Межпредметные олимпиадные задания для учащихся 3-4 классов.

Муниципальное бюджетное общеобразовательное учреждение
Иж-Бобьинская средняя общеобразовательная школа имени Братьев Буби
Агрызского муниципального района Республики Татарстан

Образовательные технологии в учебно-воспитательном процессе как средство достижения нового образовательного результата

« Предметара олимпиада биремнәре.

3-4 сыйныфлар »

учитель первой квалификационной категории

Абзалиева Алсу Галимулловна

Предметара

олимпиада биремнәре.

3-4 сыйныфлар.

Максат:

-Туган ил, туган як, Иж- Бубый мәдрәсәсе тарихын өйрәнүгә кызыксыну формалаштыру , - Мәгърифәтче Бертуган Бубиларның , татар халкының, туган илнең, туган якның тарихын һәм культурасын өйрәнүгә игътибарны үстерү.

.

Математика.

1.20 нче гасырның башында , моннан 118 ел элек, Иж-Бубый мәдрәсәсендә рус теле укытыла башлый.Бу ничәнче елда булган? Төгәл елын исәплә.

(2 балл)

2. Габдулла Буби еш кына тикшерү, белем уртаклашу максаты белән башка мәдрәсәләргә бара торган була. Төп транспорт ат булганлыктан, ерак араларга барганда мөгаллим тарантасына пар ат җиккән . (2 балл)

Мәсьәләнең җавабын яз:

Пар атлар 2 сәгатькә 24 км юл үтә. Бер ат бер сәгатькә ничә километр юл үткән?

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

3. Ике шәкерткә арифметика дәресендә бер үк санны тапкырларга кирәк: берсенә- 9 га, икенчесенә- 7 гә. Беренче шәкерт тапкырчыгышта 324 не тапкан. Исәпләүләрне дөрес итеп башкарса, икенче укучы тапкырчыгышта нинди сан табар? Исәпләүне башкар. (2 балл)

4.Мәдрәсәдә кызлар кул эшләре өйрәнгәннәр. Еш кына килгән кунакларга кулдан бүләк әзерләгәннәр.

Мәсьәлә: Буе, иңе, биеклеге10 ар см булган куб формасындагы бүләк тартмасын, рәсемдә күрсәтелгәнчә, тасма белән бәйләргә кирк. Төен һәм бант өчен 80 см тасма кирәк булуын исәпкә алып, тартманы бәйләү өчен бәйләмнән ничә метр тасма кисеп алырга кирәк?

5.Сызымда Иж-Бубый мәдрәсәнең яшелчә бакчасы планы сүрәтләнгән. Участокның мәйданын тап.

6. Исәплә:

5*9*10-270: 9:15=

Русский язык.

1. В каждом из данных ниже слов спрятался какой-нибудь зверь. Да вот беда: один целиком не поместился. В каком слове? (5 баллов)
А) палисадник _____________________________________________
Б) камыш__________________________________________________
В) заслонка________________________________________________
Г) посёлок_________________________________________________
Д) укротитель______________________________________________

2. “Пусть наш народ знает по-русски, если сможет, пусть знакомится и с другими языками, знание очень нужно, но нельзя, разговаривая на родном языке, использовать к месту- не к месту, нужно- не нужно слова из других языков.” (2 балла)

Кому из руководителей медресе принадлежит данное высказывание?

________________________________________________________________

3. Определите, к какой части речи относятся выделенные слова(ответ напишите над словом ) (3 балла)

а) На то и печь, чтобы в ней хлеб печь.

б) Снежное покрывало все поле покрывало.

в) Стою на нашем берегу, покой границы берегу.

4. Выбери вариант, в котором верно указаны пропущенные буквы:

В н_чном небе зажглась яркая зв_зда. На с_ды опустился с_неватый туман.

А) а, е, а, и Б) о, и, а, и

В) о, е, а, и Г) о, е, а, е

5.Бык, петух, баран, селезень, боров, гусь, индюк, слон, медведь, волк.

А как будут называться эти животные женского рода? Запиши.

