Просмотр содержимого документа
«Алгебралык болчоктор»
Алгебра: «Алгебралык болчоктор» .
№ 5 мектеп-гимназиясы
Шооруков Б.А.
Сабактын тиби: жалпылоо. Сабактын максаты :
- Билим беруучулук: а). «Алгебралык болчоктор» боюнча жалпылоо жана окуучулардын билим систематикасы.
- б). Тема боюнча окуучулардын чечуу жондомун камсыздоо.
- Онуктуруучулук: а). Жондомдуулугун калыптандыруу жана онуктуруу, ой жугуртуу жана талдоо.
- б). Эс тутумун онуктуруу.
- Тарбия беруучулук: а). Оз алдынча иштоо кондумдорун онуктуруу.
- б). Ар бир маселени чечуудо убакытты уномдоого жана чыдамдуулукка тарбиялоо.
- в). Тема боюнча кызыгуусун арттыруу.
Негизги тушунукторду кайталоо. Математика тилинин жаны терминдери .
- Алгебралык болчоктор – туюнтмасында, Р(х) коп мучосу болчоктун алымы, ал эми Q (х)-анын болуму.
2. Алгебралык болчоктордун негизги касиеттери – Болчоктун алымын жана болумун 0 дон айырмалуу бир эле санга кобойтсок (болсок) болчоктун мааниси озгорбойт.
3. Рационалдык тендемелер – =0, мында Q (х) ≠ 0.
4. Даражасы терс сан болгон сандын болчок турундо жазылышы -
, мында n – натуралдык сан жана
а ≠ 0.
Алгебралык болчокторду жалпы болумго келтируу алгоритми.
- 1. Болчоктордун бардык болумдорун кобойтуучулорго ажыраткыла.
- 4. Эн кичине жалпы болунуучуну ар бир болчоктун болумуно болуп чыккан санды алымына кобойтобуз.
- 2. Эн кичине жалпы болунуучуну табуу.
- 5. Ар бир болчокту жаны болум жана алым менен жазып чыгабыз.
- 3. Окшош кобойтуучулордон бироосун гана алып бардык кобойтуучулорду кобойтобуз, ал эми тамгалардан окшошторунун даражасы чонун алабыз .
Туюнтманы жонокойлоткуло:
- 4а 2 -1=( 2а-1 )( 2а+1 )
- 2а 2 +а= а ( 2а+1 )
- Биринчи болчокко: а ны кобойтобуз
- Экинчи болчокко: (2а-1) ди кобойтобуз
Алгебралык болчокторду кобойтуу, болуу эрежелери жана болчокту натуралдык даражага которуу.
- Кобойтуу:
- Болуу:
- Даражага которуу:
Даражага которуунун касиеттери жана терс бутун корсоткучтуу даража.
- а ≠0, b ≠0, s,t – бутун сандар учун.
Мисал:
- a s · a t = a s + t
- a s : a t = a s – t
- (a s ) t = a st
- (ab) s = a s · b s
- (a : b) s = a s : b s
- а -3 · а -5 = а -3+(-5) =а -8
- а 4 : а -3 = а 4-(-3) =а 7
- (а -2 ) -3 = а -2 · (-3) =а 6
- 0,5а 2 в -2 · (4а -3 в 3 ) 2 = 0,5а 2 в -2 · 16а -6 в 6 = 0,5 · 16 · (а 2 а -6 ) · (в -2 в 6 ) = 8а -4 в 4
Оз алдынча иштоо.
Тестти аткаргыла:
Иштоо учун – 25 мунот!
1-Вариант
2-Вариант
А 1 . Амалды аткаргыла:
А 1 . Туюнтмага тендеш туюнтманы тапкыла
(4а -2 в 4 ) 2
1) 5а 4 в 3 2) 5а 4 в 4
1) 16а -4 в 8 2) 4а 4 в 6
3) 16а 4 в 8 4) 2а -1 в 2
3) -5а 4 в 4 4) -5/81а 4 в 3
4-Вариант
А 1 . Туюнтмага тендеш туюнтманы тапкыла
1) -4а -4 в 6 2)
( а 2 в -3 ) -2
3) 4) 4а -4 в 6
3-Вариант
А 1 . Туюнтманы бир мучо турундо жазгыла :
1) 6ав 2) 6а 2 в 5
2а 4 в -2 3а -2 в 3
3) 6а 2 в 4) 6а 2 в -1
А 2 . Болчокту кыскарткыла:
1-Вариант
2-Вариант
1)
3-Вариант
4-Вариант
2)
1) 2а
2) 2
3)
1)
4)
3) -2а
2)
1)
2)
4) -2
3)
4)
3)
4)
2-Вариант
1-Вариант
А 3 . Болууну аткаргыла:
А 3 . Кобойтууну аткаргыла:
1)
1)
2)
3)
2)
3)
4) 50х 2
4)
4-Вариант
3-Вариант
А 3 . Кобойтууну аткаргыла:
А 3 . Болууну аткаргыла:
1) -2
1) 4х
3)
3)
2)
2)
4)
4)
А 4 . Упростите выражение:
Вариант 1
Вариант2
1)
Вариант 3
Вариант 4
2)
1)
2)
3)
1)
4)
3)
2)
1)
2)
4)
3)
4)
3)
4)
Мугалим учун маалымат:
Тесттин жооптору: Тесттин баасы:
Задания
А 1
1-Вариант
А 2
2
2-Вариант
А 3
1
1
3-Вариант
4-Вариант
3
3
3
А 4
2
4
1
3
3
2
1
4
3
3
Ар бир туура жооп 1 балл, туура эмес жооп 0 балл менен бааланат.
4 балл – «5»
3 балл – «4»
2 балл - «3»
0-1 балл– «2».