Biologiya fanidan olimpiada materiallari

9-sinf. Biologiya

TEST 1- variant

1.O’zbekistonda tabiiy holda o’sadigan yuksak o’simliklarning qancha turi bor?

A. 3500 B. 4000 C. 4500 D. 5000

2.Hashoratxo’r o’simlikni belgilang

A. Rafleziya B. Nepentes C. Safsan D. Xolmon

3.Qaysi to’qimaning eng asosiy vazifasi fotosintez jarayonini amalga oshirish?

A. Asosiy to’qima B. Mexanik to’qima C. Qoplovchi to’qima D. Hosil qiluvchi

4.Qaysi to’qima o’simliklarni qishda sovuqdan asraydi?

A. Jamg’aruvchi B. Hosil qiluvchi C. Qoplovchi D. O’tkazuvchi

5. Hashoratlar yordamida changlanadigan o’simliklarni ko’rsating.

A. Olma,bug’doy B. Beda,yong’oq C. Nok,beda D. Arpa,sholi

6. Bakteriya sporalari necha gradus issiqqa va sovuqqa chiday oladi?

A. +140 C, -253 C B. +100 C, -150 C C. +200 C, -250 C D.+120 C, -500 C

7.Azotli organik moddalarning bakteriyalar tomonidan parchalanishi

nima deyiladi? A. Achish B. Saprofit C. Chirish D. Spora

8.Parazit chuvalchanglarni qanday fan o’rganadi?

A. Mikrobiologiya B. Zoologiya C. Anatomiya D. Gelmintalogiya

9.Suv shillig’i qaysi parazitning oraliq xo’jayni hisoblanadi?

A. Askaridaning B. Oq planariyaning C. Jigar qurtining D.Exinokokkning

10.Qisqichbaqadagi yashil bezlar nima vazifasini bajaradi?

A. Hazm suyuqligi ishlab chiqaradi B. Ayirish C. Qonni tozalaydi D. Sezgi organi

11.Qaysi hashoratlarning erkagi urg’ochisining hidini 11 km masofadan sezadi?

A. Qo’ng’izlar B. Arilar C. Kapalaklar D. Chigirtkalar

A) qon, epiteliy, nerv.V) nerv, limfa, muskul.S) qon, limfa, to ‘qima suyuqligi.D) to ‘qima suyuqligi, epiteliy, nerv.

13. Leykositlar qayerda xosil bo ‘ladi va yemiriladi?

A) sariq ilikda xosil bo ‘ladi, jigar va taloqda yemiriladi

V) qizil ilikda xosil bo ‘ladi, jigar va taloqda yemiriladi

S) limfa tugunlarida xosil bo ‘ladi, taloqda yemiriladi

D) Jigarda xosil bo ‘ladi, taloqda yemiriladi.

1) sil 2) gripp 3) terlama 4) zotiljam 5) difteriya 6) qizamiq 7) angina

A) 1, 2, 5, 7 V) 2, 4, 5, 7 S) 3, 4, 6, 7 D) 1, 3, 5, 7

A) emal V) koronkasi S) bo ‘yinchasi. D) pulpasi.

A) miya qutisi, tos, qo ‘l.V) umurtqalar, miya qutisi, tos.

S) chanoq, dumg ‘aza, miya qutisi.D) yelka, bilak, boldir, son.

1) fibrin 2) tromboplastik 3) protrombin 4) fibrioin 5) trobin

A) 2, 3, 5, 4, 1.V) 1, 3, 2, 5, 4.S) 3, 1, 2, 5, 4.D) 5, 2, 3, 1, 4

18.Tiriklikning tuzilish darajalarini ketma-ket yozing.________________________________________

19.Hayotning hujayrasiz shakliga nimalar kiradi?_____________________________________________

20.Bakteriya viruslari nima deb ataladi?____________________________________________________

21.Yadrosi shaklanmagan organizmlar nima deb ataladi? ___________________________________

22.Ko’k-yashil suvo’tlar hujayrasidagi ko’k rang pigment nima deb ataladi?__________________

23.Tuban o’simliklar poyasi nima deb ataladi?_____________________________________________

24.Hujayraning energiya manbai qaysi organoid? ___________________________________________

25.Bir xil shakl va o’lchamga ega bo’lgan xromasomalar nima deb ataladi?________________

YOZMA ISH

1. Bargda organik moddalarning hosil bo‘lishi

2. Sudralib yuruvchilarning xilma – xilligi

3. Qonning tarkibi va shaklli elementlari.

4. Tiriklikning tuzilish darajalari.

LАBОRАTОRIYA MASHG`ULOTI.

O‘simlik va hayvon hujayralarini o‘rganish.

