"Өрүк зарлуу өрөөндүн,өлбөс-өчпөс инсандары"

Өрүк зарлуу өрөөндүн өлбөс-өчпөс инсандары.

Ак ийилет,бирок сынбайт.

• Тарыхта Кыргыз мамлекетинин мамлекет болуп калыптанышына Баткен аймагынан чыккан төмөнкү инсандардын кошкон салымдары чоң жана маанилүү. Айта кетсек А.Масалиев: Союздун акыркы жылдарында .эң кыйын кезде,экономикалык каатчылыкка карабастан, туруктуулугу,чынчылдыгы,тазалыгы менен бийликти президенттик башкарууга өткөрүп берген.
• И.Раззаков болсо,Кыргызстанга 16-жыл кызмат кылган,бул аралыкта өлкөнүн барлык тармактарында олуттуу жогорулоо болгон.

Исхак Раззаковго. Бабабыздын ак экенин жашырбай. Бүт калайык көздүн жашын тыя албай Айтып келет мекендештер азыр да, «ак ийилет,бирок сынбайт»деп макал

• Исхак Раззаков .
• Ал Улуу Ата-Мекендик согуштан кийинки оор учурда 1945-1950-жж.Кыргыз ССР Министрлер Советинин төрагасы, 1950-1961-жж.Кыргызстан Компартиясынын Борбордук Комитетинин биринчи катчысы болуп эмгектенген.Ал Кожжентте ,Ташкентте окуп,Өзбекстанда мамлекеттик пландоо комитетинин төрагасы ,Эл агартуу министри ,Эл комиссарлар советинин төрагасынын орун басары ,Өзбекстан Компартиясынын Борбордук Комитетинин катчысы болуп,партиялык жана советтик кызматтарда мыкты такшалган.Ал Кыргызстанды жетектеген 16 жыл аралыгында өлкөнүн бардык тармактарында олуттуу жогорулоо болгон.Өнөр жай ишканалары менен бирге стратегиялык ири объектилер курулган,илимий маданий мекемелер уюшулган,Исхак Раззаковдун көз жаздымынан четте калган,же колу жетпеген бир да аймак же тармак болгон эмес.
• Исхак Раззаковдун мамлекетке ,өз элине кылган ак эмгеги кеч да болсо бааланып,КРнын «Баатыры»деген ардактуу наам берилди.
• КРнын өнүгүүсүнө ак дили менен салым кошуп ,мамлекетти жетектеген дагы бир инсан ,Кыргыз Республикасынын «Баатыры»

Апсамат Масалиевге. Апсамат Масалиевич атабыз, Жолун жолдоп атын атап жатабыз. Өзүн жоктоп,эскербесе эмгегин. Анда болот биздин эң бир чоң катабыз.

• Апсамат Масалиев .
• Апсамат Масалиев .
• Апсамат Масалиев .
• Апсамат Масалиев .
• Апсамат Масалиев .
• Апсамат Масалиев .
• Апсамат Масалиев .
• Апсамат Масалиев .
• Апсамат Масалиев .

• Апсамат Масалиев Кыргыз мамлекетин союздун акыркы жылдарында ,демократиялык кыймылдар башталат ,улуттук мамилелер өтө курчуп ,экономикалык кыйынчылыктар башталган мезгилде башкарган .Ал бир топ саясий тирешүүлөргө,экономикалык каатчыларга карабастан ,өзүнүн туруктуулугун ,адилеттүүлугүн ,чынчылдыгын жана абирийинин тазалыгын көрсөткөн .Бийликти чыныгы демократиялык жол менен презденттик башкарууга өткөрүп берген.Кеңеш доорунда коммунистердин «Партия биздин коомдун акыл –эси ,ар –намысы жана абийри «деген накыл сөзү болгон.Мына ушул ардактуу сөз Апсамат Масалиевдин мүнөзүнө аябагандай төп келген.Анын байлык учун ,жеке кызыкчылык учун аракеттенбегендиги ,абийиринин таазалыгын ,чыныгы инсандык сапатынын жогору экендигин көрсөттү.Ал инсан ушундай чынчылдыгы ,ушундай тазалыгы менен 71 жашында чын дүйнөгө аттанып кете берди .

Төрөбай Кулатовго. Чындыгында ак ийилип сынбаган, аксакалдын ак эмгеги бааланган. Ай,күн.жылдар өтсө дагы арадан, атак даңкы өчпөдүго ааламдан.

• Төрөбай Кулатов.
• Ал Кызыл-Кыя шахтысында жумушчу болуп иштеп жүрүп , ишмердүүлүгүн натыйжасында мамлекеттик кызматка осуп жеткен .1938-1ё945-жж.Кыргыз ССРЭл Комиссарлар Советинин төрагасы жана 1945-1978-жж.Кыргыз ССР Жогорку Советинин Президиумунун төрагасы кызматтарында үзгүлтүксүз 40 жыл иштеген.1946-1978-жж.СССР Жогорку Советинин Президиумунун Председателинин орун басары да болуп эсетелген.СССР Жогорку Советинин 1-9 жана Кыргыз ССР Жогорку Советинин 1-9 чакырылыштарына депутат болуп шайланган .Жогорку кызматта мындай узак убакыт бою иштеген инсандар дүйнөдө өтө сейрек кездешет.

