2022-2023-nji okuw ýyly üçin XI synpda ýaşaýyş durmuş esaslary dersinden geçiljek sapaklarynyň ýyllyk senanamalaýyn okuw çyzgydy.

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

T/b

Sapaklaryň temasy.

Sag-at sany.

Senesi.

Sapagyň görnüşi.

Sapakda ulanylýan okuw-gör-kezme esbaplar, sanly serişde-ler (kompýuter, interaktiw tagta, telewizor, lingafon enja-my, laboratoriýa, sport enjam-lar, aýdym-saz we zähmet gu-rallar we paýlama maglumat-lar (barlagnama, reňkli surat-lar, tanyşdyrmalar, tablisalar, tema degişli soraglar, çyzgyç) hem-de goşmaça maglumat-lar (edebiýatlar) anyk görke-zilmelidir.

Bellik.

I-çärýek (7 sagat).

Adamynyň hojalyk işjeňliginiň biosfera edýän täsiri (7 sagat).

1.

1.

Tebigy gurşawyň häzirki zaman ekologik ýag-daýy.

1.

Täze maglu-matlary öwret-mek sapagy.

Tebigy gurşawa degişli düşündirişli ýazgylar we reňkli suratlar.

2.

2.

Adamyň hojalyk işjeňligi – biosferadaky täze faktor hökmünde.

1.

Täze maglu-matlary öwret-mek sapagy.

Kompýuter, biosfera degişli düşündirişli ýazgylar we reňkli suratlar.

3.

3.

Atmosferanyň häzirki zaman ekologik ýagdaýy.

1.

Täze maglu-matlary öwret-mek sapagy.

Atmosfera degişli düşündirişli ýazgylar we reňkli suratlar.

4.

4.

Atmosferanyň esasy gaz düzüjileriniň biosferadaky biogeohimiki aýlawy.

1.

Täze maglu-matlary öwret-mek sapagy.

Atmosfera degişli düşündirişli ýazgylar we reňkli suratlar.

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

5.

5.

Tebigatda suwuň aýlanyşygy we onuň ekologik ähmiýeti.

“Paýhas çeşmesi” atly kitapdaky suw, onuň tebigatdaky we adamyň ýaşaýyş-durmuşyndaky ähmiýeti, suw serişdelerini aýawly peýdalan-mak baradaky türkmen halk nakyllary we atalar sözi.

1.

Täze maglu-matlary öwret-mek sapagy.

Kompýuter, suwuň aýlanyşygyna degişli düşündirişli ýazgylar we reňkli suratlar.

6.

6.

Biosferanyň radioaktiw hapalanmagy we onuň howplulygy.

1.

Täze maglu-matlary öwret-mek sapagy.

Biosfera degişli düşündirişli ýazgylar we reňkli suratlar.

7.

7.

Tebigy baýlyklardan rejeli peýdalanmagy do-landyrmagyň esaslary.

1.

Bilimleri, ba-şarnyklary we endikleri ber-kitmek sapagy.

Tebigy baýlyklara degişli düşündirişli ýazgylar we reňkli suratlar.

II-çärýek (9 sagat).

Oba hojalyk ekoulgamy (agroekoulgam) (4 sagat).

8.

1.

Agroekoulgamyň düzümi we gurluşy.

“Paýhas çeşmesi” kitabyndaky toprak, oňa ideg etmek, gorap saklamak baradaky türkmen halk nakyllary we atalar sözi.

1.

Täze maglu-matlary öwret-mek sapagy.

Agroekoulgama degişli düşündirişli ýazgylar we reňkli suratlar.

9.

2.

Agroekoulgamy dolandyrmaklygyň ekologiýa we ykdysady şertleri.

1.

Täze maglu-matlary öwret-mek sapagy.

Kompýuter, agroekoulgama degişli düşündirişli ýazgylar we reňkli suratlar.

10.

3.

Oba hojalyk ekinleriniň hasyllylygy ýokary bolan sortlaryny döretmegiň ähmiýeti.

1.

Täze maglu-matlary öwret-mek sapagy.

Ekinlere degişli düşündirişli ýazgylar we reňkli suratlar.

11.

4.

Oba hojalyk önümçiliginde maldarçylygyň ekologiýasy.

