АЛ?АШ?Ы ?АУЫМДА?Ы АДАМДАР ?МІРІ

Саба?ты?  ма?саты:

1. Білімділік:  Ал?аш?ы ?ауымды? адамдар  ?мірі тарауы бойынша  ?айталау, ал?ан  білімдерін  бекіту  ж?не  тексеру.
2. Дамытушылы?:  О?ушыларды?  логикалы?  ой- ?рісін,  есте са?тау  ж?не  шы?армашылы? ?абілетін  дамыту.
3. Т?рбиелік: Е?бек?орлы??а,  ынтыма??а, жауапкершілікке,  ?з бетінше  е?бек  етуге, уа?ытты тиімді  пайдалану?а   т?рбиелеу.

Саба?ты?  т?рі:  д?ст?рлі емес, ойын, сайыс

Саба?ты? типі:  Білім мен  да?дыны тексеру,  ба?алау  саба?ы.

О?ыту ?дісі:   Сатылы  ж?не  ж?йелі

Ж?мыс  т?рлері: ?жымды?, жеке,  топты?,  ж?пты?

К?рнекіліктер:

Техникалы?  ??рал:  Компьютер, интерактивтік та?та.

П?нарала? байланыс: Жалпы тарих, ?дебиет  ж?не  ?н -?уез п?ндері

Саба?ты?  барысы:

1. ?йымдастыру  кезе?і
2. Саба? ма?сатын  хабарлау
3. Ойын ережелерімен  таныстыру:

• Бір-бірін  ты?дау
• С?йлеу  м?дениетін  са?тау
• Регламент са?тау

Саба?  5  кезе?нен  т?рады

1 кезе?: «Білімі?ді к?рсет»

?р  топ  1 минут  ішінде  м??алімні?  ?ой?ан  с?ра?тарына  жауап  береді.

1. Ал?аш?ы адамдарды?  е?бек  ??ралдарын  ата. ?аз?ыш тая?, ?шкір тас, шо?пар, шап?ы
2. Адамзат тарихында?ы  е?  ал?аш?ы кезе?. Тас ?асыры
3. Адамны?  шы??ан  отаны. Африка
4. Епті адам  ?айдан  табылды? Африка Кения Олдувай шат?алы 1 млн 750 мы?ж
5. Ал?аш?ы адамны?  бастап?ы кезе?дегі  топтасу  ж?йесі. Тобыр
6. Ал?аш?ы адамдарды?  тобырдан  кейінгі топтасу ж?йесі. Ру
7. Рулы?  ?ауымнан  кейінгі  топтасу  ж?йесі. Тайпа
8. Ал?аш?ы е?бек  б?лініс. Мал ж?не егін
9. Епті адамны? ?мір  с?ру  мерзімі.
10. Неандарталь адамы ?айдан табылды? Гернмания
11. Питекантроп  ?айдан табылды? Ява аралы
12. Синантроп ?айдан табылды? ?ытай
13. Орта ?асыр /мезолит/  ?амтитын кезе?. 12-5
14. Жа?а тас ?асыры /неолит/  ?амтитын кезе? 5-3
15.  Палеолит  ?амтитын  кезе? 2.6 млнж-12мы?ж
16. Жер  бетіні? к?рт суыи бастауы ?ашан басталды?Ерте палеолит мустье
17. Мезолитті? ?лкен  жа?алы?ы. Микролиттер, сада? пен жебе
18. Мезолиттік  баспана ?ай ?зен   ма?ынан  табыл?ан ? Есіл ?зені
19. 1938 жылы неандартальды? бала иабыл?ан ??гір. ?збекстан Тесіктас
20. «Саналы адам»  ал?аш  табыл?ан  ??гір. Франция Краманьон 40-30мы?ж
21. Малды ?ол?а  ?йрету ?алыптаса  баста?ан кезе?. Мезолит
22. Неолиттік 150-ге жуы? т?ра?, к?не  кен шы?ару,  жерлеу  орындары табыл?ан  ??ір. Жез?аз?ан
23. Е? бірінші ?олданыл?ан метал? Мыс
24.  Солт?стік  ?аза?станда?ы энеолит кезе?іні? ерекше ескерткіші. Ботай
25. Ежелгі егіншілерді? жер жырту ??ралы. Тесе  

2 кезе?:    «Тас д?уірі»  та?ырыбы бойынша  кесте  толтыру. Интерактивтік та?тамен  ж?мыс.

