Алиппе майрамы сенарий

Сабактын темасы: Кош Алиппе

Сабактын максаты: а) Окуучулар алиппе мезгилинде алган билимдерин

жыйынтыктап, окууда, жазууда, сүйлөө речинде колдонууга

көнүгүшөт.

б). Элдик педагогиканын элементтерин колдонуп, дүйнөгө

болгон көз караштары калыптанат.

в) Окуучулар бири – бирин сыйлоого, жардамдашууга

тарбияланышат.

Сабактын тиби: Аралаш сабак

Сабактын усулу: Көрсөтмөлүүлүк, түшүндүрмө, слайд менен иштөө

Сабактын ресурстары: тамгалар, сүрөттөр, слайд, музыка.

Сабактын жүрүшү: 1. Уюштуруу учуру

- Саламатсыздарбы урматтуу ата-энелер, мугалимдер жана алиппе майрамына келген коноктор биздин сабатыбызды ачып, “А” тамгасын таанытып, билимдин чексиз тепкичине жетелеп, алып барар “Алиппе” майрамына кош келиңиздер!

Бүгүн бизде чон майрам,

Кош Алиппе майрамы.

Дүркүрөтүп кол чаап,

Тосуп алалы балдарды.

(Окуучулар колдоруна шар кармап бирден музыканын коштоосунда

окууга жетишүүсү боюнча ырлар айтылат, балдар киришет).

1. Абдибердиев Абдурахман

Узун бойлуу келишкен,

Мүнөзү оор басырык.

Келечекте инжинер болуп,

Кубандырат шаар куруп.

1. Абдуллаев Айбек

Мүнөзү шок, намыстуу,

Аракетчил жайдары.

Келечекте милиция болуп,

Элди коргоо максаты.

1. Абдумованова Сезимай

Сабактардан жакшы окуп,

Орду менен сүйлөгөн,

Келечекте мугалим болот,

Илим –билим үйрөткөн.

1. Абдумованова Раяна

Аз сүйлөсө да так сүйлөп,

Жакшы окууга кызыгат.

Келечекте бийчи болуп,

Баарыбызды кубантат.

1. Абдувалиев Баяман

Адептүү бала Баяман,

Сабактардан жакшы окуйт.

Айдоочу болуп келечекте,

Машина айдап зуулдап.

1. Азиреткулов Кутман

Кутман деген окуучум,

Кут апкелер төлү бар,

Келечекте эсепчи болуп,

Жигит болот пул табар.

7. Ахмадова Айша

Көңүлү келсе көлдөй кыз,

Күлүп койсо кубантат.

Тигүүчү болуп келечекте,

Баарыбызды кубантат.

1. Гапарова Аяна

Мүнөзү шайыр тырышчаак,

Коомдук ишке активдүү катышат.

Келечекте дарыгер болуп,

Ооруларды сакайтат.

1. Кайымов Кубаныч

Мүнөзү шок Кубаныч,

Бүгүн турат кубанып.

Куруучу болот келечекте,

Мыкты үйлөрдү салып.

10.Матазимов Нурэл

Нурэл деген балам бар,

Жакшы окуйт сабагын.

Дарыгер болуп келечекте,

Кубандырат баарын.

11.Машарипова Айгул

Сабагынан жакшы окуп,

Гүлдөй болуп ачылат.

Мугалим болуп келечекте,

Сөзүнөн билим чачылат.

12. Момунов Сүннөтбек

Сүннөтбек деген окуучум,

Сабакты жакшы окуган.

Милиция болот келечекте,

Тартипти бекем туткан.

13.Мурзабеков Муслим

Сабактардан жакшы окуп,

Оор басырык мүнөзү.

Тиш доктур болуп келечекте,

Тиш оорусун айыктырып.

14. Нийматиллаев Баястан

Баястандай балдарыбыз,

Биздин үмүт тилегибиз.

Балдарыбыз жакшы окуса

Аймактарды өнүктүрүп,

Министр болуу тилеги.

15. Пирманова Курбанай

Тыкылдаган шайыр кыз,

Жакшы окуйт сабактан.

Тигүүчү болуп келечекте,

Көйнөктөрдү тигет жарашкан.

16. Рустамов Бектур

Бектур деп койгон атыны,

Бекем болор заты бар.

Куруучу болуп үй куруп,

Бек уста деп аталар.

17. Сайдуллаева Курбанай

Тартынчаак мүнөзү бар.

Сабагынан жакшы окуйт,

Сүрөт тартып түрлөнтүп,

Сүрөтчү болуу максаты.

18. Сапаралиева Аскма

Асемдүү кыз Асема,

Сүрөт тартат кызыгып,

Келечекте мээрбан болуп,

Ата-энесин сүйүнтүп.

19. Саатбаева Айсезим

Тыкылдаган Айсезим,

Жакшы окуп кубантат.

Дарыгер болуп келишкен,

Оорулууну сакайтат.

20. Усанов Талант

Таланттуу бала Талантбек,

Жай кыймылдуу сөзө бек.

Технолог болуп келечекте,

Шаарды өнүктүрөм дейт.

21. Файзуллаев Кахраман

Мүнөзү ачык боорукер,

Жагымдуу бала Кахраман.

Сабактардан жакшы окуп,

Озуп жүрөт баарынан.

22. Халбеков Элдияр

Мүнөзү жакшы акылдуу,

Тапшырманы так аткарат.

Келечекте милиция болуп,

Коомду таза башкарат.

23. Эгембердиев Бекболот

Бек болуп айтылган кебине,

Дем болуп ата-энеге.

Мугалим болуп жүрөм дейт,

Кызмат кылып элиме.

24. Эргешов Нурэл

Мүнөзү токтоо, сабырдуу,

Аракетчил, намыстуу.

Юрист болот келечекте,

Так сүйлөгөн калыстуу

25. Эргешова Гүлназ

Мүнөзү бар бир сырдуу,

Көп сүйлөбөйт акылдуу.

Мээрбан болуп келечекте,

Энесин жолун уланткан.

26. Юнусов Дамир

Мүнөзү ачык ак көңүл,

Сабаынан жакшы окуйт,

Хирург болуп келечекте,

Адамдарды дарылайт.

2. Кириш сөз

Кымбаттуу окуучулар биз үчүн кубанычтуу күн. Себеби “Билим дүйнөсүнүн дарбазасы болгон” силердин эн алгач колунарга алган сүйүктүү китебинер “Алиппе” болду. Бул “Алиппе” майрамын биз менен бирге ата-энелер, мугалимдер белгилеп отурушат.

Урматтуу ата-энелер 2017-жылдын 1-сентябрда мектеп босогосун аттап “Билим дүйнөсүнө” алгач кадам таштаган бөбөктөр, бүгүнкү күндө кат сабаты ачылып, өз алдынча окуганга жарап калды. Балдар бүгүн билим бешигиндеги

1-китеби “Алиппе” менен коштошкону отурат. Эмесе 1^а классынын “Кош Алиппе” майрамын ачык деп жарыялаймын.

- Гимн ырдалат.

Эмесе, бүгүнкү “Алиппе майрамын баштардын алдын сөздү мектептин директору Ырысова Нургүл Анарбаевнага берсек.

Кыргызымда салты бар,

Саламдашуу жагы бар

Саламдашуу салт экенго элимде,

Амандашып жүрөлүчү келгиле.

Ошондуктан эн биринчи саламды

Жаш муундар айтат сиздерге.

“А а” тамгасы - Саламатсыздарбы? Апалар, аталар, меймандар. ( Айсезим)

“Уу” тамгасы - Ушул майрамыбыз (Кахраман)

“Бб” тамгасы - Баарыбызга бакыт – таалай алып келсин (Баястан)

“Зз” тамгасы - Заманыбыз тынч болуп, ( Аяна)

“Ыы” тамасы – Ыйман, ынтымак берсин! (Муслим)

Окуучулар жалпы: Асманыбыз дайыма ачык болсун!

№ 1 окуучу Ассалоому алейкум, ( Кахраман)

Калайын калкым аманбы.

Алиппе менен коштошуу,

Балалыктын майрамы.

№ 2 окуучу Алиппе – бул сырдашым, ( Айсезим)

Алиппе болуп курдашым.

Сабатым бүгүн ачылып,

Таңданып да турамын.

№3 окуучу Тамгалардын баарысын, (А. Сезимай)

Алиппеден үйрөндүм.

Ааламга жол ачкан,

Алиппемди сүйөмүн.

3). Мугалим: Айлана теребел салтанат,

Мына эми “Алиппе” майрам башталат.

Бүгүнкү майрамдын темасы

Жалпы: “Кош Алиппе” деп аталат.

( Сабактын максаты менен тааныштырам)

Мугалим: Өрчүп илим Марска да.,

Бир күн кадам ташталат.

Ааламга жол дал ушул,

Алиппеден башталат эмеспи.

• Балдар бизге Билим дарбазасын ачкан китебибиз

(окуучулар жалпы айтышат ) “Алиппе” китеби.

- туура айтасынар “Алиппе” китебибизди чакырып койсок.

Окуучулар: “Алиппе майрамы” хор ырдашат.

“Алиппе” келет: Ырдап келет.

Саламатсынарбы менин сүйүктүү окурман балдарым!

Окуучулар: Саламатсызбы

1). Адабий окуу китеби: Алиппени бүтүрүп

Сизди окуган бул балдар

Алиппе сиздей китептен

Эмне окуп, эмне билишти.

Мугалим: Билим, илим башаты.

“Аа” тамгадан башталат

“Алиппе” билим булагы

“Алиппе” илим ачкычы

демекчи, “Аа” тамгадан баштап, үндүү, үнсүз бөлүштөрүн үйрөнүп, муундарды шар окууга жетиштик.

Окуучулар жалпы: Тамга, муунду колдонуп,

Шар окууга көнүктүк.

Сөз сүйлөмдү жаратып,

Сабаттуулукка үйрөндүк.

2). Алиппе сүйөйт: Атым менин Алиппе,

Ичим толгон арипке

Окуганды үйрөтүп,

Абдан жактым силерге.

Айткылачы угайын канча тамга, үндүү, үнсүз тыбыштарын.

Окуучулар:

1. Алфавитте 36 тамга, 39 тыбыш бар, (Кахраман)

2. 8 үндүү , 22 үнсүз ( Муслим )

3. 6 созулма үндүү (Сүннөт)

4. 4 йоддошкон тамга ( Аяна)

5“ъ” жана “ь” белгилери бар. (Баястан)

3). Адабий окуу сүйлөйт: 36 тамганы таанып, билип алыптыр.

Тамгаларды тактатып билип,

Ажыратып калыптыр,

Жакшы, жакшы ийгилик

4) Алиппе сүйлөйт: Ооба, ооба адабий окуу

Муунду, муунга кураштырып,

Сөздү туура окушуп,

Туура, сулуу жазышып

Сабаттуу болду бул балдар.

5) Адабий окуу: Кана, кана угайын, күбө болуп турайын.

6). Алиппе сүйлөйт: Алиппе мендей китептен

Окуп билген сөздөрдү,

Такалбастан апкаарбай.

Окуп берчи балдар ай.

Окуучулар слайддан окушат.

1. Алиппе - билим ачкычы (Кахраман)

2. Туулган жердин топурагы алтын. (Сүннөт)

3. Адамды адам кылган асыл эмгек. (Аяна)

4. Күч кетет, билим кетпейт (Гүлназ)

5. Жашка кызмат, улууга урмат. (Айгүл )

6. Адептүүлүк - адам көркү . (Баястан)

7. Бала тили – бал (Дамир)

8. Мекен – эне (Кутман)

9. Оттон сак бол! (А.Сезим)

10. Аш атасы –нан, нан атасы - дан (Бекболот)

11. Карысы бардын - ырысы бар (Муслим)

12. Суу бар жерде жашоо бар ( П.Курбанай)

13. Мекеним - Кыргызстан (Айша)

14. Акыл жаштан, асыл таштан (Талант )

15. Ат адамдын канаты. (Раяна)

16. Акылдуу бала –элпек, акылсыз бала - тентек. (М.Нурэл)

17. Күз - күрөш, жаз - жарыш (Э.Нурэл )

18. Тазалык ден соолуктун булагы (Баяман)

19.Дары чөптөн – акыл көптөн. (Айсезим)

20. Сен деген - сенек сөз ( Элдияр)

21. Сиз деген – сылык сөз (Бектур)

22. Жалкоого шылтоо көп. (Айбек)

23.Аганы көрүп ини өсөт. (Кубаныч)

24. Эжени көрүп сиңди өсөт. (С.Курбанай)

25 Улууну урматта (Асема)

7). Адабий окуу сүйлөйт: Угуп көрүп, карап туруп,

Көөнүм толду балдарга,

Муундап ката кетирбей

Сөздөн ката кетирбей

Туура окуп калыптыр.

