Жаңа сабақтың тақырыбы мен мақсаты түсіндіріледі. «Мағынаны тану» әдісі.Мұғалім сөзі: Заттың санын, мөлшерін, шама-шарқын, ретін білдіретін сөз табын сан есім дейміз. Сан есім қанша? неше? нешінші? нешеу? деген сұрақтарға жауап береді. Мысалы: Алма жарыстан бірінші болып келді. Сан есім құрамына қарай 2 түрге бөлінеді: дара сан есім және күрделі сан есім. Дара сан есім – бір түбірден құралған сан есімдерді айтамыз. Мысалы: Он бала, екі үй, жиырма қалам. Күрделі сан есім – дара сан есімдердің тіркесуі, қосарлануы арқылы жасалатын сан есім. Мысалы: Бір мың тоғыз жүз, жиырма бес. Сан есім мағынасына қарай 6 түрге бөлінеді: 1.Есептік сан есім: бір, екі. 2.Реттік сан есім: төртінші, алтыншы, - ыншы, -інші, -ншы, -нші жұрнақтары арқылы жасалады. 3.Жинақтық сан есім – біреу, екеу, -ау,-еу,-жұрнақтары арқылы жасалады. 4.Топтау сан есім он-оннан, жүз-жүзден, -дан,-ден, тан,-тен,-нан-,-нен деген жұрнақтар арқылы жасалады. 5.Бөлшектік сан есім – үштің екісі, жүзден он бесін. 6.Болжалдық сан есім нақты білдірмей шамалап айтады. Мысалы: алтыларда, он екілерде. «Ассоциация» әдісі 3 топқа 3 түрлі сөз беріледі. 1-топқа: Сөз таптары 2-топқа: Зат есім 3-топқа: Сан есім Оқулықпен жұмыс. ДЖИГСО әдісі бойынша 3 топқа мәтін беріледі.Оқушылар мәтіннің мазмұнын түсіндіреді, сан есім және оның түрлерін табады. Бағалау критерийі: 1.Мәтіннің мағынасын аша білу керек 2.Мәтіннің мазмұнын дәл көздеу керек. 3.Сан есімдерді табу керек «Ойлан, бірік, бөліс» Суреттер беріледі, суреттерге сан есімді қатыстырып топ мәтін құрау керек. Бағалау критерийі: 1.Суретке дұрыс сөйлем құрау керек 2.Берілген суреттерге сан есімдерді қатыстыру керек Сергіту сәті: Робот биі «Мағынаны ашу» әдісі 3 топқа мәтін беріледі. Мәтіннен сан есім түрлерін тауып, мағынасын ашады. 1-топқа: «Табиғатты сүй» Көлеңкеде қаннен-қаперсіз ұйықтап жатқан жеті-сегіз жасар балаға қарай айыр тілін сумаңдатып улы жылан жақындап келеді. Күтпеген жерден шыға келгені белгісіз бір құс бала мен жыланның арасына түсіп, кес-кестей берді. Екі түз тағысының адам үшін шайқасы басталып кетті. 2-топқа: «Қазақты ғалам таныған күн» Он алтыншы желтоқсан. Бұл күні Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесінің жетінші сессиясында «Қазақстан Республикасының мемлекеттік тәуелсіздігі туралы» Конституциялық Заң қабылданды. 1991 жылдың он алтыншы желтоқсанында болған бұл жаңалық ғаламға тез тарады. Бүкіл дүние жүзінің үлкенді-кішілі мемлекеттері қатарларына тағы бір үлкен елдің, іргелі халықтың қосылғанын, адамзат тарихында тағы бір беттің ашылғанын қуана қолдады. 3-топқа: «Естелік» Әлі есімде, 1943 жылдың көктемі еді. Бізге, ұшқыштарға, жау аэдромын жоюға бұйрық берлді. Аспанға көтерілдік. Күн шайдай ашық. Шүйкедей де бұлт жоқ. Ұшып келеміз. Аэдромға жақындай бергенде, дұшпанның зеңбіректері атқылай бастады. Одан өте бергенімізде дұшпанның 12 ұшағы бізге тап берді. Кенет жаудың бір ұшағы шыға келді де, маған шабуыл жасады. Бір снаряд ұшағыма тиді. Топтық жұмыс І топ: Нешінші? деген сұраққа жауап беретіндей етіп өзгертіңдер: Бес сынып – Он алты дәптер – Жиырма үй - ІІ топ: Сан есімдерді қойып көшіріп жазыңдар.Сан есімдердің астын сызыңдар. Болат ... жаста. Ол ... сыныпта оқиды. ІІІ топ: Сан есім қойып жазыңдар. Оның да біл есебін, Әр аптада неше күн? «Кім шапшаң» ойыны Ортаға топтан бір оқушы шығып мұғалім көрсеткен сөзді өз тобына ымдап көрсету керек. Әр топқа 1 минуттан беріледі. Сәйкестендіру. 3 топқа кесте қағазы беріледі. Сол кесте қағазынан сөздерді сәйкестендіру керек. |