Просмотр содержимого документа
«Я. Янішчыц. Лірыка»
Кароткія звесткі пра жыцё і творчасць Я. Янішчыц. Лірыка
Мэта: пашырыць уяўленне пра жыцце і творчасць Я. Янішчыц, стварыць умовы для зацікаўлення падлеткаў яе лірычнымі творамі
Задачы:
1) Адукацыйная: дапамагчы навучэнцампраанлізаваць творчасць Я. Янішчыц
2) Развіццёвая: садзейнічаць развіццю ў навучэнцаў умення працаваць у групах: 3) Выхаваўчая: выклікаць захапленне асобай Я. Янішчыц.
Абсталяванне: партрэт Я. Янішчыц, выстава яе кніг, запісы на дошцы, рэфлексіўная мішэнь, табліца.
форма ўрока: камбінаваны ўрок.
Эпіграф да ўрока: Жыццё маё як дзікая шыпшына,
Хоць коленша, а ўсё-такі цвіце. (Я. Янішчыц)
Ход урока
І. Арганізацыйны этап
ІІ. Мэтавызначэнне
IIІ. Праверка дамашняга задання
Ідэйна-мастацкі аналіз вершаў пісьменніка са зборнікаў “Неруш”, “Евангелле ад мамы”, “Маладзік над стэпам”
IV. Вывучэнне новай тэмы
1. Уступнае слова выкладчыка.
Яўгенія Янішчыц прыйшла ў паэзію ў пачатку 1970-х гадоў, заявіўшы ўсяму свету, што ў аснове ўсяго жывога на зямлі - любоў, што без яе немагчыма існаванне чалавека:
Ты пакліч мяне. Пазаві.
Там заблудзімся ў росных травах.
Пачынаецца ўсё з любві,
Нават самая простая ява.
Прыручаюцца салаўі,
І змяняюцца краявіды.
Пачынаецца ўсё з любві –
Нават ненавісць і аrіда...
Ты паклія мяне. Пазаві.
Стo дaрor за маімі плячыма.
ГIачынаецца ўсё з любві,
А інакш і жыць немагчыма,
Скразной тэмай твораў паэткі з'яўляецца тэма Радзімы, якая выявілася ў вобразах Палесся, роднай вёскі, аднавяскоўцаў. Невыпадкова Г. Бураўкін назвау яе «палескай ластаукай».
А. Вярцінскі прысвяціў ёй такія радкі:
Калі яна і ад «мира сего».
То ад таго, што лятае,
Ад свету Цёткі і Сафо,
Ад свету Ахматавай і Цвятаевай.
Паэзія Я. Янішчыц, выяўляючы жыццё чалавека ва ўсёй сукупнасці перажытага і адчутага, набывае філасофскае гучанне. Сцвярджае высокачалавечыя адносіны паміж людзьмі:
Сто разоў шукай, шукай другой красы,
А тым больш што свет даўно не вузкі!
…Ды калі ты не бязродны сын —
Гавары са мной па-беларуску-
Час - вар'ят, шаленае таксі.
Толькі ўсё ж не мыслю я аб спуску.
Кажаш, што магілы зараслі?
Памаўчы са мной па-беларуску.
2. Самастойная праца вучняў па групах (з дапаможнікам):
1-я група: Падрыхтаваць паведамленне пра жыццё і творчасць Я. Янішчыц (с. 162—163; 170-171).
2-я група: Даць характарыстыку перыядаў творчасці Я. Янішчыц (можна выкарыстаць форму табліцы):
Перыяды | Зборнік вершаў | Асаблівасці паэзіі |
Першы | Снежныя грамніцы» (1970) | Рамантычны настрой, зачараванасць прыродай роднага краю, паэтызацыя мовы, светлага юнацкага кахання, разважанне пра законы мастацкай тврочасці (“Чаму ніколі не баюсь я…”) |
Другі | «Дзень вечаровы (1974); «Ясельда» (1976), «На беразе пляча» (1980) | Пашырэнне тэматычнага дыяпазону, на першым плане – грамадзянская тэма; узмацненне філасофскага пафасу; пашырэнне фальклорнай асновы; трывожнасць, элегійнасць |
Трэці | «Пара любові і жалю» (1983); «Каліна адчуванне складанасці і драматызму зімы» (1987) | Узмацненне грамадзянскага пафасу, адчуванне складанасці і драматызму жыцця, трагедыйнае гучанне паэзіі |
3-я группа: Растлумачыць сэнс назваў зборнікаў паэткі.
3. Агучванне вынікаў самастойнай працы навучэнцаў.
V. Замацаванне і падагульненне вывучанага
- Растлумачце, як вы разумееце радкі з верша Я. Янішчыц, узятыя ў якасці эпіграфа да ўрока.
VI. Рэфлексія. Прыём «Рэфлексіўная мішэнь»
Дзейнасць навучэнца 0 Змест урока
5
10
Дзейнасць выкладчыка Формы, методы ўрока
VII. Дамашняе заданне
С. 162-171, пыт. 1-5, вывучыць на памяць верш Я. Янішчыц “Ты пакліч мяне. Пазаві…”