Жакшы, жакшы ийгилик

Окуучулар жалпы: Эне тилин билбеген, эси жогун аныктайт.

Эне тилин сүйбөгөн, элин сүйүп жарытпайт демекчи.

Мугалим: Билип ал! (эрежелерге токтолуу)

1-окуучу: Оозеки кепте бир сүйлөм менен экинчи сүйлөм тыным аркылуу

бөлүнүп айтылат. Жазууда сүйлөмдөрдүн аягына тыныш белгилер

( . ! ?) коюлуп жазылат. (Айсезим)

2-окуучу: Сүйлөм баш тамга менен башталып жазылат. Аягына тиешелүү тыныш

белгилер коюлат. ( Сүннөт)

3-окуучу: Адамдардын, жер-суунун, шаарлардын, айылдардын аттары дайыма баш

тамга менен жазылат.

Мисалы: Бишкек, Баткен, Сүлүктү, Азат, Айнура ж.б. (Кахраман)

4-окуучу: Биз айлана-чөйрөдөгү ар кандай нерселерди, кубулуштарды - көрөбүз,

угабыз, сезебиз. Аларды сөздөр менен атап айтабыз.

Мисалы: үй, парта, ысык, таттуу, шамал, жамгыр. (Бекболот)

(5-окуучу:) Сөздөгү айрым үндөр тыбыш деп аталат.

Тыбыштарды -угабыз, айтабыз.

Тамгаларды - көрөбүз, жазабыз. (Муслим)

6-окуучу: Жалан гана үн менен катышып айтылган тыбыштар үндүү тыбыштар деп

аталат. Алар: а, о, у, ы, ө, ү, и, э ( Пирманова К)

7-окуучу: Созулма үндүүлөр эки тамга менен жазылып, бир тыбышты берет.

Мисалы: тоо - 3 тамга, 2 тыбыш (Дамир)

8-окуучу: Кыргыздын төл сөздөрүндө э (е) тыбышы сөздүн башында келсе “э”

менен жазылат. Сөздүн ортосунда же аягында келсе “е” менен

жазылат. ( Баястан)

9-окуучу: Созулма ээ сөздүн башында, ортосунда, аягында дайыма “ээ” болуп

жазылат. Мисалы: ээр, жээн, бээ (Гүлназ)

9-окуучу: К,Г тыбыштарынан кийинки же мурунку үндүүлөр жоон (а, о, у, ы)

болсо, К (кы), Г (гы) болуп айтылат.

Мисалы : кол, жылкы, кулун. (Талант)

10-окуучу: К,Г тыбыштарынан кийинки же мурунку үндүүлөр ичке

( э (е), ө, ү, и) болсо., К (ки), г (ги) болуп айтылат.

Мисалы: китеп, күз, өтүк, элик. (Элдияр)

11- окуучу: Айтылганда тоскоолдукка учурап шыбыш менен айтылса үнсүз

тыбыштар деп аталат. Үнсүздөр экиге бөлүнөт. (А.Сезимай)

Каткалан үнсүздөр - к, с, т, х, ш

Жумшак үнсүздөр – б, г, д, ж, з, м, н, р,

7) Мугалим сүйлөйт:

- Балдар үнсүз тыбыштардан сөз курап бергилечи. (д. к, с, т) сөз куралдыбы?

- окуучулар: жок. Анда үндүү тыбыштарды жардамга чакыралы.

Үндүү тыбыштар: о, у, тыбыштары чыгат. ( д о с т у к) деген сөз куралат.

Окуучулар: Ынтымактуу баарыбыз, 36 тамгабыз,

Алфавитке тизилип, катар орун алганбыз.

8). Алиппе сүйлөйт: Мени окуп жүрдүңөр,

Мээрим төгүп сүйдүңөр.

Кир кылбастан барагымды,

Жандай көрүп күттүңөр

Айткылачы угайын,

Ар бир тамга ырларын,

Ар бир тамга сырларын.

Тактап айтып бергиле,

Угуп, тыңшап турайын.

9) Мугалим: Кана эмесе бир-бирден,

Тыбыштарды козгойлу.

Тамгаларды кезектеп,

Ролу менен ойнойлу.

Тамгалар боюнча ырлар айтылат: үндүү тыбыштар айтышат.

1.Үндүү тамгалар

1. “Аа” деген үндүү тамгамын ( Айсезим)

Апам тарбия берет.

Атам тапшырма берет,

Аларды уят кылбай.

Адептүү кыздан боломун

1. “Оо” деген үндүү тамгамын, (Бекболот)

Окуу менен билим ал.

“Оо” дегенде ойлонгун,

Окуучулук күнүң ал.

1. “Уу” деген үндүү тамгамын (Э.Нурэл)

Уларбек ууга чыкты

Уудан улар көрдү.

Улар чоочуп учту,

Уларбек уларга жетпей ыр жазды.

1. “Ыы” деген үндүү тамгамын, (Муслим)

Ыза кылба кичүүнү.

Ырахмат айткын улууга,

Ыркырашпай үндөгүн.

Ынтымактуу болууга.

1. “Ии” деген үндүү тамгамын, (Кутман)

Ийнелик, ийикте айтылат.

“Ии” тамгасын билип ал,

Ийкемдүү ал жазылат.

1. “Өө” деген үндүү тамгамын ( Айгүл)

Өрүк, өтүктө айтылат.

Өрүк зар эске салынат,

Өрүк гүлү ачылат.

Көпөлөктөр конушса,

Гүл таатылар чачылат.

1. “Үү” деген үндүү тамгамын, (П.Курбанай)

Үпөл сиңдим асманды карады.

Үркөр жылдыз жылт этти,

Үпөл үшүп турганда,

Үркөр жылдыз жылытты.

Үтүрөңдөп мен аны.

Үйгө кир – деп уруштум.

1. “Э э” деген үндүү тамгамын, (Элдияр)

Эне, эшик, эликте айтылат,

“Ээ” десем, эне келди көзүмө.

Энемдин угуп насаатын,

Эркеледим өзүнө.

2.Жумшак үннсүздөр.

1. “Б б” тамгасы (Баястан)

Бала, балык, балкага,

“Бб” жазылат баш тамга.

Балдар туруп эртелеп,

Баратышат бакчага.

2. “В в” тамгасы (Бектур)

Велосипед, верталёт,

“В в” тамгадан башталат.

Вокзал жакка паравоз,

Вагон сүйрөп баратат

3. “Гг” тамгасы (Айша)

Гимн, гербди жазганда,

Керек дайым “Гг” тамга.

Гүлай, Гүлзат баратышат.

Гүл тергени талаага.

4. “Дд” тамгасы (Дамир)

Данек, дарак. Дарбызга,

“Дд” жазылат дайыма.

Дамир, Дөөлөт –эки дос,

Жардам берди Дайырга.

5. “Жж” тамгасы ( Сезимай)

Желек, жебе, жарканат,

“Жж” тамгадан башталат.

Жоо келтирбей жерине,

Жоокер жерин кайтарат.

6. Зоока “Зз” дан башталат. (Аяна)

Зым заводдон жасалат,

Уйдун пири билип ал,

Зеңги баба аталат.

7. Лампочкага, лыжага, (Гүлназ)

“Лл” жазылат башына.

Лейла кооздоп алыптыр,

Лента тагып башына.

1. Мышык, маймыл, мамалак, (Муслим)

“Мм” тамгадан башталат.

Майрам эже мышыгын

Мый, мый деп чакырат.

10. Мен “Нн” деген тамгамын, (Нурэл М.)

Нанды, нанды жазамын.

Нандан ыйык байлык жок,

Нанды дайыма барктагын.

11. Дөңгөлөнөт, дөңгөлөк, (Айбек)

Дөнгөлөккө “ң” келет.

Дагы кайсы сөздөргө,

“ң” тамгасы эң керек?

12. Ракетага, Рахатка, (Раяна)

Сөз башына “Рр” келет,

Компьютер башкарган,

Роботтор иштетилет

3. Каткалаң үнсүздөр

14. Кийим кийип камындап, (С.Курбанай)

Канат кайда камынат.

Карасаңар баарына,

“К” тамгасы жазылат.

15. Пахта, пилге, партага, (Кахраман)

“П” жазылат баш тамга

“П” тамгасы болбосо,

Парча айланат арчага.

16. Сабыр сабиз суугарат, (Сүннөтббек)

Сайра сайдан суу алат.

“С” тамгадан башталып,

Сүйлөм сөздөн куралат.

17. Темир, тырмоок окшогон, (Талант)

“Т” тамгасы мен болом.

“Т” тамгасын жазбасаң,

“Топ” болбостон “оп” болом.

18. Фартук жана фонарга, (Кахраман)

“Ф” жазылат баш тамга.

Фломастерлер эн керек,

Кооздоп сүрөт тартканга

19. Халат, Хасан, халвага, (Баяман)

“Х” тамгасын жазабыз.

Көк тиреген чокуну,

Хан-Тенир деп атайбыз.

20. Айлананы кагазга, (Аяна)

Циркуль менен чиебиз.

Сонун оюн көргөнү,

Циркке барып киребиз.

21. Чабалекей, чагылган, ( Абдурахман)

“Ч” тамгасы жазылган.

Чынчыл болуп чоңойгун,

Чындык ыйык баарынан.

22. Шыпылдатып колдорун, ( Кубаныч)

Шырдак шырыйт Шарипа.

Шабдалы терем деп,

Шакир чыкты шатыга.

23. Й менен У биригип, (Асема)

“Ю” тамгасы жазылат.

Юла деген оюнчук,

Чимирилип айланат

Бий: Флешпоб бийи

Мугалим: Кыргызстан кандай өлкө?

Окуучулар: Тоолуу өлкө

1.Көркөм окуу Ж.Бөкөнбаев “Кыргыздын Ала-Тоосу” ( Айсезим)

Мугалим: Бир жылда канча мезгил бар?

Окуучулар: 4 мезгил бар. Жаз, жай, күз,кыш

2. Аалы Токомбаев “Төрт мезгил” ыры ( Айгүл, Бекболот, Баяман,Аяна)

Мугалим: Кайсы мезгил болуп калды?

3. “Болуп калды жазгы убак” (Аяна, Муслим)

Мугалим: Кайсы досубуз келет экен?

4. “Чыйырчык дос” Абдрасул Токтомушев ( Кахраман, Дамир, Э.Нурэл)

Мугалим: Билимди эмнеден алабыз?

5. Китептен. А.Осмонов “Китепти сүй” (Пирманова К, Сүннөт)

Мугалим: Сөздүн көркү эмнеде?

1. Макалда (окуучулар макал айтышат)

1. Алтын - жерден чыгат, (Караман)

Баатыр - элден чыгат

2.Адам эмгеги менен данктуу (Айбек)

3.Акылдуу бала- элпек, (Гүлназ)

Акылсыз бала – тентек.

4. Аганы көрүп ини өсөт, (Айсезим)

Эжени көрүп сиңди өсөт.

5. Адамды адам кылган асыл эмгек. (Дамир)

6.Жалкоого шылтоо көп. (Элдияр)

7. Көз коркок, кол баатыр. (Айгүл)

Эр эмгегин жер жебейт.

8. Ким эмгекти сүйсө, аны ден соолук сүйөт. (Сүннөтбек)

9. Таза аба жуткуң келсе эрте тур,

Таза өмүр сүргүң келсе, эмгек кыл. ( Муслим)

1. Каныбек Жунушев “Төө жумушка келатса” (Кахраман)

2. Турар Кожомбердиев “Сак күчүк” (Баястан, М.Нурэл)

3. Барпы “Балдарга насыят” (Асема, Кутман, Элдияр)

Мугалим: Кыргыздын башын бириктирип, “Бир жакадан баш, бир женден кол чыгарган баатыр?

1. Манас айтуу ( Кутман, Сүннөт, Дамир, Кахраман)

( чоролор: Муслим, М.Нурэл, Бекболот, Баястан)

1. Жомок. “Айбанаттардын талашы” ( Айсезим , Баястан – ат, Гүлназ – уй, Сүннөт- күчүк)

2. Токтосун Самудинов “Лифт” ыры ( Кубаныч)

Мугалим: Бизди ушундай жыргал жашоого алып келген күн?

