ԱՐԵԳԱԿՆԱՅԻՆ ՀԱՄԱԿԱՐԳԻ
ՄՈԼՈՐԱԿՆԵՐ
Մոլորակները կարելի է բաժանել երկու հիմնական խմբերի՝
Մեծ, ցածր խտություն ունեցող գազային հսկաներ
Ավելի փոքր Երկրային խմբի մոլորակներ, որոնք ունեն պինդ մակերեևույթ
Արեգակնային համակարգում կան 8 մոլորակներ:
Նրանք են՝ (Արեգակից հեռավորվածությամբ) — չորս երկրանման՝ Փայլածու, Արուսյակ, Երկիր, Հրատ, ապա չորս գազային հսկաներ՝ Լուսնթագ, Երևակ, Ուրան և Նեպտուն:
Նեպտուն
Ուրան
Երևակ
(Սատուրն)
Հրատ
(Մարս)
Լուսնթագ
(Յուպիտեր)
Երկիր
Արուսյակ
(Վեներա)
Փայլածու
(Մերկուրի)
Մերկուրին, Վեներան, Երկիրը և Մարսը ոչ մեծ, քարքարոտ մոլորակներ են, որոնք միասին կազմում են Արեգակնային համակարգի ներքին մոլորակները: Յուպիտերն ու Սատուռնը գազի վիթխարի գնդեր են: Ուրանը և Նեպտունը գազից ու սառույցից կազմված հսկա մոլորակներ են: Ամենամեծ մոլորակի՝ Յուպիտերի տրամագիծը կազմում է Արեգակի տրամագծի մոտ 1/10-ը:
Փայլածու (Մերկուրի)
Միջին հեռավորությունը Արեգակից 58 մլն կմ
Արեգակի շուրջը պտտվում է 88 երկրային օրում
Շառավիղը՝ 2440 կմ
Զանգվածը՝ 0,055 անգամ մեծ է երկրի զանգվածից
Մակերևույթի ջերմաստիճանը կեսօրին՝ +475 C , կեսգիշերին՝ -175 C
Մթնոլորտ չունի, որով էլ պայմանավորված է նրա մակերևույթի ջերմաստիճանի մեծ փոփոխությունը
Արուսյակ (Վեներա)
Արեգակնային համակարգի երկրորդ մոլորակն է։
Միջին հեռավորությունը Արեգակից 108 մլն կմ
Արեգակի շուրջը պտտվում է 224,7 երկրային օրում
Հասարակածային շառավիղը՝ 6052 կմ
Զանգվածը՝ 0,81 անգամ մեծ է երկրի զանգվածից
Մակերևույթի ջերմաստիճանը` +465 C
Մթնոլորտը 35 անգամ խիտ է երկրի մթնոլորտից իսկ ճնշումը մակերևույթին 90 անգամ մեծ է երկրի մթնոլորտային ճնշումից։
Երկիր
Միջին հեռավորությունը Արեգակից՝ 149,6 մլն կմ
Արեգակի շուրջը շարժման միջին արագությունը` 29,8 կմ/վ
Հասարակածի երկարութունը՝ 40.075,7 կմ
Հասարակածային շառավիղը՝ 6.378,16 կմ
Բևեռային շառավիղը՝ 6.356,77 կմ
Միջին շառավիղը՝ 6.371,03 կմ
Ընդհանուր մակերեսը՝ 510 մլն կմ 2
Ցամաքի ընդհանուր մակերեսը՝ 149 մլն կմ 2 (29%)
Ջրածածկ մակերևույթի ընդհանուր մակերեսը՝ 361 մլն կմ 2 (71%)
Զանգվածը՝ 5,974x10 24 կգ
Ծավալը՝ 1,083x10 12 կմ 3
Առավելագույն բարձրությունը՝ Ջոմոլունգմա՝ 8.848 մ
Օվկիանոսի ամենախոր իջվածքը՝ Մարիանյան իջվածք՝ 11.022 մ
Տարիքը՝ 4,6 մլրդ տարի
Հրատ(Մարս)
Մոլորակի կարմիր գույնը պայմանավորված է մակերևութային ապարներում առկա երկաթի օքսիդով։
Միջին հեռավորությունը Արեգակից` 227,8 մլն կմ
Արեգակի շուրջը պտտվում է 687 երկրային օրում
Հասարակածային շառավիղը՝ 3400 կմ
Զանգվածը՝ 0,11 անգամ մեծ է երկրի զանգվածից
Մակերևույթի ջերմաստիճանը` -40 C, ամռանը կեսօրին այն մինչև +20 C է, իսկ ձմռանը կարող է իջնել մինչև -125 C։
Հրատի վրա տեղի է ունենում եղանակային փոփոխություններ, ջերմաստիճանի կտրուկ անկման պատճառը մոլորակի նոսր մթնոլորտն է։
Լուսնթագ (Յուպիտեր)
Արեգակնային համակարգի ամենամեծ մոլորակն է։
Միջին հեռավորությունը Արեգակից 778 մլն կմ
Արեգակի շուրջը պտտվում է 11,86 երկրային տարում
Հասարակածային շառավիղը՝ 71400 կմ
Զանգվածը՝ 318 անգամ մեծ է երկրի զանգվածից
Մակերևույթի ջերմաստիճանը` -110 C
Երևակ (Սատուրն)
Արեգակնային համակարգի վեցերորդ մոլորակն է։
Միջին հեռավորությունը Արեգակից 1427 մլն կմ
Արեգակի շուրջը պտտվում է 29,46 երկրային տարում
Հասարակածային շառավիղը՝ 6400 կմ
Զանգվածը՝ 95 անգամ մեծ է երկրի զանգվածից
Մակերևույթի ջերմաստիճանը` -100 C
Մթնոլորտը խիտ է։
Ուրան
Արեգակնային համակարգի յոթերորդ և աստղադիտակով հայտնաբերվծ առաջին մոլորակն է։
Միջին հեռավորությունը Արեգակից 2,87 մլրդ կմ
Արեգակի շուրջը պտտվում է 84 երկրային տարում
Հասարակածային շառավիղը՝ 25400 կմ
Զանգվածը՝ 15 անգամ մեծ է երկրի զանգվածից
Մակերևույթի ջերմաստիճանը` -218 C
Ուրանը պատված է ջրածնահելյումային օվկիանոսով։
Երևում է կապտավուն երանգով , որը պայմանավորված է նրա մթնոլորտում մեթանի առկայությամբ, որն անդրադարձնում է կապույտ ճառագայթները։
Նեպտուն
Արեգակնային համակարգի վերջին ութերորդ մոլորակն է։
Հայտնագործվել է 1846 թ-ին նախապես կատարված տեսական հաշվարկների հիման վրա։
Միջին հեռավորությունը Արեգակից 4,5 մլրդ կմ
Արեգակի շուրջը պտտվում է 164,8 երկրային տարում
Հասարակածային շառավիղը՝ 24300 կմ
Զանգվածը՝ 17,2 անգամ մեծ է երկրի զանգվածից
Մակերևույթի ջերմաստիճանը` -200 C
Նեպտունի կապույտ գույնը պայմանավորված է մթնոլորտում մեթանի առկայությամբ։
Շնորհակալություն
ուշադրության
համար