| Бөлім атауы | 1-бөлім. Қорқыт «Байбөрі баласы Бамсы-Байрақ туралы жыр», Қорқыттың нақыл сөздері |
| Сабақтың тақырыбы | 1- сабақ. Кіріспе. Қорқыт |
| Осы сабақ арқылы жүзеге асатын оқу мақсаттары | Т/Ж1 әдеби шығарманың жанрына байланысты сюжеттік желілерін, эпилог, прологтарды анықтау.
|
| Сабақтың мақсаты | Оқушылар: *Қорқыт туралы мағлұмат алу; *пролог, эпилогтарды тауып жазу. Теориялық жағынан «жыр», «нақыл сөз», «психологиялық параллелизм» ұғымдарын меңгерту. |
| Бағалау критерийлері | *Қорқыт туралы мағлұмат алады; *пролог, эпилогтарды тауып жазады. Көріктеу құралдарын табады. |
| Тілдік мақсаттар | Оқушылар көркем шығарманың сюжетін анықтай алады. Эпилог пен прологты табады. Кейіпкерлеріне мінездеме бере алады. |
|
| Пәнге қатысты сөздік қор мен терминдер. Бақсы-абыз, күйші, жырау... |
| АКТ қолдану дағдылары | Сабақ барысында оқушылар көрнекі құралдарды пайдаланып, интербелсенді тақтаны қолданады. |
| Алдыңғы білім | Өткен сыныпта меңгерген материалдар жайлы сұрақ-жауап алу. |
| Жоспар |
| Жоспарланатын уақыт | Жоспар бойынша орындалуы тиіс іс-әрекеттер | дереккөздер |
| Сабақтың басы | «Қорқыт ата» тақырыбына байланысты алғашқы сабақта оның қобызшы, ойшыл, жырау болғанына, алғашқы қобызды жасаған тұлға деп таныстырамын. Қорқыт ата шамамен ҮІІІ-Х ғ.ғ Сырдария бойында өмір сүрген оғыз-қыпшақ тайпалық бірлестігінде дүниеге келген. Белгілі тарихшы Рашид әд-Диннің «Жамиғ ат Тауарих» атты тарихи шежіресінде Қорқыттың қайы тайпасынан шыққандығы туралы дерек бар. Ол 95 жасқа келіп қайтыс болған.Зираты Сырдария жағасында. «Байбөрі баласы Бамсы-Байрақ туралы жыр» Жырдың мазмұны: қадым замандарда ислам діні қыпшақ даласына келгенге дейінгі дәуірлерде айтыла бастаған жыр. Жырдың сюжеті «Алпамыс батыр» жырына ұқсас. Бұл жырда қазақ қауымына тән салт-сана, әдет-ғұрып басым болып келеді. Мысалы: жаңа туған ұл (Бамсы -Байрақ)мен қызды (Бану шешек) бесікте жатқан кезінде аттастырып қою-қазақтардың көне дәуірден келе жатқан салты. Бұл салтты оғыздар да, қыпшақтар да берік ұстанған. І топ пен ІІ топ тапсырмалары. | Бақсы, абыз | Күйші | жырау | |
|
|
| | Жыр | Нақыл сөз | Жыршы | |
|
|
| | І топ: авторы, тақырыбы, жанр түрін анықтайды. ІІ топ: жырдың жағымды, жағымсыз кейіпкерлерін анықтайды |
| Н.Ә.Назарбаев «Қазақстан жолы» Слайдтар, кесте, маркер |
| Сабақтың ортасы | Жырдың мазмұны мен идеясын анықтап, сұрақтар алмасады. 1. не себепті жыр Байбөрі баласы Бамсы-Байрақ туралы жыр деп аталады. 2. Қорқыт туралы қандай аңыз әңгіме білеміз? 3. Атастыру дегенді қалай түсінеміз? 4. Бақсы, бек сөздерін қалай түсінеміз? |
|
|
| Бағалау критерийі | Дескриптор | Балл |
|
| Білім алушы |
|
| 1. Берілген сұрақтарға нақты жауап беру. 2. Көріктеу құралдарын тауып, талдау | Берілген сұрақтарға нақты жауап бере алады | 5 |
|
| Көріктеу құралдарын тауып, талдайды. | 5 |
|
| Барлығы: | 10 |
|