1. “Жениш күнү”. Жалил Садыков (Талант)

Мугалим: Үстүндө ташы бар, сууда жашаган жаныбар?

1. “Таш бака” И. Токтогулов (Сезимай)

Бий: Мына минтип

Мугалим: Бизге билим - тарбия берген ким?

Окуучулар: мугалим жөнүндө ырлар

1. Мен үчүн мөмөлүү дарак, (Кахраман)
   Жарык берип,күйүп турган шам чырак.
   Суусу тунук,мөлтүрөгөн шылдыр булак,
   Бизди окутуп,тарбиядап билим сунат.

1. Мугалим жаркын өмүр эн бир кымбат (Айсезим)
   Адамга ак жол тилейт чебер кылдат
   Билимдин акыл-эстин саяпкери. Мугалимге мин мертебе алкыш урмат.

1. Окуучусун артык көрөт баарынан, ( Талант)
   Эжекеме кандай рахмат,айта алам.
   Жүрөгүмдөн толкуп чыккан ыр менен,
   Рахмат эже ,шыбыраймын кайталайм.

1. Мамилеси ата-энедей мэримдүү ( Айгул)
   Мектеп мага өз үйүмдөй көнүлдүү
   Баардыгы үчүн эжекеме ыракмат
   Жүрөк сезим кубанычка бөлөндү.

Жеке номер: Мугалим эжей Саатбаева Айсезимдин аткаруусунда

Мугалим: Ак шейшепке ороп сени,

Эркелетип баккан ким

Узун тундо уйку корбой

Таптап сени жаткан ким?

Окуучулар: Эне жөнүндө ырлар

1. Кахраман 2. Айгүл

2. Асема 4.Муслим

Жеке номер: Апам,апам жан апам Гапарова Аянанын аткаруусунда

Кыздар менен мугалимдин аткаруусунда: Мээрим ыры

Мугалим: Балдар азыр канчанчы жыл?

Окуучулар: 2018-жыл

Мугалим: Президентибиз ким?

Окуучулар: Сооронбай Жээнбеков

Мугалим: 2018-жыл кандай жыл деп белгиленген?

Окуучулар: Кичи аймактарды өнүктүрүү жылы деп белгиленген.

1. Ар бир адам ушул жылда, (Кахраман)

Алга кадам таштаса.

Мамлекеттин онолуусун,

Дал өзүнөн баштаса.

2. Конкурстар, оюндарын билемин,

Ар түрдүү чиймелерди чиемин.

Өнөр жайлар тургузуп келечекте

Өлкөмдү өнүктүрүү тилегим. ( Айсезим )

3. Манас ата осуятын (Баястан )

Мен жатка билемин

Аймактарды өнүктүрүп,

Министр болуу тилегим.

4. 2018 кичи аймактарды өнүктүрүү жылында (П.Курбанай)

Илим жолун баштадым. Ийгиликке жетишкен

илимпоз болуу оюмда.

Алиппе сүйлөйт: Балдарга мен кубанам

көптү үйрөнгөн карасам,

Шашып турам кетсем деп.

Эмдики 1-класска

Даярданып мен дагы

Адабий окуу китепти тааныштыра кетейин.

Окугула урматтап, чиймелебей беттерин.

Адабий окуу: Улантайын ишинди, берейин алтын билимди

Алиппе: Кагылайын балдарым

Ыраазымын силерге

Дагы деле даярмын

Илим, билим берерге

Кош болгула кетейин.

Балдар: “Кош бол Алиппе” кошунуз.

Мугалим: Алиппени бүтүрдүк

Адабий окууну баштадык,

Жетишпестик жалкоолук.

Баарын артка таштайлык.

Орус тили мугалими: Мажитова Саида Авылкасымовнада

Мугалимдерге сөз берилет:

(окуучуларга венетика менен дипломдорун тапшырышат)

1. Мектептин директору: Нургүл Анарбаевна

2. Кыргыз тили мугалими: Айсулуу Саатовна

3. Уюштуруучу: Патта кызы Динара

4. Башталыч класс мугалими: Тоту Пайзиллаевна

Энелерге значок менен ыраазычылык кат берилет.

2017-2018- окуу жылында энелер мектебине активдүү катышкандыгы жана мектеп менен тыгыз байланышта болгондугу үчүн төмөнкү энелер сыйланат.

1.“Мыкты эне” значогу менен Акботоева Бууниса

2.”Үлгүлүү эне” значогу менен Бердиярова Айсалкын

3. “Жоопкерчиликтүү эне” значогу менен Убайдуллаева Гүлназ

4. “Мээримдүү эне” значогу менен Бекназарова Кенжегүл

5. “Камкор эне” значогу менен Мамадиева Гүлсүн

Энелере ыраазычылык кат:

1. Исаева Жазгүл

2. Төрөева Салтанат

3. Кадырова Низорама

4. Амиракулова Уркуя

5.Аширова Кундузай

6. Абдамитова Гүлайым

7. Карабаева Гүлүмкан

8. Абдыллаева Токтокан

9. Акрамова Зуура

Энелерге сөз берилет:

Жыйынтыктоо: Эмесе бүгүнкү 1^а классынын “Кош Алиппе!” майрамы

соңуна чыкты .Көнүл бурганыңыздар үчүн чоң рахмат!

Сабактын темасы: Кош Алиппе майрамы

Сабактын максаты: а) Окуучулар алиппе мезгилинде алган билимдерин

жыйынтыктап, окууда, жазууда, сүйлөө речинде колдонууга

көнүгүшөт.

б). Элдик педагогиканын элементтерин колдонуп, дүйнөгө

болгон көз караштары калыптанат.

в) Окуучулар бири – бирин сыйлоого, жардамдашууга

тарбияланышат.

Сабактын тиби: Аралаш сабак

Сабактын усулу: Көрсөтмөлүүлүк, түшүндүрмө, слайд менен иштөө

Сабактын ресурстары: тамгалар, сүрөттөр, слайд, музыка.

Сабактын жүрүшү: 1. Уюштуруу учуру

- Саламатсыздарбы урматтуу ата-энелер, мугалимдер жана алиппе майрамына келген коноктор биздин сабатыбызды ачып, “А” тамгасын таанытып, билимдин чексиз тепкичине жетелеп, алып барар “Алиппе” майрамына кош келиңиздер!

Бүгүн бизде чон майрам,

Кош Алиппе майрамы.

Дүркүрөтүп кол чаап,

Тосуп алалы балдарды.

(Окуучулар колдоруна шар кармап бирден музыканын коштоосунда

окууга жетишүүсү боюнча ырлар айтылат, балдар киришет).

1._______________________________________________

Узун бойлуу келишкен,

Мүнөзү оор басырык.

Келечекте инжинер болуп,

Кубандырат шаар куруп.

2._______________________________________________

Мүнөзү шок, намыстуу,

Аракетчил жайдары.

Келечекте милиция болуп,

Элди коргоо максаты.

3________________________________________________

Сабактардан жакшы окуп,

Орду менен сүйлөгөн,

Келечекте мугалим болот,

Илим –билим үйрөткөн.

4._______________________________________________

Аз сүйлөсө да так сүйлөп,

Жакшы окууга кызыгат.

Келечекте бийчи болуп,

Баарыбызды кубантат.

5._________________________________________________________

Адептүү бала ______________________,

Сабактардан жакшы окуйт.

Айдоочу болуп келечекте,

Машина айдап зуулдап.

6._______________________________________________

___________________ деген окуучум,

Кут апкелер төлү бар,

Келечекте эсепчи болуп,

Жигит болот пул табар.

7. _____________________________________________

Көңүлү келсе көлдөй кыз,

Күлүп койсо кубантат.

Тигүүчү болуп келечекте,

Баарыбызды кубантат.

8.__________________________________________

Мүнөзү шайыр тырышчаак,

Коомдук ишке активдүү катышат.

Келечекте дарыгер болуп,

Ооруларды сакайтат.

9.__________________________________________

Мүнөзү шок Кубаныч,

Бүгүн турат кубанып.

Куруучу болот келечекте,

Мыкты үйлөрдү салып.

10._________________________________________

____________________деген балам бар,

Жакшы окуйт сабагын.

Дарыгер болуп келечекте,

Кубандырат баарын.

11.___________________________________________

Сабагынан жакшы окуп,

Гүлдөй болуп ачылат.

Мугалим болуп келечекте,

Сөзүнөн билим чачылат.

12. _________________________________________

______________________ деген окуучум,

Сабакты жакшы окуган.

Милиция болот келечекте,

Тартипти бекем туткан.

13.__________________________________________

Сабактардан жакшы окуп,

Оор басырык мүнөзү.

Тиш доктур болуп келечекте,

Тиш оорусун айыктырып.

14._____________________________________________

_____________________ балдарыбыз,

Биздин үмүт тилегибиз.

Балдарыбыз жакшы окуса

Аймактарды өнүктүрүп,

Министр болуу тилеги.

15. ____________________________________________

Тыкылдаган шайыр кыз,

Жакшы окуйт сабактан.

Тигүүчү болуп келечекте,

Көйнөктөрдү тигет жарашкан.

16. ____________________________________________

__________________ деп койгон атыны,

Бекем болор заты бар.

Куруучу болуп үй куруп,

Бек уста деп аталар.

17. _____________________________________________

Тартынчаак мүнөзү бар.

Сабагынан жакшы окуйт,

Сүрөт тартып түрлөнтүп,

Сүрөтчү болуу максаты.

18. ______________________________________________

Асемдүү кыз Асема,

Сүрөт тартат кызыгып,

Келечекте мээрбан болуп,

Ата-энесин сүйүнтүп.

19. ________________________________________________

Тыкылдаган _______________________,

Жакшы окуп кубантат.

Дарыгер болуп келишкен,

Оорулууну сакайтат.

20. __________________________________________

Таланттуу бала __________________,

Жай кыймылдуу сөзө бек.

Технолог болуп келечекте,

Шаарды өнүктүрөм дейт.

21.__________________________________________

Мүнөзү ачык боорукер,

Жагымдуу бала Кахраман.

Сабактардан жакшы окуп,

Озуп жүрөт баарынан.

22.__________________________________________

Мүнөзү жакшы акылдуу,

Тапшырманы так аткарат.

Келечекте милиция болуп,

Коомду таза башкарат.

23. ___________________________________________

Бек болуп айтылган кебине,

Дем болуп ата-энеге.

Мугалим болуп жүрөм дейт,

Кызмат кылып элиме.

24. ____________________________________________

Мүнөзү токтоо, сабырдуу,

Аракетчил, намыстуу.

Юрист болот келечекте,

Так сүйлөгөн калыстуу

25. ____________________________________________

Мүнөзү бар бир сырдуу,

Көп сүйлөбөйт акылдуу.

Мээрбан болуп келечекте,

Энесин жолун уланткан.

26. ____________________________________________

Мүнөзү ачык ак көңүл,

Сабаынан жакшы окуйт,

Хирург болуп келечекте,

Адамдарды дарылайт.

2. Кириш сөз

Кымбаттуу окуучулар биз үчүн кубанычтуу күн. Себеби “Билим дүйнөсүнүн дарбазасы болгон” силердин эн алгач колунарга алган сүйүктүү китебинер “Алиппе” болду. Бул “Алиппе” майрамын биз менен бирге ата-энелер, мугалимдер белгилеп отурушат.

Урматтуу ата-энелер 2017-жылдын 1-сентябрда мектеп босогосун аттап “Билим дүйнөсүнө” алгач кадам таштаган бөбөктөр, бүгүнкү күндө кат сабаты ачылып, өз алдынча окуганга жарап калды. Балдар бүгүн билим бешигиндеги

1-китеби “Алиппе” менен коштошкону отурат. Эмесе 1^а классынын “Кош Алиппе” майрамын ачык деп жарыялаймын.

- Гимн ырдалат.

Эмесе, бүгүнкү “Алиппе майрамын баштардын алдын сөздү мектептин директору Ырысова Нургүл Анарбаевнага берсек.

Кыргызымда салты бар,

Саламдашуу жагы бар

Саламдашуу салт экенго элимде,

Амандашып жүрөлүчү келгиле.

Ошондуктан эн биринчи саламды

Жаш муундар айтат сиздерге.

“А а” тамгасы - Саламатсыздарбы? Апалар, аталар, меймандар.