Ответ:

Бык – корова

Петух - __________________

Баран - __________________

Селезень - ________________

Боров - ___________________

Гусь - ____________________

Индюк - __________________

Слон -____________________

Медведь - _________________

Волк - ____________________

Татар теле.

1. Башка телләрдән кергән сүзләрнең атамасы дөрес күрсәтелгән рәтне

билгеләгез. (2 балл)

а) яңа сүзләр;

ә) алынма сүзләр;

б) искергән сүзләр;

в) синонимнар.

2.Сүзнең морфемаларга дөрес бүленеш чагылдырган рәтне табып билгелә.

(2 балл)

1. авыл-даш-лары-бызга

2. авылдаш-лар-ы-быз-га

3.авыл-даш-лар-ыбыз-га

4.авылдаш-лар-ыбыз-га

3. Мәгърифәтче Бубилар истәлегенә багышланган төбәкара укулар ничә мәртәбә оештырылды? Мәгърифәтче Бубилар истәлегенә багышланган төбәкара укулар ничә мәртәбә оештырылды?( 2 балл)

___________________________________________________________

4. Ясалма сүзләрдән генә торган рәтне билгеләгез. (2 балл)

а) кулъяулык, көрәк, ата-ана;

ә) агачлык, бозгыч, итәк;

б) бәрәңге, карбыз, тавык;

в) аккош, урман, аш-су.

5. Иҗек ул - .....

1. Сөйләмнең иң кечкенә берәмлеге

2. Әйтелешнең иң кечкенә берәмлеге

3. Сүзнең иң кечкенә берәмлеге

4. Җөмләнең иң кечкенә берәмлеге

Окружающий мир .

1. В красную книгу внесены исчезающие виды растений. А в какую книгу переносятся растения, которые спасены от исчезновения? (Кызыл китапка үсемлекләрнең югала баручы төрләре кертелгән.Ә коткарылган , төрләре сакланып калган үсемлекләрнең исемнәрен нинди китап битенә күчерәләр?)(2 балл)

________________________________________________________________

2. Где расположен Ильменский заповедник? (Ильмень тыюлыгы кайда урнашкан?)( (2 балла)

а) на Камчатке 1) Камчаткада

б) на Урале 2)Уралда

в) на Кавказе. 3)Кавказда

3.Где можно увидеть деревья высотой по колено, толщиной с карандаш (выбери правильный ответ):

А) на Луне                                        Б) нигде, таких деревьев не бывает        

В) в фантастическом фильме          Г) в тундре

4. В одной сказке злая мачеха посылает падчерицу зимой в лес за ягодами. А ведь достать из-под снега зимой свежие ягоды можно не только в сказке, но и на самом деле. Что это за ягоды?

Ответ: ____________________________________________________________

5.Это дерево на Руси считалось лучшим медоносом. Из его сушёных цветков получается прекрасное лекарство от простуды. Что это за дерево? (2 балл)

__________________________________________________________________

Технология

1. В медресе девушек учили лечить травами. Какие знаете лекарственные травы и как их сушить, хранить? (Кызлар мәдрәсәсендә дару үләннәре белән дәвалау ысуллары өйрәткәннәр. Сез нинди дару үләннәрен, аларны саклау таләпләрен беләсез?)(5 баллов)

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

2. Винегрет ясаганда чөгендернең кызыл төсе башка яшелчәләргә күчмәсен өчен нишләргә? Все любят винегрет. Что нужно сделать, чтоб свекла не окрасила все продукты?(2 балла)

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

География

1.Әгерҗе районы урманнарында үсүче дару үләннәренең исемнәрен язарга.

( һәр үлән 0,5 балл) ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

2. “География” (грек.) сүзенең тәрҗемәсен ата.(2 балл)

__________________________________________________________________

3. Иж cуында нинди балыклар очрый?(Һәр балык 0,5 балл)

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

4. На каком полушарии Земного шара расположен материк Австралия. (Австралия утравы Җир шарының кайсы ярымшарында урнашкан?) ( 2балл)

_____________________________________________________________________

Иж-Бубый авылы һәм мәдрәсәсенә кагылган сораулар.

