Фотасінтэтычныя пігменты. Умовы ўтварэння
крухмала ў лістах раслін.
Асаблівасці пластычнага і энергетычнага
абмену расліннай клеткі. Фотасінтэз.
Мэта: вывучыць механізм і значэнне працэсу фотасінтэзу
Задачы:
Адукацыйныя:
Пашырыць і паглыбіць уяўленне аб паветраным харчаванні раслін,
раскрыць сутнасць працэсу фотасінтэзу,вывучыць хімізм і механізм светлавой і цёмнавай фаз фотасінтэзу,
Развіваючыя:
Развіваць уменне здабываць інфармацыю з тэксту і ілюстрацый, выконваць аналіз і параўнанне, устанаўленне прычынна-выніковых сувязей,
Фарміраваць навык самастойнай працы з тэкстам падручніка,
Працягнуць працу па фармаванні навуковага светапогляду на падставе інтэгратыўнасці падыходу да вывучаемай праблемы;развіваць творчае мысленне і пазнавальную актыўнасць
Выхаваўчыя:
Ажыццяўляць экалагічнае выхаванне, выхоўваць беражлівыя адносіны да раслін як да крыніцы жыцця на Зямлі
Навучальныя задачы для вучняў:
1.актуалізацыя ведаў пра будову вегетатыўных органаў раслін, пра арганойды клеткі, пра фотасінтызуючыя пігменты і разнастайнасці раслін;
2.дапамога навучэнцам у папярэджанні і ліквідацыі лагічных памылак пры вывучэнні тэмы ўрока;
3.ажыццяўленне кантролю сфарміраванасці ўяўленняў пра светлавую і цемнавую фазы фотасінтэза
Тып урока: камбінаваны ўрок.
Тэхналогія навучання: ІКТ-тэхналогія,
Ключавыя паняцці: фотасінтэз, аўтатрофы, хларапласт, хларафіл, светлавая і цемнавая фаза, фатоліз вады
Абсталяванне: падручнік “Біялогія. 11 клас», відэа фрагмент, прэзентацыя да ўрока;
План
1. Арыенціровачна-матывацыйны этап
А) уваходны кантроль
2. Аперацыйна-пазнавальны
А) Паведамленне “Фотасінтэтычныя пігменты”
Б) Дэманстрацыя доследу “Вылучэнне фотасінтэтычных пігментаў”
В) ЭАР відэа фрагмент
3. Кантрольна-карэкцыйны этап
А) Работа з табліцай
Б) Работа са слайдамі
В) Рашэнне задачы
4. Рэфлексіўны
1. Арыенціровачна-матывацыйны этап
«Хлорофилл – это Прометей, который выкрал огонь с небес и подарил людям».
К.А.Тимирязев.
Тэст па тэме «Абмен рэчываў»
1.У падрыхтоўчай стадыі энергетычнага абмену адбываецца
1) расшчапленне біяпалімераў да мономеров
2) сінтэз бялкоў з амінакіслот
3) сінтэз поліцукрыдаў з глюкозы і фруктозы
4) расшчапленне глюкозы да малочнай кіслаты
2.Дзякуючы энергетычнаму абмену клетка забяспечваецца
1) бялкамі
2) вугляводамі
3) ліпідамі
4) малекуламі АТФ
3.У працэсе энергетычнага абмену
1) з гліцэрыны і тлустых кіслот утвараюцца тлушчы
2) сінтэзуюцца малекулы АТФ
3) сінтэзуюцца неарганічныя рэчывы
4) з амінакіслот утвараюцца бялкі
4. Ферментатыўнае расшчапленне глюкозы без удзелу кіслароду - гэта
1) падрыхтоўчы этап абмену
2) пластычны абмен
3) гліколіз
4) біялагічнае акісленне
5. Колькі малекул АТФ утвараецца за кошт акіслення адной малекулы глюкозы ў анаэробных умовах?
1) 18
2) 2
3) 36
4) 38
6. Колькі малекул АТФ утвараецца за кошт акіслення адной малекулы глюкозы ў аэробных умовах?
1) 18
2) 2
3) 36
4) 38
Правільныя адказы: 1.1, 2.4, 3.2, 4.3, 5.2, 6.3.
Праблемнае пытанне:
Дайце самаму лепшаму кухару колькі заўгодна свежага паветра, сонечнага святла і цэлую рэчку чыстай вады і прапануйце, каб з усяго гэтага ён прыгатаваў вам цукар, крухмал, тлушчы і збожжа - ён вырашыць, што вы над ім смяецеся. Ваш смех не спадабаўся б 1. Ян ван Гельмонту, Джозефу Прыстлі, Кліменту Аркадзьевічу Ціміразеву
Фотасінтэз- гэта…..