“Уу” тамгасы - Ушул майрамыбыз

“Бб” тамгасы - Баарыбызга бакыт – таалай алып келсин

“Зз” тамгасы - Заманыбыз тынч болуп,

“Ыы” тамасы – Ыйман, ынтымак берсин!

Окуучулар жалпы: Асманыбыз дайыма ачык болсун!

№ 1 окуучу Ассалоому алейкум,

Калайын калкым аманбы.

Алиппе менен коштошуу,

Балалыктын майрамы.

№ 2 окуучу Алиппе – бул сырдашым,

Алиппе болуп курдашым.

Сабатым бүгүн ачылып,

Таңданып да турамын.

№3 окуучу Тамгалардын баарысын,

Алиппеден үйрөндүм.

Ааламга жол ачкан,

Алиппемди сүйөмүн.

3). Мугалим: Айлана теребел салтанат,

Мына эми “Алиппе” майрам башталат.

Бүгүнкү майрамдын темасы

Жалпы: “Кош Алиппе” деп аталат.

( Сабактын максаты менен тааныштырам)

Мугалим: Өрчүп илим Марска да.,

Бир күн кадам ташталат.

Ааламга жол дал ушул,

Алиппеден башталат эмеспи.

• Балдар бизге Билим дарбазасын ачкан китебибиз

(окуучулар жалпы айтышат ) “Алиппе” китеби.

- туура айтасынар “Алиппе” китебибизди чакырып койсок.

Окуучулар: “Алиппе майрамы” хор ырдашат.

“Алиппе” келет: Ырдап келет.

Саламатсынарбы менин сүйүктүү окурман балдарым!

Окуучулар: Саламатсызбы

1). Адабий окуу китеби: Алиппени бүтүрүп

Сизди окуган бул балдар

Алиппе сиздей китептен

Эмне окуп, эмне билишти.

Мугалим: Билим, илим башаты.

“Аа” тамгадан башталат

“Алиппе” билим булагы

“Алиппе” илим ачкычы

демекчи, “Аа” тамгадан баштап, үндүү, үнсүз бөлүштөрүн үйрөнүп, муундарды шар окууга жетиштик.

Окуучулар жалпы: Тамга, муунду колдонуп,

Шар окууга көнүктүк.

Сөз сүйлөмдү жаратып,

Сабаттуулукка үйрөндүк.

2). Алиппе сүйөйт: Атым менин Алиппе,

Ичим толгон арипке

Окуганды үйрөтүп,

Абдан жактым силерге.

Айткылачы угайын канча тамга, үндүү, үнсүз тыбыштарын.

Окуучулар:

1. Алфавитте 36 тамга, 39 тыбыш бар,

2. 8 үндүү , 22 үнсүз

3. 6 созулма үндүү

4. 4 йоддошкон тамга

5 “ъ” жана “ь” белгилери бар.

3). Адабий окуу сүйлөйт: 36 тамганы таанып, билип алыптыр.

Тамгаларды тактатып билип,

Ажыратып калыптыр,

Жакшы, жакшы ийгилик

4) Алиппе сүйлөйт: Ооба, ооба адабий окуу

Муунду, муунга кураштырып,

Сөздү туура окушуп,

Туура, сулуу жазышып

Сабаттуу болду бул балдар.

5) Адабий окуу: Кана, кана угайын, күбө болуп турайын.

6). Алиппе сүйлөйт: Алиппе мендей китептен

Окуп билген сөздөрдү,

Такалбастан апкаарбай.

Окуп берчи балдар ай.

Окуучулар слайддан окушат.

1. Алиппе - билим ачкычы

2. Туулган жердин топурагы алтын.

3. Адамды адам кылган асыл эмгек.

4. Күч кетет, билим кетпейт

5. Жашка кызмат, улууга урмат.

6. Адептүүлүк - адам көркү .

7. Бала тили – бал

8. Мекен – эне

9. Оттон сак бол!

10. Аш атасы –нан, нан атасы - дан

11. Карысы бардын - ырысы бар

12. Суу бар жерде жашоо бар

13. Мекеним - Кыргызстан

14. Акыл жаштан, асыл таштан

15. Ат адамдын канаты.

16. Акылдуу бала –элпек, акылсыз бала - тентек.

17. Күз - күрөш, жаз - жарыш

18. Тазалык ден соолуктун булагы

19.Дары чөптөн – акыл көптөн.

20. Сен деген - сенек сөз

21. Сиз деген – сылык сөз

22. Жалкоого шылтоо көп.

23.Аганы көрүп ини өсөт.

24. Эжени көрүп сиңди өсөт.

25 Улууну урматта

7). Адабий окуу сүйлөйт: Угуп көрүп, карап туруп,

Көөнүм толду балдарга,

Муундап ката кетирбей

Сөздөн ката кетирбей

Туура окуп калыптыр.

Жакшы, жакшы ийгилик

Окуучулар жалпы: Эне тилин билбеген, эси жогун аныктайт.

Эне тилин сүйбөгөн, элин сүйүп жарытпайт демекчи.

Мугалим: Билип ал! (эрежелерге токтолуу)

1-окуучу: Оозеки кепте бир сүйлөм менен экинчи сүйлөм тыным аркылуу

бөлүнүп айтылат. Жазууда сүйлөмдөрдүн аягына тыныш белгилер

( . ! ?) коюлуп жазылат.

2-окуучу: Сүйлөм баш тамга менен башталып жазылат. Аягына тиешелүү тыныш

белгилер коюлат.

3-окуучу: Адамдардын, жер-суунун, шаарлардын, айылдардын аттары дайыма баш

тамга менен жазылат.

Мисалы: Бишкек, Баткен, Сүлүктү, Азат, Айнура ж.б (слайддан чыгат окуйт).

4-окуучу: Биз айлана-чөйрөдөгү ар кандай нерселерди, кубулуштарды - көрөбүз,

угабыз, сезебиз. Аларды сөздөр менен атап айтабыз.

Мисалы: үй, парта, ысык, таттуу, шамал, жамгыр. (слайддан чыгат окуйт).

(5-окуучу:) Сөздөгү айрым үндөр тыбыш деп аталат.

Тыбыштарды -угабыз, айтабыз.

Тамгаларды - көрөбүз, жазабыз.

6-окуучу: Жалан гана үн менен катышып айтылган тыбыштар үндүү тыбыштар деп

аталат. Алар: а, о, у, ы, ө, ү, и, э

7-окуучу: Созулма үндүүлөр эки тамга менен жазылып, бир тыбышты берет.

Мисалы: тоо - 3 тамга, 2 тыбыш

8-окуучу: Кыргыздын төл сөздөрүндө э (е) тыбышы сөздүн башында келсе “э”

менен жазылат. Сөздүн ортосунда же аягында келсе “е” менен

жазылат.

9-окуучу: Созулма ээ сөздүн башында, ортосунда, аягында дайыма “ээ” болуп

жазылат. Мисалы: ээр, жээн, бээ

9-окуучу: К,Г тыбыштарынан кийинки же мурунку үндүүлөр жоон (а, о, у, ы)

болсо, К (кы), Г (гы) болуп айтылат.

Мисалы : кол, жылкы, кулун.

10-окуучу: К,Г тыбыштарынан кийинки же мурунку үндүүлөр ичке

( э (е), ө, ү, и) болсо., К (ки), г (ги) болуп айтылат.

Мисалы: китеп, күз, өтүк, элик.

11- окуучу: Айтылганда тоскоолдукка учурап шыбыш менен айтылса үнсүз

тыбыштар деп аталат. Үнсүздөр экиге бөлүнөт.

Каткалан үнсүздөр - к, с, т, х, ш

Жумшак үнсүздөр – б, г, д, ж, з, м, н, р,

7) Мугалим сүйлөйт:

- Балдар үнсүз тыбыштардан сөз курап бергилечи. (д. к, с, т) сөз куралдыбы?

- окуучулар: жок. Анда үндүү тыбыштарды жардамга чакыралы.

Үндүү тыбыштар: о, у, тыбыштары чыгат. ( д о с т у к) деген сөз куралат.

Окуучулар: Ынтымактуу баарыбыз, 36 тамгабыз,

Алфавитке тизилип, катар орун алганбыз.

8). Алиппе сүйлөйт: Мени окуп жүрдүңөр,

Мээрим төгүп сүйдүңөр.

Кир кылбастан барагымды,

Жандай көрүп күттүңөр

Айткылачы угайын,

Ар бир тамга ырларын,

Ар бир тамга сырларын.

Тактап айтып бергиле,

Угуп, тыңшап турайын.

9) Мугалим: Кана эмесе бир-бирден,

Тыбыштарды козгойлу.

Тамгаларды кезектеп,

Ролу менен ойнойлу.

Тамгалар боюнча ырлар айтылат: үндүү тыбыштар айтышат.

1.Үндүү тамгалар

1. “Аа” деген үндүү тамгамын

Апам тарбия берет.

Атам тапшырма берет,

Аларды уят кылбай.

Адептүү кыздан боломун

1. “Оо” деген үндүү тамгамын,

Окуу менен билим ал.

“Оо” дегенде ойлонгун,

Окуучулук күнүң ал.

1. “Уу” деген үндүү тамгамын

Уларбек ууга чыкты

Уудан улар көрдү.

Улар чоочуп учту,

Уларбек уларга жетпей ыр жазды.

1. “Ыы” деген үндүү тамгамын,

Ыза кылба кичүүнү.

Ырахмат айткын улууга,

Ыркырашпай үндөгүн.

Ынтымактуу болууга.

1. “Ии” деген үндүү тамгамын,

Ийнелик, ийикте айтылат.

“Ии” тамгасын билип ал,

Ийкемдүү ал жазылат.

1. “Өө” деген үндүү тамгамын

Өрүк, өтүктө айтылат.

Өрүк зар эске салынат,

Өрүк гүлү ачылат.

Көпөлөктөр конушса,

Гүл таатылар чачылат.

1. “Үү” деген үндүү тамгамын,

Үпөл сиңдим асманды карады.

Үркөр жылдыз жылт этти,

Үпөл үшүп турганда,

Үркөр жылдыз жылытты.

Үтүрөңдөп мен аны.

Үйгө кир – деп уруштум.

1. “Э э” деген үндүү тамгамын,

Эне, эшик, эликте айтылат,

“Ээ” десем, эне келди көзүмө.

Энемдин угуп насаатын,

Эркеледим өзүнө.

2.Жумшак үннсүздөр.

1. “Б б” тамгасы

Бала, балык, балкага,

“Бб” жазылат баш тамга.

Балдар туруп эртелеп,

Баратышат бакчага.

2. “В в” тамгасы

Велосипед, верталёт,

“В в” тамгадан башталат.

Вокзал жакка паравоз,

Вагон сүйрөп баратат

3. “Гг” тамгасы

Гимн, гербди жазганда,

Керек дайым “Гг” тамга.

Гүлай, Гүлзат баратышат.

Гүл тергени талаага.

4. “Дд” тамгасы

Данек, дарак. Дарбызга,

“Дд” жазылат дайыма.

Дамир, Дөөлөт –эки дос,

Жардам берди Дайырга.

5. “Жж” тамгасы

Желек, жебе, жарканат,

“Жж” тамгадан башталат.

Жоо келтирбей жерине,

Жоокер жерин кайтарат.

6. Зоока “Зз” дан башталат.

Зым заводдон жасалат,

Уйдун пири билип ал,

Зеңги баба аталат.

7. Лампочкага, лыжага,

“Лл” жазылат башына.

Лейла кооздоп алыптыр,

Лента тагып башына.

1. Мышык, маймыл, мамалак,

“Мм” тамгадан башталат.

Майрам эже мышыгын

Мый, мый деп чакырат.

9. Мен “Нн” деген тамгамын,

Нанды, нанды жазамын.

Нандан ыйык байлык жок,

Нанды дайыма барктагын.

10. Дөңгөлөнөт, дөңгөлөк,

Дөнгөлөккө “ң” келет.

Дагы кайсы сөздөргө,

“ң” тамгасы эң керек?

11. Ракетага, Рахатка,

Сөз башына “Рр” келет,

Компьютер башкарган,

Роботтор иштетилет

3. Каткалаң үнсүздөр

1. Кийим кийип камындап,

Канат кайда камынат.

Карасаңар баарына,

“К” тамгасы жазылат.

2. Пахта, пилге, партага,

“П” жазылат баш тамга

“П” тамгасы болбосо,

Парча айланат арчага.

