«Мæлдзыг æмæ æхсæнкъ».

Гом урочы пълан.

«Мæлдзыг æмæ æхсæнкъ». Адæмон аргъау.

Хорз ӕмбал зын сахат сбӕрӕг вӕййы.

Урочы нысан: 1.Аргъауы мидис равзарын.

2.Зонын анализ кæнын аргъау .

3. Рæзын æмæ фидар кæнын алыхуызæн æнкъарæнтæ: æмбалдзинад, хæлардзинад, ныфс.

Универсалон ахуырадон архӕйдтытӕ:

Метопредметон:

Регулятивон – сахуыр кӕнын сабиты ӕвӕрын сӕ размӕ конкретон ахуырадон хӕс.

Зонындзинӕдтӕ райсыныл архайд – хъуамӕ сахуыр уой чиныджы ӕнӕкъуылымпыйӕ хъӕугӕ ӕрмӕг ахуыр кӕнын.

Комманикативон – хъуамӕ сахуыр уой раст фехъусын ӕмӕ раст дзуаппытӕ

дӕттын фӕрстытӕн.

Предметон - хъуамӕ сахуыр уой ,чиныджы цы бакæсой ,уымæй хи удæн зонд исын. Æмбалдзинадæн æцæг аргъ куыд базоной.

Урочы цыд.

I.1.Сабиты зарынц Ирыстоны гимн .

2.Диалог «Къуырийы бонтæ».(Кусы саби).

-Абон цы бон у?

-

- Знон цы бон уыд?

-

Райсом цы бон уыдзæн?

-

-Къуырийы бонтæ дзуры æнæхъæн кълас!

-

3. Фонетикон зарядкæ : «Афæдзы афонтæ».

(Мах зонæм цыппар афæдзы афоны: зымæг,уалдзæг,сæрд æмæ фæззæг. Зымæг у уазал афæдзы афон.Йæ мæйтæ сты:цыппурсы мæй,тъæнджы мæй æмæ æртхъирæны мæй. Уалдзæг у рæсугъд афæдзы афон. Йæ мæйтæ сты :тæргæйтты мæй,хуымгæнæны мæй æмæ зæрдæвæрæны мæй. Сæрд у тæвд афæдзы афон .Йæ мæйтæ сты: хурхæтæны мæй,сусæны мæй æмæ майрæмты мæй. Фæззæг у сызгъæрин æмæ æнкъард афæдзы афон.Йæ мæйтæ сты: рухæны мæй,кæфты мæй æмæ джеоргуыбайы мæй. Ныр у зымæг!) (Дзурынц æй иумæ,цыбыр рæстæгмæ)

4.Релаксацийы рæстæг.(Сабитæн райуарын алыхуызон виртуалон тымбылæгтæ, ныддымсæт сæ æмæ сæ балæвæр кæнæнт кæрæдзийæн.

Афтæмæй сæ хинкъарынад фæхуыздæр.

5 .Хæдзармæ куыст сбæрæг кæнын :аив кæсын «Къæбыс æмæ Гæмми –рувас».

II. 1. Ног æрмæг .

Райдайын интригон фарстæй :

- Чи уæ зоны Рудакийы?

-

Ахуыргæнæджы разныхас .(Цыбыртæй зæгъын чи уыд Рудаки).

Рахизын эпигрæфмæ, Рудакийы ныхæстæм: «Æбалдзинад у царды зынаргъдæр лæвар» .

-Сабитæ,цæуыл дзурдзыстæм абон нæ урочы?

-(Æмбалдзинады тыххæй.)

-Уе ‘хсæн ис ахæм адæймаг ,кæцыйæн нæй æмбал ? Мæнмæ гæсгæ ,ахæм адæймæгтæ сты стæм! Фæлæ æцæг æмбалæй алчидæр хайджын нæ вæййы.Уый у æцæгдæр царды мидæг стыр лæвар.

Уæдæ абон дзурдзыстæм æцæг дыууæ æмбалы тыххæй :æхсæнкъ æмæ мæлдзыг.

Дзырдуатон дзырдтæ сты:мæлдзыг, – муравей;

æхсæнкъ - блоха ;

æрдхорд – друг;

гыркъо – жёлудь;

къуту –амбар.

2.- Схемæмæ ма ракæсут, нæ аргъау уæ исчи радзурдзæн, уымæ гæсгæ?(Бындæр схемæ ,равдисæ æй ис презентацийы хуызы)

Æмбалдзинад

Сабты радзырдтой схемæмæ гæсгæ сæ хъуыды. Стæй ахуыргæнæг баххæст кодта сабиты хъуыдытæ.

3. Скæнын физминуткæ:

-Нæ къухтæ хæрдмæ сисæм æмæ сæ атилæм.

-Уыдон бæлæстæ сты хъæды!

Къухтæ æркъæдз кæнæм, æнгуылдзтæ бауигъæм,

-Уый дымгæ æртæхтæ згъалы!

Къухтæ фæйнæрдæм акæнæм ,æнæсхъиугæ сæ атилæм!

-Уый нæм дард бæстæй цъиутæ тæхынц!

Куыд æрбаддзысты ,уый дæр равдисæм,

Фæстæмæ нæ базыртæ æруадзæм.

4 .Чиныгимæ куыст.

Текстыл кусынц къордтæ. Хуыздæртæ кæсынц се скъуыддзæгтæ.

(Текстимæ бакуысты фæстæ сабитæ дзуапп дæттынц ахуыргæнæджы фæрстытæн.)

-Цæмæн йæ удæй бацыд æхсæнкъ ,цæмæй фервæзын кæна мæлдзыджы?

-

- Æппæты рæдаудæр чи разынд , æхсынкъ æххуысагур кæмæ бацыд,уыдонæй?

-

-Уæдæ нæ царды мидæг хъæуы æмбал?

-

-Æнцон у цæрын хорз æмбалимæ! Фæлæ ма хъуамæ уæхæдæг дæр бæззат æцæг æмбалæн,уый у сæйрагдæр æмбалдзинады! Зæгъут-ма мын аргъауæн йæ сæйраг хъуыды!

-

-Уæдæ абон нæ аргъауæн хицау нæй,ома автор ,уый цæуыл дзурæг ?

-(У адæмон аргъау).

-Цавæртæ ма вæййынц аргъæуттæ?

-(Литературон).

- Æмæ æцæдæр аргъау у? Радзырд нæу?

-

- Цы у радзырд та?

-

- Уæдæ Рудаки раст загъта?(Кæсынц эпигрæфы ныхæстæ сабитæ)

III. 1. Кæнæм рефлекси:( иу саби)

-Æз базыдтон…(адæмон аргъау «Æхсæнкъ æмæ мæлдзыг»).

-Æз сахуыр дæн… (хицæн кæнын аргъау радзырдæй).

-Мæ бон суыдзæн…( аргъауы ссарын йæ сæйраг хъуыды).

-Мæ зæрдæмæ фæцыд…(аргъау , сæйраг персонаж -æхсæнкъ ).

-Нæ бамбæрстон…(алцыдæр бамбæрстон.)

2. Хæдзармæ куыст: скæнут хæдзары А4 ф. уæхи схемæ.

3.Сæвæрын бæрæггæнæнтæ хæрзмæнымыгътытимæ.