Кыргызстан
9 “ А” класс
Аткарган: Туканов Сулайман
Текшерген: Калмаматова Нуркан
Кыргызстан
- Кыргыз Республикасы , — Борбордук Азиядагы өлкө. Кыргызстан — тоолу жерлерде курчалган деңизге чыгуучу жолдору жок өлкө. Ал түндүктө Казакстан , батышта жана түштүк-батышта Өзбекстан , түштүк-батышта Тажикстан жана чыгышта Кытай менен чектешет.
- Кыргыз республикасында деңизге чыкчуу жол жок Республиканын аймагынын ¾ бөлүгүн тоолор ээлейт Эң бийик жери 7439м (Жеңиш чокусу) Эң төмөн жери 401м (Кулунду кыштагы)
- Кыргыз республикасында деңизге чыкчуу жол жок
- Республиканын аймагынын ¾ бөлүгүн тоолор ээлейт
- Эң бийик жери 7439м (Жеңиш чокусу)
- Эң төмөн жери 401м (Кулунду кыштагы)
Калкы
6 389 500
(2019)
Кырыз Республикасы
Аянты -199миң км.кв
Багыштын чыгышка 925км,түндүктөн түштүккө 454км созулат
Чек ара сызыгынын жалпы узундугу 4508км
Кыргызстандын борбору-Бишкек
Бишкек — Кыргыз Республикасынын саясий, экономикалык, илимий жана маданий борбору
- Аянты-16миң га
- Калкы- 1 055,800 миң (2020).
4 администрациялык аймак бар:
- Биринчи Май
- Ленин
- Октябрь
- Свердлов
Бишкек
Бишкек шаарына
29жыл
Бишкек шаары мелүүн алкактагы континенттик климаттуу аймактын түштүк чегинде жайгашкан
Калктын 47,9% эркектер, 52,1% аялдар ээлейт
Шаарда кыргыз (52,2%), орус (33,2%), украин (11,2%), ка-зак (1,6%), өзбек (1,6%), татар (2,1%), немис (0,7%), дуң-ган (0,5%), уйгур (1,7%) ж. б. улуттун өкүлдөрү жашайт.
Чүй облусу
Чүй облусу — Кыргызстандын түндүк жагында Чүй өрөөнүндө жайгашкан. 21 ноябрь 1939 жылында уюштурулган.
Борбору-Токмок
- Аянты 20,2миң км.кв
- Калкы 941 100 (2019)
- Расмий тили – кыргыз
- Эң бийик жери 4895м
- Эң төмөн жери 550м.
Чүй облусу
Чүй облусунда 270км темир жол бар.
Негизги автомобиль жолдору :Ош-Бишкек, Чалдыбар-Кара-Балта-Бишкек-Токмок-Балыкчы, Бишкек -Кара-Балта-Сосновка-Суусамыр, Бишкек-Манас-Камышановка, Бишкек-Алматы ж.
Кыргызстандагы эң ири ишканалар:
- «Интер-Гласс»
- «Касиет»
- «Акбула»
- «Радиозавод»
- «Чүй гласс»
- «Азаталко»
Талас облусу.
Талас облусу - Кыргызстандын түндүк батыш жагынан орун алган, өлкө ичиндеги территориясы жана калкынын саны жагынан эң аз жана чакан облус.
- Аянты-11,4 миң км.кв
- Калкы- 263 500 (2016)
- Борбору –Талас шаары
- Курамында 4 район ,1шаар 36айыл округ,90кыштакты камтыйт
Алар:
- Талас району
- Бакай-Ата району
- Кара-Буура району
- Манас району
Талас облусу
Ири ишканалар:
- «Талас дан азык»
- «Арашан»
- «Максат»
- «Талас сүт»
Талас өрөөнү мээлүүн климаттык алкакта жатат
Негизги транспорт жолдору:
- Тараз-Өтмөк
- Талас-Тараз
- Кызыл-Адыр-Жаңы-Базар
- Кызыл-Адыр-Көк-Сай
1996-ж Чөңөр ашуусу аркылуу Талас менен Бишкектин аралыгын 145км не кыскарта турган жол курулган
Ысык-Көл облусу
Ысык Көл облусу — Кыргыз жердин чыгыш бөлүгүндө жайгашкан облус.
- Борбору-Каракол шаары
- Аянты-43,1миң км.кв
- Калкы-489 800 (2019)
- Эң бийик жери-7439
Ысык-Көл облусу
Облус 1939-жылы түзүлгөн.1959-жылы жоюлуп,кайра 1970-жылы уюшулган.1988-жылы Нарын облусу менен биригип,1990-жылы алар кайрабөлүнгөн.
Курамында 5район, 3 шаар ,5 шаарча, 57 айыл округу жана 171 кыштак бар
Дүйнө жүзүндөгү ири 25 көлдүн ичинен 7-орунда турган көз бермети Ысык-Көлдү өз кучагына камтып турат.
Жалал-Абад облусу
Жалал-Абад облусу – Кыргыз Республиканын облусу.
Борбору-Жалал –Абад шаары
- Аянты-33,7миң км.кв
- Калкы-1 214 400 (2019)
- Курамында-6шаар,8район бар
- Токтогу ГЭСи орун алган
Жалал-Абад облусу
- Облустагы ишкана,мекемелердин 2,2%и мамлекеттик, 2,1%и коммуналдык жана 95,7%ы жеке менчикке таандык.
Өнөр жайдын негизги тармактары: электр-энергетика 58,6% ,түстүү металлургия 6,4%, отун 3,4%, жеңил 5,7%, машина куруу 7,9% жана тамак-аш 3,5% өнөр жайлар
Нарын облусу
Нарын облусу Кыргызстандын борбордук бөлүгүндө жайгашкан. Кыргызстандын эң чоң облусу.
Борбору-Нарын шаары
- Аянты-45,2миң км.кв
- Калкы-287000 (2019)
- Курамында 5район, 1шаар баар
Нарын облусу
- Облус татаал рельефтүү тоолуу аймакта жайгашкан
- Деңиз деңгээлинен 1000м ден 5982м ге чейинки бийиктикте жатат
- Аймагынын 70%га жакынын кырка тоолор ээлейт
- Ири көлдөрү: Соң-Көл ,Чатыр-Көл
- Облустун 3% ын токой жана бадал ээлейт
Ош облусу
Ош облусу – Кыргызстандагы ири административдик-аймактык бирдик.
Борбору –Ош шаары
- Аянты-29,2миң км.кв
- Калкы-1 341 900 (2019)
- Курамында 7район ,3шаар
- Эң бийик жери-7134(Ленин чокусу)
Ош облусу
- Облустун аймагында жайгашкан жалпы тоолордун аянты 1546,3км.кв
- Мөңгүлөрдүн саны 1,5миң
- Деңиз деңгээлинен 1500м бийиктикке чейин боз жана кадимки топурактын түрү тараган
- Аба транспорту да бар
- Облустун аймагы рекреациялык ресурстарга бай
Баткен облусу
Баткен облусу – Кыргызстан дын түштүк-батышындагы дубан. Облус Кыргызстандын түштүк-батышында жайгашкан.
Борбору-Баткен шаары
- Аянты- 19,5миң км.кв
- Калкы-525 100 (2019)
- Курамында 3 район ,6 шаар бар
- Эң бийик жери-5580м
- Эң жапыз жери -401м
Көңүл бурганыңыздарга чоң рахмат!!!