Метин. Метин узеринде иш.

Сан (дата):

Дерс (урок): Крымскотатарский язык

Сыныф (класс): 2-А,Б

Оджа (учитель):

Мевзу (тема): «Метин» «Текст»

Макъсат (Цель): (Способствовать ознакомлению с понятием текст, развитию умения отличать текст от набора отдельных предложений)

- метин чешитлеринен таныштырмакъ, оларнынъ хусусиетлерини айдынлатмакъ, хусусиетлерине коре метин чешитлерини айырмагъа алыштырмакъ;

- талебелернинъ тиль байлыгъыны зенгинлештирмек.

Планлаштырылгъан нетиджелер (Планируемые результаты):

Предметные: (научатся отличать текст от других записей по его основным признакам)

- метин чешитлери акъкъында малюматны бильмек, метин чешитлерини айырмагъа .

Метапредметные:

Регулятивные: ставить цели и удерживать их на протяжении урока, совместно с учителем планировать деятельность; оценивать свою деятельность, осознавая, что усвоено, а что ещё нет.

Познавательные: осознано строить речевые высказывания в устной и письменной речи; читать задание и понимать, извлекать нужную информацию. Коммуникативные: у учащихся будут формироваться умения строить продуктивное взаимодействие и сотрудничество со сверстниками и взрослыми.

Регулятив: озь иш ерини азырламакъ, дерсте къоюлгъан макъсатны бельгилемек ве оны шекиллендирмек, къоюлгъан вазифелерни чезмек ичюн ёлларыны тапмагъа бильмек.

Бильги алув усуллары: динълемек ве дигерлернинъ айткъан нутукъыны анъламакъ, субет шекилинде чалышмагъа бильмек, эм де озь фикирлерини агъзавий шекильде ифаде этмеге бильмек.

Коммуникатив усуллары: оджанынъ суаллерине джевап бермек, керек малюматны тапмакъ, язма нутукъны дефтерлерде язмакъ, ана тили бильгилерини башкъа фенлерде къулланмакъ; фенлер ара олгъан багъыны сечмек ; алынгъан бильгилерини амелиятта къулланмакъ.

Личностные: (грамотное построение своих высказываний; умение поддерживать беседу по заданной теме, привить любовь к родному крымскотатарскому языку);

- къырымтатар тилининъ эмиетини анъламакъ; тильге урьмет ве севги ашламакъ ; нутукъ байлыгъына ынтылмакъ.

Дерс донатылувы (Оборудование): дерслик; карточкалар, интерактив тахта.

ДЕРСНИНЪ КЕТИШАТЫ (Ход урока).

I . Тешкилий муит. (Орг.момент):

- Селямлашув.

- Раледе догъру отурув къаиделери: (слайд 2)

Мен дефтеримни ачам,

кереги киби къоям,

достларымндан сакъламам,

къалемни бойле тутам.

Раледе догъру отурам,

темиз ве дюльбер язам.

II. Таянч бильгилерини актуаллештирюв (Актуализация опорных знаний)

1. Фронталь суаль-джевап:

- Бизим теляфузымызгъа коре сеслер насыл олалар? (тутукъ ве созукъ)

- Тутукъ сеслер къач чешитке болюнелер? (къатты ве йымшакъ, янгъыравукъ ве сагъыр, чифтли ве чифтсиз)

- Янъгъыравукъ ве сагъыр сеслернинъ насыл фаркълары бар? (давушнен айтылгъан тутукълар – янгъыравукъ тутукълар, шувултынен айтылгъан тутукълар – сагъыр тутукълар)

- 8 янъгъыравукъ сеснинъ сагъыр чифтлерини айтынъыз.

(П Ф К Къ Т Ш С Ч)

- Къырымтатар тилинде къач ариф бар? (37 ариф)

- Эр бир ариф сес бильдире? (ёкъ)

- Я насыл арифлер сес бильдирмейлер?

(Йымшакълыкъ ишарети (ь) ич бир тюрлю сес бильдирмей).

Келинъиз йымшакълыкъ ишарети (ь) акъкъында не билесинъиз, хатырлайыкъ.

2. Лугъат иши (агъзавий шекильде) «Афта куньлери»

3. Хаттатлыкъ дакъкъасы. 

- Догъру отурдыкъ, дефтерлеримизни ачтыкъ, къалем къолумда, язмагъа ашыкъа.

-Бугунь къышнынъ насыл айы?

-Декабрьнинъ йигирми экиси

-Сыныф иши

- Шимди исе, балалар, тапмаджаны чезип, джевапнынъ биринджи арифини бир сатыр язаджамыз.

Акъ кепек чевре-четке сепиле.

(Къар)

- Шимди сиз бир сатыр буюк ве кучюк Къ къ арифлерини язынъыз.

Къ къ Къ къ Къ къ

- Бу арифнинъ чифти бармы? (Гъ) О сагъыр, я да янъгъыравукъ? (янъгъыравукъ).

III. Окъув фаалиетнинъ мотивациясы (Мотивация к учебной деятельности)

- Шимди тахтада язылы сёзлернинъ биринджи сеслерни сечип, бугуньки дерсимизнинъ мевзусыны окъуп билирсинъиз.

М ашына

Е рбучукъ

Т алебе

И не

Н арат

- Бу сёзлерни дефтерлеринъизге язып алынъыз.

- Къалын созукъларнынъ астыны бир сызыкънен, индже созукъларнынъ астыны эки сызыкънен сызынъыз.

IV. Мевзуны бельгилев ве макъсадларны илян этюв (Формулирование темы и целей урока)

- Догъру балалар, бугуньки дерсимизде биз метин (текст) акъкъында бильгимизни арттыраджакъмыз. Нутугъымызны инкишаф этеджекмиз. Метинлерни окъуйджакъмыз. Янъы мевзуны кечеджекмиз. Эльбетте, иш девамында оюнлар да оладжакъ.

