Инфекционная болезнь: Амебиаз.

Тақырыбы:

АМЕБИАЗ

Орындаған: Бисариева М.С..

Амебиаз – қарапайымдылар шақыратын, ішекте жараның пайда болуына

әкеліп соғатын, кейбір, жағдайда бауырдың, мидың, өкпенің, терінің және басқа

ағзалардың абсцесімен сипатталатын аурулардың санатына жатады.

Этиология – қоздырғышы

Гистолитикалық амеба, адам ағзасында оның 3 түрі кездеседі: ішкілік

(просветтік) түрі, үлкен вегетативті (тінді) түрі және циста түрі. Тіндік түрі

науқас адамда ғана кездеседі (эритроциттерді – қанның қызыл түйіршіктерін

жұта алады). Ішкілік түрі тек тасымалдаушыларда ғана кездеседі, қанның қызыл

түйіршіктерін жұтпайды. Циста түрі сыртқы ортада өте төзімді болып келеді.

Эпидемиология - аурудың көзі

Ауру адам және тасымалдаушы. Таралу механизмі: ауыз – нәжіс арқылы.

Ауру ыстық елдерде, әсіресе Орталыұ Азия және Кавказ елдерінде жаз, күз

айларында кездеседі.

Патогенезі – аурудың дамуы

Қоздырғыш ауыз арқылы сумен, тағаммен ішекке енеді. Қоздырғыш

жіңішке – ащы ішектің төменгі бөлігімен тоқ ішектің алғашқы бөлігінде, циста

қабығынан айырылып ішкілік түріне айналып ішектің шырышты қабатына еніп,

тіндік түріне айналады. Амебиазда ішектің қабырғаларында микроабцесстер

пайда болады да, ол жарылады. Соның нәтижесінде жара пайда болады. Көбінесе

соқыр ішекпен, тоқ ішектің жоғары көтерілген бөлігі зақымданады. Амеба қан

арқылы өкпеге, миға, бауырға және басқа ағзаларға еніп, абцесстер пайда болады.

Клиникалық белгілері

Жасырын кезеңі 1-2 аптадан 3 айға дейін созылады. Ауру жедел басталады,

әлсіздік пайда болып аурудың басы, іші ауырады. Дене қызуы субфебрилді

болады. Науқастың іші өтіп, шарана, қан, әйнек тәрізді ірің араласып өтеді.

Науқастың ішін басып қарағанда оның оң жақ төменгі жағы ауырады. Аурудың

жедел түрі 2-4аптаға созылады да, ремиссия болады. Бұл түрінде ауру азады,

әлсірейді, қаны азаяды. Инструменталды құралдармен зерттеулерде

ішектегі жараларды көруге юолады.

Асқынуы

Ішектік түрінде қан кетулер, ішектің тесілуі, амеба ісіктері, соқыр ішектің

қабынуы, амеба аппендициті, тік ішектің түсіп кетуі мүмкін. Ішектен басқа

ағзалардың зақымдануында: амеба гепатиті, бауыр, ми, көк бауыр, өкпе, тері

абцесстері болуы мүмкін.

Диагноз қою

• Эпидемиологиялық анамнезді жинау.
• Клиникалық белгілерін қарау.
• Зертханалық нақтама зерттеу жүргізу.

Микроскопиялық әдіспен нәжісті тексеру. Егерде тексергенде тіндік түрі

анықталса, анық диагноз қоюға мүмкіндік туады. Қосымша серологиялық зерттеу

жүргізіледі. Оған: РНГА, РИФ, ИФА. Құралдармен зерттеулер ректоскоп,

колоноскоп, УЗИ және т.б. Жүргізеді.

Емдеу

Қоздырғышқа қарсы емдер: эмитин гидрохлорид 2% 1,5-2 мл 2рет бұлшық

етке 7 күн беріліп, 1 аптадан кейін емдеуді қайталау.

Трихопол 0,5-0,75г 3рет күніне 5-7 күн беріледі осы емнің арасында

тетрациклин, делагил, ятрен беруге болады.

Амеба тасымалдаушыларға фурамид 0,5 г күніне 3 рет 10 күн бойы беру

керек. Ішкі ағзалардың абцессінде хирургиялық ем қолданылады.

Алдын алу шаралары

Науқастарды оңашалап, толықтай жазылғанша ауруханада емдейді. Амеба

тасымалдаушыларды тағам дайындау орындарына жұмыс істеуге рұқсат етпейді.

Науқастың нәжісін 1-2 мөлшерін 5% лизолмен араластырып, зарарсыздандырады.

Науқастың ақ жаймаларын 3% лизол немесе 2% крезол ерітіндісімен

зарарсыздандырады.