3  кезе?: «Шыны?у кезе?і»

1. «И?»  немесе  «Жо?»  ойыны.  Берілген  с?ра?тар?а  «и?»  немесе  «жо?»  деп  жауап беру. Жауапты д?лелдеу.

1.   ?аза?станда  энеолит  ескерткіштері бар ма? ия

2.   Неолит  д?уірі  б.з.б 5-3 мы?жылды?ты  ?амтиды ма?ия

3.  100 мы? жыл  б?рын егіншілік  пайда  болды ма? жо?

4.  Ал?аш?ы адамдарды?  т?ра?ы киіз  ?й  ме? жо?

5.  Е?бек  б?лініс ал?аш?ы ?ауымда  болды ма? жо?

6.  Ал?аш?ы адамдарды?  ?жымы  болды ма? ия

7.  Энеолитте тас пайдаланылдыма? ия

8.   Неолит д?уірінде адамны? басын солт?стік шы?ыс?а ?аратып жерледіме? жо?

2.«С?йкестендір, орнына ?ой»  

Питекантроп           Ява аралы Неандерталь         Германия Кроманьонды?    Францияны? Кро-Маньон ??гірі Синантроп           ?ытай

«Епті адам»        Африкада

Питекантроп        1 млн. жыл б?рын ?мір с?рген Неандерталь     100- 35 мы? жыл б?рын ?мір с?рген Кроманьонды?    40-30 мы? жыл б?рын ?мір с?рген Синантроп            500-200 мы? жыл б?рын ?мір с?рген «Епті адам»       1 млн. 750 мы? жыл б?рын ?мір с?рген    

Ерте палеолит       б.з.б. 2.6 млн- 40мы?ж   

Кейінгі палеолит      б.з.б.40-12  мы?ж

Мезолит        б.з.б.12-5 мы?ж

 Неолит             б.з.б 5-3 мы?ж        

Энолит             б.з.б.3000-1800 мы?ж        

4.кезе?.

 «Жас тарихшылар»   с?йлейді.  Шешендік  ?нер.  ?р  топ?а 1 минут беріледі.

Та?ырыптар:

1. Неолит-«?ыш ??мыралар заманы»

2. Мезолит орта  тас ?асыры

3. Мыс ?алай пайда болды?

5.кезе?

С?здікпен ж?мыс:

Микролит- ?зынды?ы 1-2 см ?са? жа??а тастардан жасалатын ??рал Бифас- екі жа?ынан да ??делген ?арапайым шап?ыш тас К?зе- саз балшы?тан жасал?ан ?ыш ыдыс

?ауым- рулы? туысты? байланыстар негізінде ?йымдас?ан адамдар тобы

Энеолит- мыстас ?асыры

??рамалы ??рал- екі т?рлі материалдан ??растырыл?ан

Ба?ыштау(инициация) – балалар тобынан ересектер тобына ?ту  

Ба?алау  пара?ы. Саба?ты  рейтингі ?дісі бойынша ба?алау.

?орытынды. 

       Жануарлар ?лемінен  б?ліне  отырып, ежелгі адам таби?атты ба?ындыруды?  ал?аш?ы  ?адамын  жасады.  ?зіні? тіршілігі ?шін к?рес  ж?ргізді. ?азіргі заман?ы обасыны?,  тіл  м?дениетіні? бастауы миллион  жылдар?а  созыл?ан палеолит кезе?інде –а? ?алан?ан.

