САБАҚТЫҢ ТАҚЫРЫБЫ: Қазақтың музыкалық мұрасын жинаушы А.В.Затаевич

4-бөлім: Қазақтың музыкалық мұрасын жинаушы А.В.Затаевич

САБАҚТЫҢ  ТАҚЫРЫБЫ: Қазақтың музыкалық мұрасын жинаушы А.В.Затаевич

   Күні:7.04.2017ж

                  Мұғалімнің аты-жөні: Райымбекова Б.Т

Сынып: 3 «а»

Қатысқан оқушылар

саны:

Қатыспаған оқушылар

саны:

Осы сабақты меңгеруге қол жеткізетін оқыту мақсаттары

1. А.В.Затаевичтің қазақ халқына сіңірген еңбектерін оқып білу,үйрену.
2. Оқушылардың  ән айту қабілетін дамыту, есте сақтау дағдыларын  арттыру

Сабақтың мақсаттары

Барлық оқушылар: Музыканың құдіретін  тыңдау арқылы түсініп, білу

Оқушылардың көпшілігі:

Музыка тыңдай отырып бақылау жүргізеді.

Өз ойын еркін жеткізуге дағдыланады.

Бір-бірінің іс-әрекетін бағалайды.

Кейбір оқушылар:

Қызығып ізденеді.

Тиісті жағдайларда басқаларды қадағалайды.

Топпен қосылып ән айтуға талпынады.

Тілдік мақсаттар:

Оқушыларды тілді барынша нақты пайдалануға ынталандыру

Оқушылар:

Салыстырмалы түрде ырғақ, дыбыс күші жайлы ақпарат алады.

Пән лексикасы мен терминологиясы:

Жай және жылдам, асықпай, тез, ырғақты шапалақпен ұрып көрсету,ырғақты қимыл жасау, жай, тез, музыкалық дыбыс күші

Диалог/жазу үшін қажетті сөз тіркестері:

Талқылауға арналған сұрақтар:

- Музыкада ырғақ әр түрлі болады, неліктен?

- Себебін түсіндіре аласың ба?

-  Қазақтың талантты әнші, күйшілерін білесіңдер ме?

-  Олар нота сауатын білді ме?

                                Cабақтың барысы

Сабақ кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Ресурстар

Сабақтың басталуы

0 – 5 минут

(Ұ,Қ,Т) Оқушылармен үш тілде сәлемдесемін:

Оқушылар арасындағы ынтымақтастықты қалыптастырамын

Дауыс жаттығуын орындау арқылы. (Бір- біріне қарама - қарсы тұрып, қол қимылмен көрсету)

Әнді ырғақты қимыл жасай отырып орындатамын.

Топқа бөлу. ( музыкалық аспаптар суреті салынған қима қағаздарды алу арқылы)

1 топ: «Домбыра»

2 топ: «Қобыз»

3 топ: «Жетіген»

Музыкалық аспап

Аудиожазба

Түрлі - түсті суреттер, стикерлер мен плакаттар

Сабақтың ортасы

7-11

12-14

15-20

21-35

Сабақты бекіту

35-45

(МК,Ұ,Қ)  Музыка тыңдау: А.В.Затаевич «Айнамкөз» атты фортепианолық шығармасынан үзінді тыңдау.

• Музыканың әуеніне, оның орындалу ерекшелігіне, қандай аспаппен орындалуына мән беру.

Топқа бөліп тапсырма беру:

1. Өмірбаяны:

1869 жылы 20 наурызда Орел қаласында дүниеге келіп, 1936 жылы Мәскеуде дүниеден өтті.

Ол алғашқы музыкалық білімін сол Орел қаласындағы әскери гимназиядан алған. Біраз жыл Варшава консерваториясы жанынан шығатын «Варшава күнделігі» аталатын газетте музыка рецензеті қызметін атқарып, орыс, батыс классиктерінің  шығармаларын, сондай- ақ халық музыкасын насихаттаумен айналысқан. Қазақтың  әндерін зерттеу үшін , ауылдар мен  елді мекендерді, мектептерді, оқу орындарын, жатақханаларды аралап конференцияға , кеңестерге келген қазақтардан ән-жырларды жазып алып отырады.Есту қабілеті өте зерек болған, қатесіз нотаға түсіріп отырған.

