Атабаева Айнур Абайевна

ақтың тақырыбы: § 19 Ежелгі Үнді мәдениеті

Күні: 04.02.2015

Сыныбы: 6

Мақсаты:

а)  білімділік:  Жалпы Үнді мәдениетіне кеңірек тоқтала отырып, Ману заңдарына, буддизмге сипаттама беру. Өнер, білім негіздерін жетілдірудегі ерекшеліктерін көрсету.                                                          

  б) дамытушылық: Өз бетімен ізденуге, шығармашылық, зерттеу жұмыстарын орындауға үйрету, таным белсенділігін арттыру.                                                                                                 

в) тәрбиелік: рухани байлығын арттыру, тапқырлық,ізденімпаздық қасиеттерін қалыптастыру, ұлттық құндылықтарды сүйе білуге дағдыландыру; адамгершілік қасиеттерді насихаттау.                    

 Сабақтың типі: Жаңа білімді меңгерту.
Сабақтың түрі: Дәстүрлі емес
Сабақтың әдістері: СТО стратегиялары
Сабақтың көрнекілігі: Карта,  слайд, интерактивті тақта
Пән аралық байланыс: география, әдебиет
Сабақтың барысы:
I. Ұйымдастыру кезеңі
Оқушыларды түгелдеп, сабаққа назарын аудару.
II. Үй тапсырмасын сұрау   «Кім жылдам?»

1. Азияның оңтүстігіндегі үшбұрыштана теңізге  сұғына еніп жатқан үлкен түбек? (Үндістан)

2. Гималай тауынан бастайтын қанша өзен бар, аттарын ата? (2)

3. Қай өзеннің жағалауында егістік алқаптар болды? (Ганг)

4. Қоймаларда қандай дәнді-дақылдардың қалдықтары табылды? (бидай, арпа, көкөністердің қалдықтары)

5. Ежелгі Үндістанда табылған металл түрлері? (алтын, күміс, мыс, қорғасын т.б.)

6. Ежелгі Үндістаннан табылған жазу неше таңбадан тұрды? (400)

7. Кімдер «раджа» деп аталды? (тайпа көсемдері)

8. Магадха мемлекеті қай ғасырда күшейді?  ( б.з.б VI ғасыр)

9. Магадха сарайында бүлік шығарған сарай қызметкері? ( Чандрагупта)

10. Чандрагупта негізін салған әулет? ( Маурия әулеті)

11. Үнді мемлекетін бір орталыққа біріктіру қай патшаның тұсында жүзеге асты? ( Ашок)

12. Брахмандар кімдер? (дінді уағыздаушылар)

13. Үнді қоғамы неше топқа бөлінді, қандай? (4 топқа: брахмандар, жауынгерлер, шаруалар, шудралар)

14. Жауынгерлер брахманның қай  дене бөлігінен жаралған? (қол)

15. Брахманның аяғынан жаралған топ? (шудралар)

Тарихи сынақ хат!

Үндістанның _________ бөлігі ежелден –ақ адамдардың өмір сүруіне қолайлы болды. Археологтар Үндістаннан алғашқы ________ ғасырына тән қоныстарды тапты. Үнді өзені бойынан _______ және Мохенджа –Даро қалалары табылды. Үнді жерінен _____ иероглифтік таңбадан тұратын жазу табылды. Б.з.б ______ ғасырға дейін Үндістанның солтүстігінде бірнеше ұсақ мемлекет қалыптасты. _____________ б.з.б ҮІ ғасырдан бастап тез күшейді.

____________ ежелгі Үндістан тарихында үлкен рөл атқарған жаңа билеуші. Чандрагупта ________ әулетінің негізін қалады. Үндістанда _________ шаруашылығы кең түрде дами бастады. ___________ саны көбейді.

ІІІ Жаңа сабақ (Оқушыларды 5 топқа бөлу)

 Білім                                   

  Дін   

  Әдебиет                                             

  Салт-дәстүр

   Тарих                                  ​     

                           Мәдениет

           Рухани                    материалдық

IV. Жаңа сабақты түсіндіру.
Жоспары.
1. «Махабхарата»                                                                                                             

 2. «Рамаяна»                                                                                                              

3. Ману заңдары туралы.
4. Будда діні
5. Өнер  мен білім негіздері
6. Қорытынды.

Мәтінмен жұмыс

1-топ («Махабхарата»)                                                                                                             

2-топ («Рамаяна»)

3-топ (Ману заңдары туралы)

4-топ (Будда діні)

5-топ (Өнер  мен білім негіздері)                                                                                                             

V. Жаңа тақырыпты бекіту.

«Қаламсап» стратегиясы

1. «Махабхарата» дастаны туралы не білесің?

2. «Рамаяна» дастаны  кім туралы жазылған?

3. «Ману заңдарында» елді басқару тәртібі туралы не делінген?

4. Будда деген кім?

5. Үнділік күнтізбе, есептеу және емдеу тәсілдері қандай?

VI. Үйге тапсырма беру: § 19 Ежелгі Үнді мәдениеті
VII. Бағалау