1991-2017 йилларда Япония

1991 – 2017-yillarda Yaponiya

11-sinf Jahon tarixi fani darsligi asosida 17-mavzu

1

1990-yillarda Yaponiyaning rivojlanishi.

Bu davrda Yaponiya siyosiy hayotida liberal-demokratik partiyaning (LDP) obro‘yi tiklandi.

1990-yili hokimiyatga kelgan Tosiki Kayfu Yaponiyaning xalqaro obro‘yini oshirishga erishdi.

Tosiki Kayfu

1990-yillari butun dunyoda ishlab chiqarilgan videoapparaturalarning 90% i, sanoat robotlarining 2/3 qismi Yaponiya hissasiga to‘g‘ri kelardi.

1996-yil yanvarda LDP yana bir partiyali hukumat tuzishga erishdi. Unga

Ryutaro Xasimoto boshchilik qildi.

U «olti islohotni e’lon qildi»:

1) soliq; 2) ta’lim sohasida; 3) ijtimoiy ta’minotda; 4) iqtisodiyotda davlat boshqaruvini pasaytirish bo‘yicha; 5) ma’muriy boshqaruvni detsentralizatsiyalash bo‘yicha; 6) sanoat kompaniyalariga yer uchastkalari ajratish bo‘yicha islohotlar boshlanishini e’lon qildi.

Shuningdek, R.Xasimoto yangicha diplomatiyani namoyish qilib, tashqi siyosatda yevroosiyochilik» konsepsiyasini tatbiq etishga urindi.

R.Xasimoto

XX asr oxirida Yaponiya ichki siyosatida LDP yetakchilikni saqlab qoldi.

2000-yil Yaponiya bosh vaziri Keydzo Obuti vafot etgandan so‘ng bu lavozimni Yosiro Mori egalladi.

Yosiro Mori

Yaponiya XXI asrda.

Yaponiya XXI asr boshlarida iqtisodi

barqaror rivojlanayotgan mamlakat bo‘lib qolmoqda.

U 400 mlrd dollardan oshiqroq summaga teng mahsulot eksport qilyapti.

2011-yil mart oyida Xonsyu orolida yuz bergan zilzila Yaponiyaga katta zarar yetkazdi.

Minglab kishilar halok bo‘ldi, 300 mingdan oshiq kishi boshpanasiz qoldi.

Ichki siyosatda asosan LDPning yetakchiligi saqlanib qoldi. 2001-yili Yaponiya bosh vaziri lavozimini Junitiro Koidzumi egalladi. U nisbatan yosh, serg‘ayrat bo‘lib, mamlakatda katta obro‘ga ega edi.

Junitiro Koidzumi

J. Koidzumi uch muddat hukumatni boshqardi. 2012-yildan LDP yetakchisi Sindzo Abe hukumatni boshqarib kelmoqda.

Sindzo Abe

Ikkinchi jahon urushi yakunlangandan beri Yaponiya AQSHning mintaqadagi eng yaqin savdo hamkori va strategik sherigi bo‘lib kelmoqda.

Yaponiyaning Xitoy bilan munosabatlari ancha murakkab. 2005-yili J.Koidzumi hukumati Tayvan oroli masalasida ilk bor AQSHni ochiq qo‘llaganda Xitoy bilan munosabatlari keskin yomonlashdi.

Savol va topshiriqlar

1. 1990-yillari Yaponiya iqtisodiyotida qanday o‘zgarishlar yuz berdi?

2. Ryutaro Xasimoto qanday islohotlarni e’lon qildi?

3. XXI asrda Yaponiyaning barqaror rivojlanishi qanday omillarga tayanadi?

4. Yaponiya tashqi siyosatida AQSH va Xitoy bilan munosabatlar nima uchun asosiy yo‘nalish hisoblanadi?