Балоо критерийи

Баалоо, баа берүү, баа : аныктамалар

БААЛОО - окуучулардын окуу жана таанып-билүү иштерине байкоо жүргүзүү процесси, ошондой эле билим берүүнүн сапатын жакшыртуу максатында окуучу жөнүндө маалыматтарды баяндоо, жыйноо, каттоо жана түшүндүрүү.

БАА БЕРҮҮ– бул баалоо боюнча процесс, иш же иш-аракет, кайра байланыштын сапаттуу маалыматы.

БАА – бул баалоо процессинин натыйжасы, баанын сандык туюнтулушу.

Баалоонун түрлөрү

Диагноздоочу баалоо

Калыптандыруучу баалоо

(формативдик)

Жыйынтыктоочу баалоо

(суммативдик)

Диагноздоочу баалоо-

бул окуучунун компетенттүүлүгүнүн калыптануусунун алгачкы деңгээлин аныктоо.

Диагноздоочу баалоо адата окуу жылынын башында же теманы, бөлүмдү, бапты окуп-үйрөнүп баштагандагы биринчи сабакта жүргүзүлөт.

3

Диагноздоочу баалоонун максаты- тийиштүү предметтик курста окутула турган темалардын же бөлүмдөрдүн (баптардын) башталышында окуучулардын окуп-үйрөнүү максатына канчалык жакын же алыс экендигин аныктап, тактап алуу. Диагноздоочу баалоо мугалимдин окуу планына окуучулардын муктаждыгына жооп бергидей же алар туш келген кыйынчылыктардан чыгууга көмөктөшкүдөй оңдоо-түзөтүүлөрдү киргизүүсүнө мүмкүндүк берет.

4

Диагноздоочу баалоонун биринчи жагдайы -

бул предмет боюнча окуп-үйрөнгөндүк деңгээлин же тиги же бул көндүмдөрдүн же компетентүүлүктөрдүн калптануу деңгээлин (окуучунун курсту же теманы окуп үйрөнө башатаганга чейинки камдап алган билимдерин) алдын ала талдоо. (Мурунку окутулган темалар,бөлүмдөр боюнча мамлекеттик стандартка шайкеш келген суроолор). Бул иш-аракеттер мугалимге жаңы материалды окутуунун кайсы бөлүгүндө окуучу кыйынчылыктарга туш келиши мүмкүн экендигин божомолдоп, алардын алдын алуу үчүн тийиштүү кадамдарды пландаштыруу жагынан жардам берет.

5

Диагноздоочу баалоонун экинчи жагдайы-

бул окуучулардын жаңы тема боюнча компетенттүүлүк деңгээлин текшерүү. (жаңы окутула турган темалар,бөлүмдөр боюнча мамлекеттик стандартка шайкеш келген суроолор). Мугалим ушул эле тапшырмаларды окутуп-үйрөтүлгөн теманын, баптын аягында да материалдын канчалык деңгээлде өздөштүрүлгөндүгүн текшерүү максатында пайдаланышы мүмкүн.

6

Калыптандыруучу баалоо-

мугалимге окуучунун окуп-үйрөнүү максаттарына жакындоо процессине байкоо жүргүзүүгө, ал эми окуучуга-өзүнүн билим алуусундагы жоопкерчилигин тереңирээк аңдап-сезүүгө мүмкүнчүлүк берет.

Калыптандыруучу баалоонун максаты – мугалим менен окуучулардын иштерине оңдоо киргизүү.

Калыптандыруучу баалоо:

• күнүмдүк практикада колдонулат (ар бир сабакта, күн сайын);
• мугалим үчүн да, окуучу үчүнда ыңгайлуу формада колдонулат.

7

Калыптандыруучу баалоонун жардамы менен окутууну жакшыртуу негизинен үч чечүүчү негизги компоненттен турат:

а) окуучу менен натыйжалуу өтмө катар байланыштын болушу;

б) окуучунун билим процессине түздөн-түз катышуусун камсыз кылуу;

в) баалоонун жыйынтыктарын эсепке алуу менен окутууга карата мамилеге өзгөртүү киргизүү

8

Жыйынтыктоочу (суммативдик) баалоо- теманы, бөлүмдү белгилүү убакыт ичинде же ага карата изилдеп үйрөнүүнү аяктаганда билимдердин жана окуу билгичтиктери менен көндүмдөрүнүн калыптаныш деңгээлин аныктоого арналган. Жыйынтыктоочу баалоо текшерүүчү иштердин (тест, текшерүү, лабораториялык, изилдөө иштери, дил баян, эссе, долбоор, оозеки бетачаар ж.б.у.с.) ар кандай түрлөрүн аткаруунун жыйынтыгы боюнча жүргүзүлөт. Текшерүү иштери үчүн коюлган баалар жыйынтыктоочу бааларды аныктоо үчүн негиз болуп эсептелет. Жыйынтыктоочу баага учурдагы, чейректик, жарым жылдык, жылдык жана экзамендик баа кирет.

9

Жыйынтыкоочу баалоонун максаты -

окуучулардын белгилүү бир убакыт аралыгында билимди өздөштүрүүсүн жана компетенттүүлүгүнүн калыптанышынын деңгээлин, о.э.алынган жыйынтыктардын пайдаланылып жаткан стандарттын талаптарына шайкеш келишин аныктоо.

10

Эгерде окуучуну өсүмдүк менен салыштырсак анда калыптандыруучу баалоону өсүмдүктүн керектөөсүнө жана анын өсүшүнө таасир берүүчү топурактын, кошумча азыктын, суунун даярдалышы катары кароо керек.

Ал эми жыйынтыктоочу баалоо -бул өсүмдүктүн өсүшүнүн жыйынтыгын салыштыруучу жана иликтөөдөн өткөрүүчү процесс, өсүүгө жана түшүмгө таасир бербеген өсүштү өлчөө. Бул-түшүм жыйноо процесси

11