1.

Bilimleri, ba-şarnyklary we endikleri ber-kitmek sapagy.

Maldarçylyga degişli düşündirişli ýazgylar we reňkli suratlar.

Şäher ekoulgamy (5 sagat).

12.

1.

Şäher ekoulgamy barada düşünje.

“Paýhas çeşmesi” atly kitapdaky bagy-bos-sanlygy döretmegiň ähmiýeti baradaky türkmen halk nakyllary we atalar sözi.

1.

Täze maglu-matlary öwret-mek sapagy.

Şäher ekoulgamyna degişli düşündirişli ýazgylar we reňkli suratlar.

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

13.

2.

Şäher ekoulgamynyň biotalary.

1.

Täze maglu-matlary öwret-mek sapagy.

Kompýuter, Şäher ekoulgamyna degişli düşündirişli ýazgylar we reňkli suratlar.

14.

3.

Awtoulaglar-şäher gurşawyny esasy hapalaýjy-lar hökmünde.

1.

Täze maglu-matlary öwret-mek sapagy.

Awtoulaglara degişli düşündirişli ýazgylar we reňkli suratlar.

15.

4.

Jemgyýetçilik ulaglarynyň we ulag kommu-nikasiýasynyň ösdürilişi.

1.

Täze maglu-matlary öwret-mek sapagy.

Jemgyýetçilik ulaglaryna degişli düşündirişli ýazgylar we reňkli suratlar.

16.

5.

Şäher ekoulgamynda suw baýlyklaryndan tyg-şytly peýdalanmak we agyz suwunyň hiline gö-zegçilik etmek.

1.

Bilimleri, ba-şarnyklary we endikleri ber-kitmek sapagy.

Şäher ekoulgamyna degişli düşündirişli ýazgylar we reňkli suratlar.

III-çärýek (10 sagat).

Biologik dürlüligi gorap saklamak we ondan rejeli peýdalanmak (3 sagat).

17.

1.

Biologiýa dürlülik we ony gorap saklamagyň zerurlygy.

1.

Täze maglu-matlary öwret-mek sapagy.

Kompýuter, biologiýa dürlülige degişli düşündirişli ýazgylar we reňkli suratlar.

18.

2.

Süýji suw toplumlarynyň, deňizleriň we oke-anlaryň ekoulgamlaryndan rejeli peýdalanma-gyň ýollary.

1.

Täze maglu-matlary öwret-mek sapagy.

Süýji suw toplumlaryna degişli düşündirişli ýazgylar we reňkli suratlar.

19.

3.

Aýratyn goralýan tebigy meýdanlar. Gorag-hanalar, çäkli goraghanalar we milli seýilgähler (parklar), olaryň ekologik ähmiýeti.

1.

Bilimleri, ba-şarnyklary we endikleri ber-kitmek sapagy.

Tebigy meýdanlara degişli düşündirişli ýazgylar we reňkli suratlar.

Daşky gurşawyň ýagdaýynyň ekologiýa gözegçiligi (monitoringi) we döwlet ekologik seljermesi (2 sagat).

20.

1.

Ekologiýa monitoringi, onuň esasy maksady we wezipeleri.

1.

Täze maglu-matlary öwret-mek sapagy.

Ekologiýa monitoringine degişli düşündirişli ýazgylar we reňkli suratlar.

21.

2.

Ekologiýa monitoringiniň görnüşleri.

1.

Täze maglu-matlary öwret-mek sapagy.

Kompýuter, ekologiýa monitoringie degişli düşündirişli ýazgylar we reňkli suratlar.

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

22.

1.

Amaly iş 1. Şäherde ýa-da islendik ilatly ýerde umumy ekologik ýagdaýy (zäherli gazlar bilen hapalanmany, sesleri, zir-zibilleriň zyýansyz-landyrylmagyny, ekinleri suwarmagy we başga-lary) kesgitlemek we oňa baha bermek.

1.

Bilimleri barlamak we bahalandyrmak sapagy.

Tema degişli düşündirişli ýazgylar we reňkli suratlar.

Daşky gurşawyň ekologik abadançylygy we adamyň saglygy (4 sagat).

23.

1.

