Положение и сценарий смотра песни и строя к Дню Отечсетва

20

«№16 орта мектеп» коммуналдық мемлекеттік мекемесі

Коммунальное государственное учреждение «Средняя школа №16»

Отан қорғаушы күніне арналған

әнмен сап түзеу байқауының сценарийі

2017 ж.

Түсінік хат

Әнмен сап түзеу байқауы - Отан қорғаушы күніне арналған

29 сәуір – 6 мамыр аралығындағы бұқаралық - қорғаныс айлығы аясында жыл сайын мектепте өткізілетін дәстүрлі шара.

Бұл байқауға 6 – 11 сыныптардың барлық оқушылары қатысады. Байқау алдында өткізілетін дайындық жұмысы аса маңызды, өйткені көп оқушылар қамтылады.

Сынып жетекшілері музыка мұғалімімен бірлесе отырып, сап түзеу әнін таңдап, өз оқушыларын үйретеді. Барлық оқушыларға айыру белгілері бар біыңғай киім үлгісін таңдайды, дайындық барысында тәртіпті қадағалайды және барлық істе командирлерге көмек көрсетеді. Байқауға спортзал іші безендіріліп, патриоттық тақырыптағы плакаттар ілінеді. Алқабилер қатарына Қазақстан қарулы Күштеріне қатысы бар адамдар: Ұлы Отан соғысы мен Ауған соғысының ардагерлері, жоғары әскери марапаттары мен атақтары бар әскери адамдар шақырылады. Мектеп оларға арнайы шақыру парақтарын жолдайды.

Іс – шараның барысы:

Командир бастаған барлық сыныптар салтанатты әскери маршты музыка үнімен жалпы сап түзеуге шығады. Байқаудың басшысы (алқабилер мүшесі) кіріспе сөз алады – патриоттық тәрбие, Қазақстан қарулы Күштерінің рөлі, еліміздің әр азаматы үшін оның маңызы туралы айтып, байқауды ашық деп жариялайды. Қазақстан республикасының Туын әкелуге бұйрық береді. Ту әкелінген соң ҚР Әнұраны айтылады. Командалар сап түзеуге әзірленеді. Олар сыныптың өсуі ретімен қатысады. Әнмен сап түзеуді орындау реті (кезеңдері) байқаудың Ережесінде берілген.

Орнында тұрып бұйрықты орындау

Қозғалу бұйрығын орындау

Сап түзеп алға қозғалу

Әнмен сап түзеп әскери қадаммен алға жүру.

Байқау бағдарламасын орындауды аяқтайды – сыныпты алғашқы орнына тұрғызады.

Алқабилер әр сыныптың өнерін бес балдық жүйемен бағалайды. Алдын ала берілген бағалау парақтарына қорытынды бағалар қояды.

Марапаттау.

Алқабилер мүшелерінің қөұттықтау сөздері айтылады, басшының қорытынды сөзі, салтанатты түрде Мемлекеттік Ту түсіріледі, сыныптар салтанатты марш музыкасымен кетеді.

Отан қорғаушы күніне арналған

әнмен сап түзеу байқауының сценарийі

1. Жалпы ережелер

Әнмен сап түзеу байқауы - мектеп тәрбие жоспары негізінде Отан қорғаушы күніне және Ұлы Жеңістің 72 жылдығына арналған бұқаралық - қорғаныс пен спорттық шаралар айлығының жоспарына сәйкес оқушылармен мектепте өткізілетін шара.

Байқаудың мақсаты:

1. Оқушыларға әскери – спорттық тәрбие беру;

2. Оқушылар арасында әскери қызметті насихаттау;

3. Бозбалаларды әскери қзыметке дайындау.

Байқаудың міндеттері:

1. Патриотизм мен Отанға деген сүйіспеншілікті тәрбиелеу;

2. Әскери әндермен таныстыру;

3. Қазақстан қарулы Күштерінің құрамымен таныстыру;

4. Балалар шығармашылығын белсендіру;

5. Сап түзеу түрлерін орындау дағдыларын қалыптастыру;

6. Ойын арқылы оқушылардың бастамашылдығын, өз бетімен жұмыс істей алу дағдыларын дамыту;

7. Оқушылар ұжымдарында көшбасшыны анықтау;

8. Әскери бұйрықтардың саптық үйлесімділігін жетілдіру;

9. Қалалық байқауға үздік команданы іріктеу.

