany jemlemek:

Öýe berlen temany soramak.

Sorag-jogap alyşmak: 1. Nähili şekillere binagärçilik-gurluşyk çyzgylary diýilýär?

2. Gurluşyk çyzgylary ýerine ýetirilende we resmileşdirilende haýsy standartlary ulanylýar?

3. Gurluşyk çyzgylary bilen maşyngurluşyk çyzgylarynyň näme tapawudy bar?

4. Täze temany düşündirmek:

Temany düşündirmegiň meýilnamasy:

1. Gurluşyk desgalaryň uly ölçegleri

2. Gurluşyk çyzgylaryndaky ölçegler

3. Plandaky içki ölçegler

Temany öwrenmek bilen okuwçylar bilmeli:

- Gurluşyk çyzgylarynda jaýyň planyny çyzmagy

- Penjire we gapy ýerleriniň hem-de olaryň arasyndaky diwarlaryň ölçegleri görkezmegi

- Bölüş oklaryň aralyklary görkezmegi

Temany öwrenmek bilen okuwçylar başarmaly:

- Gurluşyk desgalary şekillendirmek

- . Gurluşyk çyzgylarynda ölçegleri ýazmak



Gurluşyk desgalary uly ölçegleri bilen tapawutlanýar. Şol sebäpden olary şekillendirmek üçin aşaky masştablary ulanmaly bolýar. Şaýlary, gurluşygyň aýry-aýry böleklerini we jaýlaryň böleklerini 1:1 (asyl nusga), 1:2, 1:5, 1:10, 1:20,1:50 kiçeldilen masştablarda ýerine ýetirýärler. Eger çyzgyda diňe bir masştab ulanylýan bolsa, onda ony esasy ýazgyda görkezmelidir. Eger çyzgylar dürli masştablar bilen çyzylan bolsa, onda her şekiliň ýokarsynda degişli masştaby görkezmek talap edilýär. Gurluşyk çyzgylarynda ýüze çykýan aýratynlyklary göz öňünde tutmak bilen, ölçegleri ýazmakda maşyngurluşyk çyzgylaryndaky düzgünler ulanylýar. Gurluşyk çyzgylarynda ölçegler ýazylanda aşakdaky düzgünler berjaý edilmeli. Gurluşyk çyzgylarynda ölçegleriň ýazylyşyna planlarda we ýaryklarda seredip geçeliň.

Gurluşyk çyzgylaryndaky ölçegler

1. Eger maşyngurluşyk çyzgylarynda ölçeg çyzyklar diňe ugur görkezgiçler bilen çäklendirilýän bolsa, onda gurluşyk çyzgylarynda ugur görkezgiçler bilen bir hatarda nokatlar we ölçeg çyzyklarynyň kesişen ýerinde islendik ugra (saga ýa-da çepe) 45° ýapgytlykda ştrihler bilen çäklendirilýär (121-nji sur.).

Ýapgyt ştrihleriň uzynlygy çyzgydaky iň ýogyn çyzyklaryň ýogynlygyndan, takmynan, üç esse uzynrak bolmalydyr.

2. Ölçegleri, adatça, planlaryň daş tarapynda ýazýarlar. Planlarda, ilki bilen, göteriji gurluşlaryň (diwar we sütün) bölüş oklaryny (şertli) geçirýärler. Oklar doly geçirilmän, diwar bilen kesişýänçä dowam etdirilýär. Şunlukda, kese oklar arap san belgiler bilen (çyzgynyň aşagynda – 1, 2, 3) hem-de uzaboýuna oklar baş harplar bilen (çyzgynyň çepinde – A, B Ç) belgilenýär (121-nji sur. ser.).

3. Ok bellikleriniň san belgileri we harplar №5 şrift bilen töwerekleriň içinde ýazylmalydyr. Töwerekleriň diametri 6-8 mm bolmaly.

4 . Gutarnykly planlarda daşky we içki ölçegler görkezilýär. Daşky ölçegler üç hatarda ýazylýar (121-nji sur. ser.):

I. Birinji hatarda penjire we gapy ýerleriniň hem-de olaryň arasyndaky diwarlaryň ölçegleri görkezilýär.

II.Ikinji hatarda bölüş oklaryň aralyklary görkezilýär.

III. Üçünji hatarda daşky diwarlaryň oklarynyň aralyklary görkezilýär.

Plandaky içki ölçeglerde aşakdakylar görkezilmelidir:

a) jaýlaryň uzynlygy we ini;

b) diwarlaryň we germewleriň galyňlygy;

ç) gapy ýerleriniň ölçegleri we olaryň diwarlara baglylykda ýerleşişi;

d) jaýyň meýdany (inedördül metr hasabynda). Onda ölçeg birligi ýazylman, diňe san belginiň aşagy çyzýar, meselem, 15. 25.

