Прэзентацыя "Дзеепрыслоўе як асобая форма дзеяслова"

Дзеепрыслоўе як асобая форма дзеяслова: агульнае значэнне, марфалагічныя прыметы, сінтаксічная роля

Мэты:

• дапамагчы вучням даследаваць дзеепрыслоўе як асобую форму дзеяслова;
• фарміраваць уменні і навыкі выяўляць у сказах і тэкстах дзеепрыслоўі і абгрунтоўваць мэтазгоднасць іх ужывання;
• садзейнічаць развіццю маўлення;
• пашыраць слоўнікавы запас мовы вучняў;
• выхоўваць культуру вуснага і пісьмовага маўлення.

Дзеепрыслоўе дамалёўвае рух. Д.В. Грыгаровіч

Прачытайце сказы:

Параход, павольна развярнуўся і падышоў да прыстані.

Параход, павольна развярнуўшыся, падышоў да прыстані.

Дапоўніце:

Дзеепрыслоўе – ______________ форма дзеяслова, якая абазначае ___________ і паясняе _________ .

Словы для даведкі:

дзеяслоў-выказнік, нязменная, дадатковае дзеянне.

Прачытайце сказы. Знайдзіце у іх дзеясловы і дзеепрыслоўі. Ператварыце дзеясловы ў дзеепрыслоўі і наадварот.

• Дзеці, добра апрануўшыся, накіраваліся на станцыю.

Дзеці, накіроўваючыся на станцыю, добра апрануліся.

2. Дождж, спыніўшыся нечакана, толькі напалохаў людзей.

Дождж, толькі напалохаўшы людзей, спыніўся нечакана.

Прачытайце сказы. Выпраўце памылкі.

• Успамінаючы дарагія мясціны, смутак ахоплівае мяне.

Калі я ўспамінаю дарагія мясціны, смутак ахоплівае мяне.

2. Прыходзячы раніцай на заняткі, у класе заўсёды яшчэ цёмна.

Калі мы раніцай прыходзім на заняткі, то ў класе заўсёды яшчэ цёмна.

3. Рыхтуючыся да экзамена, у нас узніклі незразумелыя пытанні.

Калі мы рыхтаваліся да экзамена, у нас узніклі незразумелыя пытанні.

4. Пад’язджаючы да Мінска, у нас зламаўся аўтобус.

Калі мы пад’язджалі да Мінска, то ў нас зламаўся аўтобус.

Фізкультхвілінка

НЕ з дзеепрыслоўямі пішацца асобна . Некаторыя дзеепрыслоўі без не НЕ ўжываюцца, таму пішуцца з НЕ разам : непакоячыся, ненавідзячы.

Правяраем!

• Дубы і восень, не ўмеючы клясціся, заўсёды маўкліва прымалі бой.
• Ненавідзячы сябе за гэта, Пятрусь усё ж такі падмануў.
• Недаспаўшы, не паеўшы, Міхась вымушаны быў ехаць у поле.

Ключ да тэста:

1 варыянт – 1в; 2а,б,г,д; 3г; 4б; 5б; 6а,в.

2 варыянт – 1в; 2а,б,в,д; 3в; 4б; 5б; 6а,б.

Дамашняе заданне:

§ 14, практыкаванне 118.