Разработка урока по марийскому языку в 5 классе на тему "Буква да йук. Алфавит"

Класс: 5

Теме: Буква да йÿк. Алфавит.

Цель: алфаваитым ушештараш да наизусть палаш;

Буква-влакым чын лÿмдаш да возен мошташ (каллиграфий шотышто);

Литературный йылмысе мут-влакым диалектный деч ойырен мошташ кайык-влакым телым аралаш да пагалаш кумылаҥдаш.

Оборудований: тетрадь, книга, алфавит, С.Д.Дмитирев «Марий орфографий мутер», сÿрет-влак: кайык-влак, книга, ÿдыр, носки, пушеҥге, мече, «орфографий», «орфограмма» карточка-влак.

Урокын эртымыже.

1. Оргмомент.

2. Ушештарымаш.

- Согласный йÿк-влак могай-могай тÿшкалан шелалтеш?

- Могай согласный йÿк-влак мужырым ыштат?

3. У тема.

Орфограмма – тиде мутышто кÿлеш буквам чын возымаш.

- Ме тендан дене палена марий йылмыште кутырымо да возымо йылме уло. Кутырымо йылме йÿк гыч лиеш. Возымо йылмыште йÿкым буква дене палемдат.

Сÿрет дене паша. (книга, ÿдыр, носки, пушеҥге) –кажне мутшым доскаш возымаш да мыняр йÿк, мыняр буква каласымаш.

- Ятыр мутышто буква ден йÿк коклаште ойыртем ок лий. Но южо мутышто буква ден йÿк тöр келшен огыт тол. Тунам эреак йоҥылышым ыштат, садлан мутышто йÿкым чын возашлан орфографий правил уло.

Мутышто йÿкым возымо правилым орфографий правил маныт.

Возымаште йоҥылыш ынже лий манын, орфографий правилым сайын палаш кÿлеш. Тыгак «Марий орфографий мутер» книга мыланна грамотно возаш полша. Тудын дене пайдаланен мошташ алфавитым наизусть палыман. Мутерыште мут-влакым алфавит радам дене вераҥденыт, тÿҥалтыш буква гына огыл, а кокымшо буква-влакат шотыш налалтыт.

4. Мутерым шымлымаш.

5.Алфавитым шымлымаш.

-Айста, ынде, алфавитым шымлена. Буква-влакын кажныжын шке верже уло. Марий алфавитыште мыняр буква?

6. Карточка почеш паша.

Модыш: кö вашкерак алфавит радам дене буква-влакым муэш?

7. Книга дене паша.

222-шо паша.

8. Пеҥыдемдымаш.

Доска гыч алфавит почеш кайык лÿм-влакым возен налаш.

Карш, лудо, апшаткайык, шалавуй, ильывуй, унчылигиса, юмынтага, пулдырчо, висагайык, турня, чарлаҥге, ÿҥгö, эҥыжгайык, олагорак.

-Кызыт могай жап?

-Кайык-влаклан мо кÿлеш?

-Да, чын. Ме телым кайык-влаклан полшышаш улына.

9. Книга дене паша.

224-ше паша

10. Модыш.

А)Туныктышо йочалан мечым шола да иктаж-могай буквам каласа, а йоча тиде буква дене лÿм мутым каласышаш.

Б) туштым туштымаш.

11. Иктешлымаш

12. Аклымаш.

13. М/п: алфавитым наизусть тунемаш, 223-шо паша.