Учитель: Алексеева И.С.
Тема: Г. Матюковский. «Петю» поэмын тў‰ геройжо». (Образ главного героя в поэме Г. Матюковского «Петю».)
Тип урока: урок закрепления.
Цель урока: знакомство с литературным понятием литературный герой, умение соотносить поступки и события с этическими нормами.
Задачи урока: - научить анализировать литературное произведение и героя.
- развивать устную речь, размышлять над поступками героя.
- воспитывать чувство патриотизма.
Личностные: интерес к изучению марийской литературы; - любовь и уважение к Отечеству, его языку, культуре.
Познавательные: читать и понимать основное содержание произведения, находить нужную информацию;
Коммуникативные: уметь вести беседу в ситуациях учебного и семейно-бытового общения, высказывать свою точку зрения;
Предметные: понимать речь учителя, отвечать на вопросы; - пересказать текст, - при диалоге отвечать на вопросы и составлять вопрос по теме; -читать про себя и вслух выразительно;
Оборудование: мультимедийный проектор, ноутбук, презентация, учебник, тест, рисунки обучающихся, картины о войне, иллюстрации к поэме.
Ход урока.
| Этапы урока | Деятельность учителя | Деятельность обучающихся |
| 1.Оргмомент.
| Подготовка детей к работе. Икте-весе деке ончалына, ваш-ваш шыргыжалына, урокым тў‰алына. | Слушают учителя, участвуют в диалоге с ним. |
| 2. Постановка цели и задач урока. Мотивация к учебной деятельности
| Айста шке тўшка дене кроссвордым ыштен налына. |
|
| П | е | т | ю | |
| Е | ч | е |
| | п | є | р | Т |
|
| |
| Ю | л |
| |
| |
| П | о | ж | а | р |
| | Т | У | Н | Ы | К | Т | Ы | Ш | О |
|
| |
| Э | л |
| |
| д | и | п | л | о | М |
|
| | г | Е | р | о | й |
|
Лудмо поэмын тў‰ геройын лўмжє. Герой курык гыч мо дене лўдде волен? Мом виш коден кайман огыл манын ойлен ачаже? Могай э‰ер воктен верлален геройын ялже? Книгам лудын шинчымыж годым мом ужеш? Урок годым, лўшкыде кєм колыштын? Герой мом аралаш кая? Школ гыч герой могай документым кучен лектеш? Петю поступокшо дене кє улеш? Слайд 1. кєн мыняр йо‰ылыш? Кўшычын -ўлкыла могай мут лекте? (Петю поэме) - Тиде произведенийын авторжо кє? слайд 2. (Г.Матюковский, шочмыжлан мыняр ий? 92) - Геннадий Матюковскийын могай произведений-влакым возен? (Кум поэт(Ш.Булат, П.Першут, Й.Кырля), Се‰ымаш корно дене, Пушкинын Евгений Онегиным марлаш кусарен)
-Тачысе урокын темыже могай? (Петю поэмын тў‰ геройжо) -А тў‰ геройжо кє? - слайд 3. Урокын цельже могай? (поэмын содержанийжым ушештараш, геройын поступокшым шарналтен кугешнаш, лудмо навыкым вия‰даш)
| Отвечают на вопросы. Выполняют кроссворд
Выводят тему и цели урока |
| 3. Актуализация знаний.
| - Тетрадьым почна, тачысе числа ден темым возена.
- Содержанийым рашемдыде, геройын койыш-шоктышыжым пален налаш огеш лий, садлан кўчык тестым ыштена.
- Тестын ответшым проектор дене тергена. слайд 4. | Пишут в тетради.
Групповая работа, выполнение теста
Проверка теста по проектору |
| 4. Первичное закрепление. | -Ушештарена: мо тугай поэме? (Почеламут дене возымо шуко ужашан кугу произведений.) слайд 5. - Лудмо поэмын темыже могай? (шочмо элнам, калыкнам уло чон дене аралаш да йєраташ), слайд 6. Идейже могай? (салтак-влак шочмо эл верч вуйым пышташ, вўрым йоктараш эре ямде лийыныт. Тидын нерген автор йоча-влаклан каласкален пуэн) слайд 7. -мо тугай сар? Тиде мутым могай вес мут дене ассоциироватлаш лиеш? (сўрет-влакым доскаш сакем) (вўр, ойго, лўдмаш, шинчавўд, кучедалмаш).
| Ответы обучающихся
Йоча-влак ойлымо почеш сар нерген сўрет-влак, картина-влакым ончыктымаш |
| 5. Проверка домашнего задания.