5. Täze temany berkitmek:

Sorag-jogap alyşmak:

1. Gurluşyk desgalary şekillendirmek üçin nähili masştablar peýdalanylýar?

2. Gurluşyk çyzgylarynda ölçegler ýazylanda nähili düzgünler berjaý edilmeli?

6. Öý işini tabşyrmak:

Geçilen täze temany okap gelmek. §4.2 125-127


7. Sapagy jemlemek we okuwçylaryň bilimlerini bahalandyrmak:

Höweslendiriji bahalary goýmak we delillendirmek Okuwçylary delillendirip bahalandyrmak.


Ýazan mugallym: ________________________________________________

Bellik:______________________________________________________________

Barlan: Müdiriň okuw işleri baradaky orunbasary __________________________

Mekdebi: _______ Senesi: ____ _____ _____

Dersiň ady: Proýektirlemegiň esaslary Synpy: IX _____ _____ _____


Sapagyň temasy:

Gurluşyk çyzgylaryndaky şertli şekiller

Sapagyň maksatlary:


1)Bilim berijilik maksady:

Gurluşyk çyzgylaryndaky şertli şekiller barada umumy düşünje bermek.

2) Terbiýeçilik maksady:

Okuwçylara dürli medeni we tehniki desgalara, ajaýyp binalara, zawod-fabriklere bolan söýgüni döretmek .

Sapagyň görnüşi:

Täze maglumatlary öwretmek sapagy

Sapakda ulanylýan okuw-görkezme esbaplar, sanly serişdeler, paýlama maglumatlar:

Sanly serişdeler, kompýuter, interaktiw tagta, slaýdlar, tanyşdyrmalar

Sapagyň gidişi:

1. Sapagyň guramaçylyk döwri:

1. Salamlaşmak. Gatnaşygy hasaba almak.

2. Okuwçylaryň ünsüni sapaga gönükdirmek.

3. Syýasy wakalar bilen tanyşdyrmak.

4. Agyz-burun örtügini peýdalanmagyň düzgünlerini düşündirmek.

2. Öý işiniň ýerine ýetirilişini barlamak :

Gurluşyk çyzgylarynyň ölçegleri (masştablary)

3. Geçilen temany jemlemek:

Öýe berlen temany soramak. Sorag-jogap alyşmak: 1. Gurluşyk desgalary şekillendirmek üçin nähili masştablar peýdalanylýar? 2. Gurluşyk çyzgylarynda ölçegler ýazylanda nähili düzgünler berjaý edilmeli?

4. Täze temany düşündirmek:

Temany düşündirmegiň meýilnamasy:

1. Döwler standarty jaýlaryň planlary

2. Penjireleriň we gapylaryň şertli belgileri

3. ýyladyş peçleri, plitalar hem-de sowadyjy enjamlaryň belgilenişi

Temany öwrenmek bilen okuwçylar bilmeli:

- Basgançaklaryň dürli ýagdaýda şertli belgilenilişi görkezmek

- Penjireleriň we gapylaryň şertli belgilenilişi görkezmek

- Plitalaryň we sowadyjy enjamlaryň belgilenilişi görkezmek

Temany öwrenmek bilen okuwçylar başarmaly:

- Gurnaýyş çyzgylarynda şekilleriň sany we ölçegleri görkezmegi

- Çyzgylarda zerur bolan kesikleri we ýaryklary ýerine ýetirmegi



Döwler standarty jaýlaryň planlarynda, ýaryklarynda görkezilýän penjire, gapylar bilen bir hatarda mebelleriň, sanitar-tehniki hem-de ýyladyjy gurluşlaryň we başgalaryň şertli belgilerini belleýär, emma olaryň nämeden ýasalýandygyny görkezmeýär.

8-nji tablisada penjireleriň we gapylaryň şertli belgileri görkezilen. Penjireler bir, iki gat, gapylar bir, iki taýly hem-de dik tekizlikde süýşürilýän, bir we iki tarapa açylýan görnüşli bolup biler. Ol belgilerde diwar tekizlikleriniň, penjire gatlarynyň we gapy taýlarynyň tutuş inçe çyzyk bilen açylýandygyna üns beriň.