3.. Сабыр сабиз суугарат,

Сайра сайдан суу алат.

“С” тамгадан башталып,

Сүйлөм сөздөн куралат.

4.. Темир, тырмоок окшогон,

“Т” тамгасы мен болом.

“Т” тамгасын жазбасаң,

“Топ” болбостон “оп” болом.

5. Фартук жана фонарга,

“Ф” жазылат баш тамга.

Фломастерлер эн керек,

Кооздоп сүрөт тартканга

6.. Халат, Хасан, халвага,

“Х” тамгасын жазабыз.

Көк тиреген чокуну,

Хан-Тенир деп атайбыз.

7.. Айлананы кагазга,

Циркуль менен чиебиз.

Сонун оюн көргөнү,

Циркке барып киребиз.

8.. Чабалекей, чагылган,

“Ч” тамгасы жазылган.

Чынчыл болуп чоңойгун,

Чындык ыйык баарынан.

9. Шыпылдатып колдорун,

Шырдак шырыйт Шарипа.

Шабдалы терем деп,

Шакир чыкты шатыга.

10. Й менен У биригип,

“Ю” тамгасы жазылат.

Юла деген оюнчук,

Чимирилип айланат

Бий: Флешпоб бийи

Мугалим: Кыргызстан кандай өлкө?

Окуучулар: Тоолуу өлкө

1.Көркөм окуу Ж.Бөкөнбаев “Кыргыздын Ала-Тоосу”

Мугалим: Бир жылда канча мезгил бар?

Окуучулар: 4 мезгил бар. Жаз, жай, күз,кыш

2. Аалы Токомбаев “Төрт мезгил” ыры

Мугалим: Кайсы мезгил болуп калды?

3. “Болуп калды жазгы убак”

Мугалим: Кайсы досубуз келет экен?

4. “Чыйырчык дос” Абдрасул Токтомушев

Мугалим: Билимди эмнеден алабыз?

5. Китептен. А.Осмонов “Китепти сүй”

Мугалим: Сөздүн көркү эмнеде?

1. Макалда (окуучулар макал айтышат)

1. Алтын - жерден чыгат,

Баатыр - элден чыгат

2. Адам эмгеги менен данктуу

3. Акылдуу бала- элпек,

Акылсыз бала – тентек.

4. Аганы көрүп ини өсөт,

Эжени көрүп сиңди өсөт.

5. Адамды адам кылган асыл эмгек.

6. Жалкоого шылтоо көп.

7. Көз коркок, кол баатыр.

Эр эмгегин жер жебейт.

8. Ким эмгекти сүйсө, аны ден соолук сүйөт.

9. Таза аба жуткуң келсе эрте тур,

Таза өмүр сүргүң келсе, эмгек кыл.

1. Каныбек Жунушев “Төө жумушка келатса”

2. Турар Кожомбердиев “Сак күчүк”

3. Барпы “Балдарга насыят”

Мугалим: Кыргыздын башын бириктирип, “Бир жакадан баш, бир женден кол чыгарган баатыр?

1. Манас айтуу

1. Жомок. “Айбанаттардын талашы”

2. Токтосун Самудинов “Лифт” ыры

Мугалим: Бизди ушундай жыргал жашоого алып келген күн?

1. “Жениш күнү”. Жалил Садыков

Мугалим: Үстүндө ташы бар, сууда жашаган жаныбар?

1. “Таш бака” И. Токтогулов

Бий: Мына минтип

Мугалим: Бизге билим - тарбия берген ким?

Окуучулар: мугалим жөнүндө ырлар

1. Мен үчүн мөмөлүү дарак,
   Жарык берип,күйүп турган шам чырак.
   Суусу тунук,мөлтүрөгөн шылдыр булак,
   Бизди окутуп,тарбиядап билим сунат.

1. Мугалим жаркын өмүр эн бир кымбат
   Адамга ак жол тилейт чебер кылдат
   Билимдин акыл-эстин саяпкери. Мугалимге мин мертебе алкыш урмат.

1. Окуучусун артык көрөт баарынан,
   Эжекеме кандай рахмат,айта алам.
   Жүрөгүмдөн толкуп чыккан ыр менен,
   Рахмат эже ,шыбыраймын кайталайм.

1. Мамилеси ата-энедей мэримдүү
   Мектеп мага өз үйүмдөй көнүлдүү
   Баардыгы үчүн эжекеме ыракмат
   Жүрөк сезим кубанычка бөлөндү.

Жеке номер: Мугалим эжей

Мугалим: Ак шейшепке ороп сени,

Эркелетип баккан ким

Узун тундо уйку корбой

Таптап сени жаткан ким?

Окуучулар: Эне жөнүндө ырлар

Жеке номер: Апам,апам жан апам

Мугалим: Балдар азыр канчанчы жыл?

Окуучулар: 2019-жыл

Мугалим: Президентибиз ким?

Окуучулар: Сооронбай Жээнбеков

Мугалим: 2019-жыл кандай жыл деп белгиленген?

Окуучулар: Санариптик жылы деп белгиленген.

1. Ар бир адам ушул жылда,

Алга кадам таштаса.

Мамлекеттин онолуусун,

Дал өзүнөн баштаса.

2. Конкурстар, оюндарын билемин,

Ар түрдүү чиймелерди чиемин.

Өнөр жайлар тургузуп келечекте

Өлкөмдү өнүктүрүү тилегим.

3. Манас ата осуятын

Мен жатка билемин

Аймактарды өнүктүрүп,

Министр болуу тилегим.

4. 2019 санариптик жылында

Илим жолун баштадым.

Ийгиликке жетишкен

Илимпоз болуу оюмда.

Алиппе сүйлөйт: Балдарга мен кубанам

көптү үйрөнгөн карасам,

Шашып турам кетсем деп.

Эмдики 1-класска

Даярданып мен дагы

Адабий окуу китепти тааныштыра кетейин.

Окугула урматтап, чиймелебей беттерин.

Адабий окуу: Улантайын ишинди, берейин алтын билимди

Алиппе: Кагылайын балдарым

Ыраазымын силерге

Дагы деле даярмын

Илим, билим берерге

Кош болгула кетейин.

Балдар: “Кош бол Алиппе” кошунуз.

Мугалим: Алиппени бүтүрдүк

Адабий окууну баштадык,

Жетишпестик жалкоолук.

Баарын артка таштайлык.

“А” тамгасы Ата, апа, алмага

“А” тамгасын жазабыз

Алгач жолу билимди

Алиппеден алабыз.

“К” тамгасы Кийим кийип калыңдан

Канат кайда камынат

Китеп, калем, кагазга

Карасаңар баарына

“К” тамгасы жазылат.

Алыкул Осмонов “Китептин душманы”

1. Ким китепти кирдетсе ,

Китеп баркын билбесе,

Жулуп алып барагын,

Орой салса бир нерсе,

Ал - китептин душманы

1. Ким китепти сүйбөсө,

Кадырына күйбөсө.

Чылым ороп, шарт айрып,

Калжын-кулжан сүйлөсө,

Ал - китептин душманы.

1. Мугалим: Бардыгынан ким жаман?

Окуучулар: Китеп жырткан шум жаман.

Мугалим: Китеп сүйгөн балдардан.

Окуучулар: Наалат алсын ал адам!

Мугалим: Китепти кирдетип, жыртыш керекпи ?

Окуучулар: Жок таза сакташ керек.

Мугалим: Китеп бизге эмне берет?

Окуучулар: Билим берет.

Мугалим: Биздин ураан: “ Жакшы окуп, жакшы жүрүшүм, элиме

үлүшүм”

________________________________________________________________________

“Э” тамгасы “Э” тамгасы менмин

Эмитен билип ал,

Эл, эне, эгин сөз

“Э” менен башталат,

____________________________________________________________________________

“О” тамгасы “О” тамгасы мен болом

Отун алып от жагам

Оюнду көп ойлобой,

Окууду көп ойлоном.

“М” тамгасы Мадыл, маймыл, мамалак.

“М” тамгадан башталат,

Мээрим эне мышыгын

Мый-мый-мый деп чакырат

“Т” тамгасы “Т” окшош тырмоокко

Тытып жерди тырмоого

“Т”ны жазып үйрөнгүн,

Тентектикти кылбоого

Бий: Мына минтип

___________________________________________________________________________

“Р” тамгасы: Р тамгасын үйрөткөн,

Рахмат сага заманам.

Раззаков атам сыяктуу,

Республикага таанылсам.

“Ы” тамгасы: “Ы” тамгасы чакырат,

Ынтымакка элимди.

Ырыс алды - ынтымак,

Ынтымактуу бололу.

Мугалим: Балдар азыр канчанчы жыл? 2018-жыл Кандай жыл деп жарыяланды?

Окуучулар: 2018-жыл Кичи аймакты өнүктүрүү жылы

( 2018-жылга жылына карата ырларды айттыруу)

1. Ар бир адам ушул жылда, Кахраман

Алга кадам таштаса.

Мамлекеттин онолуусун,

Дал өзүнөн баштаса.

2. Тамгаларды таанып азыр,

Китеп окуй аламын

Келечекте куруучу болуп,

Бийик үйлөр саламын.

3. Эсептерди бат чыгарып,

Ой жүгүртө аламын,

Келечекте математик

Мугалимдикти тандаймын.

4. Бий үйрөнүп жатамын мен,

Балдар, кыздар кызыгып.

Келечекте бийчи болом,

Максатыма умтулуп.

5. Жомокторду, ырларды

Өзүм окуй аламын.

Келечекте ыр жомоктуу,

Китептерди жазамын.

3. Манас ата осуятын Баястан

Мен жатка билемин

Аймактарды өнүктүрүп,

Министр болуу тилегим.

2. Конкурстар, оюндарын билемин,

Ар түрдүү чиймелерди чиемин.

Өнөр жайлар тургузуп келечекте

Өлкөмдү өнүктүрүү тилегим. Айсезим

4. 2018 кичи аймактарды өнүктүрүү жылында

Илим жолун баштадым. Ийгиликке жетишкен

Илимпоз болуу оюмда.

9. Кыргыз, өзбек бир тууган менин элим,

Сүлүктү сүйгөн калаам, туулган жерим.

Бактымды башка жактан издебеймин,

Өзүң деп алоолонот менде сезим.

10. Шахтер шаарым Сүлүктү

Шаңданып өсүү жолунда.

Шаттанып окуп жүрөмүн

Шахтер атам доорунда.

Жеке номер:

“У” тамгасы “У” тамгасы мен болом,

Учугун жипти улаган,

Улуу Манас атабыз

Улутту кайра кураган.

Кыргыз журтун дүйнөгө тааныткан улуу мурасы – Манас.

Манас айтуу

“Н” тамгасы “Н” деген үнсүз тамгамын,

Нарын, Нооруз , нан деген

Нарктуу сөздү жазамын.

“Ө” тамгасы “Ө” тамгасы мен болом

Өрүкзардын мекени - Баткен

Өрүктөн комуз чабылат,

Өнөрүң болсо өргө чап.

Өрнөктүү иштеп, жанды бак.

Баткеним

Өрүк зарлуу Баткеним,

Ааламга атың кеткен.

Шаарлардын ичинен,

Бар бекен сага жеткен.

Менменсип Айгүл тоодо өсүп турган,, ( )

Суктанам булуттарга көчүп турган

Достуктун, ынтымактын борбору бол,

Көп элдер келип, кетип өтүп турган.

Кара жорго бийи: ______________________________________

“Д” тамгасы Данек, дарак, дарбызга.

“Д” тамгасы жазылат.

Дамир, Дөөлөт эки дос,

Жардам берди Дайырга

“И” тамгасы Илимге абдан берилген

“И” тамга мен ийилген.

Институтту бүтүрүп,

Илимпоз болом кийин мен

“Й” тамгасы: Ийнелик деген сөздө,

Й тамгасы катышкан,

Жакшы окуп китепти.

Ар дайым “5” алам.

Сабактардан “5” алып,

Сергек болуп өсөмүн.

Сүйүнтүп ата-энемди,

Сыймыгынан боломун.

“ Б” тамгасы Бала, балык, балкага,

“Б” жазылат баш тамга

Балдар туруп эртелеп,

Баратышат бакчага.

“Ү” тамгасы: Үлгүлүү жүрөм мектепте,

Үйдө дагы тазамын.

“Ү” тамгасын адашпай

Үлгүлүү таза жазамын

“”Ж” тамгасы “Ж” тамгасы боломун

Журт намысын коргогон.