Мурат Салиховго. бирок, тагдыр тайкысынан жазбады, ажал менен намыс кошо арбады. ак жеринен караланып атабыз, репрессия курмандыгына айланды .

• Мурат Салихов.
• Ал ар кандай Советтик ,партиялык жетекчи кызматтарды аркалап отуруп ,1937-жылы Кыргыз ССР Эл Комиссарлар Советинин төрагасы ( азыркы Премьер –Министр ) болупдайындалат.1938-жылы бул кызматтан бошоп ,Кыргыз ССР Жогорку Кенешинин төрагасынын милдетин аткаруучу болуп шайланат.Ошентип ,Мурат Салихов өмүрүнүн акыркы жылдарында мамлекеттик эн жогорку эки кызматты аркалайт.Ал буга чейин жетекчилик ,чарбалык кызматтарда такшалып ,өзүнүн уюштуруучулук жөндөмүн,иш билгилик ,чечкиндүүлүк сапаттарын ,мыкты тажрыйбасын көрсөтө алган. 1937-жылы СССР Жогорку Советинин биринчи чакырылышына депутат да болуп шайланган.
• Бирок,бул эки инсан тен такшалып ,тажрыйбасы артып ,Кыргыз мамлекетине олуттуу кызмат көрсөтө турган учурда кандуу репрессиянын торуна чалынып ,өздөрү түптөп ,өздөрү курган мамлекеттин курмандыктарына кабылган.
• Мамлекетти башкаруу кызматына жумушчу-шахтерлордун катарынан чыныгы ак эмгеги менен жеткен инсандардын бири.

Алимкул Асан уулуга. Тирүү болсо Алимкул хан атабыз, 157-ге чыкмак быйыл катасыз. Бирок,чиркин туулган соң,өлмөк бар, арбагына тийсин биздин батабыз.

• Алимкул Асан уулу .
• Алимкул Асан уулу 1863-жылы Кокондо Мала хандын жашы жете элек уулу Султан Сейитти көтөртүп ,бирок иш жүзүндө хандыкты башкарууну өз колуна алган.
• Алимкул аталык хандыкты акылмандуулук менен башкарган ,мамлекеттин коргонуу жөндөмдүүлүгүн чыңдаган ,куралдуу күчтөрдун курамын ,абалын жакшырткан ,кошуна мамлекетер жана Россия ,Кашкар менен дипломатиялык мамилелерди жонго салган.Алимкул Кокон аскер күчтөрүнүн жетекчиси катары Россия империясынын Орто Азияны каратуу өнөктүгүндө анын аскерлери менен беттешип ,орус аскерлерин биринчи ирет картка чегинүугө аргасыз кылган.

Абдыкадыр орозбековго. Көз карашы башкалардан башкача, ар бир адам ар намысын сактаса. Эгемендүү болсо экен деп өлкөбүз,өз элине кызмат кылды таптаза.

• Абдыкадыр Орозбеков.
• 1924-жылы Кеңеш өкмөтү тарабынан Борбордук Азияны жиктештирүү жараяны башталып ,Россиянын курамында Кара-Кыргыз автономиялуу облусу түзүлөт.1925-жылы март айында Кара-Кыргыз автономиялуу облусунун Борбордук Аткаруу Комитетинин төрагасы ( Кыргыз мамлекетинин биринчи жетекчиси )болуп Абдыкадыр Орозбеков шайланат.
• Абдыкадыр Орозбеков бул кызматта 1937-жылга чейин иштеп , Кыргыз мамлекетинин туптөлушунө олуттуу салым кошкон.Анын жетекчилигинде кыргыз мамлекети автономиялуу облустан ,автономиялуу республикага ,андан союздук республикага өсуп чыккан.Өлкөнун Конституциясы,Мыйзам актылары,документтер,жоболор кабыл алынган.
• Кыргыз мамлекетин түптөөгө салым кошкон инсандардын бири.

Молдо Исхак Асан уулуга. Нойгут,кыпчак же аваатка бөлүнбөй, Элде болду ынтымактык,бүтүндүк! «Чылыктарга»,кутумдукка жол бербей, Инсандыкты,мыйзамдарды тутундук!.

• Молдо Исхак Асан уулу .
• 1844-жылы Маргалаң вилайетинин Охна кыштагында бостон уруусунан чыккан Асан молдонун үйунө жарык дүйнөгө келген.Ал 1873-1876-жж. Кокон хандыгы каршы дүйнөнү дүңгүрөткөн улуу жалпы элдик көтөрүлүштүн жетекчиси болгон жана анын натыйжасында хандыктын тактысын ээлөөгө жетишкен.Бир эле мезгилде Падышачылык орус аскерлерине да каршы күрөшкөн.Полот хан деп атагы чыккан Исхак Асан уулунун ысымы Кокон хандыгынын эле эмес ,Борбордук Азия өлкөлөрүнун тарыхындагы белгилуу инсан.

• Көз карашы башкалардан башкача ,
• Ар бир адам ар намысын сактаса.
• Эгемендүү болсо экен деп өлкөбүз ,
• Өз элине кызмат кылды таптаза.
• Абдыкадыр –улуу журттун уулусуң!
• -Уккун мени,бардык элиң,улутуң
• Абдыкадыр ,Абсаматтай ,Исхактай,
• Адилетүү,ак иштейли сунушум!

Көңүл бурганыңызга чоң рахмат