8-nji tablisa Penjireleriň we gapylaryň şertli belgilenilişi

Penjireleriň we gapylaryň atlary

Belgilenilişi*

Penjireleriň we gapylaryň atlary

Belgilenilişi*

Bir penjireler planda we ýarykda


Iki penjireler planda we ýarykda

Bir tarapa açylýan iki taýly gapy (planda)

Bir taýly içine we daşyna açylýan gapy (planda)

Bir taýly iki tarapa açylýan gapy (planda)

Gapdala süýşýän gapy (planda)

9-njy tablisada basgançaklaryň dürli ýagdaýda şertli belgilenilişi görkezilen. Ondaky ugur görkezijiler galyş ugruny görkezýärler. Ugur görkezijileriň başyndaky nokat gatara meýdançalaryň gyrasynda ýerleşdirilýär.*

9-njy tablisa Basgançaklaryň şertli belgilenilişi

Basgançagyň ady

Belgilenilişi

Basgançagyň ady

Belgilenilişi

Ýarykdaky basgançak 1:200 we ondan kiçi masştabda

Ýarykdaky basgançak 1:200 we ondan uly masştablarda

Plandaky basgançak (aşaky ugur)


Plandaky basgançak (araky ugur)


Plandaky basgançak (ýokarky ugur)




10-njy tablisada ýyladyş peçleri, plitalar hem-de sowadyjy enjamlar görkezilen. Peçleriň agyzlary suduryň daşynda gysga çyzyk bilen görkezilen. Plitalarda töwerek bilen ýanýan gözleriň ýerleşişi we mukdary görkezilen.

10-njy tablisa Peçleriň, plitalaryň we sowadyjy enjamlaryň belgilenilişi

Ýyladyjy we sowadyjy enjamlaryň atlary

Planda we fasadda belgilenilişi

Ýyladyjy we sowadyjy enjamlaryň atlary

Planda we fasadda belgilenilişi

Ýyladyş peji (umumy belgilenişi)

Gaty ýangyç bilen işleýän durnukly plita

Gaty ýangyçda işleýän durnukly ýyladyş peji

Gaz bilen işleýän durnukly plita

Gaz bilen işleýän durnukly ýyladyş peji

Elektrik sowadyjy

Plita (umumy belgilenilişi)




5. Täze temany berkitmek:

Sorag-jogap alyşmak: 1.Dykyzlandyryjy (dolduryjy) gurluşlar nirede we näme maksat bilen ulanylýar? 2.Gurnaýyş çyzgylarynda şekilleriň sany we ölçegleri nähili ýollar bilen azaldylýar? 3.Eger gurnaýyş çyzgysynda bir şaý görkezilmedik bolsa, onda nähili manyda ýazgy ýerine ýetirilýär?

6. Öý işini tabşyrmak:

Geçilen täze temany okap gelmek. §4.3 127-133

7. Sapagy jemlemek we okuwçylaryň bilimlerini bahalandyrmak:

Höweslendiriji bahalary goýmak we delillendirmek Okuwçylary delillendirip bahalandyrmak.


Ýazan mugallym: ________________________________________________

Bellik:______________________________________________________________

Barlan: Müdiriň okuw işleri baradaky orunbasary __________________________

Mekdebi: _______ Senesi: ____ _____ _____

Dersiň ady: Proýektirlemegiň esaslary Synpy: IX _____ _____ _____

Sapagyň temasy:

Gurluşyk çyzgylaryndaky şertli şekiller

Sapagyň maksatlary:


1)Bilim berijilik maksady:

Gurluşyk çyzgylaryndaky şertli şekiller barada umumy düşünje bermek.

2) Terbiýeçilik maksady:

Okuwçylara dürli medeni we tehniki desgalara, ajaýyp binalara, zawod-fabriklere bolan söýgüni döretmek .

Sapagyň görnüşi:

Täze maglumatlary öwretmek sapagy

Sapakda ulanylýan okuw-görkezme esbaplar, sanly serişdeler, paýlama maglumatlar:

Sanly serişdeler, kompýuter, interaktiw tagta, slaýdlar, tanyşdyrmalar

Sapagyň gidişi:

1. Sapagyň guramaçylyk döwri:

1. Salamlaşmak. Gatnaşygy hasaba almak.

2. Okuwçylaryň ünsüni sapaga gönükdirmek.

3. Syýasy wakalar bilen tanyşdyrmak.

4. Agyz-burun örtügini peýdalanmagyň düzgünlerini düşündirmek.

2. Öý işiniň ýerine ýetirilişini barlamak : Gurluşyk çyzgylaryndaky şertli şekiller

3. Geçilen temany jemlemek:

Öýe berlen temany soramak. Sorag-jogap alyşmak: 1.Dykyzlandyryjy (dolduryjy) gurluşlar nirede we näme maksat bilen ulanylýar? 2.Gurnaýyş çyzgylarynda şekilleriň sany we ölçegleri nähili ýollar bilen azaldylýar? 3.Eger gurnaýyş çyzgysynda bir şaý görkezilmedik bolsa, onda nähili manyda ýazgy ýerine ýetirilýär?