6. Творческое применение и добывание знаний. (Проблемные задания) | А мемнан ял гыч мыняр е‰ сарыш каен кє пала? слайд 8. Каен -156 е‰ Толын -44 е‰ Колен -112 е‰ Тендан ешыштыда сар могай кышам коден? Кєн кочаже-коваже сарыште лийын? | Ответы обучающихся |
| Тидын нерген пален толаш мє‰гылан пуалтын ыле: (сўрет, презентаций, почеламут, калыкмут, ялысе материал). Герман-кочаж нерген презентаций Сергей Ф.- кугезе коваж нерген презентаций Влада – урем нерген (уремын фотожом конден) Сергей Б.–историй туныктышо деч еш-влак нерген информацийым пален толын (Зиннатуллинмыт, Миргазовмыт, Валиевмыт) Славик ден Радим –поэме почеш сўретым ыштен толыныт Андрей –калыкмут-влакым возен толын (Шочмо Эл нерген) Игорь – почеламут (Ш.Осыпын «Шочмо верем» почеламуиым тунем толын)
-Сар каен шогымо жапыште тылеш кодшо ўдырамаш, йоча да шо‰го-влаклан вий шутыдымо паша пернен. Пўйым пурлын, шукыж годым пеле шужен, ял ден оласе калык се‰ымашым лишемдаш полшен. Тиде пашаште тўрлє ийготан е‰-влак тыршеныт. Кинде верч кучедалмаште ўдырамаш-влак чот тыршеныт. нунын кокла гыч шукышт, фронтыш кайыше-влакым алмаштен, трактор але комбайным виктараш тў‰алыныт. Вийым чаманыде ыштыме пашаштлан нуным кугу почетан е‰ семын пагален онченыт. Машина вий ситыдыме годым имне але ўшкыж полышкаленыт. Плуг ше‰геч изиш гына койшо куралше ниг‰мат єрыктарен огыл. Мемнан ялыштат тыгай ўдырамаш-влак лийыныт. Кєм паледа? (тыл пашае‰) Кєм ме саламлаш коштына? Давлетгареева Кадича Баязитова Унай Исакова Окалче Гарипова Фаина Япаева Маруся Япаева Маркиба -Айста нунын нерген альбом-влакым ончен лектына («Альбом «Труженики тыла»») Физминутка Вер гычна кынелына Совым талын перена Кидым кўшкє нєлтена Йолварняш шогалына Вуй ўмбак ончалына Вара кидым шарена Кайыкла чо‰ештена Эркын ўлык волена Адакат шогалына Кидым ончык шуена Парт коклашке шинчына. | Каждый ученик отвечает, как сделал д/з
Просмотр альбома «Труженики тыла» |
| 7. Обобщение и систематизация знаний. | Поэме почеш паша. - Эше ик гана каласыза, поэмын тў‰ геройжо кє? - Молан Петюм чын, чолга рвезе манын кертына? - Петю сарыште могай кугу патырлыкым ончыктен? ( амбразурым шке капше дене петырен) - Кугу Отечетвенный сарыште тыгай подвигым эн ончыч кє ыштен? Нуно Пошкырт кундем гыч улыт. слайд 9. (Александр Матросов ден Миннигали Губайдуллин)
Тыгай поступокым могай айдеме ыштен кертеш? (патыр, лўддымє). -Подвигше нерген книга гыч ужашыжым лудын ончыктыза.
Сар - моткоч шучко вий. Тудо айдемын эне шерге поянлыкшым –илышым – на‰гая але курымешлан тудым йєсландараш кода. Шуко миллион колышо, йєршеш шалатен пытарыме ял ден ола-влак, курал-ўдаш йєрдымє мланде… Калыкнан ойгыжо нимучашдыме. Но тиде сар калык-влакын келшен илымыштым, тўшка вий дене кеч-могай тушманымат се‰ен кертмашым ончыктен. Моло ден пырля марий калыкат шке лўмжым волтен огыл. Тудын патыр эргыж ден ўдыржє-влак се‰ымашым сарыштат, тылыштат таптен шогеныт. Тений президентын указше почеш «Еш идалыклан» шотлалтеш. Ешыште кузе илыман? Келшен, икте-весылан полшен, пагален, йєратен; кузе сар жапыште шочмо элым тўшкан араленыт, меат шке шочмо элнам, ешнам, калыкнам пагален, икте-весылан полшен, шочмо элнам йєратышаш, аралышаш улына. | Ответы на вопросы, участие в диалоге с учителем.
Показ фото памятник героям |
| Домашнее задание | Вес уроклан Никандр Ильяковын илыш корныж нерген страница 170 лудын толаш, эше ик пашажым сайлаш А) конспект Б) докдад В)Интернетыште информацийым кычалаш. | Пишут д/з в дневниках. |
| Рефлексия. | Мемнан геройнам, Петюм –патриот манаш илеш? Патриотизмым тыныс илышыште ончыкташ лиеш мо? Кузе? Поэмыште мо келшыш? Келшыме верым кє сылнын лудын ончыкта? Таче урокышто мом ышташ тунемна? (геройын образшым лончылаш) Тидлан ме мом ыштышна? (содержанийым ушештарышна, тў‰ герой нерген ойлышна, сар жапым шарналтышна, пален нална кузе сар жапыште шкенан шочшына-влак иленыт, тыршеныт, келшыше верым лудна, мє‰гє пашам ыштен толна) | Отвечают на вопросы.
Читают отрывок из поэмы, который понравился |
| Оценивание. | Ынде чыла тидым шарналтен, шкаланна оценкым шындена, кє кузе шкенжым акла? Парт ўмбалне кум тўрлє звезда кия: йошкарге – «5», -канде «4», -ужарге «3». Туныктышын мутшо: келша але уке йоча-влакын аклыме отметкышт дене. | Определяют свое эмоциональное состояние на уроке, самооценка на уроке |
10 554
3 119 
