Ч.Айтматов Тарбиялык саат

Айтматовдун

ааламы чексиз

Улуу жазуучубуздун чыгармалары менен окуучуларды адамгерчиликке, адеп-аxлакка тарбиялоо.

Улуттук философиялык ойлорго, нарк-насилдерге, адеп-ахлакка сугарылган Чыңгыз Айтматовдун көркөм дүйнөсү — доорубуздун чыныгы сүрөткеринин түбөлүктүүлүктүн ички сырын өзүнө сыйдырган дүйнөлүк деңгээлдеги чыгармалары элибиздин руxаний кенчи, тиреги.

Чыңгыз Айтматов өзүнүн башынан өткөн, уккан, көргөн окуяларды кеменгерлик менен сезип, дүйнөнү дүңгүрөткөн чыгармаларды жаратты. Бул – улуу таланттын, улуу чеберчиликтин натыйжасы!

Француз жазуучусу, котормочу Пьер Фружъе: «Чыңгыз Айтматов — Кыргызстандын дүйнөгө жасаган эң жакшы белеги, же болбосо Европада Чыңгыз Төрөкуловичти «Калем падышасы» деп аташат», — дейт.

Мына ушундай зор атакка жетишкен элибиздин сыймыгы, көптөгөн сыйлыктардын ээси Чыңгыз атабыздын чыгармаларын окуп жүрөгүбүздөн түнөк таптыра албасак, турмуштан алган сабагыбыздын жугуму болбостур. Себеби, жазуучунун чыгармачылыгынын негизи — адамзаттын чындыкка болгон тынымсыз умтулуусу.

“ Ала-Тоонун боорунда кичинекей ушундай улут бар, уңгулуу, уюткусу бар касиеттүү эли бар, бул — кыргыз улуту” деп таанытты.

Жети атаңды билесиңби?

Жети атаңды билесиңби?

№

Жети атанын аталышы

1.

Ата

2.

Чоң ата

3.

Баба

4.

Буба

5.

Кубар

6.

Жото

7.

Жете

Биз жөнөкөйлүгү менен таанылган элбиз. Бирок билгенге ошол жөнөкөйлүгүндө улуулугу катылган кыргызбыз. Биз «Улууга урмат, кичүүгө ызаат кыла билген», «Карынын сөзүн капка ката билген» анан калса «Үйгө кирген жылаанга ак чачып узаткан» улуу элдин балдарыбыз. Чыңгыз деген ысым менен аалам эли бизди, кыргыздарды мыкты уул-кызы бар улут катары тааныйт. Айтматов кыргыздын жөнөкөй жашоосунан адамзаттык улуу ойлорду сууруп чыгып, ТЫНЧТЫКТЫН, АДАМ БОЛУУНУН үрөнүн сепкен дыйкан калемгер. Бүгүн дүйнө не бир заманбап өнүгүүлөргө ээ болгонуна карабай, кадимки жашоо философиясынын өзөгү АДАМ БАЛАСЫНЫН тынч күндөгү, адамча жашоосу менен бүтөрүн, аныкталарын, бааланарын аалам адамзатына жеткирген залкар жазуучу жогорудагы ойлору менен ЖЕТИ АТАСЫН билбегенди кыргыз «кул» деп айтчу эле деп эскертти. Анан атынан «Кылым карытар бир күн» чыгармасындагы Найман эненин уулу Жоламандын образы менен МАⱧКУРТ деген жаӊы терминди, жаны түшүнүктү, башка тилге которулбай турган жаӊы сыпаттаманы, аныктаманы калтырып кетти.

Кылымдын залкар жазуучусу Ч.Айтматов өзү өтсө да, экинчи өмүрүн жашап жатат деп айта алабыз. Ага биз окуучулар, алтындан эстелик тургуза албасак да, чыгармаларын окуп өмүр бою аздектеп, алардан өзүбүзгө эң жакшы таалим — тарбия алып, келечегибизге жол тапсак болот.

Бүгүнкү сабакта:

1. Жазуучу тууралуу кыскача видео көрсөтүлөт

2. Көркөм окуу

3. Чыгармадан үзүндү аткаруу

4. Обондуу ыр

5. Сүрөт чечмелөө,кроссворд,викториналык суроолор

6. Сыр куржун

7. Жыйынтыктоо