2. Байқау тәртібі және өткізілу мерзімі

Байқауға қатысушылар: 6 – 11 сынып оқушылары. Байқау жас аралығы бойынша екі топқа бөлініп өткізіледі – «кіші» топ – 6 – 7 сынып, «ересектер» тобы – 8 – 11 сынып

• Сыныптардың нысанды киімді ( бірыңғай киім үлгісі, белгілі бір түсті –иықбелгі - погондар ) , саптық әнді таңдауы

• Сыныптардың , командирлердің саптық дайындығы.

• Сап түзеп ән айтып адымдау дайындығы.

3. Байқауды өткізу шарттары

Қоманда құрамы– командир + сынып отряды.

Киім үлгісі– салтанатты киім , мектеп (ойын) жапсырма белгісі бар бас киім , ( әскери құрылым) айырым белгісі бар иықбелгі мен кокарда

Байқау алқабилері - 5 адам.

Бағалау жүйесі– Командалық біріншілік. Әр сап түзеу әдісін орындау техникасына қойылатын балл:

«5»- егер орындау ҚҚК Сап түзеу талаптарына сай анық, нық , әдемі болса «4,5»- егер орындау ҚҚК Сап түзеу талаптарына сай анық, нық , әдемі , сәл ғана қателіктері болса;

«4»- егер орындау ҚҚК Сап түзеу талаптарына сай нық , әдемі , бірақ анық емес болса;

«3,5»- егер орындау ҚҚК Сап түзеу талаптарына сай нық , әдемі , бірақ анық емес , сенмсіз оындалса;

«3»- егер орындау ҚҚК Сап түзеу талаптарына сай , бірақ бір ғана қателік жіберілген болса;

«2»- егер әдіс орындалмаса не оны орындауда екі не одан да көп қате жіберілсе;

«0»-егер байқаудың бір әдісі не элементі орындалмаған болса.

Барлық сап түзеу әдістері мен элементтерін орындап, ең көп балл алған команда жеңімпаз атанады.

Баллдар тең болған жағдайда байқаудың 7 элементінен көп балл алған, осы баға тең болса, тиісінше 6,9,10 элементтер бойынша есептеледі.

4. Байқау бағдарламасы.

1. Барлық сынып- командалар бір сызықпен мектеп бойынша сапқа екі (үш) қатарға «ЕРКІІН ТҰР» командасымен тұрғызылады. (өлшемі – байқау барысында сапта тәртіп сақтау ) ;

2.  Жеребе салу ;

3.  Байқау бағдарлама бойынша қатаң тәртіппен мына сап әдістері мен элементтерін сақтай отырып  ҚҚК Сап түзеу талаптарына сай өткізіледі;

4. Сыныптың бстапқы орнынан   байқау өткізілетін орынға келуі; сынып командирінің төрешіге есеп беруі; төрешінің сәлем беруіне сыныптың жауабы.

5.  Сынып оқушыларының сыртқы кейпін тексеру (киім үлгісі, шаш қою ұқыптылығы).

6.  Сынып командирі мен бір жас ұланның  бір жақты сап түзеу дайындығын тексеру:

6.1. саптан шығу;

6.2. бір орында бұрылулар (1 – 2 реттен);

6.3. жүру кезіндегі бұрылулар (1 – 2 реттен);

6.4. жүру кезінде әскери сәлем беру;

6.5. басшыға келіп, есеп беру;

6.6. сапқа қайтып келу;

6.7. саптық қадам.

7. Сыныптың сап түзеу дайындығын тексеру:

7.1.Бұйрықтарды орындау: «Тарал!», «Сапқа тұр!», «Түзел!», «Тік тұр!».

7.2.Сыныптың бір орында бұрылулар орындауы: «Оңға бұрыл!», «Солға бұрыл!», «Айнал!» (1-2 реттен).

7.3. Ортадан таралу және ортаға қарай жиналу.

7.4. Сыныптың бір қатардан екі қатарға және керісінше сапталуы

7.5. Сыныптың бір қатардан екі (үш) колонна болып сапталуы .

7.6. Бір орында қозғалу .

7.8.Сыныптың жүрып бара жатқанда әскери сәлем беруді орындауы.

7.9. Әнмен сап түзеп өту (1 ауызы мен қайырмасы) .

8. Сыныптың саптағы тәртіп сақтауы.

9. Сыныптың сап түзеп адымдауы.

