Внеклассное мероприятие "Элифбе байрамы"

Элифбе байрамы

Оджа:- Селям алейкум, сайгъылы аналар ве бабалар!Биринджи окъув  йылы кечти ве биз берабер топландыкъ Элифбе байрамыны къайд этмеге. Бутюн йыл девамында балалар сиз иле окъумагъа, саймагъа ве язмагъа огрендилер. «Элифбе»китабымызнен сагълыкълашып, энди чокъ башкъа китапларны окъумагъа вакъыт кельди. (шум, гром)

Амма насыл дир сеслер эшитиле?Не о? Орталыкъны къаранлыкъ басаятыр.Не олды?

Джаиль къыз: -Вай, даа демин кимсе ёкъ эди. Бу къадар адам, бу къадар шамата къайдан кельген экен?Чалгъы сеси да чыкъа. Не бар экен? (окъуй) Э-лиф-бе бай-ра-мы. Бугунь талебелернинъ Элифбе байрамлары экен.Бакъынъыз оларгъа,олар энди окъумагъа ,язмагъа огрендилер.Эм ойле де окъуй ве язалар ки, эписи меннен ойнамагъа дегиль,лаф этмеге истемейлер.Ах, не япарым? Энди меним къылыкъларым оларгъа зарар этмейджек де! Олар акъылландылар.Насыл бир къылыкъ тюшюнип тапсам экен? Мен бу Элифбени- балаларны окъумагъа ве язмагъа огренген китапларны ёкъ этмек керегим. Бу китап олмаса-байрам да олмаз.

Оджа:- Джаиль къыз,сен бизим байрамымызны бозма. «Элифбе» балаларны чокъ шейге огретти.

Джаиль къыз: - Буны биз шимди корермиз. Мен Элифбенизни сакъладым ве йибермейджем. Байрамынъыз девам этмек ичюн, талебелер сынавлардан кечмек кереклер. Бакъайыкъ, бу балачыкълар ана тилинде шиирлер билелер ми?!

Талебелер:

Хош кельдинъиз,къартаналар!

Хош кельдинъиз,аналар!

Хош кельдинъиз,мусафирлер,

Бу байрамгъа кельгенде!

Биз ойле бир балалармыз,

Эм ойнаймыз, эм йырлаймыз,

Окъувсыз бир кунь кечмез,

Оюн-кулькю ич битмез.

Мектеп чанъы чынъылдай,

Сеси кескин янъгъырай.

Дерске вакътында кирем,

Кеч къалмайым бир дирем.

Мектепке истеп барам,

Оджамны севип-саям,

Дерслерде гъайрет этип,

Бильгимни эп арттырам.

Эр шейнен меракъланамыз,

Эр шейде бир зевкъ тапамыз,

Турмай арта бильгимиз,

Теренлеше фикримиз.

Арифлерни, сеслерни

Биз энди яхшы билемиз,

Оларны къошуп-къошып,

Окъумагъа огренемиз.

Мен окъумыш  оладжам,

Окъуп  бильги аладжам,

Акъыл топлап, тырышып,

Яхшы адам оладжам.

«Яхшы окъу!»- дей оджам,

Сёзюни мен тутаджам,

Дерслерни яхшы окъуп,

Яхшы  «бал»лар аладжам.

Меселе,мисаль чезем,

Чыкъарам, къошам,болем,

Окъуп, икяе язам,

«Машалла»лар къазанам.

Сеслерни догъру айтып

Арифлерни таныдыкъ.

Эджалардан сёз япып

Окъумагъа башладыкъ.

Эм окъудыкъ,эм яздыкъ,

Сёзлерден джумле яптыкъ.

Джумлеге джумле къошып

Шиир, масал окъудыкъ.

Энди ана тилинде

Эм окъуп, эм язамыз,

Китаплардан эр шейни

Окъумагъа азырмыз.

«Буюрынъыз!», «Сагъ олунъыз!»-

Айтамыз бизлер.

«Козьайдын!Айдын олунъыз!»

Не гузель сёзлер!

Къырымны биз пек севемиз,

Тилимизни огренемиз,

Ажайип Ватанымыз,

Джандан азиз тилимиз!