4. Täze temany düşündirmek:

Temany düşündirmegiň meýilnamasy:

1. Sanitar-tehniki enjamlaryň şertli belgilenilişi

2. Materiallar saýlanyp alnanda jaýyň aýry-aýry gurluşlaryna düşýän agramy

3. Gurluşyk materiallarynyň kesiklerinde şertli belgilenilişi

Temany öwrenmek bilen okuwçylar bilmeli:

- Elýuwulýany planda belgilenişini çyzmagy

- Unitazy planda belgilenişini çyzmagy

- Wannany planda belgilenişini çyzmagy

Temany öwrenmek bilen okuwçylar başarmaly:

- Birikdirmeleriň görnüşlerini aýtmagy

- Hyrly we hyrsyz birikdirmeleri häsiýetlerini

- Nurbatyň we gaýkanyň böleklerini sanamagy


11-nji tablisa Sanitar-tehniki enjamlaryň şertli belgilenilişi

Enjamlaryň atlary

Belgilenilişi

planda

gapdal görnüşi

Elýuwulýan (rakowina)

Aşhanadaky bir bölümli gap ýuwulýan

Aşhanadaky iki bölümli gap ýuwulýan

Elýuwulýan

Wanna

Unitaz

Gurluşyk işleri ýerine ýetirilýän wagty dürli tebigy we eme-li materiallary ulanmaly bolýar. Olaryn çyzgylarda kesiklerini görkezmek üçin Döwlet standarty ýörite şertli belgileri belleýär.

Käbir materiallaryň belgileri 12-nji tablisada görkezilen-dir. Materiallar saýlanyp alnanda jaýyň aýry-aýry gurluşlaryna düşýän agramy (güýçleri) göterer (saklar) ýaly ulanylýan mate-riallaryň berklik häsiýetlerini öwrenmeli bolýar. Materiallary dogry saýlap almak gurulýan jaýlaryň ygtybarlylygyny ýokar-landyrmaga alyp barýar. Gurluşyk materiallary berk hem-de fiziki-himiki hadysalaryň täsirine durnukly bolmaly, ýagny howanyň we ondaky gazlaryň, buglaryň, şeýle-de suwuň hem-de onda erän maddalaryň, çyglylygyň, temperaturanyň üýtgemegine garşylyk görkezmek ukyby bolmaly. Bu häsiýetlere baha bermek üçin materiallar tejribehana şertlerinde barlanylýar. Ýokarda se-redip geçilen şertli belgilerden başga-da gurluşyk çyzgylarynda mebelleriň belgileri hem ulanylýar.

12-nji tablisa. Gurluşyk materiallarynyň kesiklerinde şertli belgilenilişi

Gurluşyk materiallarynyň atlary

Belgilenilişi

Gurluşyk materiallarynyň atlary

Belgilenilişi

Armirlenen (içi simli) agyr (beton) emeli daş

Armirlenmedik (içi simsiz) agyr (beton) emeli daş

Gara örtük

Dökülip üýşürilen gum

Toýun

Tebigy tokga daşlar

Çagyl

Suw we başga suwuklyklar

Toprak

Demir

Gyzgyna çydamly materiallar



5. Täze temany berkitmek: Sorag-jogap alyşmak: 1. Birikdirmeleriň haýsy görnüşlerini bilýärsiňiz? Olar özara nähili tapawutlanýarlar? 2. Sökülýän birikdirmeleriň haýsy görnüşleri bar? 3. Sökülmeýän birikdirmeleriň haýsy görnüşleri bar? 4. Hyrly we hyrsyz birikdirmeleri häsiýetlendiriň.

5. Özara çalşyjylyk näme? 6. Hyryň ädimi näme? 7. Hyrlar ädimi boýunça nähili görnüşlere bölünýär? 8. Nurbat näme we ol nirede ulanylýar? Nurbat nähili görnüşlerde ýasalýar?

9. Nurbatyň we gaýkanyň nähili bölekleri bar?

6. Öý işini tabşyrmak:

Geçilen täze temany okap gelmek. §4.3 127-133

7. Sapagy jemlemek we okuwçylaryň bilimlerini bahalandyrmak:

Höweslendiriji bahalary goýmak we delillendirmek Okuwçylary delillendirip bahalandyrmak.


