Першы ўрок у 4 класе
Тэма: Беларусь – мая Айчына”
Мэта: пашыраць прадстаўленне навучэнцаў аб рэспубліцы, у якой яны жывуць; фарміраваць станоўчы вобраз роднай краіны і пачуццё любові да яе.
Задачы: -паглыбляць веды навучэнцаў пра Радзіму; -развіваць патрэба ў ведах пра Радзіму; - выхоўваць пачуццёгонору за дасягненні нашай краіны за гады незалежнасці, павагі да яе герояў, грамадзянскай адказнасці, творчай актыўнасці.
Абсталяванне: геаграфічная карта, прэзентацыя , карткі з заданнямі.
Ход урока
Арганізацыйны момант. Добры дзень,дарагія рабяты! Вельмі рада сустрэчы з вамі. Рада бачыць вас адпачыўшымі, бадзёрымі , з радаснымі ўсмешкамі ў нашым класе. – Устаньце,калі ласка , тыя хто вельмі хацеў у школу. – Для чаго наведваеце школу? (адказы дзяцей) - Наша Радзіма, бацькі, я – мы вельмі спадзяёмся, то вы станеце сапраўднымі грамадзянамі нашай дзяржавы, памножыце яе багацці, а можа нават праславіце яе ва ўсім свеце.
Паведамленне тэмы і мэты ўрока. - Тэма нашага першага ўрока : “ Беларусь – мая Айчына”. У гасцях у нас птушка мудрасці. Якую птушку называюць «птушкай мудрасці»? (Сава.)
- Што азначае слова «грамадзянін»? (Чалавек, які належыць да пастаяннага насельніцтва пэўнай дзяржавы.) – Грамадзянамі якой краіны вы з’яўляецеся? - Мы носім імя «грамадзянін Рэспублікі Беларусь».
Гульня “ Асацыяцыя” ( да слова Беларусь)
3. Гутарка «Наша Радзіма - Беларусь». Беларусь - імя нашай Радзімы, дзе мы нарадзіліся, жывем, вучымся. - Паглядзіце, гэта карта нашай рэспублікі. (Паказ карты Рэспублікі Беларусь.) Вось якая прыгожая наша Радзіма. На колькі частак падзелена наша рэспубліка? (6 частак.)
- Як называюцца гэтыя часткі? (Вобласці.) - Які горад галоўны сярод гарадоў? (Мінск.) - Як яго можна назваць яшчэ? (Сталіца.)
- Падніміце вочкі на дошку і паглядзіце, я праводжу па контуры дзяржаўнай тэрыторыі Рэспублікі Беларусь. (Карта на дошцы.)
На што падобная наша краіна? (На кляновы ліст.)
4. Гутарка «Сімвалы Рэспублікі Беларусь». - На зямным шары, шмат дзяржаў, і кожная з іх мае свае знакі адрозненні - сімвалы. Якія дзяржаўныя сімвалы ёсць у Рэспубліцы Беларусь? (Адказы дзяцей.)
- Правільна, дзяржаўны герб, дзяржаўны гімн, дзяржаўны сцяг. Іх паважаюць беларусы як родную мову, родны дом, родную культуру, таму што яны сімвалізуюць для кожнага чалавека Радзіму.
- Разгледзім дзяржаўны герб РБ. Раскажыце, што вы бачыце.
Уявіце, што вы глядзіце ў падзорную трубу. Называйце «Я бачу …
• Я бачу каласы.
• Я бачу чырвоную зорку.
• Я бачу кляновы лісток - контур нашай рэспублікі.
• Я бачу чырвоныя кветкі канюшыны.
• Я знайшоў блакітныя кветкі лёну.
• У сярэдзіне знаходзіцца зямны шар.
• Я бачу прамяні сонца.
• Унізе чырвона-зялёная стужка.
• Я бачу літары “Рэспубліка Беларусь” - Кожны элемент ўтрымлівае важныя звесткі пра Беларусь і беларускі народ. Вянок з каласоў, пераплецены з аднаго боку ружовымі кветкамі канюшыны, з другога - блакітнымі кветкамі лёну, - сімвал памяці і сувязі з продкамі. Вянок спрадвеку выкарыстоўваўся народамі як ўзнагарода пераможцу.
Канюшына - сімвал сувязі з светам жывёл: канём, каровай, авечкай, для якіх ён лепшы корм.
Лён - выдатны матэрыял для адзення. Здаўна з лёну выраблялі прыгожыя і трывалыя тканіны. Лён - сімвал працы, знак дабра і дастатку. У залатых промнях ўзыходзячага сонца намаляваны зямны шар.
Зямны шар - гэта знак таго, што РБ ставіцца да ўсіх народаў зямлі як да сяброў, гатовая з імі сябраваць і супрацоўнічаць.
Зямля і Сонца - знак жыцця. Пяціканцовая чырвоная зорка - сімвал чалавека і чалавецтва, знак мужнасці. Ці ведаеце вы, калі даводзілася беларускаму народу праяўляць мужнасць? (Адказы дзяцей.) Так, падчас шматлікіх войнаў з рознымі чужацкімі захопнікамі. Вянок з каласоў Пярэві чырвона-зялёнай стужкай, на якой унізе зроблены надпіс залатога колеру – “Рэспубліка Беларусь”.