1. Бертуган Бубиларның әти-әниләренең исемнәре(2 балл)

А) Мөхлисә һәм Габдулла

Б) Наҗия һәм Нигъмәтулла

В) Бәдрелбанат һәм Габделгалләм

2. Иж-Бубый мәдрәсәсе кайчан таратыла? (2 балл)

а) 1910

б) 1911

в) 1912

3. Иж-Бубый мәдрәсәсе тарихы белән бәйле истәлекле урыннарының саны (2 балл):

а)11

б)9

в)10

4. Бертуган Бубиларны иң өлкәненнән кечкенәсенә таба атагыз.(2 балл)

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Әдәби уку.

1.Г.Тукай кайсы милләт шагыйре.

А. Башкорт

Б. Татар.

В. Үзбәк.

1. Кайсы мәкаль тел турында.

А. Кояш барына да бертигез карый.

Б. Тел дөньяның читенә дә барырга юл таба.

В. Акыллы эше белән, ахмак сүзе белән

1. А. Алиш әсәрен таны.

А) “Су анасы”, “Кәҗә белән сарык”

Б)”Нечкәбил”, “Сертотмас үрдәк”

В)”Имән”, “Җырларым”

4.Уку, белем турында мәкальләр яз. ( 1 мәкаль 1 балл)

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Җаваплар һәм критерийлар.

Математика.

1.20 нче гасырның башында , моннан 118 ел элек, Иж-Бубый мәдрәсәсендә рус теле укытыла башлый.Бу ничәнче елда булган? Төгәл елын исәплә.

(2 балл)

Җавап: 1903 ел

2. Габдулла Буби еш кына тикшерү, белем уртаклашу максаты белән башка мәдрәсәләргә бара торган була. Төп транспорт ат булганлыктан, ерак араларга барганда мөгаллим тарантасына пар ат җиккән . (2 балл)

Мәсьәләнең җавабын яз:

Пар атлар 2 сәгатькә 24 км юл үтә. Бер ат бер сәгатькә ничә километр юл үткән?

Җавап:24 км.

3. Ике шәкерткә арифметика дәресендә бер үк санны тапкырларга кирәк: берсенә- 9 га, икенчесенә- 7 гә. Беренче шәкерт тапкырчыгышта 324 не тапкан. Исәпләүләрне дөрес итеп башкарса, икенче укучы тапкырчыгышта нинди сан табар? Исәпләүне башкар. (2 балл)

Җавап: 324:9 = 36

36*7=252

4.Мәдрәсәдә кызлар кул эшләре өйрәнгәннәр. Еш кына килгән кунакларга кулдан бүләк әзерләгәннәр.

Мәсьәлә: Буе, иңе, биеклеге10 ар см булган куб формасындагы бүләк тартмасын, рәсемдә күрсәтелгәнчә, тасма белән бәйләргә кирк. Төен һәм бант өчен 80 см тасма кирәк булуын исәпкә алып, тартманы бәйләү өчен бәйләмнән ничә метр тасма кисеп алырга кирәк?

Җавап: 10*8 +80=160 см=1м 60см

5.Сызымда Иж-Бубый мәдрәсәнең яшелчә бакчасы планы сүрәтләнгән. Участокның мәйданын тап.

Җавап:8*14-5*5=112-25= 87м.кв.

6. Исәплә:

5*9*10-270: 9:15

Җавап: =448

Русский язык.

1. В каждом из данных ниже слов спрятался какой-нибудь зверь. Да вот беда: один целиком не поместился. В каком слове? (5 баллов)
А) палисадник -лиса_____________________________________________
Б) камыш -мышь__________________________________________________
В) заслонка - слон________________________________________________
Г) посёлок – осёл_________________________________________________
Д) укротитель- крот______________________________________________

2. “Пусть наш народ знает по-русски, если сможет, пусть знакомится и с другими языками, знание очень нужно, но нельзя, разговаривая на родном языке, использовать к месту- не к месту, нужно- не нужно слова из других языков.” (2 балла)

Кому из руководителей медресе принадлежит данное высказывание?