Ýazan mugallym: ________________________________________________

Bellik:______________________________________________________________

Barlan: Müdiriň okuw işleri baradaky orunbasary __________________________

Mekdebi: _______ Senesi: ____ _____ _____

Dersiň ady: Proýektirlemegiň esaslary Synpy: IX _____ _____ _____


Sapagyň temasy:

Kesiklerde materiallaryň belgilenilişi we okamaklygyň tertibi

Sapagyň maksatlary:


1)Bilim berijilik maksady:

Kesiklerde materiallaryň belgilenilişi we okamaklygyň tertibi barada umumy düşünje bermek.

2) Terbiýeçilik maksady:

Okuwçylara dürli medeni we tehniki desgalara, ajaýyp binalara, zawod-fabriklere bolan söýgüni döretmek .

Sapagyň görnüşi:

Täze maglumatlary öwretmek sapagy

Sapakda ulanylýan okuw-görkezme esbaplar, sanly serişdeler, paýlama maglumatlar:

Sanly serişdeler, kompýuter, interaktiw tagta, slaýdlar, tanyşdyrmalar

Sapagyň gidişi:

1. Sapagyň guramaçylyk döwri:

1. Salamlaşmak. Gatnaşygy hasaba almak.

2. Okuwçylaryň ünsüni sapaga gönükdirmek.

3. Syýasy wakalar bilen tanyşdyrmak.

4. Agyz-burun örtügini peýdalanmagyň düzgünlerini düşündirmek.

2. Öý işiniň ýerine ýetirilişini barlamak :

Gurluşyk çyzgylaryndaky şertli şekiller

3. Geçilen temany jemlemek: Öýe berlen temany soramak.

Sorag-jogap alyşmak: 1. Birikdirmeleriň haýsy görnüşlerini bilýärsiňiz? Olar özara nähili tapawutlanýarlar? 2. Sökülýän birikdirmeleriň haýsy görnüşleri bar? 3. Sökülmeýän birikdirmeleriň haýsy görnüşleri bar? 4. Hyrly we hyrsyz birikdirmeleri häsiýetlendiriň.

5. Özara çalşyjylyk näme? 6. Hyryň ädimi näme? 7. Hyrlar ädimi boýunça nähili görnüşlere bölünýär? 8. Nurbat näme we ol nirede ulanylýar? Nurbat nähili görnüşlerde ýasalýar?

9. Nurbatyň we gaýkanyň nähili bölekleri bar?

4. Täze temany düşündirmek:

Temany düşündirmegiň meýilnamasy:

1. Gurluşyk çyzgylarynda-da gurnaýyş çyzgylary

2. Kesiklerde materiallaryň belgilenilişi

3. Bir gat jaýyň çyzgysy

Temany öwrenmek bilen okuwçylar bilmeli:

- Jaýyň bölekleriniň özara ýerleşişlerini

- Çyzgyda eksplikasiýalary we grafiki şekilleri görkezmegi

- Gapylaryň gurluşyny çyzgamgy

Temany öwrenmek bilen okuwçylar başarmaly:

- Fasadda ölçegleri görkezmek

- Gurluşyk çyzgylarynda inžener-gurluşyk çyzgylaryny görkezmek

- Jaýyň planynyň ölçeglerini görkezmek


Gurluşyk çyzgylarynda-da gurnaýyş çyzgylary ýaly okamagyň kesgitli yzygiderliligi bolmalydyr. Gurluşyk çyzgylaryny aşaky yzygiderlilikde okamak maslahat berilýär.

1. Çyzgyda şekillendirilen jaýyň ýa-da desganyň adyny we masştabyny kesgitlemeli.

2. Haýsy şekilleriň (fasad, plan, ýaryk) berlendigini anyklamaly. Plan we fasad boýunça jaýyň daşky görnüşini, plan we ýaryk boýunça bolsa içki gurluşyny öwrenmeli.

3. Çyzgyda görkezilen eksplikasiýalary we grafiki şekilleri öwrenmeli.

4. Jaýyň bölekleriniň özara ýerleşişlerini, baglanyşyklaryny we gurluşlaryny öwrenmeli.

5. Jaýlarda penjireleriň, gapylaryň, sanitar-tehniki we başga enjamlaryň ýerleşişlerini aýdyňlaşdyrmaly.

123-nji suratda bir gat jaýyň gurluşyk çyzgysy görkezilendir. Ol çyzgyny dogry okamagy başarmak üçin aşakdaky soraglar we olaryň takmyny jogaplary berlen.

