Баштапкы функция

сабактын темасы: Баштапкы функция

сабактын максаты: 1. баштапкы функция тушунугун билишет. туунду түшүнүгүн баштапкы функция түшүнүгү менен байланыштырышат

2. баштапкы функция экендигин далилдөөнү үйрөнүшөт. Чексиз көп чыгарылыштардын арасынан бирөөсүн тандай алышат

3. баштапкы функцияны туура аныктоого, жазылыштарын туура жазууга көнүгүшөт

сабактын тиби: жаңы билим берүү сабагы

окутуунун каражаттары:М.Иманалиев, А.Асанов, К.Жусупов, С.Искандаров «Алгебра жана анализдин башталышы» Бишкек,2009, плакаттар А.Колмогоров «Алгебра жана анализдин башталышы» Бишкек,1992, карточкалар,

сабактын журушу: уюштуруу бөлүгү

• сабактын башталышын мобилизациялоо

• теманы өтүү үчүн керектүү каражаттарды даярдоо

• теманы өтүүгө өбөлгө түзүүчү суроолорду талкуулоо: баштапкы функция түшүнүгү туунду түшүнүгүнү тескери операция болгондуктан, туундунун негизги формулаларын эске салуу плакатта (таблицада)

негизги болук:

биз силер менен алгебра жана анализдин башталышы курсунда туунду жана аны табуу маселелери менен таанышканбыз. Туунду тушунугу дифференцирлоо операциясы экенин билебиз. Эми биз туунду же функциянын туундусу берилсе, тескерисинче функцияны табуу маселесине туш келебиз. Ал болсо баштапкы функция тушунугун аныктайт. Мындай операция интегралдоо операциясы деп аталат.

Аныктама: эгерде берилген интервалындагы ар кандай чекити учун функциясынын мааниси функциясынын туундусунун маанисине барабар, башкача айтканда болсо, анда функциясы функциясынын интервалындагы баштапкы функциясы деп аталат.

1. функциясы функциясы учун сан огундагы баштапкы функция болот. Себеби ар кандай тер учун

ошондой эле функциясы да функциясы учун сан огундагы баштапкы функция болот. Себеби ар кандай тер учун , демек турактуу сандын туундусу, башкача айтканда болгондуктан, функциясы да функциясы учун сан огундагы баштапкы функция болот. Ошентип биз чексиз коп чыгарылышка ээ болобуз.

2. функциясы функциясы учун интервалындагы баштапкы функция болот. Себеби ар кандай интервалындагы тер учун

жогорудагы мисалдай эле функциясы дагы функциясынын баштапкы функциясы болооруна ишенууго болот.

3. функциясы функциясы учун сан огундагы баштапкы функция болбойт. Себеби барабардыгы 0 чекитинде орун албайт. Бирок жана интервалдарында оз — озунчо алганда функциясы функциясы учун баштапкы функция болот.

бышыктоо болугу

1. функциясы берилген аралыктарда функциясы учун баштапкы функция экендигин далилдегиле.

a) ; ,

, демек функциясы берилген функциянын баштапкы функция болот.

б) ; ;

, демек функциясы берилген функциянын баштапкы функция болот.

в) ; ,

, демек функциясы функциясынын баштапкы функция болот.

2. корсотулгон аралыкта функциясы учун баштапкы функция боло алабы?

а) ; ;

функциясы функциясынын баштапкы функция болбойт.

б) ; ,

.

Ошентип функциясы функциясынын баштапкы функция болбойт.

3. аралыгында функциясынын 1 баштапкы функциясын тап.

а) ; , себеби

б) ; , себеби

в) ; , себеби

г) ; , себеби

4 . функциясы берилген аралыктарда функциясы учун баштапкы функция экендигин далилдегиле.

а) , ,

б) , ,

5. корсотулгон аралыкта функциясы учун баштапкы функция боло алабы?

a) , ,

, демек функциясы функциясынын баштапкы функциясы болот.

б) , ,

функциясы учун баштапкы функция боло албайт.

Тапшырма: 3. аралыгында функциясынын 1 баштапкы функциясын тап.

e) ,

1. в) функциясы берилген аралыктарда функциясы учун баштапкы функция экендигин далилдегиле.

, ,

баалоо

жыйынтыктоо