Daşky gurşawyň fiziki, himiki we biologik hapalanmagy.

1.

Täze maglu-matlary öwret-mek sapagy.

Daşky gurşawa degişli düşündirişli ýazgylar we reňkli suratlar.

24.

2.

Azyk önümleriniň hili we adamyň saglygy.

1.

Täze maglu-matlary öwret-mek sapagy.

Azyk önümlerine degişli düşündirişli ýazgylar we reňkli suratlar.

25.

3.

Adamyň daşky gurşawyň ekologik täsirlerine uýgunlaşmagynyň şertleri.

1.

Täze maglu-matlary öwret-mek sapagy.

Kompýuter, ekologik täsirlere degişli düşündirişli ýazgylar we reňkli suratlar.

26.

4.

Ekologik bilim we terbiýe, ekologiýa mede-niýeti barada düşünje.

“Paýhas çeşmesi” atly kitapda ýerleşdirilen türkmen halk nakyllarynyň we atalar sözüniň ösüp gelýän ýaş nesle ekologik bilim we terbiýe bermekdäki, ekologiýa medeniýetini ösdürmek-däki ähmiýeti.

1.

Bilimleri, ba-şarnyklary we endikleri ber-kitmek sapagy.

Ekologik bilim we terbiýä degişli düşündirişli ýazgylar we reňkli suratlar.

IV-çärýek (8 sagat).

Adamzadyň häzirki zaman dünýä möçberli (global) ekologik meseleleri (3 sagat).

27.

1.

Dünýäniň esasy demografik meseleleri.

1.

Täze maglu-matlary öwret-mek sapagy.

Demografik meselelerine degişli düşündirişli ýazgylar we reňkli suratlar.

28.

2.

Ilatyň arassa suw bilen üpjünçiligi.

1.

Täze maglu-matlary öwret-mek sapagy.

Arassa suwa degişli düşündirişli ýazgylar we reňkli suratlar.

29.

3.

Azyk howpsuzlygynyň üpjün edilmeginiň we ilatyň açlyk çekmeginiň, aşa köp iýmitlenme-giniň ekologik meseleleri.

1.

Täze maglu-matlary öwret-mek sapagy.

Kompýuter, azyk howpsuzlygyna degişli düşündirişli ýazgylar we reňkli suratlar.

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

30.

2.

Amaly iş 2. Kompýuter programmalaryny peý-dalanyp, Türkmenistanyň aşakdaky ýaly karta-laryny dörediň we olarda degişli maglumatlary ýerleşdiriň.

1.

Bilimleri barlamak we bahalandyrmak sapagy.

Tema degişli düşündirişli ýazgylar we reňkli suratlar.

Türkmenistanyň ekologiýa kanunçylygy (2 sagat).

31.

1.

Türkmenistanyň Konstitusiýasynyň rejelenen görnüşinde döwletimiziň ekologiýa kanunçy-lygynyň kämilleşdirilişi.

1.

Täze maglu-matlary öwret-mek sapagy.

Tema degişli düşündirişli ýazgylar we reňkli suratlar.

32.

2.

Türkmenistanyň tebigaty goramak hakyndaky kanunçylyk namalary.

1.

Täze maglu-matlary öwret-mek sapagy.

Tema degişli düşündirişli ýazgylar we reňkli suratlar.

Daşky gurşawy goramak boýunça halkara hyzmatdaşlygy (2 sagat).

33.

1.

Türkmenistanyň BMG-niň daşky gurşawy go-ramak boýunça konwensiýalaryna goşulmagy we döwletimiziň olardan gelip çykýan borç-namalary gyşarnyksyz berjaý etmegi.

1.

Täze maglu-matlary öwret-mek sapagy.

Kompýuter, Tema degişli düşündirişli ýazgylar we reňkli suratlar.

34.

2.

Atmosferany, gidrosferany, litosferany we toprak baýlyklaryny goramak boýunça halkara konwensiýalary we Türkmenistan döwletiniň bu möhüm ugurlardaky halkara hyzmatdaşlygy.

1.

Bilimleri, ba-şarnyklary we endikleri ber-kitmek sapagy.

Atmosfera degişli düşündirişli ýazgylar we reňkli suratlar.

JEMI:

34.