Gurluşyk çyzgysyna degişli soraglar

1.Çyzgyda näçe gat jaý şekillendirilipdir? 2.Çyzgyda nähili şekiller görkezilipdir? 3.Öýüň näçe otagy bar?

4. Otaglaryň beýikligi näçe we öýüň hem-de eýwanyň daşky ölçegleri nähili?

5 . Öýe nireden girilýär? Meýdany 20 m2 bolan otaga eýwandan göni baryp bolarmy?

6.Gapylaryň gurluşy nähili? Olar haýsy tarapa açylýarlar? 7.Öý nähili ýyladylýar?

8.Öýde nähili mebeller bar we olar näçe sany?

Gurluşyk çyzgysyna degişli soraglaryň takmyny jogaplary

1. Çyzgyda bir gat jaý görkezilipdir.

2. Çyzgyda aşaky şekiller bar: fasad (öňünden görnüş), plan we 1–1 ugur boýunça ýaryk.

3. Öýüň üç otagy bar. Iň uly otagyň meýdany 20 m2, onuň arasy tuty bilen bölünen. Ikinji otagyň meýdany 11,2 m2 we üçünji otagyň meýdany 8,9 m2. Meýdany 8,4 m2 bolan eýwan, çep tarapynda meýdanlary 1,3 m2 bolan iki sany goş goýulýan ýer bilen gutarýar.

4. Otaglaryň beýikligi 3,4 m. Ol ýarykdan kesgitlenilýär (ýarygyň sag tarapyna ser.). Öýüň daşky ölçegleri (oklaryň arasyndaky uzaklyk) 6 m, uzynlygy 7,2m. Eýwanyň ölçegleri 2,4#4,6 m.

5. Öýe eýwandan we daşky otagdan girilýär. Hemme otaglaryň gapylary aýry ýerleşdirilen.

6. Gapylaryň hemmesi bir taýly. Jaýa girilýän gapy daşyna, otaglara girilýän gapylar bolsa içine açylýar.

7. Öý ähli otaglara çykýan peç bilen ýyladylýar. Ol meýdany 8,9 m2 bolan otagda ýerleşdirilen.

8. Otaglarda 4 stol, 3 krowat, 3 oturgyç, 7 kürsi, diwan, 3 şkaf we 3 tumboçka bar.

5. Täze temany berkitmek:

Sorag-jogap alyşmak: 1. Binagärçilik-gurluşyk çyzgylary diýip nämä aýdylýar?

2. Haýsy gurluşyk çyzgylary inžener-gurluşyk çyzgylaryna degişli?

3. Gurluşyk çyzgylary maşyngurluşyk çyzgylaryndan näme sebäplere görä tapawutlanýar?

4. Baş (general) plan nämäni görkezýär?

5. Fasad näme? Fasadda haýsy ölçegler görkezilýär?

6. Jaýyň plany diýip nämä düşünmeli? Planda haýsy ölçegler görkezilýär?

6. Öý işini tabşyrmak:

Geçilen täze temany okap gelmek. §4.4 133-136

7. Sapagy jemlemek we okuwçylaryň bilimlerini bahalandyrmak:

Höweslendiriji bahalary goýmak we delillendirmek Okuwçylary delillendirip bahalandyrmak.


Ýazan mugallym: ________________________________________________

Bellik:______________________________________________________________

Barlan: Müdiriň okuw işleri baradaky orunbasary __________________________

Mekdebi: _______ Senesi: ____ _____ _____

Dersiň ady: Proýektirlemegiň esaslary Synpy: IX _____ _____ _____


Sapagyň temasy:

ScetchUp gurşowynda “Interýer” döredijilik işi.

Sapagyň maksatlary:


1)Bilim berijilik maksady:

ScetchUp gurşawynda “Jaýyň interýerini” modellemegi öwretmek

2) Terbiýeçilik maksady:

Okuwçylara dürli medeni we tehniki desgalara, ajaýyp binalara, zawod-fabriklere bolan söýgüni döretmek .

