Габдулла Тукай - детский писатель

Максат: Г.Тукай и0атын бер к7ренеш буларак к7з алдына китер7; Г.Тукай турындагы белемн9рне ныгыту, укучыларны4 белем д9р909л9рен сынау, кузаллауларын ки49йт7,с9нгатьле с5йл9м к7некм9л9рен, тел байлыгын 7стер7; шагыйрь и0атына карата х5рм9т, горурлану хисл9ре уяту, берд9млек 89м дуслык тойгыларын ныгыту.

Д9рес тибы: гомумил9штер7 д9ресе уен-д9рес

)и8азлау: Г.Тукай портреты, Тукай турында 9дипл9ребез с7зл9ре, китап к7рг9зм9се, д9реск9 презентация, «Г.Тукайны4 тормыш юлы, и0аты»

Эпиграф:

Тукай бел9н с5йл9шеп ал,

Тукайдан сора ки49ш.

Тукай – а4лар, и4 м58име

Татарча гына с5йл9ш.

«Гомер буе юлда булып,

Ир-хатынга ипт9ш булып, чордаш булып,

)иребезд9н атлап, Тукай бырасы4 син,

Й5р9кл9рд9 туры юллар саласы4 син…» С. Г9р9ева

Д9рес барышы:

Д9ресне оештыру.

- у4ай психологик хал9т тудыру;

- укучыларны4 с9л9мл97 с7зе

Уку м9сь9л9сен кую.

- Х9ерле к5н, х5рм9тле укучылар 89м кадерле балалар! Б7генге д9ресебез халкыбызны4 с5екле, б5ек шагыйре, б7генге к5нд9 д9 шигърият к7генд9 балкып янган якты йолдызларны4 и4 зурысы булган Габдулла Тукайга багышлана.

Салкын кышлар 7теп

Яз килг9нд9,

)ылы яктан кошлар кайтканда,

Туган к5не4 сине4, б5ек Тукай,

Тугры халкы4 ит9 тантана.

Бу д9рест9 без Тукай ижатын 89м аны4 турындагы белемн9ребезне кабатларбыз, ныгытырбыз, к5чл9ребезне сынашырбыз. Д9ресебез уен формасында узачак. Б9йр9м «Шигърият – халыкны4 акыл аклыгы 89м хисл9р сафлыгы» диг9н баш астында 7т9.

Эшк9 бирелг9нн9н кил9.

А8, оят, хурлык, т7б9нлекл9р,

Иренг9нн9н кил9, - дип язган Тукай.

Габдулла Тукай 1886 елны4 26 апреленд9 Татарстанны4 Арча районы Кушлавыч авылында туа. Аны4 бала чагы, г5мум9н гомере, бик авыр була. Габдулла Тукай 27 ел гына яш9г9н, нибары сигез ел гына и0ат итк9н шулай булса да ул гаять зур, б9я биреп бетерм9слек рухи байлык калдырган. Аны4 и0аты илебезд9ге т5рки халыклар арасында искиткеч популяр. Тукайны4 язмышы 89м и0аты – халкыбызны4 тарихында и4 якты, и4 изге с9хиф9л9рне4 берсе. Шагыгыйрьне4 7лемсез 9с9рл9ре, шигырьл9ре безне4 й5р9гебезд9 м94гелек урын алды. Зир9к акыллы Тукайны4 9с9рл9ре б7ген д9 безне4 к74ел д5ньябызны яктыртып, баетып кил9. Туган халкын с5юе, телебезг9 тир9н м9х9бб9те аны4 гомерен озынайта. Б7ген карты да, яше д9 Тукайны укый 89м аны олылап иск9 ала. Без д9 шагыйрьне иск9 алып, бер минутка тын калыйк. Бер минутлык тынлык.

Шагыйрь туган телг9 зур м9х9бб9т бел9н карады 89м аны4 б5еклеген9 дан 0ырлады.

Син к7рм9г9н я4а буын килде,

Котлап б7ген туган к5не4не.

Кил9ч9кк9 барган уллары4нан

Ишетерсе4 «Туган тел»е4не.

Татар телен, туган телемне мин

Яратырга синн9н 5йр9ндем.

«Туган телне»исабый чагымнан ук

Матур к5йг9 салып к5йл9дем.

«Туган тел» 0ыры башкарыла. Г.Тукай 7зл9ре, халык к5е.

Укучы: Тарих бик к7п исемн9рне бел9,

Б5ек исемн9рг9 донья бай;

С9нгать д5ньясында маяк булып,

М94ге яши, яшьни яшь Тукай!

Халкым к74еленд9 ак нур сипте4,

Кара т5нд9 булды4 якты ай.

Шаулы язны4 с7нм9с тугаедай,

М94ге д9ртле 0ырчы син Тукай.

&ксез тормыш читт9 типк9н чакта,

Ирк9л9де сине ки4 кырлай;

Мо4лы Кырлай урманнары ничек,

Шигърияте4 сине4 шулай бай.

Урам ташларыннан эзл9м9гез,

Тукай баскан утлы эзл9рне.

Й5р9кл9рд9н аны сез эзл9гез,

Й5р9кл9рд9 – Тукай с7зл9ре.

Агыйделд9 бозлар ташкан чакта,

Килг9н чакта 0ирг9 0ылы май,

Тукай б9йр9мн9ре 7тк9р9без,

Яш9т9без сине, яшь Тукай!

- Г. Тукай табигатьне яраткан. Аны4 ел мизгелл9рен9 багышланган табышмаклары бар. «Бу кайчан була?» диг9н сорауга 0авап бирик 9ле.

Боз 89м кар эреде,

Сулар й5герде.

Елап елгалар

Яшьл9р т7гелде.

К5нн9р озая,

Т5нн9р кыскара,

Бу кайсы вакыт?

Я, 9йтеп кара. Яз

Кырлар буш кала,

Я4гырлар ява,

)ирл9р дымлана, -

Бу кайчак була? К5з

Ашлыклар 7сте,

Башаклар пеште,

Кояш пешер9,

Тирг9 т5шер9.

Халык ашыга,

Кит9 басуга,

Урагын ура,

Бу кайчак була? )9й

*9р 0ир карланган,

Сулар бозланган,

Уйный 0ил- буран,

Бу кайчак, туган? Кыш

- *9р кешед9 шагыйрьлек табигате була дил9р. Табигатьне4 ямер

Кадерле балалар, кунаклар!

Без б7ген яраткан шагыйребезне4 шигырьл9рен укыдык, 0ырлар 0ырладык. Нинди матур, мо4лы, тир9н эчт9леклеТукай шигырьл9ре. Алардан ихласлык, туган якны с5ю, ата-бабаларыбызны4 тормыш т90риб9се б5ркелеп тора. Тукай безг9 зур мирас калдырган. Инде нич9 буын балалары с5екле шагыйребезне4 шигырьл9рен, 9киятл9рен 7з ит9. Кил9ч9кт9д9 яратырлар, онытмаслар аны.

МУНИЦИПАЛЬНОЕ ОБЩЕОБРАЗОВАТЕЛЬНОЕ БЮДЖЕТНОЕ УЧРЕЖДЕНИЕ
СРЕДНЯЯ ОБЩЕОБРАЗОВАТЕЛЬНАЯ ШКОЛА №5

г. БЛАГОВЕЩЕНСКА

Шигърият – халыкны4 акыл аклыгы 89м хисл9р сафлыгы

(внеклассное мероприятие, посвященное

дню рождения Г.Тукая

2-6 классы)

Разработала: Казыханова

Альфия Миннихановна

учитель татарского

языка и литературы

2014 год