9- SINF , biologiya .Test. 2- variant

1.O`zbekistonda o`suvchi eng uzun daraxt. A)majnuntol B)chinor C)mirzaterak D) na’matak

2..Ikki yillik o`tlarni belgilang. 1.sholg`om, 2.o`sma 3.olma 4.pomidor 5.turp 6.jag`-jag` 7.rediska

A) 1, 3, 5, 7 B)1,2,3,4 C)2,4,6, 7 D)1, 2, 5, 7

3.Qishda o`simlikning yer ustki qismi qurib qoladigan,yerosti qismi o`sishda davom etadigan o`simliklarni belgilang.

A)Sholg`om, rediska B)jiyda, yulg`un C)yalpiz, g`umoy D)pomidor bodiring

4.Daraxtlarni belgilang . 1.olma 2. Anor 3.chinor 4.na’matak 5.terak 6.izen 7.tol 8.ligistrum

A)1, 3, 5, 7 B)2, 4, 6, 8 C)1, 2, 3, 4 D)5, 6, 7, 8

5.Yarim butalarni belgilang. 1.olma 2. Anor 3.chinor 4.na’matak 5.izen 6.keyreuk 7.sarsazan

A)1, 3, 5, B)2, 4, 6, C)1, 2, 3, 4 D)5, 6, 7,

6.pomidor, bodiring, kartoshka, qovoq kabi o`simliklar qanday hayotiy shaklga misol bo`ladi?

A)daraxt B) buta C)ikki yillik o`t D)bir yillik o`t

6.Sho`radoshlarga mansub daraxtni belgilang.A) keyreuk B) tereskan D) itsigak E) saksovul

7.Gulxayridoshlarga mansub qaysi o`simlikdan tabobatda yo`talga qarshi foydalaniladi?

A) yerbag`ir tugmachagul B) dorivor gulxayri D) bo`ritaroq E) na’matak

8.Qaysi o`simlikdan yozda shakar ajraladi?A) yantoq B) yeryong`oq D) no`xat E) yasmiq

9.Yomg`ir chuvalchangi tuxumlarini qayerga qo`yadi?

A)pilla ichiga B)urg`ochisi bachadoniga C)tuproqqa D)suvli muhitga

10.Chuchuk suvlara yashovchi qizil chuvalchang qaysi sinnfga kiradi?

A)kam tuklillar B)ko`p tuklilar C)zuluklar D)halqalilar

11. Gidra tanasidagi usuvchi hujayralari qayerda joylashgan?

a) endodermada b) mezodermada c) ektodermada d) barcha qismda

12. Tufelka qaysi tipga mansub?

a) soxta oyoqlilar b) xivchinlilar c) infuzoriyalar d) sodda hayvonlar

13.Organizmlarning yuqumli kasalliklardan himoylanish xususiyati nima deb ataladi?

A)immunitet B)fagositoz C)refleks D)leykopineya

14.Birinchi bo`lib quturish,kuydurgi va boshqa kasalliklarga qarshi vaksina va qon zardoblarini tayyorlab qo`llagan olim kim?

A) I.Mechnikov B) L.Paster C)I.Pavlov D)K.Funk.

15.Odam organizmida qancha qon va qncha limfa suyuqligi bo`ladi?

A)4,9l qon va 2-3l limfa B) 5l qon va 1-2l limfa C) 4,5l qon va 1-2l limfa D) 5l qon va 4-5l limfa

16.Arterial qon bosimining normaga nisbatan oshishi nima deb ataladi?

A)gipotoniya B)gepirtoniya C)gemofiliya D)insult

17.Qaysi organ qon deposi vazifasini bajaradi?

A)yurak B)taloq C)buyrak D)o`pka

18.Hujayra yadrosini kashf etgan olim______________________________

19..Prokariotlarga qaysi organizmlar kiradi_______________________________

20.Hujayrada qattiq holda uchrovchi kiritmalar____________________________________

21. Hayotning hujayrasiz shaklini belgilang.________________________________________

22. Katakcha, uyacha , hujra ma’nolarini bildiruvchi biologik atama__________________________

23. Zang zamburug`ining oraliq xo`jayini____________________________________

24. Hujayra nazariyasinini kim yaratgan?____________________________________________________

25. Ularning soni shimpanze, suvarak va qalampirda 48 ta, odamda 46 ta,zog`ora baliqda 104 ta. Nima haqida gap ketmoqda?____________________________________________

9- sinf. Yozma ish. 2-variant.

1. O`simliklarning hayotiy shaklllari.

2. Yirtqich qushlar

3. Muskullarning static va dinamik ishi

4. Yadro

Laboratoriya ishi

O‘simlik va hayvon hujayralarini o‘rganish.