Sapagyň görnüşi:

Bilimleri, başarnyklary we endikleri berkitmek

Sapakda ulanylýan okuw-görkezme esbaplar, sanly serişdeler, paýlama maglumatlar:

Sanly serişdeler, kompýuter, interaktiw tagta, slaýdlar, tanyşdyrmalar

Sapagyň gidişi:

1. Sapagyň guramaçylyk döwri:

1. Salamlaşmak. Gatnaşygy hasaba almak.

2. Okuwçylaryň ünsüni sapaga gönükdirmek.

3. Syýasy wakalar bilen tanyşdyrmak.

4. Agyz-burun örtügini peýdalanmagyň düzgünlerini düşündirmek.

2. Öý işiniň ýerine ýetirilişini barlamak : Kesiklerde materiallaryň belgilenilişi we okamaklygyň tertibi

3. Geçilen temany jemlemek: Öýe berlen temany soramak.

Sorag-jogap alyşmak: 1. Binagärçilik-gurluşyk çyzgylary diýip nämä aýdylýar? 2. Haýsy gurluşyk çyzgylary inžener-gurluşyk çyzgylaryna degişli? 3. Gurluşyk çyzgylary maşyngurluşyk çyzgylaryndan näme sebäplere görä tapawutlanýar? 4. Baş (general) plan nämäni görkezýär? 5. Fasad näme? Fasadda haýsy ölçegler görkezilýär? 6. Jaýyň plany diýip nämä düşünmeli? Planda haýsy ölçegler görkezilýär?

4. Täze temany düşündirmek:

Temany düşündirmegiň meýilnamasy:

1. Galam guralynyň kömegi gönüburçlyk çyzmak

2. Ölçeg lentasy guralynyň kömegi bilen 0,5 m ölçäp, onuň galyňlygyny sazlamak

3. Otagyň aýna we gapylaryny taýýarlamak

Temany öwrenmek bilen okuwçylar bilmeli:

- Çyzgyda otagyň aýna we gapylaryny taýýarlamak.

- Ugrukdyryjy çyzyklary pozguç guralynyň kömegi bilen aýyrmak

- 7х12 m ölçegli otag döretmek

Temany öwrenmek bilen okuwçylar başarmaly:

- Jaýyň meýdany çyzgyda görkezmek

- Baş plan masştaby çyzmak

- Jaýyň meýdany ölçemegi bilmek


1. 7х12 m ölçegli otag döredeliň. Onuň diwarlarynyň galyňlygyny ýerleşdirmek guralynyň kömegi bilen merkeze dogry çekip 0,5 m deňläliň.

2.Galam guralynyň kömegi bilen bu çyzan gönüburçlygymyzy deň iki bölege böleliň.

3.Ölçeg lentasy guralynyň kömegi bilen 0,5 m ölçäp, onuň galyňlygyny sazlalyň.

4. Bu iki bölegiň sag tarapyndaky bölegi ýene deň iki bölege böleliň.

5. Artyk galýan çyzgylary pozup, onyň diwaryny 5 m ýokarlygyna çekeliň.

6. Ýeňillik üçin diwaryň gapdal aýyralyň, ony soň dikeltmek aňsat. Bu diwary ýok etmek üçin pozguç guralyny ýa-da delete düwmesini peýdalanmaly.

7. Indi otagymyzyň aýna we gapylaryny taýýarlalyň.

8.Indi biz ugrukdyryjy çyzyklarymyzy pozguç guralynyň kömegi bilen aýyryp bilýäris.

Biziň otagymyz taýýar!

5. Täze temany berkitmek:

Sorag-jogap alyşmak: 1. Jaýyň ýarygy diýip nämä düşünmeli? Ýarykda haýsy ölçegler görkezilýär? 2. Ekspluatasiýa näme we ol näme maksat bilen ulanylýar? 3. Baş plan haýsy masştabda çyzylýar? 4. Planlar, fasadiar we ýaryklar çyzylanda haýsy masştab ulanylýar?

5. Jaýyň meýdany haýsy birlikde ölçenilýär we çyzgyda nähili görkezilýär?

6. Nol bellik diýip nämä aýdylýar? Bellikler nähili belgilenilýär?

6. Öý işini tabşyrmak:Geçilen täze temany okap gelmek.

7. Sapagy jemlemek we okuwçylaryň bilimlerini bahalandyrmak:

Höweslendiriji bahalary goýmak we delillendirmek Okuwçylary delillendirip bahalandyrmak.


Ýazan mugallym: ________________________________________________

Bellik:______________________________________________________________

Barlan: Müdiriň okuw işleri baradaky orunbasary __________________________

Mekdebi: _______ Senesi: ____ _____ _____

Dersiň ady: Proýektirlemegiň esaslary Synpy: IX _____ _____ _____


Sapagyň temasy:

Bilimleri umumylaşdyrmak

Sapagyň maksatlary:


1)Bilim berijilik maksady:

Geçilenleri gaýtalamak

2) Terbiýeçilik maksady:

Okuwçylara dürli medeni we tehniki desgalara, ajaýyp binalara, zawod-fabriklere bolan söýgüni döretmek .