Такім чынам, герб нашай краіны - яркая і запамінальная “кніга”.
5. Гульня “Ці ведаеце вы герб і сцяг сваёй краіны?” – Рабяты, дзе мы можам бачыць сцяг РБ? (Адказы дзяцей). У розных краінах яны розныя, але сцяг нашай краіны вы павінны лёгка адрозніваць ад іншых.
- Паглядзіце на сцяг. Колькі колераў мае беларускі сцяг? (Тры колера.)
- Кожны колер мае значэнне. Чырвоны колер звязаны з барацьбой за свабоду і незалежнасць. Гэта знак перамогі і шчаслівага жыцця. Акрамя таго, чырвоны колер - сімвал сонца. - Што вам нагадвае зялёны колер? (Адказы дзяцей.)
- Зялёны колер - сімвал прыроды, зялёнай расліннасці палёў, лясоў, лугоў. Белы колер - колер свабоды, маральнай чысціні і мудрасці.
- Што яшчэ можна ўбачыць на сцягу РБ? - Сцяг РБ мае яшчэ адну важную дэталь - чырвоны арнамент на беларускай фоне. У яго аснове народны ўзор. - У нашай краіне Дзень дзяржаўнага герба і дзяржаўнага сцяга адзначаюць у другую нядзелю мая.
Гутарка аб дзяржаўным гімне РБ. - Які галоўны музычны твор краіны мы слухалі на ўрачыстай лінейцы? (Гімн РБ.)
- Як трэба слухаць гімн? (Стоячы. Гэтым мы выказваем павагу да Радзімы.) - Калі мы можам пачуць гімн РБ? (На Алімпійскіх гульнях у гонар пераможцы, на ўрачыстых мерапрыемствах і інш.)
6. Фізкультхвілінка. Я чалавек (паказваем рукой на сябе), заўсёды гатовы стаць побач (крок у бок), ці крыху наперадзе (крок наперад), працягнуць руку дапамогі (працягваем руку наперад), лёгка нагнуцца да малога або слабога (нахіляць ўніз), падставіць плячо пад груз трывог і клопатаў (падымаем плечы), абярнуцца да адстаючых (паварот назад), пераскочыць праз стомленасць і боль (скачок наперад), падняцца пасля няўдачы (прысядае і ўстаём), пранесці праз усё жыццё дружбу і любоў (абдымаем сябе), змагацца з уласнай лянотай (баксіруем), дацягнуцца да мары (цягнемся ўверх), да перамогі (падымаем руку ўверх).
7. Гульня "Расшыфруй слова" (работа ў парах).
- Рабяты, Мудрая Сава падрыхтавала для вас яшчэ вельмі цікавае заданне. Калі вы разшыфруеце слова, а для гэтага трэба злучыць лікі ў парадку ўзрастання, то даведаецеся назву аднаго з самых прыгожых гарадоў нашай Радзімы.
НАВАГРУДАК
- Малайцы, рабяты, вы зноў парадавалі Мудрую Саву.
- Першыя ўспаміны пра Навагрудак адносяцца да 1044 годзе. Размяшчэнне горада на ўзвышшы нібыта прадказала яго гвысакую істарычную місію – стаць не толькі сталіцай княства, але і першай і апошняй сталіцай каралеўства Літвы.
Дзень горада Навагрудка адзначаюць у другія выхадныя ліпеня.
- Што вы ведаеце пра наш горад? ( Відыя –ролік)
8. Гутарка "Славутыя людзі нашай краіны".
- У нашай краіне нарадзіліся і жылі людзі, вядомыя ўсяму свету. Паглядзіце на малюнак на дошцы. Гэта вядомая асветніца Ефрасіння Полацкая. Яна шмат дапамагала людзям. Ёю заснаваны школы, бібліятэкі, манастыры, у якіх перапісваліся кнігі. За яе грошы ў Полацку было пабудавана дзве царквы. Добрыя справы Еўфрасінні Полацкай памятаюць і ў нашы дні.
Раней кнігі не друкаваліся, а перапісваліся ўручную. На гэта трацілася шмат часу і кнігі былі дарагія. Хто з беларусаў першым надрукаваў кнігу на беларускай мове? (Францыск Скарына.)
- Петр Клімук – першы беларус, які паляцеў у космас.
9. Віктарына “Мінулае і сучаснае”
10. Літаратурная старонка”Прырода зямлі беларускай”
11. Гутарка “ Сем цудаў Беларусі ” (Прэзентацыя)
ТВАЯ БЕЛАРУСЬ
Мяжуе з Польшчай,
Украінай,
Расіяй, Латвіяй, Літвой,
Твой родны край, твая
Айчына –
Жыцце твае і гонар твой.
І ты яе запомні імя,
Як неба, сонца і зару.
Твая зямля, Твая Радзіма
Названа светла –
Бе-ла-русь.
11. Рэфлексія.
- Працягніце фразу "Я ганаруся сваей Радзімай, таму што ...".
- Рабяты, Мудрая Сава развітваецца з вамі. Сёння на ўроку вы сваімі ведамі даказалі, што вартыя насіць званне "Я - грамадзянін Рэспублікі Беларусь".
Пажаданні Мудрай Савы дзецям выдатнай вучобы.
3