1.Максат коюнуздар:Баланызды жанынызга чакырыныз да,жаны окуу жылына кандай максаттарды коесуздар,чогуу талкуулап,баракка жазып,корунуктуу жерге илип коюнуз.Алардын ичинен эн негизгисин белгилеп корсотунуз.Алдыга коюлган максаттар жон салды эмес,реалдуу,ишке ашкыдай болушу шарт.
2.Шарт тузуп бериниз:Эн негизги шарт-уй-булодо тынчтык окум сурушун,суйуу,мээримдин орун алуусун камсыздоо.Уй-булодогу ызы-чуу баланы стресске кабылтат.Ал эми стресстин кесепетин айтпасак да белгилуу.Мындан сырткары баланын кунумдук рациону,мектеп формасы,стол,отургуч,окуу куралдарынын баары талапка ылайык тандалышы керек.Мисалга калем сапты эле алалы.Туура эмес тандалган калем сап балага ынгайсыздык жаратары,анын кол жазмасын бузары турган кеп.Андыктан жакшы жуккан ,сыясы акпаган,ото ичке да,ото жоон да жазбаган калем сап тандоо туура.Баса баланын мектепке которгон сумкасына да убак-убагы менен коз сала журунуз.Айрым балдар ашыкча буюмдарды,китептерди салып которуп журо беришет.Ашыкча жук которуп журуу баланын дене тузулушунун осушуно,маанайына терс таасирин тийгизиши мумкун.
3.Жакшы маанай-ийгиликтин башаты:Жаны окуу жылы башталаарда айрым ата-энелер баласынын мурда”Быйыл жаны предметтер кошулат,эми балам кантер экен?”деп ачык айтып санаа тарта башташат.Албетте,ата-эненин мындай абалыбаланы ого бетер стресс кылат.Андан коро ага окуучулук кундордогу кызыктуу окуялардан,каникулдан кийинки классташтар менен болгон жолугушуулар жонундо айтып бериниз.”Быйыл сен 1-класска барасын.Бул биз учун сыймык.Мектептен кызыктуу жаны маалыматтарды аласын”,-деп мектепке,окууга болгон кызыгуусун арттырыныз.
4.Дем берууну унутпаныз:Баланын окууга болгон аракетин бааланыз,мактоого алыныз.Мактоо баланын кийинки ийгиликтерине стимул болот.Мактап гана тим болбостон,андан аракетин баалоо учурунда кандай сезимде болгонун сурап,жоопкерчиликти сезе билууго уйротунуз.
5.Чон нерсени талап кылбаныз:”Быйыл сен эн алдынкы окуучу болушун керек,аракет кыл,болгон кучунду жумша”деп озунуздун каалоонузду ага тануулай бербениз.Сиз кайдан билесиз,балким,ал болгон аракетин билим алууга жумшап жаткандыр.Мындай талап баланын озуно болгон ишенимин жоготушу мумкун.Анын каалооосун,эмнеге кызыгарын угуп,ага оноктош болууга аракеттениниз.
6.Убактысын туура болуштурунуз:”уй тапшырмаларын аткармайынча телефон кармабайсын,телевизор корбойсун,ойнобойсун”деген талаптарды коюшат.Бул туура эмес ыкма.Бул учурда балада арыдан бери уй тапшырмаларын аткарып,кутулушум керек деген ой жаралат да сапатына конул бурбайт.Андыктан баланын кун тартибин белгилуу сааттарга болуп коюу туура.Баланын смартфон,телевизор,оюн сыяктуу нерселерден биротоло чектоо да туура эмес.Алардын ан-сезиминин осушуно кандайдыр бир салымы бар.
7.Баланыз учун уй-тапшырмасын аткарбаныз:Уй тапшырмасын аткаруу-баланын жоопкерчилиги.Эгер баланыз уй тапшырмасын аткарып жатканда анын ар бир кыймылына коз салып,текшерип,улам жардамдаша берген адатыныз болсо,аны токтоосуз таштоонуз зарыл.Мындай кадам айрым балдардын озуно болгон ишенимин жоготот,оз алдынча чечим кабыл алуусуна оз кедергисин тийгизет.Ошондой эле ар бир кыймыл-аракетин текшеруу айрым балдардын ачуусун келтирип,ортодо тушунбостуктор орун алышы мумкун.Сизге баланын уй тапшырмасын аткардыбы же жокпу,кандай сапатта аткарды,ошону билуу гана жетиштуу.Эгер кандайдыр бир койгойлорду байкасаныз,дароо мугалимге жеткерип,чогуу чечууго аракет кылыныз.
8.Журум-турумунан кабардар болунуз:Мектепке барган бала класста отуруп гана келбейт,башка нерселер менен да алектенет.Андыктан баланыз танаписте,тушку тамактануу учурунда,жолдо жургондо эмнелер менен алектенет,классташтары менен мамилеси кандай,баарына кызыгып конул бурунуз.Эгер кандайдыр бир койгойду байкасаныз,мугалим,тиешелуу адистер менен чогуу чечкенге аракет кылыныз.
9.Баарлашыныз,китеп окуп бериниз:Окумуштуулардын изилдоосуно таянсак, мындан 25жыл мурун 1-класска келген баланын лексикасында 5 миндей соз болсо, азыркылардыкында 2минге жетпеген соз бар.Алар “мындай томон корсоткуч баланын гаджеттерди коп пайдалануусунан жана ата-энесинин бала менен аз баарлашуусунан улам”деген жыйынтык чыгарышып,”10 жашка чейинки балдар мене ата-эне кунуно жок дегенде 1 саат баарлашуусу керек”деп кенеш беришкен.Андыктан баланын оз оюн айтууга уйротом,соз байлыгын ,ан-сезимин,суйлоо речин,ой жугуртуусун остуром десениз,анда кун сайын ага китеп окуп берууго,кызыктуу темаларда баарлашууга убакыт табыныз.
10.Мектеп тууралуу маалымат алыныз:Мектеп,мугалим,ата-энелер комитети менен тыгыз байланышта болунуз,ата-энелер чогулуштарынан калбай барыныз.Мугалимдердин,мектеп окуучуларынын бири-бирине жасаган мамилесинен кабардар болуу сиз учун ашыкча болбойт.
2 083
24 616 