Sapagyň görnüşi:

Gaýtalamak sapagy

Sapakda ulanylýan okuw-görkezme esbaplar, sanly serişdeler, paýlama maglumatlar:

Sanly serişdeler, kompýuter, interaktiw tagta, slaýdlar, tanyşdyrmalar

Sapagyň gidişi:

1. Sapagyň guramaçylyk döwri:

1. Salamlaşmak. Gatnaşygy hasaba almak.

2. Okuwçylaryň ünsüni sapaga gönükdirmek.

3. Syýasy wakalar bilen tanyşdyrmak.

4. Agyz-burun örtügini peýdalanmagyň düzgünlerini düşündirmek.

2. Öý işiniň ýerine ýetirilişini barlamak :

ScetchUp gurşawynda “Interýer” döredijilik işi.

3. Geçilen temany jemlemek:

Öýe berlen temany soramak.

Sorag-jogap alyşmak: 1. Jaýyň ýarygy diýip nämä düşünmeli? Ýarykda haýsy ölçegler görkezilýär?

2. Ekspluatasiýa näme we ol näme maksat bilen ulanylýar?

3. Baş plan haýsy masştabda çyzylýar?

4. Planlar, fasadiar we ýaryklar çyzylanda haýsy masştab ulanylýar?

5. Jaýyň meýdany haýsy birlikde ölçenilýär we çyzgyda nähili görkezilýär?

6. Nol bellik diýip nämä aýdylýar? Bellikler nähili belgilenilýär?


4. Täze temany düşündirmek:

Temany düşündirmegiň meýilnamasy:

1. Gurluşyk çyzgylaryny yzygiderlilikde okamak

2. Jaýyñ bölekleriniñ özara ýerleşişleri

3. bir gat jaýyñ gurluşyk çyzgysy

Temany öwrenmek bilen okuwçylar bilmeli:

- Plan we fasad boýunça jaýyñ daşky görnüşini bilmegi

- Jaýyñ bölekleriniñ özara ýerleşişlerini bilmek

- Çyzgyda görkezilen eksplikasiýalary we grafiki şekilleri bilmegi

Temany öwrenmek bilen okuwçylar başarmaly:

- Gurluşyk çyzgylary yzygiderlilikde okamagy

- Ýyladyjy we sowadyjy enjamlary belgilemegi

-Sanitar-tehniki enjamlary belgilemegi


Gurluşyk çyzgylaryny aşaky yzygiderlilikde okamak maslahat berilýär.

1.Çyzgyda şekillendirilen jaýyñ ýa-da desganyñ adyny we masştabyny kesgitlemeli.

2.Haýsy şekilleriñ (fasad, plan, ýaryk) berlendigini anyklamaly. Plan we fasad boýunça jaýyñ daşky görnüşini, plan we ýaryk boýunça bolsa içki gurluşyny öwrenmeli.

3.Çyzgyda görkezilen eksplikasiýalary we grafiki şekilleri öwrenmeli.

4.Jaýyñ bölekleriniñ özara ýerleşişlerini, baglanyşyklaryny we gurluşlaryny öwrenmeli.

5.Jaýlarda penjireleriñ, gapylaryñ, sanitar-tehniki we başga enjamlaryñ ýerleşişlerini aýdyñlaşdyrmaly.

Gurluşyk çyzgylary okalanda şu bölümde görkezilen maglumatlary doly ulanmagy başarmaly.

121-nji suratda bir gat jaýyñ gurluşyk çyzgysyny okamaly

5. Täze temany berkitmek:

Sorag-jogap alyşmak: 1. Penjireler we gapylar çyzgyda nähili belgilenilýär?

2. Ýyladyjy we sowadyjy enjamlara nämeler degişli? Olar nähili belgilenilýär?

3. Sanitar-tehniki enjamlara nämeler degişli?

4. Gurluşyk materiallaryna nämeler degişli?

5. Kesikler nähili görkezilýär? Olaryň maşyngurluşyk çyzgylaryndan tapawudy näme?

6. Gurluşyk çyzgylary nähili yzygiderlilikde okalýar?

6. Öý işini tabşyrmak:

Geçilenleri gaýtalamak

7. Sapagy jemlemek we okuwçylaryň bilimlerini bahalandyrmak:

Höweslendiriji bahalary goýmak we delillendirmek Okuwçylary delillendirip bahalandyrmak.


Ýazan mugallym: ________________________________________________

Bellik:______________________________________________________________

Barlan: Müdiriň okuw işleri baradaky orunbasary __________________________



Скачать

Рекомендуем курсы ПК и ППК для учителей

Вебинар для учителей

Свидетельство об участии БЕСПЛАТНО!