| Сабақтың соңы | *Бүгінгі сабақта не білдің, бұрын қандай мәлімет білетін едің? Үйге тапсырма: Жырды оқу. Көркемдегіш құралдырн тауып келу. |
|
| Бөлім атауы | 1-бөлім. Дананың сөзі-ақылдың көзі |
| Сабақтың тақырыбы | 2- сабақ. «Қорқыт ата жыры» кітабының мазмұны. Жырдағы басты кейіпкерлер |
| Осы сабақ арқылы жүзеге асатын оқу мақсаттары | Т/Ж3 көркем шығармадағы кейіпкерлерді сомдауда тура және жанама мінездеулерді жіктеу. |
| Сабақтың мақсаты | Оқушылар: *Қорқыт туралы мағлұмат алу; *Кейіпкерлерге мінездеме беру. |
| Бағалау критерийлері | *Қорқыт туралы мағлұмат алады; *Кейіпкерлерге мінездеме береді. . |
| Тілдік мақсаттар | Оқушылар көркем шығарманың сюжетін анықтай алады. Эпилог пен прологты табады. Кейіпкерлеріне мінездеме бере алады. |
|
| Пәнге қатысты сөздік қор мен терминдер. Нақыл сөз, жыр... |
| АКТ қолдану дағдылары | Сабақ барысында оқушылар көрнекі құралдарды пайдаланып, интербелсенді тақтаны қолданады. |
| Алдыңғы білім | Өткен сыныпта меңгерген материалдар жайлы сұрақ-жауап алу. 1. не себепті жыр Байбөрі баласы Бамсы-Байрақ туралы жыр деп аталады. 2. Қорқыт туралы қандай аңыз әңгіме білеміз? 3. Атастыру дегенді қалай түсінеміз? 4. Бақсы, бек сөздерін қалай түсінеміз? |
| Жоспар |
| Жоспарланатын уақыт | Жоспар бойынша орындалуы тиіс іс-әрекеттер | дереккөздер |
| Сабақтың басы | «Байбөрі баласы Бамсы-Байрақ туралы жыр» Жырдың мазмұны: қадым замандарда ислам діні қыпшақ даласына келгенге дейінгі дәуірлерде айтыла бастаған жыр. Жырдың сюжеті «Алпамыс батыр» жырына ұқсас. Бұл жырда қазақ қауымына тән салт-сана, әдет-ғұрып басым болып келеді. Мысалы: жаңа туған ұл (Бамсы -Байрақ)мен қызды (Бану шешек) бесікте жатқан кезінде аттастырып қою-қазақтардың көне дәуірден келе жатқан салты. Бұл салтты оғыздар да, қыпшақтар да берік ұстанған. І топ пен ІІ топ тапсырмалары. | Жағымды кейіпкер | Жағымсыз кейіпкер |
| | І топ | ІІ топ |
| |
|
|
| |
|
|
| | І топ: жағымды кейіпкерлерге мінездеме . ІІ топ: жағымсыз кейіпкерлерге мінездеме |
|
|
| Сабақтың ортасы | Жырдың мазмұны мен идеясын анықтап, сұрақтар алмасады. 1. не себепті жыр Байбөрі баласы Бамсы-Байрақ туралы жыр деп аталады. 2. Қорқыт туралы қандай аңыз әңгіме білеміз? 3. Атастыру дегенді қалай түсінеміз? 4. Бақсы, бек сөздерін қалай түсінеміз? |
|
|
| Бағалау критерийі | Дескриптор | Балл |
|
| Білім алушы |
|
| 1. Берілген сұрақтарға нақты жауап беру. 2. Көріктеу құралдарын тауып, талдау | Берілген сұрақтарға нақты жауап бере алады | 5 |
|
| Көріктеу құралдарын тауып, талдайды. | 5 |
|
| Барлығы: | 10 |
|
| Сабақтың соңы | *Бүгінгі сабақта не білдің, бұрын қандай мәлімет білетін едің? Үйге тапсырма: Жырағы түсінік беретін сөздерді анықтап, түсінік беру. |
|
| Бөлім атауы | 1-бөлім. Қорқыт «Байбөрі баласы Бамсы-Байрақ туралы жыр», Қорқыттың нақыл сөздері |
| Сабақтың тақырыбы | 1- сабақ. Кіріспе. Қорқыт |
| Осы сабақ арқылы жүзеге асатын оқу мақсаттары | Т/Ж1 әдеби шығарманың жанрына байланысты сюжеттік желілерін, эпилог, прологтарды анықтау.