10. Сынып командирінің әрекеті.

11.Байқаудың аяқталуы туралы есеп.

12.Сыныптың взвод колоннасының құрамына тұруы.

Байқау бағдарламасына

№1қосымша

әнмен сап түзеу байқауының өткізілу тәртібі туралы

1

Бастыпқы қалыпта сынып командирі сыныпты бір (екі) колоннаға тұрғызып бұйрық береді:

«Сынып,ТІК ТҰР! Саптық адыммен-АЛҒА БАС!»

Байқау өткізілетін алаңға келген соң:

«Сынып–ТОҚТА!ОҢҒА БҰРЫЛ!»

Саптық адыммен саптың ортасына келеді

«Сынып– ТҮЗЕЛ!ТІК ТҰР! ОРТАҒА ҚАРАЙ ТҮЗЕЛ!» төрешіге есеп береді. Мысалы: «Алқабилер мүшесі! ____ сынып әнмен сап түзеу байқауына дайын! Сынып командирі - жеткіншек сарбаз Петров»

Төреші сыныпқа әскери сәлем береді. Жеткіншек сарбаздар жауап береді:

Саулық тілейміз,жолдас жюри иүшесі!»

«ЕРКІН ТҰР!». Сынып командирі бұйрықты қайталап, саптық адыммен саптағы өз орнына барып тұрады.

2

Төреші сыныптың сыртқы кейпін тексереді, киім үлгісіне назар аударады – бас киімнің болуы, форманың тігісі тегіс, үтіктелген болуы, таза аяқ киім және ұқыпты шаш үлгісі. Бұл үшін қатарды 1 – 2 қадамға алыстату.

3

Жеке саптық дайындықты тексеру үшін бұйрықтар беріледі:

«Жеткіншек сарбаз Петров! ____ қадам саптан шық!»

Сынып командирі саптық адыммен айтылған қадамға саптан шығып сапқа қарап тұрады.

Бір орында тұрып бұрылу командалары беріледі (1- 2 реттен):

«ОҢҒА БҰРЫЛ! СОЛҒА БҰРЫЛ! АЙНАЛ!»

бұрылған кездегі аяқтың орны:

а –оңға; б –солға; в – айнал

«Саптық адыммен АЛҒА БАС!» және жүру кезіндегі бұрылударды орындауға команда беріледі (1 – 2реттен):

«ОҢҒА БҰРЫЛ! СОЛҒА БҰРЫЛ! АЙНАЛ – АЛҒА БАС!»

«Тоқта. Әскери сәлем беруге саптық адыммен АЛҒА БАС!».

«Тоқта. Жеткіншек сарбаз Петров!» - басшыға бұрылып, «МЕН» деп жауап береді. «МАҒАН» - «ИӘ» деген жауаптан саптық адыммен келіп, 2 – 3 қадам қалғанда саусағын бас киімге тигізіп, келгені туралы хабарлайды.

«Сапқа тұрыңыз!» деген командадан соң «ИӘ» деп сатық адыммен саптағы өз орнына барып тұрады.

Сынып командирі саптан шығып командалар береді және осы тәртіппен жеткіншек сарбаздың дайындығын тексереді.

4

Сынып командирі сыныптың бағдарламаны орындауы үшін командалар береді «сынып – ТАРАЛ!» « Сынып – МАҒАН!»

«Сынып, бір қатарға САПТАЛ!» - сынып командирдің сол жағына сапқа тұрады, өз орындарын тез табады. Сынып командирі саптан шығып тез тұруларын бақылайды.

«Сынып– ТҮЗЕЛ! ТІК ТҰР!» тік түруын тексереді.

5

Сынып командирі Бір орында тұрып бұрылу командаларын береді (1- 2 реттен):

«ОҢҒА БҰРЫЛ! СОЛҒА БҰРЫЛ! АЙНАЛ!»

6

« Ортадағы жеткіншек сарбаз Иванов.!» Ол жауап береді «МЕН!»

«Сынып, ортадан ____ қадамға ТАРАЛ!» , «Сынып, ортаға қарай ЖИНАЛ!»

7

«Сынып, бірінші, екіншіге САНАЛ!»

«Сынып, екі қатарға САПТАЛ!»

«Сынып бір қатарға САПТАЛ!»

«Сынып, «ОҢҒА БҰРЫЛ! СОЛҒА БҰРЫЛ! АЙНАЛ!»