V. Янъы мевзу устюнде чалышув. (Работа над темой урока)

1. Оджа сёзю:

- Бу джумлелернинъ къайсы бири метин? (слайд 3)

- Метин акъкъында сиз не билесиз? (слайд 4)

-Текстни къурмакъ ичюн нении бильмек керекмиз? (талебелернинъ джеваплары мевзусини)

Оджанынъ анълатувы.

(слайд 5-6-7) (аляметлери, къурулышы, къысымлары, метин-бу…)

1. Дерсликнен чалышув.

Оджа: С.90, 182-мешгъулиет.

- Шиирде не акъкъында айтыла?

- Биринджи ве экинджи джумле бири-биринен манаджа багълымы? Оларны дефтеринъизге кочюринъиз, серлева къоюнъыз. (къар ягъа)

Раатлыкъ дакъкъасы (Физминутка)

Ербучыкъ

Ербучыкъ айванчыгъы,

Ёлакълы быджачыгъы.

Эрбучыкъ эрте тура,

Яначыкъларны юва,

Ювасыны сипире,

Сонъра азбаргъа кете

Бир-эки, бир-эки

Еринде де секирди.

Учь, дёрт, беш, алты

Ербучыгъым болдурды.

VI. Янъы мевзуны пекитюв

Дерсликнен чалышув.

Оджа: С.91, 183-мешгъулиет.

- Берильген джумлелер метин олмагъаныны исбатланъыз.

- Манаджа келишкен джумлелерни язып алынъыз.

- Серлева къоюнъыз. (Достлар)

VII. Пекитюв. (Закрепление)

1. Шимди сиз чифтлеп чалышаджакъсыз. (карточкалар таркъатыла)

(слайд 8-9)

- Нокъталар ерине керекли сезлерни къоюнъыз….

• Метин … тизиле.(джумлелерден)

• Метинде джумлелер бири-биринен … багълы ола. (манаджа)

• Метинде джумлелер белли бир … ерлеше. (тертипте)

• Метинге … къоймакъ мумкюн. (серлева)

• Там фикирни бильдирген метин парчасына … дейлер.(абзац)

2. «Догъру-янълыш» оюны.

1) Декабрь,январь,февраль - къыш айларыдыр. +

2) Къышта ава къыза. -

3) Тереклер ешере. -

4) Каргъалар къыш къушлары. +

5) Къышта къар ягъа. +

6) Къышта биз къартопу ойнаймыз. +

7) Къыш кузьден сонъ келе. +

8) Къыштан сонъ яз келе. -

9) Къышта куньлер къыскъара, гедже узай.+

10) Бугунь къар ягъа. +

1. Оджа. Машалла, балалар, бугуньки дерсни яхшы менимсегенсиз.

2. Баалав (Выставление оценок)

VIII. Рефлексия (слайд 10)

Бу дерсте не огрендик биз?

- метин не демектир?

- метинге не къоймакъ мумкюн?

- дерсте энъ зияде нени бегендинъиз?

Светафорнен костеринъиз.

IX. Эвге вазифе. (Домашнее задание) (слайд 11)

Къаиде: с.90

Мешгъулиет: 185, 91-92 саифе.

Сонъки абзацны дефтеринъизге кочюрип язынъыз.

(слайд 12)

- Нокъталар ерине керекли сезлерни къоюнъыз….

• Метин … тизиле.

• Метинде джумлелер бири-биринен … багълы ола.

• Метинде джумлелер белли бир … ерлеше.

• Метинге … къоймакъ мумкюн.

- Нокъталар ерине керекли сезлерни къоюнъыз….

• Метин … тизиле.

• Метинде джумлелер бири-биринен … багълы ола.

• Метинде джумлелер белли бир … ерлеше.

• Метинге … къоймакъ мумкюн.

- Нокъталар ерине керекли сезлерни къоюнъыз….

• Метин … тизиле.

• Метинде джумлелер бири-биринен … багълы ола.

• Метинде джумлелер белли бир … ерлеше.

• Метинге … къоймакъ мумкюн.

- Нокъталар ерине керекли сезлерни къоюнъыз….

• Метин … тизиле.

• Метинде джумлелер бири-биринен … багълы ола.

• Метинде джумлелер белли бир … ерлеше.

• Метинге … къоймакъ мумкюн.

- Нокъталар ерине керекли сезлерни къоюнъыз….

• Метин … тизиле.

• Метинде джумлелер бири-биринен … багълы ола.

• Метинде джумлелер белли бир … ерлеше.

• Метинге … къоймакъ мумкюн.

Карточка 1

Мевзугъа аит 3 джумле тизинъиз (составить 3 предложения по данной теме)

Мевзу: Мектеп (школа)

Ярдымджы сёзлер: Мектеп ,оджа , эв иши, талебелер, дерс

Шиирни эберлемек, дерсте баа алмакъ, мевзунен таныш олмакъ

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Карточка 2

Мевзугъа аит 3 джумле тизинъиз (составить 3 предложения по данной теме)

Мевзу: Къоранта(семья)

Ярдымджы сёзлер: муаббет, Акъмесджит, инсан,

Балабан дегиль, 5 адамдан ибарет, анамнынъ ады, Акъмесджитте яшаймыз

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Карточка 3

Мевзугъа аит 3 джумле тизинъиз (составить 3 предложения по данной теме)

Мевзу: Байрам (прадник)

Ярдымджы сёзлер: къуванч, хайырламакъ, къаве пиширмек

Софраларны донатылмакъ, эвлерни темиз этмек, эр кесни хайырламакъ

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________