Жер элдин камын ойлогон,

Жоомарт Манас турганда,

Жологон душман болбогон.

“Мекеним - Кыргызстан” уул балдардын бийи

“С” тамгасы Сабир сабиз сугарат,

Сайра сайдан суу алат.

“С” тамгадан башталып,

Сүйлөм сөздөн куралат.

“З” тамгасы Замирбек, Зыядат

“З” тамгадан башталат

Зарыл, забат деп жазат,

“З” тамгасын даярдап.

)

“Г” тамгасы Гимн, гербди жазганда,

Керек дайым “Г” тамгасы

Гүлай, Гүлзат баратат,

Гүл тергени талаага

КРнын символикаларын айтуу. Герб, Туу, Гимн

“Х” тамгасы “Х” хорго дагы катышам,

Хоккейди да ойноймун.

Химияны жакшы окуп,

Хирург болууну ойлоймун.

“Ш” тамгасы Шайыры болбой эл болбойт,

Шагалы болбой зоо болбойт.

Шибери жок чөп болбойт.

Макалы болбой эл болбойт.

Макалдар:я

1. Алдаяр Акылы бар билимди самайт, акылы жок кийимди самайт.

2. Асел: Аш атасы –нан, нан атасы – дан

3. Данил Жакшыга бир сөз, жаманга мин сөз.

4. Татыбубу: Билимди сатып албайт, казып алат

5. Г.Нуртилек: Акылдуу бала - элпек,

Акылсыз бала – тентек

6. Ж.Сезимай: Сен деген -сенек сөз,

Сиз деген - сылык сөз.

7. Кожоахмад: Жакшы болуу аста-аста,

Жаман болуу бир паста.

Жалкоого шылтоо көп.

8. Ш.Сезим: Билим - кенч, эмгек анын ачкычы.

9. Санжар: Өнөрлүү өргө жетелейт,

Өнөрүң болсо өргө чап.

10. Айгерим: Окуган озот, окубаган тозот.

11. Нурлан Акылдууга бир сөз, акылсызга мин сөз.

12. Адина: Тазалык ден соолуктун булагы,

Күч кетет, билим кетпейт.

13. Мухаммед: Мектеп - мээримдүү эне, мугалим - экинчи ата-эне.

14. Сабыр: Билимдүү минди жыгат, билимсиз бирди жыгат.

15. Халима: Калем жазбайт, акыл жазат

Кекчил болбой, эпчил бол.

16.Элиза : Эненин ою балада- баланын ою талаада.

1-бала: Алгалап заман

2-кыз: Арыштап кадам

3-бала: Ардактуу ата-энелерге.

4-кыз: Сүйүктүү мугалимдерге

5-бала: Жалпы келген меймандарга

6-кыз: 1^а классынын атынан

Жалпы: Жалындуу ысык салам!

1. Кыргыздар сөздүн чебери

2. Кылымдан берки белеги

3. Кана эмесе курбулар

4. Кыргызча салам берели.

Жалпы: Арбаныздар бар болунуздар

Келечектин ээлери бизди колдонуздар.

КРнын символикаларын айтуу. Герб, Туу, Гимн

Мугалим: Алиппеден эмнелерди уйрондук?

Окуучулар: Кыргыз акын жазуучуларынын ырларын үйрөндүк.

1. Жоомарт Бөкөнбаев “Кыргыздын Ала-Тоосу” ( Кожоахмад)

2. Байдылда Сарнагоев “Болуп калды жазгы убак” (Асел)

3. Абдрасул Токтомушев “Чыйырчык дос” (Алдаяр)

4. Муса Жангазиев “Байчечекей” (Айгерим)

5. К.Жунушев “Күн карама” (Ш.Сезим)

6. Алыкул Осмонов “Китепти сүй” (Халима)

7. Барпы Алыкулов “Балдарга насыят” (Г.Нуртилек)

8. Токтогул Сатылганов “Үлгү ырлар” (Нурлан)

9. А.Рыскулов “Ат сыйлаган жөө баспайт” (Санжар)

10. Турар Кожомбердиев “Сак күчүк” ( Сабыр)

11. Т.Самудинов “Лифт” (Татыбүбү)

12. К.Жунушев “Төө жумушка келеатса” ( Ж.Сезимай)

13. Жалил Садыков “Жениш күнү” ( Мухаммед)

14. Аалы Токомбаев “жазда, күздө, кышта” (Данил, Элиза, Н. Нуртилек)

_________________________________________________________________________

Алиппе сүйлөйт: Балдарга мен кубанам

көптү үйрөнгөн карасам,

Шашып турам кетсем деп.

Эмдики 1-класска

Даярданып мен дагы

Адабий окуу китепти тааныштыра кетейин.

Окугула урматтап, чиймелебей беттерин.

Адабий окуу: Улантайын ишинди, берейин алтын билимди

Алиппе: кагылайын балдарым

Ыраазымын силерге

Дагы деле даярмын

Илим, билим берерге

Кош болгула кетейин.

Балдар: “Кош бол Алиппе” кошунуз.

Мугалим: Алиппени бүтүрдүк

Адабий окууну баштадык,

Жетишпестик жалкоолук.

Баарын артка таштайлык.

Орус тили мугалими:

Баткен. Облустун символикалары кабыл алынды

Баткен облусунун расмий символикалары - гимн, желек жана герб кабыл алынды. Облустун гимни болуп эми КРнын Эл артисти Апаз Жайнаковдун "Кыргыз жери" аттуу ыры эсептелет. Гербди сүрөтчү Сайдимар Султанмуратов иштеп чыкса, желектин автору - Абдижапар Маткайымов.   

08:31 22-11-2012

Автор: Бегайым Тажибай кызы

Сабактын темасы: Кош Алиппе

Сабактын максаты: а) Окуучулар алиппе мезгилинде алган билимдерин

жыйынтыктап, окууда, жазууда, сүйлөө речинде колдонууга

көнүгүшөт.

б). Элдик педагогиканын элементтерин колдонуп, дүйнөгө

болгон көз караштары калыптанат.

в) Окуучулар бири – бирин сыйлоого, жардамдашууга

тарбияланышат.

Сабактын тиби: Аралаш сабак

Сабактын усулу: Көрсөтмөлүүлүк, түшүндүрмө, слайд менен иштөө

Сабактын ресурстары: тамгалар, сүрөттөр, слайд, музыка.

Сабактын жүрүшү: 1. Уюштуруу учуру

Саламатсыздарбы урматтуу ата-энелер, мугалимдер жана алиппе майрамына келген коноктор биздин сабатыбызды ачып, “А” тамгасын таанытып, билимдин чексиз тепкичине жетелеп, алып барар “Алиппе” майрамына кош келиңиздер!

Бүгүн бизде чон майрам,

Кош Алиппе майрамы.

Дүркүрөтүп кол чаап,

Тосуп алалы балдарды.

(Окуучулар колдоруна шар кармап бирден музыканын коштоосунда

окууга жетишүүсү боюнча ырлар айтылат, балдар киришет).

2. Кириш сөз;

Кымбаттуу окуучулар биз үчүн кубанычтуу күн. Себеби “Билим дүйнөсүнүн дарбазасы болгон” силердин эн алгач колунарга алган сүйүктүү китебинер “Алиппе” болду. Бул “Алиппе” майрамын биз менен бирге ата-энелер, мугалимдер белгилеп отурушат.

Урматтуу ата-энелер 2017-жылдын 1-сентябрда мектеп босогосун аттап “Билим дүйнөсүнө” алгач кадам таштаган бөбөктөр, бүгүнкү күндө кат сабаты ачылып, өз алдынча окуганга жарап калды. Балдар бүгүн билим бешигиндеги

1-китеби “Алиппе” менен коштошкону отурат. Эмесе 1^а классынын “Кош Алиппе” майрамын ачык деп жарыялаймын.

- Гимн ырдалат.

- Балдар силер сүйүктүү “Алиппе” китебинер аркылуу биринчи ачкыч менен

билимдин эшигин ачтынар.

Кыргызымда салты бар,

Саламдашуу жагы бар.

Саламдашуу салт экенго элимде,

Амандашып жүрөлүчү келгиле.

Ошондуктан эн биринчи саламды

Жаш муундар айтат сиздерге.

1. “А” тамгасы : - Саламатсыздарбы, апалар, аталар, меймандар !

2. “У” тамгасы: -Ушул майрамыбыз,

3. “Б” тамасы: - Баарыбызга бакыт-таалай алып келсин!

4. “З” тамгасы: - Заманыбыз тынч болуп,

5. “Ы” тамгасы – ынтымак, ырыскы берсин!

Жалпы: Асманыбыз дайыма ачык болсун!

№ 1 окуучу Ассалоому алейкум,

Калайын калкым аманбы.

Алиппе менен коштошуу,

Балалыктын майрамы.

№2 окуучу Алиппе – бул сырдашым,

Алиппе болуп курдашым.

Сабатым бүгүн ачылып,

Таңданып да турамын.

№3 окуучу Тамгалардын баарысын,

Алиппеден үйрөндүм.

Ааламга жол ачкан,

Алиппемди сүйөмүн.

Мугалим: Билим, илим башаты.

“Аа” тамгадан башталат,

“Алиппе” – билим булагы,

“Алиппе” – илим ачкычы.

• демекчи, “Аа” тамгадан баштап, үндүү,үнсүз бөлүнүштөрүн үйрөнүп, мууундарды шар окууга жетиштик.

Окуучулар жалпы айтышат: Тамга, муунду колдонуп,

Шар окууга көнүктүк.

Сөз, сүйлөмдү жаратып,

Сабаттуулукка үйрөндүк.

Мугалим: Балдар бүгүн кайсы сүйүктүү китеби менен коштошкону турабыз?

Окуучулар: -Алиппе китеби

Мугалим: - Туура айтасыңар. Келгиле анда чогуырдап чакыралы.

Окуучулар жалпы ырдашат: Алиппе майрамы ыры

Алиппе ырдап келет:

Алиппе: -Саламатсынарбы балдар жана кыздар.

Жалпы: -Саламатсызбы.

Алиппе: - Тамгаларды билсенер,

Мени урматтап жүрсөңөр.

Айткылачы угайын,

Ар биринин сырларын

Окуучулар: Ынтымактуу баарыбыз 36 тамгабыз,

Алфавитке тизилип катар орун алганбыз.

Мугалим: Бүгүн бизде чоң майрам,

Алиппенин майрамы

Тыбыш менен тамгалар

Ушул бүгунданакер.

Кана эмесе бир-бирден,

Тыбыштарды козгойлу.

Тамгаларды кезектеп,

Ролу менен ойнойлу.

Жалпы: Майрамы деп Алиппенин,

Ыр жаттап келдик баарыбыз.

Кайсы тамга экенин,

Ырларынан тааныңыз.

Алиппе: Кана анда угайлы,

Бир үйрөнүп калайлы.

8 үндүү тамгага кезекти берип калайлы.

Үндүүлөр жалпы: Сегиз үндүү тамгабыз,

Бийик шандуу ырдаган,

Турпатыбыз кайрык да,

Тулку бою ыр жалаң.

1. “Аа” деген үндүү тамгамын

Апам тарбия берет.

Атам тапшырма берет,

Аларды уят кылбай.

Адептүү кыздан боломун

1. “Оо” деген үндүү тамгамын,

Окуу менен билим ал.

“Оо” дегенде ойлонгун,

Окуучулук күнүң ал.

1. “Уу” деген үндүү тамгамын

Уларбек ууга чыкты

Уудан улар көрдү.

Улар чоочуп учту,

Уларбек уларга жетпей ыр жазды.

1. “Ыы” деген үндүү тамгамын,

Ыза кылба кичүүнү.

Ырахмат айткын улууга,

Ыркырашпай үндөгүн.

Ынтымактуу болууга.

1. “Ии” деген үндүү тамгамын,

Ийнелик, ийикте айтылат.

“Ии” тамгасын билип ал,

Ийкемдүү ал жазылат.

1. “Өө” деген үндүү тамгамын

Өрүк, өтүктө айтылат.

Өрүк зар эске салынат,

Өрүк гүлү ачылат.

Көпөлөктөр конушса,

Гүл таатылар чачылат.

1. “Үү” деген үндүү тамгамын,

Үпөл сиңдим асманды карады.

Үркөр жылдыз жылт этти,

Үпөл үшүп турганда,

Үркөр жылдыз жылытты.

