Презентация по физике,

Электромагниттик толкундар жана жарык

Физика предметинин мугалими: Фазылова Махбуба Шакиржановна

Майкл Фарадей

1791-1867

Эмпирикалык жол менен электромагниттик индукция кубулушун ачып, “канткенде магне-тизмди электрге айландыруу мүмкүн?” деген суроого жооп табат. Ал электрдик жана магнит-тик кубулуштардын ортосундагы байланышты аныктаган (1831-ж.)

Бул ачылыштын аркасынан электрдик генера-торлордун пайда болушу тарыхта экинчи инду-стриалдык революцияга алып келди.

Алгачкылардан болуп талаа түшүнүгүн киргизип, электромагниттик толкундар тууралуу идеяны сунуштаган.

Талаа бүт мейкиндикти ээлейт, ал эми атомдор андагы тыгыздануулар деп эсептеген.

ЭМ термелүүлөр

ЭМ термелүүлөр

ЭМ термелүүлөр

Термелүү контурунда заряддын, ток күчүнүн, чыңалуунун (потенциалдар айырмасынын) мез-гилдүү өзгөрүшү элетромагниттик термелүүлөр деп аталат.

ЭМ термелүүлөрдө:

электр талаасынын магнит талаасынын энергиясы энергиясы

R=0

R≠0

Джеймс Клерк Максвелл (1831-1879)

• Электр жана магнит талааларынын бирдиктүү теориясын иштеп чыккан (1865-ж.) Дүйнө - электромагниттик талаалар аркылуу өз ара аракеттешүүчү заряд-далган бөлүкчөлөрдөн турган элек-тродинамикалык система. Электрдик заряддарды жана токторду электр жана магнит талааларынын чы-ңалыштары менен байланыштырган электродинамиканын фундаменталдык теңдемелерин түзгөн. Электромагниттик толкундар тууралуу гипотезаны сунуштаган.
• Электр жана магнит талааларынын бирдиктүү теориясын иштеп чыккан (1865-ж.)
• Дүйнө - электромагниттик талаалар аркылуу өз ара аракеттешүүчү заряд-далган бөлүкчөлөрдөн турган элек-тродинамикалык система.
• Электрдик заряддарды жана токторду электр жана магнит талааларынын чы-ңалыштары менен байланыштырган электродинамиканын фундаменталдык теңдемелерин түзгөн.
• Электромагниттик толкундар тууралуу гипотезаны сунуштаган.

Электромагнетизм теориясы

• Электр талаасы заряддардын айланасында түзүлөт.
• Электр талаасы заряддардын айланасында түзүлөт.

• Табиятта магниттик заряддар жок.
• Табиятта магниттик заряддар жок.

• Өзгөрмө магнит талаасы өзгөрмө электр талаасын дүүлүктүрөт.
• Өзгөрмө магнит талаасы өзгөрмө электр талаасын дүүлүктүрөт.

• Магнит талаасы электр тогу жана өзгөрмө электр талаа тарабынан дүүлүктүрүлөт .
• Магнит талаасы электр тогу жана өзгөрмө электр талаа тарабынан дүүлүктүрүлөт .

ЭМ толкундардын эксперименталдык ачылышы

Ачык термелүү контуру

Өзгөрмө электр жана өзгөрмө магнит талааларынын мейкиндикте таралышы электромагниттик толкундар деп аталат.

• ЭМ толкундар туурасынан кеткен толкундар; ЭМ толкундар вакуумда жарык ылдамдыгы менен таралат; ЭМ толкундар энергияны алып жүрүшөт; ЭМ толкундар чөйрөдө жутулууга, чагылууга жана сынууга жөндөмдүү; ЭМ толкундар бир чөйрөдөн экинчи чөйрөгө өткөндө жыштыгын өзгөртпөйт.
• ЭМ толкундар туурасынан кеткен толкундар;
• ЭМ толкундар вакуумда жарык ылдамдыгы менен таралат;
• ЭМ толкундар энергияны алып жүрүшөт;
• ЭМ толкундар чөйрөдө жутулууга, чагылууга жана сынууга жөндөмдүү;
• ЭМ толкундар бир чөйрөдөн экинчи чөйрөгө өткөндө жыштыгын өзгөртпөйт.

ЖАРЫК

Корпускула Толкун

( Ньютон ) ( Гюйгенс-Френель )

Корпускулалык-толкундук

дуализм

Фотон ЭМ толкун

(Планк-Эйнштейн ) ( Максвелл, Герц )

• Интерференция
• Интерференция

• Заттардын жылуулук
• Заттардын жылуулук

нурдануусу

• Дифракция Поляризация Дисперсия
• Дифракция
• Поляризация
• Дисперсия

• Фотоэффект Люминесценция
• Фотоэффект
• Люминесценция

Көңүл бурганыңыздар үчүн чоң рахмат !