Перитонит Іш астарының жедел және созылмалы қабынуы

Батыс Қазақстан Жоғары медициналық колледжі

Тақырыбы:

Іш теспенің асқынуы

Перитонит

Іш астарының жедел және созылмалы қабынуы, өмірге маңызд ағзалар мен жүйелердің қызметінің бұзылуы ағза ауыруының жергілікті және жалпы белгілерімен бірге жүруі.

Перитонит

Этиологиясы:

1-Микробты (бактериялы) перитонит:

Протей клебсиеллы, энтеробактар, акинетобактар,

Бактероидтар, фзобактериялар, вейлонеллы, клостридилер, эубактериялар, лактобациллалар

митробактер, стафилококктер, стрептококтер.

2-Асептикалық перитонит:

Іш пердесіне зақым келтіретін сұйықтықтар: қан, өт\асқазан сөлі, ішкі ағз.асептикалық некрозы :

3-Перитониттің ерекше түрлері:

Концерматозды, Паразитарлы, Ревматоидты

Гранулематозды(операция барысында іш астардың кебуі, хирургтың перчаткасындағы тальктің әсері, таңу жібі т.б.)

Патогенезі:

Ішек таяқшалары

Патогенді коктар

65%

30%

Жіктелуі:

• Біріншілік перитонит-(сирек 1%) микрофлора құрсақ қуысына геиатогенді, лимфогенді жолмен немесе жатыр түтікшелері арқылы түеді.
• Екеншілік перитонит-іш қуысы жедел хирургиялық аурулардың асқынуы: қуысты ағзалардың перфорациясы кезінде, іште өтпелі жарақаттарында, анастомоздардың тұрақсыз тігістері кезінде,құрсақ қуысы ағзаларына жасалған операция және т.б.

Клиникасы:

Перитонит - науқастың тілі құрғақ, ішінің барлық жері аурады, әлсіреп, жүдеп қалады, тынысы тарылып ауа жетпегендей сезімде болады

Перитонит ауруының жалпы белгілері:

• Іштің ауырсыну сезімі
• Лоқсу және құсу
• Қарын б/е қатаюы
• Щеткин-Блюмберг белгісінің болуы
• Науқас адамның дене қызу көтерілуі
• Қан құрамында өзгерістің болуы

Клиникалық 3 сатысы:

1-РЕАКТИВТІ (АЛҒАШҚЫ 24САҒАТ )- АУЫРСЫНУ БАСЫМ БОЛАДЫ, ЖҮРЕГІ АЙНУ,ТІЛ ҚҰРҒАУ, ІШІ ҚАТАЙҒАН, БАСҚАНДА ІШ ПЕРДЕСІНІҢ ТІТІРКЕНУІ БАЙҚАЛАДЫ, ТАХИКАРДИЯ, ТЕМПЕРАТУРА, ЛЕЙКОЦИТОЗ

2-ТОКСИКАЛЫҚ (24-72 САҒАТ)- ЖАҒДАЙЫ АУЫРЛАЙДЫ, НАУҚАС МАЗАСЫЗДАНАДЫ, ДЕМІГУ КҮШЕЙЕДІ, ТІЛ ҚҰРҒАҚ. ІШ КЕБЕДІ, АЗДАП ҚАТАЙҒАН, ІШЕК ПЕРИСТАЛЬТИКАСЫ ЖОҚ, ЖЕЛІ НӘЖІСІ ШЫҚПАЙДЫ. ҚӨПТЕГЕН ҚҰСЦЛАР БОЛАДЫ. ИНТОКСИКАЦИЯ БАСҚА АҒЗАЛАРДЫҢ ҚЫЗМЕТІНІҢ БҰЗЫЛУЫНА ЕҢ БІРІНШІ БАУЫР-БҮЙРЕК ЖЕТІСПЕУШІЛІГІНЕ ӘКЕЛЕДІ.

3-ТЕРМИНАЛЬДЫ (72 САҒАТАН АРТЫҚ)- ТЕРЕҢ ИНТОКСИКАЦИЯЛЫҚ КЕЗЕҢ. БЕТ ӘЛПЕТІ ЖҮДЕУ, КӨЗ ІШІНЕ КІРГЕН, ТІЛІ ҚҰРҒАҚ, ІШ КЕПКЕН ДЕМ АЛУ АКТІСІНЕ ҚАТЫСПАЙДЫ, ЖИІ ҚҰСУЛАР, ТАХИКАРДИЯ, ТАХИПНОЕ БОЛАДЫ. 4-7ШІ ТӘУЛІКТЕ ӨЛІМ ҚАУІПІ БОЛАДЫ.

ДИАГНОСТИКАСЫ:

• ЖҚА
• ҚБХА (қант, биллирубин, трансаминазалар, мочевина, креатинин, белок, натрий, кальций, калий хлоридтер)
• Коагулограмма
• Қышқылдық-сілтілік жағдайын анықтау
• Жалпы зәр анализі
• ЭКГ
• Кеуде қуысы рентгенографиясы
• Құрсақ қуысын шолу рентгенографиясы

Емі:

• Перитониттің негізгі емі тез уақытта операция жасау керек
• Операция алдындағы дайындық
• Асқазанды жуу
• Инфузонды-дезинтоксикациялық ем (Рингер-Локка, физ.сұйықтық, гемодез, белокты заттар)
• Плазма, қан құю
• Жүректің дәрілері(корглюкон, строфантин, т.б)
• Іріңнің көзін жою
• Іш қуысы санация жасау
• Іщ қуысына самай-сай дренаж қою
• Қоздырығыш микробтың сезімталдығына байланысты кең спектрлі антибиотикотерапия жасау
• Су-электорлитті зат алмасупроцесіне міндетті түрде назар аудару
• Диурезді күшейту, гемосорбция плазмофорез жасау

Ауру болжамы:

• Іріңді перитониттің ауыр дәрежесінде өлім қауіпі 25-30% құрайды, ал көп мүшелік жетіспеушілікте 80-90% құрайды. 1926ж С. И. Спасокукоцкий-дің жасауы бойынша “Перитонитте операция бірінші сағатта жасалса, жазылу көрсеткіші 90%, бірінші күні-50%, 3күннен кейін-10%

Назарларыңызға рахмет