Үтүрөңдөп мен аны.

Үйгө кир – деп уруштум.

1. “Э э” деген үндүү тамгамын,

Эне, эшик, эликте айтылат,

“Ээ” десем, эне келди көзүмө.

Энемдин угуп насаатын,

Эркеледим өзүнө.

Мугалим: Алиппенин майрамына кезектешип үнсүз тамгалар келе жатат.

Мугалим: Биздин балдар ал турсун,
Көп ырларды жаттады.
Азыр айтып беришсин
Кана балдар баштайлы.
(Окуучулар ыр айтышат)
Айткылачы тезирээк макалдарды ким билет.
Жаңылмачты жаңылбай,айтканды кана ким билет.
Мугалим: Алиппеден окууну гана үйрөнбөстөн , жомок айтууну үйрөндүк .Кезекти жомокко берелик.(Эчки эне жана улактары).
Мугалим:“Манас кыргыз рухунун туу чокусу” Манас эпосунан окуучулар үзүндү айтышат.
Биз билим тарбия берип жаткан эжей агайларыбызга да ырлырыбызды тартуулайлы.

Дует: Мугалим алтын чынарым.
1-окуучу: Босогосун аттап мектептин,
Алты жашта кирдим мектепке .
Эже сүйкүм,мээрим чачып жылмайган,
Сүйлөгөнү күлгөнү да таптаза.

2-окуучу: Мен үчүн мөмөлүү дарак,
Жарык берип,күйүп турган шам чырак.
Суусу тунук,мөлтүрөгөн шылдыр булак,
Бизди окутуп,тарбиядап билим сунат.

3-окуучу: Окуучусун артык көрөт баарынан,
Эжекеме кандай рахмат,айта алам.
Жүрөгүмдөн толкуп чыккан ыр менен,
Рахмат эже ,шыбыраймын кайталайм.

2-окуучу: Мен үчүн мөмөлүү дарак,
Жарык берип,күйүп турган шам чырак.
Суусу тунук,мөлтүрөгөн шылдыр булак,
Бизди окутуп,тарбиядап билим сунат.

3-окуучу: Окуучусун артык көрөт баарынан,
Эжекеме кандай рахмат,айта алам.
Жүрөгүмдөн толкуп чыккан ыр менен,
Рахмат эже ,шыбыраймын кайталайм

4-окуучу: Алиппеден “А”тамганы көрсөтүп.
Окуганды жазганды эже үйрөттү
Жүрөгүнөн окуучу үчүн орун таап
Таамай айтып сүйлөгөндү үйрөттү.

5-окуучу: Мугалим жаркын өмүр эн бир кымбат
Адамга ак жол тилейт чебер кылдат
Билимдин акыл-эстин саяпкери. Мугалимге мин мертебе алкыш урмат.

6-окуучу: Мамилеси ата-энедей мэримдүү
Мектеп мага өз үйүмдөй көнүлдүү
Баардыгы үчүн эжекеме ыракмат
Жүрөк сезим кубанычка бөлөндү.
Алиппе: Азаматсыңар балдар.
Көптү үйрөнүпсүңөр.
Мандан ары да адабий китептердеи көп окуп
жүргүлө.
Адабий окуу: Уруксатбы? Саламатсыңарбы?
Хор: Саламатсызбы?
Алиппе: Мына Адабий окуу да келип калды.
Адабий окууну силерге тааныштыра кетейин
Жакшы урматап окугула

Чиймелебей бетерин
Эми балдар кош болгула кетейин.
Адабий окуу: Улантайын ишиңди
Берейин алтын билимди.
Кош бол!
Кош бол Алиппе!
Хор: Каалайбыз ак жол Алиппе!
Адабий окуу: Таанышып балдар алалы
Мына менмин Адабий окуу
Кир кылбай окуп билим ал
Баарына тиет керегим.

1-бала: Алгалап заман

2-кыз: Арыштап кадам

3-бала: Ардактуу ата-энелерге.

4-кыз: Сүйүктүү мугалимдерге

5-бала: Жалпы келген меймандарга

6-кыз: 1^б классынын атынан

Жалпы: Жалындуу ысык салам!

1. Кыргыздар сөздүн чебери

2. Кылымдан берки белеги

3. Кана эмесе курбулар

4. Кыргызча салам берели.

Жалпы: Арбаныздар бар болунуздар

Келечектин ээлери бизди колдонуздар.

3). Мугалим: Айлана теребел салтанат,

Мына эми “Алиппе” майрам башталат.

Бүгүнкү майрамдын темасы

Жалпы: “Кош Алиппе” деп аталат.

( Сабактын максаты менен тааныштырам)

Мугалим: Өрчүп илим Марска да

Бир күн кадам ташталат.

Ааламга жол дал ушул,

Алиппеден башталат эмеспи.

Балдар бизге Билим дарбазасын ачкан китебибиз

(окуучулар жалпы айтышат )“Алиппе” китеби.

- туура айтасынар “Алиппе” китебибизди чакырып койсок.

Окуучулар: Кана, кана алиппе, алиппе

Ортобузга келиңиз, келиңиз.

Жодуратып эң кызык, эн кызык,

Жомокторду бердиниз, бердиниз.

Тамгаларды тааныдык, тааныдык.

Жазууларды үйрөндүк, үйрөндүк.

Коштошорго кез келди, кез келди,

Сага айтамын Алиппем, аплиппем.

Рахмат айтам Алиппем, алиппем

“Алиппе” келет: Саламатсынарбы менин сүйүктүү окурман балдарым!

Окуучулар: Саламатсызбы

1). Адабий окуу китеби: Алиппени бүтүрүп

Сизди окуган бул балдар

Алиппе сиздей китептен

Эмне окуп, эмне билишти.

- Мугалим: Балдар “Алиппе” китеби силерге эмнелерди үйрөттү?

Окуучулар: Тамгаларды таанып, окуганды , жазганды үйрөттү

Мугалим : Туура айтасынар. Тамгаларды таанып, жомок, ырларды окуганды ,

жазганды үйрөндүңөр.

2). Алиппе сүйөйт: Атым менин Алиппе,

Ичим толгон арипке

Окуганды үйрөтүп,

Абдан жактым силерге.

Айткылачы угайын канча тамга, үндүү, үнсүз тыбыштарын

Окуучулар: алфавитте 36 тамга бар, 8 үндүү , 22 үнсүз, 6 созулма үндүү,

4 йоддошкон тамга, “ъ” жана “ь” белгилери бар.

3). Адабий окуу сүйлөйт: 36 тамганы таанып, билип алыптыр.

Тамгаларды тактатып билип,

Ажыратып калыптыр,

Жакшы, жакшы ийгилик

4) Алиппе суйлойт: Ооба, ооба адабий окуу

Муунду, муунга кураштырып,

Сөздү туура окушуп,

Туура, сулуу жазышып

Сабаттуу болду бул балдар.

5) Адабий окуу: Кана, кана угайын, күбө болуп турайын.

6). Алиппе суйлойт: Алиппе мендей китептен

Окуп билген сөздөрдү,

Такалбастан апкаарбай.

Окуп берчи балдар ай.

Окуучулар слайддан окушат.

1. Алиппе - билим ачкычы (Халима).

2. Туулган жердин топурагы алтын. (Кожоахмад)

3. Адамды адам кылган асыл эмгек. ( Алдаяр)

4. Күч кетет, билим кетпейт (Адина)

5. Жашка кызмат, улууга урмат. (Г.Нуртилек)

6. Адептүүлүк - адам көркү . (Татыбүбү)

7. Бала тили – бал (Ж.Сезим).

8. Мекен – эне (Элиза)

9. Оттон сак бол! . (Н.Нуртилек)

10. Аш атасы –нан, нан атасы - дан (Асел)

11. Карысы бардын, - ырысы бар (Айгерим)

12. Суу бар жерде жашоо бар (Санжар).

13. Мекеним -Кыргызстан (Кенжебек)

14. Акыл жаштан, асыл таштан (Мухаммед)

15. Ат адамдын канаты. (Сабыр)

16. Акылдуу бала –элпек, акылсыз бала - тентек. (Нурлан)

17. Күз - күрөш, жаз - жарыш (Данил)

18. Тазалык ден соолуктун булагы ( Ш.Сезим)

7). Адабий окуу суйлойт: Угуп көрүп, карап туруп,

Көөнүм толду балдарга,

Муундап ката кетирбей

Сөздөн ката кетирбей

Туура окуп калыптыр.

Жакшы, жакшы ийгилик

Мугалим: Эне тилин билбеген, эси жогун аныктайт.

Эне тилин сүйбөгөн, элин сүйүп жарытпайт демекчи.

Кыргыз тилинен эрежелерди билебизби?

Окуучулар: Ооба, билебиз

Мугалим: Анда эрежелерди айтып бергилечи

1-окуучу: Оозеки кепте бир сүйлөм менен экинчи сүйлөм тыным аркылуу

бөлүнүп айтылат. Жазууда сүйлөмдөрдүн аягына тыныш белгилер

( . ! ?) коюлуп жазылат. ( Алдаяр)

2-окуучу: Сүйлөм баш тамга менен башталып жазылат. Аягына тиешелүү тыныш

белгилер коюлат.

Мисалы: Анара комуз чертет.

(Баш тамга менен башталып, аягына чекит коюлат). (Татыбубу)

3-окуучу: Адамдардын, жер-суунун, шаарлардын, айылдардын аттары дайыма баш

тамга менен жазылат.

Мисалы: Бишкек, Баткен, Сүлүктү, Азат, Айнура ж.б. (Газибеков Н)

4-окуучу: Биз айлана-чөйрөдөгү ар кандай нерселерди, кубулуштарды - көрөбүз,

угабыз, сезебиз. Аларды сөздөр менен атап айтабыз.

Мисалы: үй, парта, ысык, таттуу, шамал, жамгыр. (Кожоахмад)

(5-окуучу:) Сөздөгү айрым үндөр тыбыш деп аталат.

Тыбыштарды -угабыз, айтабыз.

Тамгаларды - көрөбүз, жазабыз. (Халима).

6-окуучу: Жалан гана үн менен катышып айтылган тыбыштар үндүү тыбыштар деп

аталат. Алар: а, о, у, ы, ө, ү, и, э ( Жарашова С)

Мисалы: ат, от, өт, эки ж.б.

7-окуучу: Созулма үндүүлөр эки тамга менен жазылып, бир тыбышты берет.

Мисалы, аары - 4 тамга, 3 тыбыш (Нурлан).

8-окуучу: Кыргыздын төл сөздөрүндө э (е) тыбышы сөздүн башында келсе “э”

менен жазылат. Сөздүн ортосунда же аягында келсе “е” менен

жазылат. Мисалы: эл, эне, желек.

Созулма ээ сөздүн башында, ортосунда, аягында дайыма “ээ” болуп

жазылат. Мисалы: ээр, жээн, бээ (Адина)

9-окуучу: К,Г тыбыштарынан кийинки же мурунку үндүүлөр жоон (а, о, у, ы)

болсо, К (кы), Г (гы) болуп айтылат.

Мисалы : кол, жылкы, кулун.

10-окуучу: К,Г тыбыштарынан кийинки же мурунку үндүүлөр ичке

( э (е), ө, ү, и) болсо., К (ки), г (ги) болуп айтылат.

Мисалы: китеп, күз, өтүк, элик.

11- окуучу: Айтылганда тоскоолдукка учурап шыбыш менен айтылса үнсүз

тыбыштар деп аталат. Үнсүздөр экиге бөлүнөт. (Асел)

Каткалан үнсүздөр - к, с, т, х, ш

Жумшак үнсүздөр – б, г, д, ж, з, м, н, р,

- Балдар үнсүз тыбыштардан сөз курап бергилечи. ( к, с, т) сөз куралдыбы?

- окуучулар: жок. Анда үндүү тыбыштарды жардамга чакыралы.

Үндүү тыбыштар: а, о, у, ы, э (е), и, тыбыштары чыгат. ( д о с т у к) деген сөз

Окуучулар: Ынтымактуу баарыбыз, 36 тамгабыз,

Алфавитке тизилип, катар орун алганбыз.

8). Алиппе сүйлөйт: Мени окуп жүрдүңөр,

Мээрим төгүп сүйдүңөр.

Кир кылбастан барагымды,

Жандай көрүп күттүңөр

Айткылачы угайын,

Ар бир тамга ырларын,

Ар бир тамга сырларын.