8

«Сынып екі (үш) қатарға САПТАЛ!»

«Сынып– ТҮЗЕЛ! ТІК ТҰР!» тік түруын тексереді.

«Сынып, «ОҢҒА БҰРЫЛ! СОЛҒА БҰРЫЛ! АЙНАЛ!»

9

«Сынып– ТҮЗЕЛ! ТІК ТҰР!»

«Сынып, бір орында МАРШ!»

«Саптық адыммен АЛҒА БАС!» деген командалар беріп,

жүру кезіндегі бұрылударды орындауға команда береді (1 – 2реттен):

«ОҢҒА БҰРЫЛ! СОЛҒА БҰРЫЛ! АЙНАЛ – АЛҒА БАС!»

10

Сынып тоқтаған соң Сынып командирі саптағы өз орнына саптық адыммен барып тұрады.

«Сынып– ТҮЗЕЛ! ТІК ТҰР! Саптық адыммен АЛҒА БАС!»

Қажет болса команда береді: «Сынып, оң жақ қанат АЛҒА БАС! ТУРА!»

11

Төрешіге 10 - 15 қадам қалғанда бөлімше командирі басын төреші жаққа бұрып , саусағын бас киімге тигізіп команда береді:

«Сынып – ТІК ТҰР! ОҢ ҒА (СОЛҒА) ТҮЗЕЛ!»

«ЕРКІН ТҰР!» командасы бойынша қолын түсіреді.

12

«СЫНЫП; ӘНГЕ БАС!» командасымен сап түзеп қозғалады да әннің бір ауызы мен қайырмасын саптық адыммен орындайды.

Пояснительная записка

Смотр строя и песни проводится в школе традиционно в оборонно-массовый месячник с 29 апреля – 6 мая и посвящён Дню Защитника Отечества.

Участвует в этом смотре 6-11 классы без исключения. Перед тем как проводить смотр, проходит значительная предварительная подготовка. Так как смотр проводится в 6 – 11 классах.

Классные руководители разучивают строевую песню совместно с учителем музыки, подготавливают единую форму одежды со знаками отличия всему классу, следят за дисциплиной класса на тренировках, помогают во всем командирам.

Также к смотру готовится спортивный зал: на стенах укрепляются плакаты патриотической тематики.

В жюри приглашаются люди, имеющие непосредственное отношение к вооружённым силам Казахстана: ветераны Великой Отечественной, Афганской, военнослужащие по призыву(по контракту), люди ,имеющие высокие боевые награды, звания. Школа рассылает членам жюри официальные приглашения.

Ход мероприятия:

Все классы во главе с командирами выходят торжественным маршем на общее построение под музыку (военный марш). Командующий смотра (член жюри) говорит вступительную речь о важности патриотического воспитания, о роли вооружённых сил Казахстана в жизни каждого человека страны, объявляет смотр открытым. Затем даёт команду на внос флага Казахстана. После этого звучит гимн РК. Команды готовятся к выполнению упражнений. Команды участвуют в последовательности, определенной по возрастанию классов.

Последовательность выполнения строевых приёмов приведены в положение о проведении конкурса "Смотр строя и песни".

Выполнение команд на месте

Выполнение команд в движении

Движение строевым шагом

Движение походным шагом со строевой песней.

Завершает выполнение программы смотра – ставит класс на исходное место построение.

Жюри оценивает каждый класс по пятибалльной системе. В оценочных листах, которые предварительно розданы каждому, подводят итоги.

Награждение.

Звучат поздравления членов жюри, заключительная речь командующего, торжественно опускается флаг, классы уходят торжественным маршем под музыку.

Сценарий конкурса "Смотр строя и песни"

посвященной Дню защитника Отечества

1. Общие положения

Конкурс "Смотр строя и песни" проводится с обучающимися школы на основании плана воспитательной работы школы в соответствии с планом проведениямесячника оборонно-массовой и спортивной работы, посвященной Дню защитника Отечества и 72-й годовщине Великой Победы.

Цели конкурса:

1. военно-патриотическое воспитание учащихся;

2. пропаганда и популяризация военной службы среди учащихся;

3. подготовка юношей к военной службе.

Задачи конкурса:

1. воспитание патриотизма и любви к родине;

2. знакомство с военной песней;

3. знакомство с родами войск России;

4. активизация творчества детей;

5. формирование навыков выполнения строевых приёмов;

6. развитие инициативы и самостоятельности учащихся на основе игровой деятельности;

7. выявление лидеров ученических коллективов;

8. отработка строевой слаженности команд;

9. отбор лучшей команды в муниципальном конкурсе.