|
| Сабақтың мақсаты | Оқушылар: *Қорқыт туралы мағлұмат алу; *пролог, эпилогтарды тауып жазу. Теориялық жағынан «жыр», «нақыл сөз», «психологиялық параллелизм» ұғымдарын меңгерту. |
| Бағалау критерийлері | *Қорқыт туралы мағлұмат алады; *пролог, эпилогтарды тауып жазады. Көріктеу құралдарын табады. |
| Тілдік мақсаттар | Оқушылар көркем шығарманың сюжетін анықтай алады. Эпилог пен прологты табады. Кейіпкерлеріне мінездеме бере алады. |
|
| Пәнге қатысты сөздік қор мен терминдер. Бақсы-абыз, күйші, жырау... |
| АКТ қолдану дағдылары | Сабақ барысында оқушылар көрнекі құралдарды пайдаланып, интербелсенді тақтаны қолданады. |
| Алдыңғы білім | Өткен сыныпта меңгерген материалдар жайлы сұрақ-жауап алу. |
| Жоспар |
| Жоспарланатын уақыт | Жоспар бойынша орындалуы тиіс іс-әрекеттер | дереккөздер |
| Сабақтың басы | «Қорқыт ата» тақырыбына байланысты алғашқы сабақта оның қобызшы, ойшыл, жырау болғанына, алғашқы қобызды жасаған тұлға деп таныстырамын. Қорқыт ата шамамен ҮІІІ-Х ғ.ғ Сырдария бойында өмір сүрген оғыз-қыпшақ тайпалық бірлестігінде дүниеге келген. Белгілі тарихшы Рашид әд-Диннің «Жамиғ ат Тауарих» атты тарихи шежіресінде Қорқыттың қайы тайпасынан шыққандығы туралы дерек бар. Ол 95 жасқа келіп қайтыс болған.Зираты Сырдария жағасында. «Байбөрі баласы Бамсы-Байрақ туралы жыр» Жырдың мазмұны: қадым замандарда ислам діні қыпшақ даласына келгенге дейінгі дәуірлерде айтыла бастаған жыр. Жырдың сюжеті «Алпамыс батыр» жырына ұқсас. Бұл жырда қазақ қауымына тән салт-сана, әдет-ғұрып басым болып келеді. Мысалы: жаңа туған ұл (Бамсы -Байрақ)мен қызды (Бану шешек) бесікте жатқан кезінде аттастырып қою-қазақтардың көне дәуірден келе жатқан салты. Бұл салтты оғыздар да, қыпшақтар да берік ұстанған. І топ пен ІІ топ тапсырмалары. | Бақсы, абыз | Күйші | жырау | |
|
|
| | Жыр | Нақыл сөз | Жыршы | |
|
|
| | І топ: авторы, тақырыбы, жанр түрін анықтайды. ІІ топ: жырдың жағымды, жағымсыз кейіпкерлерін анықтайды |
| Н.Ә.Назарбаев «Қазақстан жолы» Слайдтар, кесте, маркер |
| Сабақтың ортасы | Жырдың мазмұны мен идеясын анықтап, сұрақтар алмасады. 1. не себепті жыр Байбөрі баласы Бамсы-Байрақ туралы жыр деп аталады. 2. Қорқыт туралы қандай аңыз әңгіме білеміз? 3. Атастыру дегенді қалай түсінеміз? 4. Бақсы, бек сөздерін қалай түсінеміз? |
|
|
| Бағалау критерийі | Дескриптор | Балл |
|
| Білім алушы |
|
| 1. Берілген сұрақтарға нақты жауап беру. 2. Көріктеу құралдарын тауып, талдау | Берілген сұрақтарға нақты жауап бере алады | 5 |
|
| Көріктеу құралдарын тауып, талдайды. | 5 |
|
| Барлығы: | 10 |
|
| Сабақтың соңы | *Бүгінгі сабақта не білдің, бұрын қандай мәлімет білетін едің? Үйге тапсырма: Жырды оқу. Көркемдегіш құралдырн тауып келу. |
|
| Бөлім атауы | 1-бөлім. Дананың сөзі-ақылдың көзі |
| Сабақтың тақырыбы | 3- сабақ. Жыр. Жоқтау жыры. Байбөрі баласы Бамсы- Байрақ туралы жыр. (Қорқыт ата туралы аңыз деректер) |
