Этиштин озгочо формалары боюнча бышыктоо сабагы

Сабактын максаты:

Көрсөткүчтөрү:

1.Окуучулар этиштин өзгөчө формаларын билишет. Башка сөзтүркүмдөрү менен окшоштуктары жана айырмачылыктарын,синтаксисттик кызматын чечмелелешет.

1.Окуучулар этиштин өзгөчө формаларын билишсе .Башка сөз түркүмдөрү менен окшоштуктары жана айырмачылыктарын, синтаксисттик кызматын чечмелелешсе.

2.Атоочтук жана чакчыл түрмөктөрдү кебинде колдонушат. Көнүгүүлөр аткарышат. Берилген тапшырмаларды аткарууда кеп маданиятын өнүктүрүшөт.Эске сактоо, кабыл алууларын калыптандырышат.

2. Атоочтук жана чакчыл түрмөктөрдү кебинде колдонушса. Көнүгүүлөр аткарышса. Берилген тапшырмаларды аткарууда кеп маданиятын өнүктүрүшсө. Эскесактоо,кабыл алууларын калыптандырышса.

3.Топтордо иштешет.Мугалимди жана бири-бирин уга билүүгө, эне тилин сүйүүгө,сулуу,таза жазууга тарбияланышат.

3.Сабакта активдүү болушса. Мугалимди жана
бири-бирин уга билүүгө, энетилинсүйүүгө, сулуу ,тазажазуугатарбияланышса.

Сабактын этаптары

Убактысы

Мугалимдин ишмердүүлүгү

Окуучунун ишмердүүлүгү

НК

ПК

Уюштуруу учуру

1-2 мин

Саламдашуу, Сабакка даярдоо,катышууга көз салуу

Мугалим менен саламдашат.

Топторго бөлүү

2 мин.

Жадыраган жаздын алгачкы күндөрүндө тургандыгыбыз үчүн,жаз гүлдөрүнүн бийин кыздарыбыз бизге тартуулашат.

Өзүӊөр жактырган түстөгү гүлдөрдөн тандап,ошол түстөгү столго барып отурасыӊар.

Топтор менен таанышуу.

-Силер кимсиӊер?-

-Кимдерге?-

-Өзүӊөрдү кантип тааныштырасыӊар?

-Анда тааныштыргыла

Гүлдөр бийин бийлешет.

Жактырган түстөрүндөгү гүлдөрдү тандашып,топторго бөлүнүшөт.

1. «Атоочтуктар»

Отургандарга

Ыр аркылуу

Өздөрүн тааныштырышат.

2. «Чакчылдар»

Отургандарга

Ыр аркылуу

Өздөрүн тааныштырышат.

3.«Кыймыл атоочтор»

Отургандарга

Ыр аркылуу

Өздөрүн тааныштырышат.

нк3

пк3

Үй тапшырмасын текшерүү.

3 мин.

Үйдө, экиден сүйлөм жазып,талдап келүү эле

Жазган сүйлөмдөрүн окушуп,талдап беришет,оозеки түрүндө.

нк3

пк3

1. Жаӊы сабак.

Сабактын максатын жана милдеттерин окуучуларга тааныштыруу.

1-2мин

Бүгүнкү сабак үчүн кандай максаттарды ишке ашырсак деп ойлоп турасыӊар?

Анда бүгүнкү сабак үчүн сабак үчүн коюлган максатты айтып өтөйүн. Сабактын максаты менен тааныштырам

Окуучулар өз максаттарын айтышат.

Сабактын максаты менен таанышышат.

нк1

пк2

Сабактын структурасы

1-2мин

Балдар ,быйылкы жылды президентибиз «Аймактарды өнүктүрүү жана санариптештирүү жылы»деп жарыялагандыгын баарыбыз билебиз.Мен болсо бүгүнкү сабагыбызда өлкөбүз бойлоп саякат уюштурайын деп ойлоп турам. 7 дубанды кыдырып , саякат жүргүзөбүз. Ар бир областта тиешелүү тапшырмаларды аткарабыз.Даяр болсоӊор ,анда кеттик.

Топорго баалоо баракчаларын таратам

Окуучулар сабактын структурасы,этаптары менен таанышышат.

Баалоо баракчалары менен таанышышат

нк1

пк1

Талас областы.

«Билим»деӊгээли

3 мин

Кайталоо үчүн суроолор:

Этиштин өзгөчө формалары кайсылар?

Атоочтуктар деген эмне?

Чакчылдар деп эмнени айтабыз?

Кыймыл атоочтор,жана аларды уюштуруучу мүчөлөрү жөнүндө айтып бергиле.

Чаташкан тамгалардан этиштин өзгөчө формаларын тапкыла.

Суроолорго жооп беришет.

нк2

пк2

Чүй областы.

«Түшүнүү» деӊгээли

3 мин

«Шарадалар» оюну.

Бул, сөздөрдү муунга бөлүп,эки муундун ортосундагы данакер муун аркылуу жаӊы сөз жасоочу оюн.

«Атоочтуктар»

сын ( )ма, ук ( )дуу,

кел ( )ман бар ( )бай.

«Чакчылдар»

жорт ( )чу, жаз ( )кын

ой ( )ок жаз ( )рам

«Кыймыл атоочтор»

уч ( )бек бар ( )сат

бер ( )мер өс ( )үк

Ар бир топтон бирден окуучу чыгышып,данакер муунду компьтерде жазышат.

