Дарсла тема: «Глагол – гъайла бутIа. Глаголла белгиагар форма»
Дарсла мурадуни: 1. Глаголла хасти лишанти гьандикахъни.
2. Глаголла белгиагар форма декIарбирахъес дурхIни бурсибарни.
3. ГIямрулизиб глаголла кьадри аргъахъни.
Дарсла башри.
Орг.момент.
Хъули хIянчи ахтардибарни.
а) хIянчи ахтардибарни.
б) тикрардарни.
- Чум гъайла бутIа лерти дарган мезлизир?
- Существительное, прилагательное, числительное, местоимение или селис бикIара?
- Сегъунти грамматический лишанти хIясибли дарсдикIара илди?
Дарсла тема аргъахъни.
Дарсла жи: УчIен, лукIен, пикриикIен,
Багьудиличи гьуни бурген! (слайд )
Уч-ль: - Нушани делчIунра гъайла бутIни, сарира секIайчил дархдасунти. Илдачил тянишдиубхIели, нушала мез жагадиахъес диубра, дугьбала хазна имцIабиахъубра. Гьанна биалли пикри бяхIчиаая ишди тугъачи:
Тамашала гъайла бутIа
Дарган мезлизибра леб.
Гьарилли буру нушаб
Сунени се бирулил.
ДалайбикIар, тIяхIбикар,
ЛукIар, бучIар, гъайбикIар.
Се сабил чили бала
Ил пергер гъайла бутIа? (Глагол) (слайд 2)
Уч-ль: - ХIебиалли, ишбархIила дарсла тема саби «Глагол – гъайла бутIа. Глаголла белгиагар форма.» (слайд 3)
Дарсла мурадуни сари: 1. Глаголла хасти лишанти гьандикахъни.
2. Глаголла белгиагар форма декIарбирахъес дурхIни бурсибарни.
3. ГIямрулизиб глаголла кьадри аргъахъни. (слайд 4)
Уч-ль: - Се чебиахъусира глаголли? ХIеръая суратличи ва суалтас жавабти гая.
- Се бирули къабулдай, бялихъуна, самолётли? (слайд 5)
- Сегъуна дусла манзил сипатбарили иш суратлизиб?
Баргая гьари иш предложениелизиб глагол – ЦIуба юргъай ванза
кIапIбариб. (слайд 6)
Уч-ль: - Сегъуна заманализиб бакIили ил глагол? ГIур сегъунти глаголти даладая
хIушани яниличил дархдасунти?
Уч-ль: - БирехIе творческий хIянчи.
Иш сурат хIясибли предложениеби пикридарая ва иларти глаголти
доскаличи делкIеная.
- ХIебиалли се хIясибли барсбикIара глагол? - Замана хIясибли (слайд 7)
- ХIеръая иш белкIличи. Глаголла замана декIарбарес секьяйда вирарал
бурули саби иш назмулизиб? (слайд 8)
ГIямултарси глаголли
Сунес замана бикIиб.
«Аркьулра», - бикIар ишбархIи.
«Даг,- бикIар,- арбякьунра» ,
«ЖягIял,- бикIар,- аркьясра»
Иличи кьясдиубли,
Балусира агара. –
Уч-ль: - Сегъунти дугьбани кумекбирули глаголла замана декIарбарахъес? Илди
сели аргъахъили сарира? (слайд 9)
Уч-ль: - ГIур се хIясибли дарсдикIара глаголти? - Жинс хIясибли. (слайд 10)
- Кьадар хIясибли. (слайд 11)
Уч-ль: -Глаголла лебси саби хасси форма – инфинитив. Ил декIарбарес дирехIе –
эс, -ес – суффиксунала кумекличил. (слайд 12)
ХIянчи: - Ишди глаголти белгиагар формализир кадатес: кайиб, вакIиб, хIеръиб, чеваиб.
Учебникличил хIянчи.
ХIянчи 145 (1 абзац белкIес, глаголтала ахирти кадатес)
Бамсриихъуси манзил. (слайд 13)
Буралаличил хIянчи.
Бялхъя мухIлила вегIла гIякьлу хIебирар. (мягIна гьаргбарес, глагол баргес) (слайд 14)
Творческий хIянчи. Текстлизирти глаголти даргес ва белгиагар формализи кадатес (слайд 15)
Янили бяргIибси гьигь дурабушиб. Гьайгьай, илхIели арцантала баркь буун. Илди ахъти дубуртала ва хьанцIа урхьнала гIела, ванати улкназидяхI арцур. Авлахъуни цIуба сирисли пухIдариб. Хъа мицIираг биалли – кьули, урчи, маза-мас – чус жявлил хIядурдарибти мурали дугули, ванати нергъли дужули, хIеркадирулри.
Кагахъни. Глаголличила багьуди ахтардибарни. (слайд 16)
Глагол – …
Жавабти луга … суалтас.
Чебиахъу…
БарсбикIар…
Предложениелизиб бирар…
Нушала гъай …
Хъули хIянчи бедни. Глаголти пайдаладарили, ВатIайчила хабар белкIес.
Дарсла ахир каъни. Рефлексия «Багьудила ганзухъ» (слайд 17-18)