Джаиль къыз: Энди йыр эшитмек истейим! («Китап» йыры)

Джаиль къыз: Бу сынавдан да  кечтинъиз. Энди (не тюшюнип тапайым шу?) манъа саналаштырма косьтеринъиз! (подготовить музыку к сценке)

Созукъ ве тутукъ сеслернинъ давасы

Тилимизнинъ сеслери:

Созукълар ве тутукълар-

Топлангъанлар бир ерге,

Бильдирмейип кимсеге.

Котерильген буюк къавгъа:

Эджа, сёз ве джумледе

Кимлер биринджи ерде?

Созукъ сеслер деген : «Биз!

Бизсиз эджалар олмаз!»

Къаршы чвкъкъан тутукълар:

«Биз олмасакъ, - деген олар,-

Япамазсыз сёзлер сиз»…

Созукъ сеслер пек аттик,

Шаматаджы век ерик.

А-а-а -    деп, соза бириси,

У-у-у -    деп,улуй «У»сеси,

Э-э-э де артта пек къалмай

Созукълар шаматалай.

Тутукълар да къызышты,

Созукъларгъа япышты.

Къалтырады, сызгъырды,

Ачувлвнды, патлады…

Шу арада бир джумле,

Эшитип шаматаны,

Чапып кирди одагъа

Чезмек ичюн даваны,

Сеслернинъ эписине

Озь ерини анълатты,

Оларнынъ оплап-оплап,

Сёзлер этип топлады.

( «Ватанымыз Къырым» джумлени тизелер)

Джаиль къыз: М-м-м…Энди аналар ичюн сынав.(2 ана чанталарны джедвель боюнджа топлайлар, къартоп темизлейлер, баланы къондакълайлар- ким тездже)

Джаиль къыз: Бакъынъыз, аналар да балаларындан артта къалмайлар. Даа не тюшюнип чыкъарайым?

Оджа: Сен тюшюн, биз исе ийр йырлайыкъ.

(«Йырламагъа мен севем» йыры)

Джаиль къыз:Вай,вай,вай…Бу балалар пек чокъ биле экенлер. Яхшы, балачыкълар,сиз къырымтатарлар эр бир ишни насыл сёзнен башлайлар билесизми?

- Бисмилляир-рахманир-рахим  (талебелер)

Джаиль къыз: Буны да билелер!Бу сёзлерни айтсалар адамларнынъ ишине къарышып оламайым. Айды, энди Элифбе байрамыны башланъыз!

Оджа:Азиз балалар, Элифбе сизни тек окъумагъа ве язмагъа дегиль де, озь анна тилимизни севмеге де огретти.  (чыкъа Элифбе)

Элифбе

Бир чокъ язы-А,Б,В,Г,

Бир чокътан-чокъ ресимлер.

Мен -  Элифбе,

Менден бильги

Ала бутюн несиллер.

А-нен, Б-нен башлай, билинъ

Ана, баба сёзлери.

Элифбеден башлай илим,

Ача сокъур козьлери.

Ватан сёзю В-нен башлай,

Сиз Ватаннынъ ишанчы.

Мектеп сизге бильги ашлай,

Окъув,аят къуванчы.

О-нен башлай оджа сёзю,

Сай, севинъиз оджаны.

О, огретир сизге озю

Эр арифни, эджаны.

Я-нен башлай яхшы, яман,

Яманлыкъны бильменъиз.

Эвде, ёлда сиз эр заман

Яхшы олып юрюнъиз.

Башы-сонъу элифбенинъ

Отуз еди арифтир,

Оны окъуп бильмегеннинъ

Омрю, куню гъариптир.

«Чалгъы сеси» йыры                        

Оджа: Бугунь бизим кучюк талебелеримизни 9 сыныф мезунлары хайырламагъа кельдилер.

(номера 9-Б)

Элифбе байрамы

Авесликнен окъудыкъ

Элифбе арифлерин.

А-дан тутып Я-гъадже

Огрендик биз эр бирин.

А,Б,В,Г,Гъ,Д,Е

Ерлештилер сыранен.

Ерлештилер сыранен

А,Б,В,Г,Гъ,Д,Е.

Элифбе байрамына

Азырландыкъ эпимиз

Эр феске бирер ариф

Яздыкъ бизлер эпимиз.

Арифлерни огреткен

Элифбеге тешеккюр.

Элифбени огреткен

Оджамызгъа тешеккюр.

Сагълыкънен къал,Элифбе,

Биз сени унутмамыз.

Китап алгъанда эльге

Севип, сайып анъармаз.

«Ана тилини бильсен» йыр