нк3

пк2

Ысык-Көл областы

«Колдонуу» деӊгээли.

4 мин

Макалдарды уланткыла.

1. Ачыла элек сандыкта,бычыла____________.

2. Алтынды билиш оӊой,адамды __________.

3. баш кесмек бар,тил____________.

4. Жаӊылбас жаак болбойт,мүдүрүлбөс _____.

5.Жүгүргөн албайт,__________.

6. Душман сүйдүрүп айтат,дос_____________.

нк3

пк3

пк2

Нарын областы.

«Талдоо-анализ» деӊгээли

6 мин.

218- көнүгүүнү аткарабыз.

Ар бир топко тиешелүү сүйлөмдөр берилген.

Берилген сүйлөмдөргө:

«Атоочтуктар»-синтаксисттик,

«Чакчылдар»-морфологиялык,

«Кыймыл атоочтор»-фонетикалык талдоо жүргүзгүлө.

218 - көнүгүү: Тапшырмаларды коллективдүү аткаруу көнүгүүсү.

Окуучуларды машыктыруу жана көнүктүрүү көнүгүүсү.

1) Сүйлөмдөрдү окуп чыгып,чакчылдарды,атоочтуктарды,кыймыл атоочторду тапкыла.

2) Кыймыл атоочтордун кандай мүчөлөрдүн жардамы менен жасаларын,кайсы учурда этиштик мааниде ,кайсы учурда зат атоочтук мааниде колдонуларын түшүндүргүлө.

«Атоочтуктар»

Ал бүгүн эрте келмек,Москвага жөнөмөк

Болчу.

«Чакчылдар»

Менин минтип келгеним өткөндү эскергеним жакшы.

«Кыймыл атоочтор»

Билим алуу-ийне менен кудук казгандай.

нк3

пк1

пк3

пк2

Ош областы.

Сүйлөмдөрдү толуктоо

5 мин

Балдар,бизде негизги талап болуп калган ЖРТ га даярдык катары сүйлөмдөрдү толуктоо

тапшырмасын аткарабыз

«Атоочтуктар»

1.Медицина – ар кыл ооруларды ________ жолун издейт.

а) оңдоонун б) тургузуунун

в) дарылоонун г) түздөөнүн

2. ______________ тазга жолугат.

а) тандаган б) билбеген

в) келбеген г) бузбаган

«Чакчылдар»

1.Танабай __________ эстеп,ого бетер түнөрдү

а) көргөндөрүн б) өткөндөрдү

в) кеткендерди г) күткөндөрдү

2. Аздын __________ болгончо , көптүн __________ бол.

а) досу,досу б) ашын аңдыганча,акчасын в) азанчысы,казанчысы г) аларманы,жуларманы

«Кыймыл атоочтор»

1. Ырыс алды ынтымак , ынтымакты ким ___________

а) курмак б) бузмак в) тургузмак г) билмек

2. Ажардын буту шилтөөгө жарабай,

__________кетти.

а) жүгүрүп б) туруп
в) жыгылып г) кулап

Ар бир топтон бирден окуучу чыгышып, дал келүүчү сөздү компьтерде жазышып,сүйлөмдөрдү толукташат.

нк3

пк2

пк1

Баткен областы.

Схема менен иштөө.

5 мин.

Ар бир топ өзүнө тиешелүү схеманы толтуруусу керек болот.

Тотурулган схеманы коргоп болгондон соӊ ,мээге эс алдырып

Тилибизди даӊтаган ырлардан көркөм окуп бергиле

Атоочтуктар

Атоочтук белгилери

Этиштик белгилери

Чакчылдар

Тактоочко окшош белгилери

Этиштик белгилери

Атоочтук белгилери

Этиштин белгилери

нк3

пк1

пк2

пк3

Үй тапшырмасы

2 мин

Үйгө 219 -көнүгүү.

Жаӊы билимди эске түшүрүү көнүгүүсү.

1)Төмөнкү этиш сөздөргө чакчылдардын,атоочтуктардын ,кыймыл атоочтордун мүчөлөрүн улап,көчүрүп жазгыла.

2) Чакчылдарды,атоочтуктарды,

кыймыл атоочторду кандай мүчөлөр уюштурарын түшүндүргүлө.

3) Алардын сүйлөмдөгү синтакситтик кызматын айтып бергиле.

Айт,оку,бер,кооздо,ойлон,жазып бер.

Тапшырманы аткаруу үчүн көрсөтмөлөр алышат.

нк1

пк1

ЖЫйынтык.

Баалоо

5 мин.

Балдар,ар бир топтун башчылары,өз тобуӊардагы окуучулардын алган упайларын эсептеп,ким, канча жолу жооп бергендиги жөнүндө айтып бергиле. Топтордун жалпы алган упайларын эсептеп,жыйынтык чыгарабыз.

Жеӊуучү топту аныктап,алкайбыз.

Балдарды тотогон упайларына карап бааларын күндөлүктөрүнө коюп,журналга коюп баалайм.

Топтун башчылары,топ мүчөлөрүнөн ким канча жолу жооп берип,көп упай алгандыгы жөнүндө малымат беришет.

нк3

пк3