Так, сапраўды, расліна - гэта пасярэднік жывога паміж небам і зямлёй. Пігмент хларафіл - сапраўдны Праметэй, які скраў агонь з нябёсаў. Выкрадзены ім прамень сонца прыводзіць у дзеянне махавік магутнай паравой машыны, і пэндзлік мастака, і пяро паэта...Лёс зялёнай расліны - гэта лёс чалавецтва.
«Я трымаю ў руках зялёны ліст расліны, але гэта не проста ліст - гэта фабрыка фотасінтэзу. І, каб разгледзець, як працуе гэтая фабрыка, мы павінны прыцягнуць веды фізікі, хіміі, біялогіі».
Слайд 9
Азначэнне фотасінтэза на этапе 11 класа.
Слайд 10 чорны слайд
2. Аперацыйна-пазнавальны
Паведамленне “Фотасінтэтычныя пігменты”
Слайд 11,12
Дэманстрацыя доследу “Вылучэнне фотасінтэтычных пігментаў”
1940г - Ханс Фішэр, нямецкі навуковец, усталяваў структуру хларафіла. Хларафіл падобны на зялёнага апалонікі. У гэтай малекулы квадратная «галава» (хларафілін) і доўгі «хвост» (фітол). У цэнтры галавы як быццам вока цыклопа, красуецца атам магнію. У састаў хларапластаў уваходзіць два хларафілы а і в.
Слайд 13 Даўжыня хвалі
Слайд 14 Будова хларапласта
Самастойная работа з падручнікам с.116.Вядомы два віды фотасістэм 4-ты абзац
Месца працякання фотасінтэза. ФС І, ФС ІІ
Прагляд відэароліка Светлавая фаза фотасінтэза, цемнавая фаза фотасінтэза
ФІЗКУЛЬТХВІЛІНКА
Кантрольна-карэкцыйны этап
Работа з табліцай
Фазы фотасінтэзу
Характарыстыка | Светлавая фаза | Цемнавая фаза |
Месца праходжання працэса | Мембрана тылакоіда | Строма хларапласта |
Зыходныя рэчывы | Н2О,АДФ,НАДФ+, Н3РО4 | СО2, АТФ,НАДФ Н+Н+ |
Што ўтвараецца | О2, АТФ, НАДФ Н+Н+ | С6Н12О6, АДФ,НАДФ+ |
Крыніца энергіі | Сонечнае святло | Наяўнасць святла не абавязкова Для ўтварэння 1 малекулы глюкозы неабходна 18 малекул АТФ |
Работа са слайдамі
Рашэнне задачы №6* с.120.
Рашэнне:
6. Чалавек за суткі спажывае прыкладна 430 г кіслароду. Дрэва сярэдняй велічыні паглынае каля 30 кг вуглякіслага газу за год. Колькі дрэў неабходна, каб забяспечыць аднаго чалавека кіслародам за год?
За год чалавек спажывае: 430 г × 365 = 156950 г кіслароду.
Разлічым хімічную колькасць вуглякіслага газу, які паглынаецца за год адным дрэвам:
М(СО2) = 12 + 16 × 2 = 44 г/моль. n(СО2) = m : М = 30 000 г : 44 г/моль ≈ 681,8 моль.
Сумарнае ўраўненне фотасінтэзу:
6СО2 + 6Н2О → С6Н12О6 + 6О2
Паглынанне 6 моль вуглякіслага газу суправаджаецца вылучэннем 6 моль кіслароду. Значыць, паглынаючы за год 681,8 моль вуглякіслага газу, дрэва выдзяляе 681,8 моль кіслароду.
Знойдзем масу кіслароду, які выдаткоўваецца дрэвам за год:
М(О2) = 16 × 2 = 32 г/моль. m(О2) = n × M = 681,8 моль × 32 г/моль = 21 817,6 г
Вызначым, колькі дрэў неабходна, каб забяспечыць аднаго чалавека кіслародам. Колькасць дрэў = 156 950 г : 21 817,6 ≈ 7,2 дрэва.
Адказ: для таго, каб забяспечыць аднаго чалавека кіслародам, у сярэднім спатрэбіцца 7,2 дрэва (дапушчальнымі адказамі будуць "8 дрэў" ці "7 дрэў").
Слайд 24
Рефлексія. Сінквейн
1. Фотасінтэз.
2. Клетачны, хларафілавы.
3. Паглынае, сінтэзуе, вылучае.
4. Хіміка-біялагічны працэс, у ходзе якога ў клетках раслін адбываецца сінтэз арганічных рэчываў пад дзеяннем святла.
5. Пераўтварэнне.