2. Порядок и сроки проведения конкурса

Участники конкурса: учащиеся 6 –11 классов. Конкурс проводится в двух возрастных группах: "младшая" – учащиеся 6-х-7 классов и "старшая" – учащиеся 8-11  классов

• Выбор классами, экипировки (единая форма одежды, погоны определённого цвета), выбор строевой песни.

• Строевая подготовка классов, командирами.

• Умение ходить строем с песней.

3. Условия проведения конкурса

Состав команды – командир + отряд класса.

Форма одежды – парадная с головными уборами, оборудованная шевронами и нашивками с символикой школы (игры), аксельбантами, знаками различия (погоны, эмблемы родов войск), кокардами.

Жюри конкурса - 5 человек.

Система оценивания – Первенство командное. Техника выполнения каждого строевого приёма оценивается в баллах:

«5»- если приём выполнен в строгом соответствии с требованиями Строевого Устава ВС РК, чётко, уверенно, красиво.

«4,5»- если приём выполнен в строгом соответствии с требованиями Строевого Устава ВС РК, чётко, уверенно, с незначительной погрешностью.

«4»- если приём выполнен в строгом соответствии с требованиями Строевого Устава ВС РК, но недостаточно чётко, с напряжением.

«3,5»- если приём выполнен в строгом соответствии с требованиями Строевого Устава ВС РК, но не чётко, с большим напряжением.

«3»- если приём выполнен в строгом соответствии с требованиями Строевого Устава ВС РК, но при этом была допущена хотя бы одна ошибка.

«2»-если приём не выполнен или при его выполнении были допущены две ошибки и более

«0»-если какой-либо из приёмов или элементов конкурса не выполнялся вообще.

Победитель определяется по наибольшему количеству баллов всех строевых приёмов и элементов конкурса.

При равенстве баллов победитель определяется по наибольшему баллу элемента конкурса 7, а при равенстве его – 6, 9,10 соответственно.

4. Программа конкурса.

1.  Все команды - классы находятся в общем строю – в линию взводных колонн, в колонну по два (три) по команде "ВОЛЬНО"». (критерий – дисциплина строя на протяжении всего конкурса).

2.  Жеребьевка.

3.   Конкурс проводится в строгой последовательности по программе, включающей следующий перечень строевых приемов и элементов, в соответствии со Строевым Уставом Вооружённых Сил РК:

4.   Выход класса из исходного положения к месту проведения конкурса; доклад командира класса судье; ответ класса на приветствие судьи.

5.   Проверка внешнего вида класса (форма одежды, аккуратность причесок).

6.   Проверка одиночной строевой подготовки у командира класса и одного юнармейца по выбору командира:

6.1. выход из строя;

6.2. повороты на месте (по 1-2 раза);

6.3. повороты в движении (по 1-2 раза);

6.4. выполнение воинского приветствия в движении;

6.5. подход к начальнику и доклад;

6.6. возвращение в строй;

6.7. строевой шаг.

7. Проверка строевой подготовки класса:

7.1. Выполнение команд: «Разойдись», «Становись», «Равняйсь», «Смирно».

7.2.Повороты класса на месте: «Направо», «Налево», «Кругом» (по 1-2 раза).

7.3.Размыкание от середины и смыкание к середине.

7.4. Перестроение класса из одношереножного строя в двухшереножный и обратно

7.5. Перестроение класса из одношереножного строя в колонну по два (три).

7.6. Повороты класса на месте : «Направо», «Налево», «Кругом» (по 1-2 раза).

7.7. Движение на месте

7.8. Выполнение классом воинского приветствия в движении.

7.9. Прохождение с песней (исполняют 1 куплет и припев).

8. Дисциплина строя класса.

9. Строевой шаг класса.

10. Действия командира класса.

11.Доклад об окончании смотра.

12.Заход строя класса в линию взводных колонн.

Приложение №1

к программе конкурса

по порядку проведения конкурса «Смотр строя и песни»

1

В исходном положении командир класса выстраивает класс в колонну по два (три) и командует:

«Класс, СМИРНО! Строевым шагом - МАРШ!»

Прибыв к месту проведения конкурса:

«Класс – СТОЙ! Нале-ВО!»