1. Деректер жазып қалдырды;

Халықтың кәсіби әнші-күйшілерінің шығармашылық қызметін, олардың орындаушылық шеберліктнрінің сырын ашып, өте құнды мағұлыматтар жинады. Ақан сері, Біржан сал, Абай, Жаяу Мұса, Үкілі Ыбырай, Тәттімбет т.б шығармаларын алғаш рет  Затаевич жарыққа шығарды. «Қазақ халқының 1000 әні» «1925). «Қазақтың 500 ән-күй» (1931).

 Затаевичтің «Қазақ музыкасы» атты фортепиянолық шығармасы – кәсіби дәрежеде жазылған туынды. Ол 1925 -27 жылдары фортепианолық пьесалар циклін жазды.  Қазақтың халық әндері тақырыбы бойынша фортепианоға арналған пьесалары (1927) жарық көрді.

1.  Александр Викторович Затаевич Қазақстанның мәдени өміріне тығыз араласады. Қазақ музыкасын радио мен баспа беттерінде насихаттайды. Сонымен қатар А.Затаевич қазақ әндерін фортепиано аспабына өңдеп түсіреді. А.Затаевич Қазақ жеріне қайта оралып, тағы да 5 жыл жұмыс істейді. Теміржолмен, ат арбамен, жаяулатып жүріп, бүкіл Қазақстанды аралайды. Тіл білмеуден, ас –су ішуден қиыншылықтар көп көреді. Қазақтың салт-дәстүрлерінде көріп, біле жүреді. Алыстан естіген ән, күйлерін отыра қалып нотаға жылдамдықпен түсіре білген екен.

Әр топ өздерінің оқып, білгендерін айтады.

Сергіту: Дайдидау әнін тыңдап, тамашалау. Бұл әнді Затаевич кезінде нота түсіріп, алтын қорда қалдырған екен. Қазақтың талантты баласы Диаш Құдайбергенов осы әнді әлемге танытты

Ән үйрену:  Қасиетті домбыра

Әні мен өлеңін жазған: Б. Бейсенова

1. Бабамыздың көзіндей қара домбыра,

Данамыздың сөзіндей дара домбыра.

Асқақтатып рухымды ағыл, домбыра!

Әр қазақтың төрінен табыл, домбыра!

Шанағында ойнаған,

Үніңе еш тоймаған,

Қасиетті домбыра.

Күмбірлеген күйіңе,

Әрдайым мен сүйінем,

Қасиетті домбыра.

1. Шанағыңнан төгілген күйің, домбыра,

Арта берсін әрдайым сыйың, домбыра,

Қастерлейді өзіңді халқым, домбыра,

Тоғыз перне, қос ішек, алтын домбыра!

Шанағында ойнаған,

Үніңе еш тоймаған,

Қасиетті домбыра.

Күмбірлеген күйіңе,

Әрдайым мен сүйінем,

Қасиетті домбыра.

1. Қазақ музыкасын әлемге таныстыруға себепші болған кім?
2. А. Затаевичтің алғашқы кітабы қалай аталады?
3. А. Затаевичтің еңбегін ғалымдар қалай қабылдайды?

1. А. Затаевич қазақ әндерін қандай аспапқа лайықтап өңдеген?

5.Кері байланыс: 

1. Толық түсіндім
2. Жартылай түсіндім
3. Мүлде түсінбедім

1. Бағалау:
2. Үй тапсырмасы:  Ән мәтінін жаттау
3. Сау болыңыздар!

А.В.Затаевич суреті

Слайд

Үлестірмелі тапсырмалар

Музыкалық аспаптар