Ответ: Мухлисе Буби

3. Определите, к какой части речи относятся выделенные слова(ответ напишите над словом ) (3 балла)

а) На то и печь (сущ), чтобы в ней хлеб печь(глагол).

б) Снежное покрывало(сущ), все поле покрывало(глагол)..

в) Стою на нашем берегу(сущ),, покой границы берегу (глагол).

4. Выбери вариант, в котором верно указаны пропущенные буквы:

В н_чном небе зажглась яркая зв_зда. На с_ды опустился с_неватый туман.

А) а, е, а, и Б) о, и, а, и

В) о, е, а, и Г) о, е, а, е

5.Бык, петух, баран, селезень, боров, гусь, индюк, слон, медведь, волк.

А как будут называться эти животные женского рода? Запиши.

Ответ: бык-корова

Петух-курица

Баран-овца

Селезень-утка

Боров – свинья

Гусь-гусыня

Индюк- индейка

Слон-слониха

Медведь-медведица

Волк- волчиц

Татар теле.

1. Башка телләрдән кергән сүзләрнең атамасы дөрес күрсәтелгән рәтне

билгеләгез. (2 балл)

а) яңа сүзләр;

ә) алынма сүзләр;

б) искергән сүзләр;

в) синонимнар.

2.Сүзнең морфемаларга дөрес бүленеш чагылдырган рәтне табып билгелә.

(2 балл)

1. авыл-даш-лары-бызга

2. авылдаш-лар-ы-быз-га

3.авыл-даш-лар-ыбыз-га

4.авылдаш-лар-ыбыз-га

3. Мәгърифәтче Бубилар истәлегенә багышланган төбәкара укулар ничә мәртәбә оештырылды? Мәгърифәтче Бубилар истәлегенә багышланган төбәкара укулар ничә мәртәбә оештырылды?( 2 балл)

Җавап: биш

___________________________________________________________

4. Ясалма сүзләрдән генә торган рәтне билгеләгез. (2 балл)

а) кулъяулык, көрәк, ата-ана;

ә) агачлык, бозгыч, итәк;

б) бәрәңге, карбыз, тавык;

в) аккош, урман, аш-су.

5. Иҗек ул - .....

1. Сөйләмнең иң кечкенә берәмлеге

2. Әйтелешнең иң кечкенә берәмлеге

3. Сүзнең иң кечкенә берәмлеге

4. Җөмләнең иң кечкенә берәмлеге

Окружающий мир и биология.

1. В красную книгу внесены исчезающие виды растений. А в какую книгу переносятся растения, которые спасены от исчезновения? (Кызыл китапка үсемлекләрнең югала баручы төрләре кертелгән.Ә коткарылган , төрләре сакланып калган үсемлекләрнең исемнәрен нинди китап битенә күчерәләр?)(2 балл)

Ответ: В Зелёную

________________________________________________________________

2. Где расположен Ильменский заповедник? (Ильмень тыюлыгы кайда урнашкан?)( (2 балла)

а) на Камчатке 1) Камчаткада

б) на Урале 2)Уралда

в) на Кавказе. 3)Кавказда

3.Где можно увидеть деревья высотой по колено, толщиной с карандаш (выбери правильный ответ):

А) на Луне                                        Б) нигде, таких деревьев не бывает        

В) в фантастическом фильме          Г) в тундре

4. В одной сказке злая мачеха посылает падчерицу зимой в лес за ягодами. А ведь достать из-под снега зимой свежие ягоды можно не только в сказке, но и на самом деле. Что это за ягоды?

Ответ: клюква

5.Это дерево на Руси считалось лучшим медоносом. Из его сушёных цветков получается прекрасное лекарство от простуды. Что это за дерево? (2 балл)

Ответ: липа

__________________________________________________________________

Технология

1. В медресе девушек учили лечить травами. Какие знаете лекарственные травы и как их сушить, хранить? (Кызлар мәдрәсәсендә дару үләннәре белән дәвалау ысуллары өйрәткәннәр. Сез нинди дару үләннәрен, аларны саклау таләпләрен беләсез?)(5 баллов)

Ответ: Для приготовления полезных настоев и отваров пригодны разные части растений: листья (подорожника, шалфея, мяты), почки (березы), корни (валерианы), цветки (липы, ромашки), плоды (шиповника, можжевельника), кора (лимонника китайского).