Тактап айтып бергиле,

Угуп, тыңшап турайын.

Тамгалар боюнча ырлар айтылат:

“А” тамгасы Ата, апа, алмага (Алдаяр)

“А” тамгасын жазабыз

Алгач жолу билимди

Алиппеден алабыз.

_______________________________________________________________________

“К” тамгасы Кийим кийип калыңдан (Халима)

Канат кайда камынат

Китеп, калем, кагазга

Карасаңар баарына

“К” тамгасы жазылат.

Алыкул Осмонов “Китептин душманы”

1. Ким китепти кирдетсе , (Мухаммед).

Китеп баркын билбесе,

Жулуп алып барагын,

Орой салса бир нерсе,

Ал - китептин душманы

1. Ким китепти сүйбөсө, ( Халима )

Кадырына күйбөсө.

Чылым ороп, шарт айрып,

Калжын-кулжан сүйлөсө,

Ал - китептин душманы.

1. Мугалим: Бардыгынан ким жаман?

Окуучулар: Китеп жырткан шум жаман.

Мугалим: Китеп сүйгөн балдардан.

Окуучулар: Наалат алсын ал адам!

Мугалим: Китепти кирдетип, жыртыш керекпи ?

Окуучулар: Жок таза сакташ керек.

Мугалим: Китеп бизге эмне берет?

Окуучулар: Билим берет.

Мугалим: Биздин ураан: “ Жакшы окуп, жакшы жүрүшүм, элиме

үлүшүм”

________________________________________________________________________

“Э” тамгасы “Э” тамгасы менмин (Элиза)

Эмитен билип ал,

Эл, эне, эгин сөз

“Э” менен башталат,

____________________________________________________________________________

“О” тамгасы “О” тамгасы мен болом (Айгерим)

Отун алып от жагам

Оюнду көп ойлобой,

Окууду көп ойлоном.

“М” тамгасы Мадыл, маймыл, мамалак. ( Мухаммедали)

“М” тамгадан башталат,

Мээрим эне мышыгын

Мый-мый-мый деп чакырат

“Т” тамгасы “Т” окшош тырмоокко (Татыбүбү)

Тытып жерди тырмоого

“Т”ны жазып үйрөнгүн,

Тентектикти кылбоого

Бий: Атайдын бийи Газибеков Нуртилектин аткаруусунда

___________________________________________________________________________

“Р” тамгасы: Р тамгасын үйрөткөн, (Алдаяр)

Рахмат сага заманам.

Раззаков атам сыяктуу,

Республикага таанылсам.

И.Раззаков чон ата

Ак сакалын жайкалтып, (Кожоахмад)

Төшү толо орденге.

Сыймыктанып турабыз,

Исхак атаны көргөндө.

Дайым ойлоп жүрөбүз,

Күчкө эрте толууну.

Ар кимибиз каалайбыз

Ал адамдай болууну.

“Ы” тамгасы: “Ы” тамгасы чакырат, (Айгерим)

Ынтымакка элимди.

Ырыс алды - ынтымак,

Ынтымактуу бололу.

Мугалим: Балдар азыр канчанчы жыл? 2014-жыл Кандай жыл деп жарыяланды?

Окуучулар: 2014-жыл Мамлекеттүүлүктү бекемдөө жылы .

(Мамлекеттүүлүктү бекемдөө жылына карата ырларды айттыруу)

1. Ар бир адам ушул жылда, (Алдаяр)

Алга кадам таштаса.

Мамлекеттин онолуусун,

Дал өзүнөн баштаса.

2. Тамгаларды таанып азыр, (Г.Нуртилек)

Китеп окуй аламын

Келечекте куруучу болуп,

Бийик үйлөр саламын.

3. Эсептерди бат чыгарып, (Асел)

Ой жүгүртө аламын,

Келечекте математик

Мугалимдикти тандаймын.

4. Бий үйрөнүп жатамын мен, (Ж.Сезимай)

Балдар, кыздар кызыгып.

Келечекте бийчи болом,

Максатыма умтулуп.

5. Жомокторду, ырларды (Кожоахмад)

Өзүм окуй аламын.

Келечекте ыр жомоктуу,

Китептерди жазамын.

6. Манас ата осуятын (Мухаммедали)

Мен жатка билемин

Мамлекеттүүлүктү бекемдеп,

Министр болуу тилегим.

7. Конкурстар, оюндарын билемин, (Халима)

Ар түрдүү чиймелерди чиемин.

Өнөр жайлар тургузуп келечекте

Өлкөмдү өнүктүрүү тилегим.

8. 2014 мамлекеттүүлүктү бюекемдөө жылында ( Татыбубу)

Илим жолун баштадым.Ийгиликке жетишкен

Илимпоз болуу оюмда.

9. Кыргыз, өзбек бир тууган менин элим, (Г.Нуртилек)

Сүлүктү сүйгөн калаам, туулган жерим.

Бактымды башка жактан издебеймин,

Өзүң деп алоолонот менде сезим.

10. Шахтер шаарым Сүлүктү ( Кожоахмад)

Шаңданып өсүү жолунда.

Шаттанып окуп жүрөмүн

Шахтер атам доорунда.

Жеке номер: Сүлүктү Жарашова Сезимайдын аткаруусунда

“У” тамгасы “У” тамгасы мен болом, ( Набиев Нуртилек)

Учугун жипти улаган,

Улуу Манас атабыз

Улутту кайра кураган.

Кыргыз журтун дүйнөгө тааныткан улуу мурасы – Манас.

Манас айтуу (Алдаяр, Г. Нуртилек, Халима, Кожоахмад, Санжар, Н.Нуртилек)

“Н” тамгасы “Н” деген үнсүз тамгамын, (Асел)

Нарын, Нооруз , нан деген

Нарктуу сөздү жазамын.

“Ө” тамгасы “Ө” тамгасы мен болом (Санжар)

Өрүкзардын мекени - Баткен

Өрүктөн комуз чабылат,

Өнөрүң болсо өргө чап.

Өрнөктүү иштеп, жанды бак.

Баткеним ( Данил)

Өрүк зарлуу Баткеним,

Ааламга атың кеткен.

Шаарлардын ичинен,

Бар бекен сага жеткен.

Менменсип Айгүл тоодо өсүп турган,, ( )

Суктанам булуттарга көчүп турган

Достуктун, ынтымактын борбору бол,

Көп элдер келип, кетип өтүп турган.

Кара жорго бийи: кыздардын аткаруусунда

“Д” тамгасы Данек, дарак, дарбызга. (Адина)

“Д” тамгасы жазылат.

Дамир, Дөөлөт эки дос,

Жардам берди Дайырга

“И” тамгасы Илимге абдан берилген ( Нурлан)

“И” тамга мен ийилген.

Институтту бүтүрүп,

Илимпоз болом кийин мен

“Й” тамгасы: Ийнелик деген сөздө, (Данил)

Й тамгасы катышкан,

Жакшы окуп китепти.

Ар дайым “5” алам.

Сабактардан “5” алып, ( Алдияр)

Сергек болуп өсөмүн.

Сүйүнтүп ата-энемди,

Сыймыгынан боломун.

“ Б” тамгасы Бала, балык, балкага, (Сабырбек)

“Б” жазылат баш тамга

Балдар туруп эртелеп,

Баратышат бакчага.

Балалык бийи. (кыздар, балдардын аткаруусунда)

“Ү” тамгасы: Үлгүлүү жүрөм мектепте, (Асел)

Үйдө дагы тазамын.

“Ү” тамгасын адашпай

Үлгүлүү таза жазамын

“”Ж” тамгасы “Ж” тамгасы боломун (Кожоахмад)

Журт намысын коргогон.

Жер элдин камын ойлогон,

Жоомарт Манас турганда,

Жологон душман болбогон.

“Мекеним - Кыргызстан” уул балдардын бийи

“С” тамгасы Сабир сабиз сугарат, (Жарашова Сезимай)

Сайра сайдан суу алат.

“С” тамгадан башталып,

Сүйлөм сөздөн куралат.

“З” тамгасы Замирбек, Зыядат (Шамшидинова Сезим)

“З” тамгадан башталат

Зарыл, забат деп жазат,

“З” тамгасын даярдап.

Буратино бийи: (кыздардын аткаруусунда)

“Г” тамгасы Гимн, гербди жазганда, (Газибеков Н).

Керек дайым “Г” тамгасы

Гүлай, Гүлзат баратат,

Гүл тергени талаага

“Ак гүлдөр” жеке номер Наркозыева Аселдин аткаруусунда

КРнын символикаларын айтуу. Герб, Туу, Гимн

“Х” тамгасы “Х” хорго дагы катышам, (Халбеков Данил).

Хоккейди да ойноймун.

Химияны жакшы окуп,

Хирург болууну ойлоймун.

“Ш” тамгасы Шайыры болбой эл болбойт, (Нурлан).

Шагалы болбой зоо болбойт.

Шибери жок чөп болбойт.

Макалы болбой эл болбойт.

Макалдар:

1. Алдаяр Акылы бар билимди самайт, акылы жок кийимди самайт.

2. Асел: Аш атасы –нан, нан атасы – дан

3. Данил Жакшыга бир сөз, жаманга мин сөз.

4. Татыбубу: Билимди сатып албайт, казып алат

5. Г.Нуртилек: Акылдуу бала - элпек,

Акылсыз бала – тентек

6. Ж.Сезимай: Сен деген -сенек сөз,

Сиз деген - сылык сөз.

7. Кожоахмад: Жакшы болуу аста-аста,

Жаман болуу бир паста.

Жалкоого шылтоо көп.

8. Ш.Сезим: Билим - кенч, эмгек анын ачкычы.

9. Санжар: Өнөрлүү өргө жетелейт,

Өнөрүң болсо өргө чап.

10. Айгерим: Окуган озот, окубаган тозот.

11. Нурлан Акылдууга бир сөз, акылсызга мин сөз.

12. Адина: Тазалык ден соолуктун булагы,

Күч кетет, билим кетпейт.

13. Мухаммед: Мектеп - мээримдүү эне, мугалим - экинчи ата-эне.

14. Сабыр: Билимдүү минди жыгат, билимсиз бирди жыгат.

15. Халима: Калем жазбайт, акыл жазат

Кекчил болбой, эпчил бол.

16.Элиза : Эненин ою балада- баланын ою талаада.

КРнын символикаларын айтуу. Герб, Туу, Гимн

Мугалим: Алиппеден эмнелерди уйрондук?

Окуучулар: Кыргыз акын жазуучуларынын ырларын үйрөндүк.

1. Жоомарт Бөкөнбаев “Кыргыздын Ала-Тоосу” ( Кожоахмад)

2. Байдылда Сарнагоев “Болуп калды жазгы убак” (Асел)

3. Абдрасул Токтомушев “Чыйырчык дос” (Алдаяр)

4. Муса Жангазиев “Байчечекей” (Айгерим)

5. К.Жунушев “Күн карама” (Ш.Сезим)

6. Алыкул Осмонов “Китепти сүй” (Халима)

7. Барпы Алыкулов “Балдарга насыят” (Г.Нуртилек)

8. Токтогул Сатылганов “Үлгү ырлар” (Нурлан)

9. А.Рыскулов “Ат сыйлаган жөө баспайт” (Санжар)

10. Турар Кожомбердиев “Сак күчүк” ( Сабыр)

11. Т.Самудинов “Лифт” (Татыбүбү)

12. К.Жунушев “Төө жумушка келеатса” ( Ж.Сезимай)

13. Жалил Садыков “Жениш күнү” ( Мухаммед)

14. Аалы Токомбаев “жазда, күздө, кышта” (Данил, Элиза, Н. Нуртилек)

_________________________________________________________________________

Алиппе сүйлөйт: Балдарга мен кубанам

көптү үйрөнгөн карасам,

Шашып турам кетсем деп.

Эмдики 1-класска

Даярданып мен дагы

Адабий окуу китепти тааныштыра кетейин.

Окугула урматтап, чиймелебей беттерин.

Адабий окуу: Улантайын ишинди, берейин алтын билимди

Алиппе: кагылайын балдарым

Ыраазымын силерге

Дагы деле даярмын

Илим, билим берерге

Кош болгула кетейин.

Балдар: “Кош бол Алиппе” кошунуз.

Мугалим: Алиппени бүтүрдүк

Адабий окууну баштадык,

Жетишпестик жалкоолук.

Баарын артка таштайлык.

Орус тили мугалими: Лужных ирина Алексеевна