        Біртіндеп жа?а  тас ?асырына ?ту кезе?інде адамдар  тастан е?бек  ??ралдырыны?  ана??рлым жетілдірілген т?рін жасай бастады,  сонымен  ?атар мал  шаруашылы?ымен  ж?не  егіншілікпен айналысып, ?ол?нерді?  дамуы ?шін негіз ?аланды. Адамны?  іс-?рекетіні?  жетілуі бай?алды.  Адамдар тастан кейін  металды игере  бастады, оларды? е?  ал?аш?ысы мыс болды.

?йге тапсырма: ?орытынды эссе жазу

?осымша:

Тест тапсырмаларымен ж?мыс 1.Адамдар д?н ?ккішті ?ай кезе?де ойлап тапты? А) ерте тас ?асырында, ?) мезолит, Б) неолит, В) ?ола д?уірінде 2.«Саналы адам» ?ашан ?алыптасты? А) 1 млн жыл, ?) 500-200 мы? жыл, Б) 100-35 мы? жыл, В) 40-30 мы? жыл б?рын 3. ?зынды?ы 1-2 см ?са? жа??а тастардан жасалатын ??ралдар ?алай аталады? А) ?ыр?ыш, ?) микролит, Б) д?н?ккіш, В) жебе ?шы 4.Палеолитті? хронологиялы? ше?берін к?рсет. А) б.з.б. 2млн 600мы?-б.з.б. 12 мы? жыл, ?) б.з.б. 12мы? -б.з.б. 5 мы? жыл Б) б.з.б. 5мы? -б.з.б. 3 мы? жыл, В) б.з.б. 40мы? -б.з.б. 12 мы? жыл 5.Мезолитті? хронологиялы? ше?берін к?рсет. А) б.з.б. 2млн 500мы?-б.з.б. 12 мы? жы, ?) б.з.б. 12мы? -б.з.б. 5 мы? жыл Б) б.з.б. 40мы? -б.з.б. 12 мы? жыл, В) б.з.б. 5мы? -б.з.б. 3 мы? жыл 6.Неолитті? хронологиялы? ше?берін к?рсет. А) б.з.б. 5мы? -б.з.б. 3 мы? жыл, ?) б.з.б. 12мы? -б.з.б. 5 мы? жыл Б) б.з.б. 2млн 500мы?-б.з.б. 12 мы? жыл, В) б.з.б. 40мы? -б.з.б. 12 мы? жыл 7.Ал?аш?ы адамдар е?бек ??ралдарын неден жасады? А) с?йектен, ?) тастан, Б) ?оладан, В) а?аштан 8.М?зды? ?ашан ери бастады? А) 100 мы? жыл, ?) 13 мы? жыл, Б) 35 мы? жыл, В) 40 мы? жыл б?рын 9. Тасты ??деу ?ай кезе?нен жетіле бестады? А) ерте тас ?асырында, ?) мезолит, Б) неолит, В) ?ола д?уірінде 10.Екі жа?ынан ??делген ?арапайым тас ??рал ?алай аталды? А) ?ыр?ыш, ?) бифас, Б) тескіш, В) жебе ?шы 11.Сада? пен жебе ?ай кезе?де жасалында? А) ерте тас ?асырында, ?) мезолит, Б) неолит, В) ?ола д?уірінде 12.Малды ?ол?а ?йрету мен егіншілік ?ай кезе?де ?алыптаса бастады? А) ерте тас ?асырында, ?) мезолит, Б) неолит, В) энеолит д?уірінде 13. Ботайлы?тар ?ай малды ?ол?а ?йреткен? А) ит, ?) ?ой, Б) ешкі, В) жыл?ы 14. Е?бек б?лінісі ?ашан пайда болды? А) ерте тас ?асырында, ?) энеолит д?уірінде, Б) неолит, В) мезолит 15. Жа?а тас ?асырында табыл?ан т?ра?тарды? саны?

А) 500 ?) 600 Б) 700 В) 800