Кыргыздардын бир бөлүгүнүн Орусияга ык алышы

Кыргыздардын бир бөлүгүнүн Россияга ык алышы.

Шайыкова Бегимай

XIXк. Биринчи чейрегинде бугу уруусу

Орусия империясынын Батыш Сибирднги

төрөлөрү менен элчилик алака кылып турган.

40-50-жж. Мындай байланыштар андан ары

Уланган. Орусиялык соодагерлер кыргыз

жергесинде ээн-эркин соода-сатык ииштерин

жүргүзүшүп,ал аркылуу Чыгыш Түркстанга каттап турушчу

Бугу уруусунун Орусияга ык алышынын себептери.

• Коңшу уруулар мн ич ара чыр-чатактын ырбашы
• Кокон хандыгынын кысымы
• Касак султандарынын кысымы
• Кытай богдыханынын амалкөй аракеттери

Бугу уруусунун орусия мамлекетине жардам сурап баруусуна түрткү болгон.

Кокондуктар сыяктуу, кулжадагы кытай бийлиги да Бугуларга салык

салууга аракет жасачу.Айрыкча Сарыбагыш,саяк феодалдарынын

жортуулдары бугулардын чарбасын бүлүнтүп оор жоготууларга дуушар

кылган

Бугу уруусунун Батыш Сибирдеги орус бийлиги

менен элчилик байланыштары

1844-жылы жогоруда айтылган себептерден улам бугулардын чоң манабы боромбай Бекмурат уулу Батыш Сибирь генерал-губернаторуна атайын кат мн кайрылат.

Катта Боромбай

Коңшулардын кол салууларынан бугулард калкалап калууну Орус падышасы мн сүйлошүүлөрдү жүргүзүү үчүнкыргыз элчилерин

ордо шаарга жиберүүну өтүнгөн

Орусия мн ынтымак-ымала кылуу

Россиянын карамагына өтүү ниетин билдирген

Бирок орус аскерлери аралыктын өтө алыс болгондугуна байланыштуу

элчилерди борборго жөнөтүүгө макул болгон эмес

1847—ж. Кененсарынын чабуулу өтө күчөгөн

кезде сарыбагыштын чөн манаптары ормон

хан менен Жантай жана солтонун чоң манабы

жаңгарач түздөн-туз өздөрү бийлеген 40 миң түтүнгө

жакын кыргыздын атынан орус бийлигине жардам

сурап кайрылышкан.

1854-ж. 26-сентябрда бугу элчиси манап Качыбек Шералы

уулу 12 манаптын мөөү менен тамгасы басылган ишеним катты алып антташуу үчүн Омскиге келип эки тарап макулдашылган сон.

1855-ж. 17-январда ант берүү аземи өткөн. Качыбек Шералы уулу бугу уруусу орусиянын букарлыгына өткөөру жөнүндө кепил катары куран

кармап ант берген.

Суроолор жана тапшырмалар

сабактын соңунда берилет

Көңүл бурганыңыздарга

Чоң рахмат