| Осы сабақ арқылы жүзеге асатын оқу мақсаттары | А/И2 автор бейнесі мен кейіпкерлер қарым-қатынасының тілдік көрінісін талдау А/И3 шығармадағы көріктеу құралдарының ( психологиялық параллелизм, перифраз, сатира, ирония, гротеск, эллипсис) талдай отырып, автор стилін анықтау. |
| Сабақтың мақсаты | Оқушылар: *Қорқыт туралы мағлұмат алу; *Кейіпкерлерге мінездеме беру. *Тілдік көрінісіне талдау. |
| Бағалау критерийлері | *Қорқыт туралы мағлұмат алады; *Кейіпкерлерге мінездеме береді. .*Тілдік көрінісін талдауды. |
| Тілдік мақсаттар | Оқушылар көркем шығарманың сюжетін анықтай алады. шығармадағы көріктеу құралдарының ( психологиялық параллелизм, перифраз, сатира, ирония, гротеск, эллипсис) талдай отырып, автор стилін анықтау Кейіпкерлеріне мінездеме бере алады. |
|
| Әдебиет теориясына түсінік беру. ( психологиялық параллелизм, перифраз, сатира, ирония, гротеск, эллипсис) |
| АКТ қолдану дағдылары | Сабақ барысында оқушылар көрнекі құралдарды пайдаланып, интербелсенді тақтаны қолданады. |
| Алдыңғы білім | Өткен сыныпта меңгерген материалдар жайлы сұрақ-жауап алу. 1. не себепті жыр Байбөрі баласы Бамсы-Байрақ туралы жыр деп аталады. 2. Қорқыт туралы қандай аңыз әңгіме білеміз? 3. Атастыру дегенді қалай түсінеміз? 4. Бақсы, бек сөздерін қалай түсінеміз? |
| Жоспар |
| Жоспарланатын уақыт | Жоспар бойынша орындалуы тиіс іс-әрекеттер | дереккөздер |
| Сабақтың басы | Параллелизм(грек. қатарлас,қапталдас)-екі нәрсені қатарласа, жанастыра алып бейнелеу тәсілі. Перифраз (айналым)-құбылыстар мен заттардың атын атап, түсін түстемей, айрықша белгі-қасиеттеріне негіздей отырып ауыстыру тәсілі. Перифраз мәтіннің идеялық –эстетикалық және көркемдік байлығын арттырады. Мағыналық реңк пен оның әсерін күшейтеді. Гротеск(таңғажайып, өзгеше келбетті)-шынайы, нақтылы өмір мен фантастиканың шарпы –суынан, әдепкі және таңғажайып оқиғалардың, кейіпкерлердің тоғысуынан тұратын, жақсы мен жаманды, қайғы мен күлкіні т.б шендестіруге құрылатын, әжуа, күлкіге ерекше мән берілетін көркемдік бейнелеу тәсілі. Түпкі мағынасы грот (үңгір) деген мағына береді.
|
|
| Сабақтың ортасы | Жырдың мазмұны мен идеясын анықтап, сұрақтар алмасады. 1. не себепті жыр Байбөрі баласы Бамсы-Байрақ туралы жыр деп аталады. 2. Қорқыт туралы қандай аңыз әңгіме білеміз? 3. Атастыру дегенді қалай түсінеміз? 4. Бақсы, бек сөздерін қалай түсінеміз? |
|
|
| Бағалау критерийі | Дескриптор | Балл |
|
| Білім алушы |
|
| 1. Берілген сұрақтарға нақты жауап беру. 2. Көріктеу құралдарын тауып, талдау | Берілген сұрақтарға нақты жауап бере алады | 5 |
|
| Көріктеу құралдарын тауып, талдайды. | 5 |
|
| Барлығы: | 10 |
|
| Сабақтың соңы | *Бүгінгі сабақта не білдің, бұрын қандай мәлімет білетін едің? Үйге тапсырма: Жырағы түсінік беретін сөздерді анықтап, түсінік беру. |
|
3 542
12 928 