Как правило, почки растений собирают ранней весной, когда они едва набухли, но не тронулись в рост. Кору снимают с ветвей во время сокодвижения. Корни выкапывают осенью после увядания листьев. Цветки собирают во время цветения, желательно в хорошую погоду утром после высыхания росы, а плоды – в период полного созревания.

Корни, корневища и плоды можно сушить на улице на солнце. Части растений раскладывают на ткани тонким слоем (1-3 см) и в течение дня несколько раз переворачивают. Чтобы защитить растения от насекомых, сырье прикрывают марлей или тонкой сеткой.

2. Винегрет ясаганда чөгендернең кызыл төсе башка яшелчәләргә күчмәсен өчен нишләргә? Все любят винегрет. Что нужно сделать, чтоб свекла не окрасила все продукты?(2 балла) свёклу необходимо нарезать в первую очередь и заправить растительным маслом.

Ответ: свёклу необходимо нарезать в первую очередь и заправить растительным маслом.

География

1.Әгерҗе районы урманнарында үсүче дару үләннәренең исемнәрен язарга.

( һәр үлән 0,5 балл)

Җавап:Мәтрүшкә,үги ана яфрагы,кычыткан,бака яфрагы,ромашка...

2. “География” (грек.) сүзенең тәрҗемәсен ата.(2 балл)

 Җавап: (грек. γεωγραφία, γεια — Җир шары һәм γράφω — язарга, тасвирларга, гарәп. جغرافية) — табигый һәм территориаль хуҗалык комплексларын һәм аларның компонентларын өйрәнүче фәннәр тупламасы.

3. Иж cуында нинди балыклар очрый?(Һәр балык 0,5 балл)

Җавап: голавль, лещ, судак, окунь, щука, язь, красноперка, сом,

Иж-Бубый авылы һәм мәдрәсәсе турында сораулар.

1. Бертуган Бубиларның әти-әниләренең исемнәре(2 балл)

А) Мөхлисә һәм Габдулла

Б) Наҗия һәм Нигъмәтулла

В) Бәдрелбанат һәм Габделгалләм

2. Иж-Бубый мәдрәсәсе кайчан таратыла? (2 балл)

а) 1910

б) 1911

в) 1912

3. Иж-Бубый мәдрәсәсе тарихы белән бәйле истәлекле урыннарының саны(2 балл):

а)11

б)9

в)10

4. Бертуган Бубиларны иң өлкәненнән кечкенәсенә таба атагыз.(2 балл)

Җавап: Габдулла, Гобәйдулла, Мөхлиса Буби- Нигъматуллиннар

Әдәби уку.

1.Г.Тукай кайсы милләт шагыйре.

А. Башкорт

Б. Татар.

В. Үзбәк.

1. Кайсы мәкаль тел турында.

А. Кояш барына да бертигез карый.

Б. Тел дөньяның читенә дә барырга юл таба.

В. Акыллы эше белән, ахмак сүзе белән

1. А. Алиш әсәрен таны.

А) “Су анасы”, “Кәҗә белән сарык”

Б)”Нечкәбил”, “Сертотмас үрдәк”

В)”Имән”, “Җырларым”

4.Уку, белем турында мәкальләр яз. (3 балл)

Якынча җаваплар:

.Аю беләгенә ышана,
Адәм белеменә ышана.

* Җирнең нуры кояш, кешенең нуры гыйлем.

* Син карышмасаң, гыйлем карышмый.

* Белем белен ашата.

* Безне адәм иткән — уку,
Адәмне алга илткән — уку.

* Гыйлем акчага килми, тырышлык белән килә.

* Ерактагы укып беленә, якындагы — күренә.

* Заман хәзер шундый заман:
Укымаган эттән яман.

* Күп укыган күп белер.

* Кояш җирне яктырта, уку — мине.