Биография Кызыл-Эник Кыргысовича Кудажы

К-Э.К.Кудажынын чогаадыкчы ажыл-ижи

Чогаадыкчы ажылын шулуктен эгелээн. Ынчалза-даа оон уран талантызы проза чогаалынга коскузу-биле илерээн. Оон «Шончалай», «Дуруяалар – эжеш куштар», «Кызыл-Борттуг», «Ыржым-Булун», «Тараа», «Ырак булут», «Уйгу чок Улуг-Хем» дээш оске-даа чогаалдары номчукчуга билдингир.

Оон ангыда чогаалчы амгы амыдыралга болгаш тоогу темазынга тураскааткан «Долуманын хуулгазыны», «Далай дувунде дангына», «Он бир», «Белек-кыс эмчи» деп шиилерни бижээн.

К-Э.К.Кудажы – Тыва АССР-нин алдарлыг чогаалчызы

Тывызыктар тывар бис бе?

Караннаан чивеннээн

Кажаазында кыланнаан

Чем чивес – чарашпай

Черге чорбас – чарашпай

Чучаг хептиг – чарашпай

Чугаазы чок – чарашпай

Чартыында

чангыс кулактыг

коданы ак,

хою кара

Анайжыгаш

Дыка-дыка манныг-даа бол,

Оорунге мактаттынмас,

Дыгыр-дыгыр мыйыстыг бол,

Оскелерге кооргеттинмес –

Аккыр дуктуг анайжыгаш,

Аттыг чараш анайжыгаш

Ады кым ийик?

«Болган болза», «дээрге болза»,

«Болза-даа чок», «ынчангаш дээш»,

Артык-дудуу созу ковей

Аранарда бир-ле оол бар.

Харыы созун элбедир дээш,

Кажарлаары ындыг кижи.

Чанынарда олур ийин,

Шак ол оолдун ады кым ийик?

Ада-огбелеривистин улегер состери

Октаргайнын иези – хун,

Кижинин иези – чер

Амыдыралга ынак – сегиир,

Ажы-толге ынак байыыр

Дыт – човурээлиг,

Сос – чорулдээлиг

Ыштыг-даа бол оо эки,

Ырак-даа бол эжи эки

Чарт угаан утпас,

Сарыылдыг баш часпас

Сеткил чаражы – эп,

Чечек чаражы – шенне

Арт кырынга чажыын чаш,

Арат чонунга кужун киир

Чылдак

Санаа бир-ле катап

Санга багай апкан.

Чылдаан соглеп бээрин

Чыылгаш, оору негээн.

Шаладыва коргеш,

Санаа оожум ыттаан:

- Дуун бештиг болгаш,

душ чок анаа ордум…

Санаа

Кулунчак