İvançoglo S.İ.
Kıpçak teoretik liţeyi S.İ.Baranovskiyin adına
GAGAUZ DİLİNİN HEM KULTURASININ KORUMAK MERKEZİ – ŞKOLANIN BİBLİOTEKASI.
Sevgi Ana Tarafına,
bilmäk onun istoriyasını –
bütün cümnenin ruh zenginniin temeli.
Bizim Bucaamızın var pek zengin istoriyası. Onun üürenmesi, terbi etmäk hodulluk onun için, saygılık ana tarafın kulturasına, adetlerinä hem tradiţiyalarına bütün halkın borcu.
Bitki yıllarda Gagauziya kulturasını, dilini hem literaturayı üüsek uura kaldırmak tarafından çok ilerledi. Tiparlanȇr eni kiyatlar, devam eder dergilerin hem gazetaların vakıdınca cıkması, peydalanȇr eni dergilär nem gazetalar. Bu informaţiya meydanında kolay kaybelmää. Cok önemli hepsini onu etiştirmää insana hem yardım etmää dooru annamaa hem kabul etmää. Bu misiyayı üzä çıkarmak için bitkisiz faydalı şkola bibliotekaları. Kär şkolanın bibliotekaları, zerä burasının kapusunu açȇr Gagauziyada yaşayannarın zeedesi: uşaklar altıdan ondokuz yaşınadan, üüredicilär, analar – bobalar nem hepsi şkolada çalışannar.
Biblioteka – baalantı kiyadın hem okuyucunun arasında. Okuyucuları sıkı baalamaa deyni lääzım meraklandırmaa onnarı hem herzaman olsun neylän tamannamaa istediklerini. Bu iştä en önemli bibliotekanın fondu, bulunan burada kiyatlar.
İsteerim üünmää, ani biz var neylän sevindirelim okuyucularımızı: bitki yıllarda fondumuz iicä zeedelendi hem zenginnedi. Burada dooru olur nışannamaa Gagauziyanın Bakannıın hem Üürenmäk Müdürlüün yаrdımını bizim yazıcılara kiyat, dergi hem gazeta tiparlamasında. Varkan annamak hem yardım, gagauz yazıcılarına da kolay yaratmak tarlasını genişletmää hem taa büük havezlän becerän işlerini yapmaa. Bu üzerä da, angı okuyucuylan da işlämesäk, herkezinä var ne verelim:
Herbir üüreniciya – 1 - cidän 12 – ci klasadan var gagauz dili hem literatura üürenmäk kiyatları. Kär büük bir problema liţey klaslarında, angıları şindiya kadar çok eski, programaya artık diil uygun kiyatlarda üürenirdi, çözüldä, açan bu yıl artık peydalandı onnra deyni maasus eni kiyat- hrestomatiya. Bu büük bir adım ileri.
Üüredicilerä deyni çok faydalı bir adım oldu, açan peydalandı metodika dergileri, angılarında var hem teoriya teklifleri, hem urokların didaktik proektları hem klastan dışarı olaylar. Herbir üüredicinin var kolaylıı tiparlanmaa bu sayfalarda da paylaşmaa bilgilerinnän, enisinä dä üürenmää.
Büük yardım verer “İstoriya, kultura hem tradiţiya “ uroklarına bölä kiyatlar “История и культура гагаузов», «Гагаузы Бендерского уезда» В. Мoшков, «Страница истории и литературы гагаузов», «Очерки, история гагаузов» Ф. Ангели, «Краткая история гагаузов» Ф. Ангели, «Гагаузская республика» М. Кендигелян, “Gagauzlar: istoriya, adetlär, dil hem din” M. Çakir, “Gagauzluk: kultura. Ruh, adetlär” T. Zanet.
Artistik yaratmalarını da üürenmäk kiyatlarından kaarä bulacez artık maasus avtorlu kiyatlarda. Var bibliotekamızda toplumnar N. Baboglunun, K. Vasilioglunun, T. Zanetin, D. Kara Çobanın, M. Kösenin h. b.
Gagauziyanın incäzanaatçıları için okuyucuz kiyatlada “Gagauz resimcileri”, D. Kara Çobanın toplumunda, dergilerdä “Sabaa Yıldızı”
Var bizim periodikamız da. Artık çoktan kabletmeeriz “Kırlangaç” dergisini, çok kısa vakıt Petri Yalancının geçindiindän sora çıktı “Gagauz sesi” gazetası, ama biz koruyȇrız fondumuzda bulunan nomerleri – onnar bizim istoriyamız. Şindi periodika zenginniimizi kurȇr “Güneşçik” hem “Sabaa Yıldızı” dergileri, “Ana sözü”, “Gagauzlar” hem eni çıkan “Meydan” gazetaları. Çok saa olsun Todur Zanet, angısı saymȇȇr zaametini da getirer “Ana sözü” gazetasını kär bizä şkolaya hem İvanka Köksal, angısının yardımınnan tiparlanȇr “Meydan” gazetası. Hep bu gazetanın 2 – ci nomerindän biz üürendik, ani basıldı 40 bin kiyat gagauz dilindä.
Elimizdä hazır fondumuz varkan, bizim, bibliotekacıların, borcu etiştirmää onnarı okuyuculara. Borçluyuz yapmaa ölä, ki hiç bir dä kiyat kalmasın istenilmedik, erindä tozlanmasın, okuyucularlan da tanıştırılmadık kalmasın.
Bu neetleri üzä çıkarmak için biblitekamızda çok türlü işlär yapȇȇrız:
“Ana tarafım – sevgili Vatanım”
“Ana dilim, ana dilim, sensiz bän soluksuz gibi”
“Gagauz folkloru – halk sedefleri”
“Gagauzların istoriyası, kulturası, tradiţiyaları”
“Bütün dünneyä öt, ana dilim!”
duvar gazetaları
resim sergileri
Lääzım nışannamaa, ani bibliotekamızda gagauz literaturası bitki yıllarda en istenän kiyatların arasında. Bunun var özel sebepi: okuyucuların gagauz literaturasınnan meraklanması büük uura kalktı. Burada, bizim kısmetimizä, büük yardımcı internet olȇr. Büünkü gündä internettä pek aaz informaţiya gagauzlar için var hem literatura yaratmaları da pek yok. Bu üzerä dä herkezi, aazıcık ta bir informaţiya lääzım olduynan, açȇr bibliotekanın kapularını. İnternettä bulunan Gagauziyanın Bakannıın, Üürenmäk Müdürlüün hem GRT kanalın sayfaları taa yardım eder zeedeletmää bizim okuyucularımızı, çünkü orada okunmuş yada işidilmiş informaţiyanın derinniini hem inandırılmasını herkezi bibliotekada aarȇȇr.
Bütün güvenniklän var nicä demää, ani şkola bibliotekaları gagauz dilinä hem literaturasına deyni diil sade korumak, ama ilerletmäk merkezi dä. Bu durumu korumak hem taa üüsek uura kaldırmak için lääzım fondlarımız zenginnensin, gagauz yazıcılarına da hertarafça yardım olsun.
Ama genä dä, bukadar zenginnik elimizdä olduu için, büük havezimiz varkan etiştirelim onnarı saygılı hem paalı okuyucularımıza isteerim danışmaa onnara anılmış türkünün laflarınnan:
Gel, gel, gel bizä,
Bu kapumuza.
Bizim kapumuz
Herzaman açık!
432
95 050 