Строевым шагом выходит на середину строя:

«Классе – РАВНЯЙСЬ! СМИРНО! Равнение на – СРЕДИНУ!» и докладывает судье. Например: «Товарищ ЧЛЕН ЖЮРИ! Класс ____ для проведения конкурса «Смотра строя и песни» - готовы. Командир класса – юнармеец Петров»

Судья приветствует класса. Юнармейцы отвечают:

«Здравия желаем, товарищ член жюри!»

«Вольно!». Командир класса дублирует команду и строевым шагом становится на свое место в строю.

2

Судья проверяет внешний вид класса, обращая внимание на форму одежды: наличие головных уборов, наглаженность и подгонку обмундирования, чистоту обуви и аккуратность причесок. Для этого может предварительно развести шеренги на 1-2 шага.

3

Для проверки одиночной строевой подготовки подаются команды:

«Юнармеец Петров! Выйти из строя на столько - то шагов!»

Командир класса выходит строевым шагом на указанное количество шагов и поворачивается лицом к строю.

Затем подаются команды для поворотов на месте (по 1-2 раза):

«Напра-ВО! Нале-ВО! Кру-ГОМ!»

Положение ног при повороте:

а – направо; б – налево; в – кругом

«Строевым шагом – МАРШ!» и подаются команды для осуществления поворотов в движении (по 1-2 раза):

«Напра-ВО! Нале-ВО! Кругом – МАРШ!»

«Стой. Для отдания воинского приветствия в движении – начальник справа (слева), строевым шагом – МАРШ!».

«Стой. Юнармеец Петров» - поворачивается лицом к начальнику и отвечает «Я!» «КО МНЕ!» - «ЕСТЬ!» - подходит строевым шагом и остановившись за 2-3 шага, приложив руку к головному убору докладывает о прибытии.

По команде: «Стать в строй» - «ЕСТЬ» строевым шагом становится на свое место в строю.

Затем командир класса выходит из строя для подачи команд и по той же программе проверяется один из юнармейцев.

4

Командир класса переходит к выполнению программы в составе класса: «Классе – РАЗОЙДИСЬ! Класс – КО МНЕ!»

«Классе, в одну шеренгу – СТАНОВИСЬ!» - класс выстраивается влево от командира, быстро занимают свое место в строю. Командир класса с началом построения выходит из строя и следит за выстраиванием класса:

«Класс – РАВНЯЙСЬ! СМИРНО!» - принимают строевую стойку.

5

Командир класса подает команды для осуществления поворотов на месте (по 1-2 раза): «Класс – Напра-ВО! Нале-ВО! Кру-ГОМ!»

6

«Средний – юнармеец Иванов. Отвечает: «Я!». Класс, от средины на столько-то шагов, разом-КНИСЬ!». «Класс, к середине сом-КНИСЬ!».

7

«Класс, на первый и второй – РАССЧИТАЙСЬ!»

«Класс , в две шеренги – СТРОЙСЯ!»

«Класс, в одну шеренгу – СТРОЙСЯ!»

«Класс, Напра-ВО! Нале-ВО! Кру-ГОМ!»

8

«Класс, в две(три) шеренги – СТРОЙСЯ!»

Класс – РАВНЯЙСЬ! СМИРНО!» - принимают строевую стойку.

«Класс, Напра-ВО! Нале-ВО! Кру-ГОМ!»

9

«Класс – РАВНЯЙСЬ! СМИРНО!».

«Класс на месте шагом - МАРШ»

«Строевым шагом – МАРШ!» и подает команды для осуществления поворотов в движении (по 1-2 раза):

«Классе – напра-ВО! нале-ВО! кругом – МАРШ!».

10

Остановив класс, командир строевым шагом становится на свое место в строю:

«Класс – РАВНЯЙСЬ! СМИРНО! Строевым шагом – МАРШ!»

При необходимости командует:

«Класс, правое (левое) плечо вперед – МАРШ!» «ПРЯМО!»

11

За 10-15 шагов до судьи командир отделения командует:

«Класс – СМИРНО! Равнение на – ПРАВО! (на-ЛЕВО!)» - повернув голову в сторону судьи, прикладывает руку к головному убору.

По команде «ВОЛЬНО» дублирует команду и опускает руку.

12

«Класс, песню запе-ВАЙ!» - по команде «Класс» - все переходят на походный шаг; по исполнительной команде исполняют один куплет и припев песни