Gagauz folkloru

Gagauz literaturasında dersin proekti. 10-cu klas

Tema: “Halk dastannarın sedefleri.

Dastan «Garip Kamber».”

Hazırladı :

Konstantinova O. F.

Gagauz dili hem literatura üüredicisi

I-ci didaktika kategiriyasını kaaviletmäk

  Çadır teoretik liteyi M. Guboglu adına

Beklemäk yapraa:

• İlerletmää becermekleri yapmaa literatura analizi yaratmaya.
• Genişeltmää bilgileri gagauz folklor epika janraları için.
• İlerletmää demekli sözü, yaratıcılık becermeklerini.
• Zenginnetmää laf zebilliini.

Epigraf:

Tuna, senin suyundan,

Bir köprü düzerim bän,

Bir kaavi köprü uzun

Eskillii bana bulsun...

Götürsün beni derä,

O eski evellerä,

Neredä saklı kaldı

Devlerin girgin adı...

• Kim bu lafların avtoru, nesoy yaratmanın adı hem janrası?

• Nereyi götürecek bizi bu köprü?

• Nesoy tema büün olacek?

• Nica epigraf baalı bizim dersin temasınnan?

Balada - epikalı türkülerin soyu, angıları Balkan halkların folklorunda bulunêr.

Halk baladası – balada, angısını halk kurdu.

Literatura baladası – balada, angısını yarattı avtor.

Evdeki iş

«Stuyan hem türk paşası»

• Baladayı «Stuyan hem türk paşası» ezber sölemää;
• Ne annadêr gagauz halk baladaları?
• Nezaman hem neredä geçer baladanın oluşları?

«Harakter aynası» personajların aazdan potredini yapın

Angı gagauz halk türküsündä annadılêr Stuyan için?

Gagauz halk türküsü «Turnalar»

Gagauz halk türküsü «Lenko»

Bulun sinonim laflara

• Gözäl –
• Ürük –
• Beygir –
• Paşa –

• Gercik, käämil
• Çemrek, hızlı;
• At
• Bey

Uydurun lafbirleşmeleri

• Ürük fükür
• Ürük beygir

Lafların maanalarını açıklayın:

• - ikindiyadan –
• - endezä –
• - endezelik –
• - karış –

• vakıt üülendän sora;
• Dersek;
• Dersek uzunnuunda; ölçü;
• ölçü

Bu meraklı... «Evelki ölçlär»

• 1 karış  = 1/4 arşin = 17,78 sm.
• 3 karış = 1  endezä  (53,34 sm)
• 4 karış = 1  arşin  (71,12 sm)

« -Yarın panayıra gidäsin,

Üç endezelik bez alasın

Erimä da karış çekäsin...»

Arşin

Karış

Endezä

Janranın özellikleri:

• 1)      Real işlär kimär˗kerä fantastik olaylarlan uydurulêr.
• 2)      Baladanın var baalantısı (girişi), kulminaţiyası (dartışmak, düüş, uzlaşmak), çözülmesi .
• 3)        Baladada, nicä epikalı yaratmasında var süjet , kahramannar, ama lirikalı olarak, gösterer avtorun fikirlerini hem duygularını, sesleyicilerä danışarak.

Balladaların klasıfıkaţiyası:

Süjetä hem temetikaya görä

mistikalı

soţial

kahramannı

aylä-gerçekli

komik

istoriyalı

mifli

Dastan «Garip Kamber»

Getirin aklınıza büünkü dersimizi da ilerlädin cümleyi:

• 1. En meraklı bu derstä oldu o, …
• 2. Benim işimdä bana yardım etti o,
• 3. Benim işim diildi dübüdüz başarılı, neçinki…
• 4.Başka kerä bölüklerdä çalışırkan, bän…
• 5. Büün urokta taa faydalı olaceydı…

Ban kantarlêêrım bu urokta bilgilerimi, nicä

• *en üüsek 10
• *üüsek 9
• *orta 8
• *ortadan aşaa 7
• *yufka 6

Evdeki iş: . Serbest yazı “Gerçek sevda hem ruhun zenginnii gagauz halkın folklor yaratmalarında”.