Ажар-кечээкинин курманы

«Ажар-кечээкинин курманы,бугункулор кимдер?»

«Эшигин коруп торуно от,энесин коруп кызын ал».

Ажар тарыхта бир чойчок унга сатылган армандуу кыргыз кызы.ал оз тагдыры учун озу курошкон,оз жанын аргасыз карышкырларга тартуулаган,Батма менен Айткулунун жалгызы. Жалгызы дейин десен,аны караан туткан да окурмандар бар. Ата менен апасы тээ мурун эле каза болсо да ал озун жалгыз сезбесе керек. Себеби анын суйуп окуган мен сыяктуу окурмандары бар эмеспи. Атасы согушта курман болсо,энеси бироонун кирин жууп,анын акысына бир тутам отун которуп келип,озу ушуп жатса да балдарына жылуулукту тоспоюн деп оттон обочороок турар эле. Ошентип журуп,кыштын суугу соогуно отуп кеткенби,айтор Ажарды таштап атасынын артынан апасы да кете берди. Ушундай жашоо учун болгон курошто татууну эмес ачууну даамдап,жыргалды эмес кууралды тартып жургон Ажар эми «томолой жетимге» айландыда калды. Таянаар тоосу кулап,Козубек агасын эш тутуп,анын уйуно баш калкалап туруп калган Ажардын сулуулугуна суктанган жандар кобойду. Ошентип ал Сабитахунгасатылды. Адам болгон сайын болсун дейби,Сабитаухун озунун кызыкчылыгы учун Ажарды Чырга сатты. Ага жон гана эмес сулуулуктун курманы болуп,ага токолдукка сатылды. Анткен менен Ажардын атадай болгон адамга эркелгиси келген жок,ал качып кетуунун жолун издеди,домпойгон боз топуракка барып боюн таштады,ыйлады,оксуду… Ал Батманын бейити эле. Эне оз кучагына Ажарды алгысы келген жок. Анткени,Ажарды коргоп калуу мумкун эмес болчу. Ошентип Ажар Уркундун,кечээкинин курманы болду. Сулуугуна суктанышып аны колдон колго откорушту,сатышты, анан аягында курман болду.

Демек,Ажар сулуулугу учун кечээкинин курманы болсо,бугунку Ажарлар кимдер? Созсуз турдо Ажар десек эле ач-жыланач,жетим кыздар коз алдыбызга тартылбашы керек. Арийне,баарыбыз «сулуулук дуйнону сактайт»-деп ойлойбуз. Бирок,биздин сулуулардуйнону кантип сакташууда,Ажарчылап намысы тогулгучо деп, оз жандарын карышкырларга тартуулап жатышабы? Албетте жок,андан коро намыс учун кыйналып жашоонун ордуна оз омурлорун оздору тобокелге алып барып корушот. Же болбосо даяр оокат,кымбат кийим,чонток толо акча учун оз сулуулуктарын оздруно колдонушат. Адал жумуш издоонун ордуна,коптогон жаман иштерге азгырылышат. Демек,курмандык деген ушул,озунон бир нече жаш улууларга жар болуу,башка олкодогу оздору элестетишкен Гу Жун Пелорго турмушка чыгууну кыялданышат.

«Балта которулгучо донгоч эс алат»-дейт,анын сынарындай,бугунку сулуу Ажарларыбыз акыл-эсине келгичедуйно эмне болот. Бирок беш адам болок тилек бир эмеспи,баарыбыз эле кечээки Ажар ондонуп акылыбызга келгендер да бар чыгаар. Алар кимдер,ал албетте мамлекеттин атын дуйно элине таанытып жаткан эже-синдилерибиз,апаларыбыз эмеспи. Алар дайым бизге Батма ондуу умуттун шооласын корсотуп турушат. Ошол шооланы коро албай калган кыргыз кызынын атын булгаган кыздарыбызга капа болосун. Балким,кеч болсо да коп нерсеге окунушоор. Келечек алдыда эмеспи.